Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

di B Zira toplum da doğa da yinelemeye zorlar bizi; yaşamı mizi başsiz sonsuz bir tekrarlama dizisine dönüştürür. Ara- da bir içimizde bir şeyler bizi direnmeye yöneltse bile kolay kolay aşamayız önümüze konan engeli. Baudelaire, "Bu ya- şam, her hastası yatak değiştirme saplantısına kapılmış bir hastanedir" der. Doğrudur, sık sık kapilinz bu değişim sap- lantısına, hem de fena kapılırız. Yazık ki yatak değiştirmemi- ze izin verdikleri ender zamanlarda, yalnızca yatak değiştir- miş olmakla kalınız. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdaki- lerden hangisi getirilmelidir? A) Yeniden yaptıklarımız, ilk kez yaptıklarımızdan: yeniden söylediklerimiz, ilk kez söylediklerimizden kat kat fazla- dir her zaman B) Toplumun birey üzerindeki yönlendirici etkisi yadsına- mayacak düzeye eriştiğinde kişinin varoluşsal direnişi zayıflamaya başlar C) Hayatı bir yatağa benzeterek yaşamaya çalıştığınızda size sokakların esintisini hissettirecek özgürlük kapıları- ni kapatırsınız D) Sıradanlıktan kurtulmayı kafasına koyan bireye toplum tarafından orantısız güç uygulansa dahi kimse onu yo- lundan alıkoyamayacaktır E) Kişi kendini gerçekleştirmek adına değişimin karşı ko- nulmaz rüzgârına kapıldığında çevresinin baskılarına ku- lak asmayacaktır

15. Geçenlerde okuduğum bir habere göre Japonya'da tek kişilik evler yapılmaya başlanmış. Bu evler gereksiz hiçbir ayrıntıyı barındırmıyor. Bir insanın sığabileceği metrekarelerde tasarlanan bu evleri düşündüğüm sırada elime aldığım bir edebiyat dergisinde Ferit Edgü'ye ait, şimdiye kadar okuduğum hikâyelere benzemeyen şu küçürek hikâyeye rastladım: ---- - Bu ne bu? - Kar. - Böyle kar hiç görmemiştim. -Burada daha neler göreceksin. - Neymiş göreceklerim? - Kurt, köpek. - - Başka? - İşin rast giderse, bir insanoğlu. Bu karda mı? -Bu karda, eğer yolunu bulabilirsen. Ya da o, yolunu yitirmişse. Artık bahtına... Şaşırdım doğrusu. Demek ki hayatımın her alanında - etkili olmaya başlamış. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? B) anonimlik C) özgünlük D) güvenirlik minimalizm 98 E) sentezcilik 16. Eskiden beri gelir, kahveye oturur, çayını içer, herkesle merhabalaşır, ama mutlaka yalnız oturur. Kimselerin oyununa

Türkçe 25. Lastik pazarında hatalı olarak kullanılan birçok tabir var- dir. Bunlardan biri de "dubleks lastik tir. Burada anlatıl- maya çalışılan, aslında iç lastiksiz bir lastik cinsidir. İç lastiksiz anlamına gelen Ingilizce "tubeless" sözcüğü halk dilinde dubleks olarak değiştirilmiştir. İç lastiksiz lastikler, iç lastikli lastiklere göre daha iyi performans vermelerinin yanında delinme anında havanın aniden kaçmasına en- gel olduklarından dolayı hayati bir önem taşırlar. Aşağıdakilerden hangisi bu parçadan kesin olarak çı- karılabilecek bir yargıdır? A) Lastik pazarında hatalı olarak kullanılan en yaygın söz "dubleks lastik"tir. lastiğe ihtiyaç duy- B) "Dubleks lastik" denilen lastik, mayan bir türdür. 27. Elek düz me min C) ç lastiksiz lastik, delinme anında hava çıkışına engel olan bir mekanizmaya sahiptir. D) "Tubelles" sözcüğü telaffuzu zor olduğu için "dubleks" sözcüğüne dönüşmüştür. E) Iç lastikli lastikler, iç lastiksiz lastiklere göre daha iyi performans sağlamalarıyla bilinirler. ve Bu a V dakika 26. 1845'te Irlanda'nın en büyük gıda kaynaklarından biri patatesti. Patateslerin bir mantar hastalığına yakalanıp çürümesiyle başlayan kıtlık, altı yıl boyunca adayı ölüm- cül bir açlıkla karşı karşıya bırakmıştı. Kıtlık nedeniyle bir milyondan fazla insan açlıktan ölmüş ve bir milyon kadar insan da İrlanda'dan göç etmişti. Avrupalılardan, özel-

