Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

25. Bir yerde bir kelimenin kullanılıyor olması, orada o kelimeye uygun bir gerçekliğin olduğu anlamına gelmiyor. Kelimeler, çoğunlukla bir bulanıklık meydana getirmek için kullanılıyor. Bu yüzden, bilmek eylemi bilimle özdeş değildir. Yani her bilgi, bilim tanımına dâhil edilemeyeceği gibi her bilgi sahibi de bilim insanı değildir. Şimdilerde "bilim" dediğimiz "ilim", Arapça "ulum"dan türemektedir ve "bir şeyin doğrusunu bilme", "gerçeğin bilgisi" anlamını taşır. Buradan iki sonuç çıkıyor: Birincisi, bilginin "bilimsel bilgi" sayılabilmesi için gerçekle, gerçeği ortaya çıkarmakla ilgili bir çabanın eseri olması; ikincisi de bilgiye belirli kural ve tekniklerle ulaşılmasıdır. Bu parçaya göre "bilim" için aşağıdaki tanımlamalardan hangisi yapılabilir? P A) Belirli yöntemlere uygun olarak üretilmiş gerçeğin bilgisidir. B) Gerçeğe ulaşmak için sürekli sürdürülen, uzun bir arayışın sonucudur. C) Gerçekle yalan arasındaki uyumsuzluğu ortaya çıkarma çabasıdır. D) Toplumun her kesiminin yararlanacağı bir gerçeği ortaya çıkarma işidir. E) Var olan gerçekliği geliştirerek toplumun hizmetine sunma girişimidir.

TYT/ Türkçe A parçalardan hangisi "Daha yolun başında Aşağıdaki olan yazarlara bugünün koşullarına göre neler söylemek istersiniz?" sorusuna cevap vermektedir? A/ Yarım kalmış bir çocuk romanım vardı, onu tamamla- dim. Öykülerim konum değişikliğinin tam olarak farkı- na varmamış olacaklar ki kapımı çalan olmadı henüz. Ama ben sabırla bekliyorum. B) Evet, her gördüğünü değil de kendisine dokunan, ca- yakanları seçip anlatma ihtiyacı duyuyor insan. Yalnızlık ve iletişimsizlik çevreyle uyumsuz olmanın başlıca nedenleri arasında. Bunun panzehiri de doğa. nini C) Kitaplığımın en sevdiğim köşesi de çizgi romanların olduğu bölüm. Çocukluğumun kahramanları Tom- miks ve Teksas'ın, Kinova'nın ilk sayıdan itibaren sayıları var. Ayrıca Teks de önemli bir yer tutuyor. D) Yazarın yazdıklarıyla arasında katıksız bir sevgi ve saygı bağı olmalı; ödülleri, okurları, satış rekorlarını, gündemde olmayı asla düşünmemeli. Bugün medya olanakları kullanılarak bir yazarın niteliğine bakılmak- sızın popülerleştirilmesi işten değil. ESözünü ettiğiniz dozu yakalamak için kırk yıla yakın bir sürenin geçmesi gerekti. Aradan geçen yıllar, yaz- mamın yanı sıra okuyarak edindiğim birikimin, de- gişen dünyanın ve yaşam biçimlerinin etkisiyle yeni arayışlara da yönlendirdi beni.

iği ve bul as ce mi, ne ir? ata ya en ra- 5 15. 1998'de düzenlenen 70. Akademi Ödülleri Töreni'nde Onursal Oscar Ödülü kazanan yönetmen Stanley Donen, unutulmaz ödül konuş- masında başarısını onlarca ünlü senarist, müzisyen ve oyuncuyla çalışmasına bağlıyor ama konuşmasına son saniyede şu eklemeyi yapıyordu: "Kendinizi göstermelisiniz! Aksi takdirde övgü almaz ve bu ödüllerden birine sahip olamazsınız!" Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Stanley Donan'ı destekleyen bir düşünce değildir? A) Her insan hayatı boyunca bazı fırsatlar yakalayacaktır, bu fir- satları gerektiği gibi değerlendirebilen ve adından söz ettirebi- lenler takdir edilmeyi başarabilir. B) Hayatta başarılı olabilmenin temel yolu iyi bir yol arkadaşı edi- nebilmekten ve ona sonsuz bir güvenle bağlanmaktan korkma- maktan geçer. C) Kim ne derse desin bir insan başarılı olmak ve mesleki açıdan tatmin olmak istiyorsa kendine has özelliklerini başkalarının önü- ne sermekten çekinmemelidir. D) iş hayatının başarı merdivenlerini tırmanmak için büyük bir ekip