#31 1. 11.22 11.45 10.us TEMATIK METİNLER Mutfak Kültürü Testi ► Bu testte yer alan soruların metinleri "Mutfak Kültürü" konusu ile ilgilidir. ► Bu testte yer alan soruları üst üste çözmenizi tavsiye ederiz. 31 Türk mutfak kültürü, Türkiye toprakları üzerinde yaşayan insanların tüketmiş olduğu yiyecek ve içecekler ile bunların hazırlanmasında, pişirilmesinde ve saklanmasında kullanılan araç gereç ve teknikleri barındırır. Türk mutfak kültürü, dünyanın en önemli mutfakları arasında yer almaktadır. Türkiye'de yerel mutfakların özgün etkilerini içinde barındıran köklü ve çok yönlü bir mutfak kültürü yaşamaktadır. Diğer kültürlerle yaşanan etkileşim, Asya ve Anadolu mutfaklarının sunmuş olduğu ürünlerin çeşitliliği, Selçuklu ve Osmanlı saraylarında gelişen yeni tatlar gibi nedenler; bugünkü Türk mutfak kültürünün çeşitlenmesinde ve şekillenmesinde rol oynamıştır. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmiştir? A) Türk mutfağının başka milletlerin mutfağından üstün yanlarına B) Asya ve Anadolu mutfaklarındaki ürün çeşitlerinin kalitesine C) Osmanlı saraylarında yetişen aşçıların yetkinliğine D) Kültürler arası etkileşimin Türk mutfağını özgünleştirmesine Eurk mutfak kültürü denildiğinde nelerin anlaşılması gerektiğine 2. Ukrayna mutfağı, belirgin tarihsel gelenekler içerir. Rus, Polonya ve Türk mutfolde 3. o Bu tes D (1) Roma Avrupa n (II) Bu da Doğu ile mutfakla kazanm üzerind Alplere ticaret yaşan Çağ, farklıl (V) S biçim düze (VI) ürü tük BL nu A est

w, gerçeğin bir gibi el beceri- ması sayesin- na inanılmıştır. cuza gelmele- lleklerimizde, mıştır. Şimdi- fotoğrafa "mi- insanların bu bir örneğidir. ndan doğmuş -yaygınlık ka- vini görmüş- C) Yalnız III 8 34. 16. asırda Osmanlı sınırlarının genişlemesiyle beraber artık Türk dili küçük bir coğrafyadan bir imparatorluk coğrafyasına ulaşmış, bu nispette de zenginleşmiştir. Bu zenginlik Farsça, Arapça gibi dillerin imkânlarını Türk şiirine taşımıştır. Bugün yöneltilen en büyük eleştiri, klasik şiir dilinin bu asırdan itiba- ren anlaşılmaz olduğu üzerinedir. Oysaki modernleşme dö- nemlerinde ortaya çıkan Fikret'in, Cenap'ın şiiri daha sentetik bir dille örülmüştür. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşıla- bilir? Osmanlı Türkçesi, bu zamana kadar sürekli değişkenlik gösteren Türkçenin en zengin dönemidir. BY Fars ve Arap edebiyatının etkisiyle Türk edebiyatı özgün bir çizgi yakalamıştır. C) Klasik Türk şiir dilinin ağır olması, eleştirilere kapı açmış- tır. D) Modern edebiyatımızın kimi temsilcileri anlaşılması zor bir dille şiir yazmışlardır. Eski dilde yazılmış şiirleri anlamak istiyorsak modern şii- rin ilk temsilcilerini de okumalıyız. Diğer sayfaya geçiniz. B) 1. 6 11 D

9-10. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Picasso 1920'lerde kariyerinin önemli bir dönüm noktasını oluşturacak kri- tik bir adım atar: Eşi benzeri olmadığı düşünülen sanat eserlerini karikatüri- ze etmeye başlar. Karikatür sözcüğü yanlış bir izlenim uyandırmasın. Picas- so'nun her biri bir dehayı taklit eden bu yapıtları, basit birer şaka olarak kabul edilemeyecek kadar ustaca yapılmış- tır. Picasso'nun, ustalarınkine yakın bir yeteneğe sahip olduğunu kanıtlayan bu eserleri, özgün yapıtlar ölçüsünde doyurucu veya derin kabul edilmemiş- tir çünkü biçimleriyle içerikleri arasında rahatsız edici bir bölünme vardır. İşte tam da bu yönüyle derin bir alay ögesi taşırlar. Aslında ustalar gibi yapabilece- ğini bu eserleriyle kanıtlayan ressam, kendi üslubunu belirlemek yerine us- taların hepsine onların kendi tarzlarıyla meydan okumaya seçer. Öte yandan Picasso, döneminde önemli görülüp kültürel bir öge olarak müzelerde sergi- lenen eserlere verilen değerin ve onur payesinin abartılı olduğunu öne sürer. Bu yapıtları üreten Picasso'nun moti- vasyonu, ressamlara duyurduğu say- gısızlık veya resim hakkında söylemek istedikleri değil, sanat tarihi hakkında vurgulamak istedikleridir. Henüz kendi eserleri geniş çevrelerce tanınmamış sıradan bir ressamın bile o dönemde önemli görülen eserleri kendi üslubuyla taklit edilebilmesine dayanarak şu so- ruyu sorar: Halktan biri, kralın yaptığı- ni yapabiliyorsa soyluluğun ne anlamı YEDİİKLİM 9. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Tekrar edilebilir sanatsal üretimin ayrıcalıklı kabul edilmesi beklene- mez. B) Eserlerin soyluluk göstergesi kabul edilmesi, sanatın gelişmesini engel- ler. C) Müzelerde sergilenen eserler, sa- natçılar tarafından üstün olarak de- ğerlendirilir. D Sanatçılar, eserlere üstünlük pa- yesini ancak halkın verebileceğine inanır. E) Sıradan birinin anlayamadığı sanat, üstün olarak değerlendirilemez. 10. Bu parçaya göre Picasso le ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Kariyerinin bir döneminde gelenek- sel değerlere ve halk için sanat an- layışına savaş açmıştır. B) Karikatürize eserleri, teknik üstün- lükten ziyade içerdikleri sanat eleş- tirisi açısından önemlidir. C) Karikatürize eserleriyle pek çok say- gin ressama, tarzlarını taklit ederek kafa tutmuştur. D) Ressamların eserlerini, sanatçı kim- liklerine karşı olumsuz bir tavır bes- by lemeden taklit etmiştir. E) Müzelerdeki önemli eserleri taklit ederek bu eserlerin ulaşılabilir ol- duklarını göstermiştir.

16. Yapıtlarımda duygu ve coşkuya çok önem verdiğimi söyleyebilirim. Yani bireysellik ön plandadır. Kendimi gizlemeyi düşünmem. İnsan ayrımı yapmam ve her kesimden insana yapıtlarımda yer veririm. Toplum benim vazgeçemediğim şeydir. Bu parçadaki düşünceye en yakın görüş aşağıdakilerden hangisinde vardır? A) Konusunu tarihten alan romanlarında kahramanlarını daha çok, yüksek rütbeden insanlardan seçmeyi yeğlemiştir. Sıradanlıklara yer vermeyen yazar, asil davranışları övmeyi tercih etmiştir. B) Roman kahramanlarımın kaderi benim elimde değildir ve sanat dediğimiz şey de tam olarak budur. Çünkü sanat, sanat için vardır. C) Romanlarında aydın, öğrenim görmüş, sanat ve edebiyattan anlayan kişileri ve çevrelerini; öykülerinde ise halkın yaşayış ve âdetlerini işlemiştir. D) Roman ve öykülerinde kendi hayatından kesitler vardır. Eserlerinde kahramanlaştırdığı farklı kesimden insanlar aracılığıyla duygu ve düşüncelerini anlatmıştır. E) Sanat estetiğin üst perdeden ifade edilmesiyse şayet o zaman sanatla ilgilenenler ve onun muhatapları da üst seviyeden olmalıdır.

ile yarışıyorum nda birbirimiz Kitap adisi- c/ 2. Edebiyat tarihi içinde bir edebî dönem ele alındı- ğında, gerçekliğini oluşturan tüm koşulları içinde değerlendirilmeli; Bu cümlenin sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) determinist bir yaklaşımla düzenlenerek sonu- ca doğru gidilmelidir B) nesnel bir şekilde değerlendirilmeli ve böylece gerçekçi bir şekilde eleştirilmelidir C) yazarların modern sanat anlayışlarına göre ek- sileri ve artıları ile incelenmelidir TÜRKÇE SORU BANKASI D) günümüz sanat anlayışına göre yargılamaktan uzak durulmalıdır E) her dönemin kendi sınırları içinde bir ölçüt be- lirlenmelidir 4. Aşk baş 49 vey öğr Bu akı bil A) B C

-1 12. Bağımsız sinemada az kişiden oluşan bir ekiple çalışmanın çok daha iyi olduğunu düşünüyorum. Kamerayı yönetmen kullanmalı bence. Belki gerekirse taşınması gereken bazı aletleri bile o taşımalı ki ekip ruhu oluşsun. Set sırasında senaryoya anlık eklemeler yapmalı. Yaratıcılık bu gibi anlarda ortaya çıkıyor. Film yayımlandığında en beğenilen noktalar, o sonradan eklenen ayrıntılar. En önemli malzemenin zaman olduğu bilinmeli. Bir yönetmen her şeyi başarabilir, yeteri kadar zamanı varsa. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada idealize edilen yönetmenin bir niteliği değildir? A) Kamerayı başka birisine teslim edip onu yonlendirmektense bizzat kendisi kullanmayı tercih etme B) Film çekiminde görevli tüm kişiler arasında bir dayanışma ortamı oluşturma C) Film çekim ekibini olabildiğince az sayıda kişiden oluşturmayı özellikle isteme D) Gerektiği anda film hikâyesine ekleme ya da çıkarmalar yapma inisiyatifini elinde bulundurma EXZamanı verimli kullanmak için az kişiden oluşan bir oyuncu kadrosuyla çalışmayı yeğleme

3 a 1- ca in a- arı e lit- enerji ener- ÇÖZ KAZAN 39. Kendi içinde beş ana kola ayrılan güzel sanatların en yaygını ve en etkilisi olan edebiyatın malzeme- si elbette dildir Mimari, heykel, resim gibi sanatlara göre insanı en kuşatan sanattır edebiyat. Şair ya da yazar olarak isimlendirilen sanatkarların fiziki ya da fizik ötesi âlem karşısında hissettiklerini yaratılı- şından getirdiği güzellik duygusu ile yeni güzellikler var etme arzusunu, dil malzemesiyle somutlaştırdığı eserinde sunar. Bu parçada edebiyat ile ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisine yer verilmemiştir? AX Malzemesinin ne olduğuna B) Dili şanath kullandığına Sanatkârlarına verilen isimlere D) Duyguları yansıtabileceğine E) Gerçekleri anlattığına 40. Ben, sanatı ve edebiyatı insan varlığının en kutsal yaratışlarından biri sayarım. Gerçek sanat eserle- rinin de yarına geçecek değerde olduğuna inanan Werinden çıkmış olanlar arasında bu-

Ülkü Tamer şiir ve çevirilerinin yanı sıra tek bir hikâye kitabı vardır. Alleben Öyküleri üzerinde durulmayı gerektirecek dört hikâyeden oluşmaktadır. Alleben Öyküleri belli ki yazarın ço- cukluğu ile ilgili, belki de bazılarının kahramanı kendisi. Dış görünüşüyle alelâde, hiç hikâyesi yoktur sanılan sıradan in- sanların derinliklerini okuyucuya sezdiren bu hikâyelerin et- kisi, okuyucuda yıllar boyu bütün canlılığıyla devam etmekte- dir. Sinema sanatının Anadolu'nun küçük ve uzak noktaları- na ulaştığı, film sanayiinin mitleştirdiği yeni tanrıların, gençle- re yaşlılara etkisi Alleben Öyküleri'nde açıkça görünmektedir. Hikâyelerin anlatılışı da belli kareler hâlindedir. Kareden kare- ye geçişler okuyucuya bırakılmış. Eğer kareler arası kurulma- si gereken bağlantılar atlanırsa bu hikâyeler dağınık da sayı- labilir. İkinci Yeni hareketiyle kendisini gösteren şair, tiyatro oyuncusu, çevirici ve sinemayla yakından ilgili bir sanatçı olan Ülkü Tamer'in bu özellikleri hikâyeciliğine de yansımaktadır. Bu parçadan hareketle "Ülkü Tamer" ile ilgili Ulkü Tamer'in eserleri otobiyografik özellikler taşımaktadır. II. Ülkü Tamer'in öykücü yanını besleyen alanlar vardır. III. Ülkü Tamer öykülerinde Anadolu gerçeğini sık sık anlatır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnızl 7. B) Yalnız II D) Yalnız III C)-I ve Il E) Il ve Ill 10

18. Realizmin alt başlığı olarak incelenen psikolojik realizm akımında gözler önüne serilmek istenen asıl nokta, kah- ramanın yaptığı davranışların zeminini oluşturan olayla- rin ne olduğudur. Böylece duruma bilinçaltı, bilinç akışı, iç monolog teknikleri de dâhil olur. Bu akımla oluşturu- lan romanlarda kahraman, kötü bir davranış yaptığında buna sebep olan faktörler tespit edilmelidir. - Bu parçanın sonuna düşüncenin-akışına göre aşa- ğıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Bilinçaltındaki dürtüleri yeni teknik usullerle tespit etmek, birtakım yeni çalışmalar yapmak gerekir B) Kahramanın sevgi, kendini adamak, görev duy- gusu gibi şeyler tarafından azı davranışlar doğ- rultusunda motive edildiği düşünülmelidir C) Kahramanın psikolojisi incelenerek davranış se- bebi açıklanmalı, bireysel farklılıklar ve süreçler üzerinde durulmalıdır D) Bunların kahramanın bilinçaltına nasıl atıldığı, bilin- çaltında ne sıklıkla tekrarlanarak nasıl açığa çıktığı üzerinde durulmalıdır E) Kahramanın psikolojik durumunda ortaya çıkan pa- ranoya, onu olmayan şeyler düşünmekle, var olma- yan insanlar görmekle sınayabilir

9. 1. Gel gel berû kim savm u salâtın kazâsı var Sensiz geçen zemân-ı hayatın kazâsı yok II. Öyle zaif kıl tenimi firkatinde kim Vaslına mümkün ola yetürmek sabâ beni (Nesimi) (Fuzuli) Bu bevitlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İki beyitte de aşk teması işlenmiştir. B)Birinci beyitte tezat sanatına başvurulmuştur. C) iki beyit de aynı kafiye düzenine sahiptir Dki beyitte de redif yoktur. Ekinci beyitte istifham sanatına yer verilmiştir.

28. Cemal Süreya, düzyazılarında her zaman okuyucu- suyla yapmayı ve yazmayı tasarladıklarını paylaşmış- tır. Bu paylaşım onun düzyazılarının önemini edebiyat okuyucusu ve araştırmacısı için daha da artırır. Öme- ğin yazılarında farklı edebî türlerde eserler verdiğini ya da vereceğini gösteren notlar bulunmaktadır. Bugün bu ürünlerin hepsine rastlamak mümkün olmasa da yazarın uğraş alanlarını belirlemekte bu notlar önem kazanır. Kendisiyle yapılan bir röportajda "Şiirden baş- ka nelerle uğraşıyorsunuz?" sorusuna verdiği cevapta tiyatroyla uğraştığını ve bitmemiş bir iki oyunu olduğu- nu belirtir fakat bu oyunlarla ilgili bilgi vermez. Bu parçadan hareketle Cemal Süreya ile ilgili aşa- ğıdakilerin hangisi söylenemez? A) Günümüzde düzyazılarının tamamına ulaşılamadığı Onun şiir dışındaki uğraş alanlarını düzyazılarında belirttiği CYTiyatro alanında tamamlanmış eserinin olmadığı DY Düzyazılarında konu olarak henüz yapmadıklarını ve yazmadıklarını ele ald Araştırmacılar için düzyazılarının şiirlerinden daha önemli olduğu Gneni stmil am 51m

21. Ahmet Mithat Efendi, ilk romanı Hasan Mellah'ı Monte Cristo'dan esinlenerek yazdığını söyler. Belli ki Monte Cristo'nun sürükleyici niteliğine gıpta etmişti. Ne var ki böyle bir roman yazmaya yeltendiği zaman Monte Cristo yerine âşık hikâyelerinin yapısını, "tema"sını ve kahramanlarını, bol serüvenli sürükleyici bir romana uy- gun bir biçimde kullandı. Hasan Mellah, gerçekte âşık hikâyelerini bir Batı romanına dönüştürme çabasıdır. Olay örgüsü kalıbı aynıdır ve dört bölüme ayrılır. Yani âşık hikayelerinde olduğu gibi âşık olma, ayrılma, ko- valama ve kavuşup evlenme... Kerem ile Aslı'da olduğu gibi kız Hristiyan, Hasan Müslüman olduğu hâlde Hasan ile Cuzella birbirlerine âşık olurlar; başkasına yâr olma- yacaklarına dair sözler verirler; kız kaçırılır, ayrı düşerler vb. Bu parçadan Ahmet Mithat Efendi'yle ilgili aşağıda- kilerden hangisine ulaşılabilir? A) Bardaki romana benzemek isterken Türk edebiya- ndaki âşık hikâyelerinden faydalanmıştır. B Batı edebiyatına öykünmesi Türk edebiyatında özgün bir yer edinmesini engellemiştir. C) ilk romanı Hasan Mellah'ın olay örgüsünü kurgular- Ken Monte Cristo ve âşık hikâyelerinden yararlan- mıştır. DHikâye ve romanlarında âşık hikâyelerini bir Batı ro- manına dönüştürme çabası içerisinde bulunmuştur. E) Monte Cristo ve âşık hikâyeleri aslında olay örgüsü ve tema gibi özellikler bakımından benzerlik göster- mektedir.

5. Kilim kalbin aynasıdır, gönlün sesidir; Her nakışı bir duygunun ifadesidir. Kilim sevgiliye çağrı, aşka davettir; Kimi renkler şikâyettir kimi hasrettir. Ben şu gönül tezgâhında kilim dokudum, Erenlerin dergâhında aşkı okudum. Töremizde kilim demek ilim demektir; Kilim sevdadır, özlemdir, derttir, istektir. Anadolu'da kilim, renk demek, renge susamışlık demek... Göz alabildiğine bozlaşan topraklarda yeşile, kırmızıya, maviye, turuncuya özlem duyan insanlar hıncını kilimlere döktüğü renklerden alır. Ağaçtan yeşil, denizden mavi, çiçekten kırmızı arayan; bulamayınca da tezgâha koşan insan- lar, özlemlerini kilimlerde dile getirir. Anadolu'da kilim, renk sofrasıdır, renge aç insanların sofrası. Ali-al, moru-mor, akı-karası, sarısı-durusu, nesi var nesi yoksa cömertçe ortaya döker, evini, çadırını bir bayram şenliği, bir düğün alayı gibi renklerle donatır. Bu, onun dünyasıdır Bu iki metinle ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si söylenebilir? A) Aynı konuya ilişkin ortak bir görüş olduğunu vur- gulamaktadırlar. BY Farklı görüşlerin aslında birbirini desteklediğini göstermektedirler. Farklı bir konuyu aynı bakış açısı ile değerlendi- rip ele almaktadırlar. B DAY Eynı düşünceyi pekiştirmeye yönelik farklı örnek- ler sunmaktadırlar. Farklı üsluplar kullansalar da aynı konuyu ben- zer yönlerden ele almaktadırlar.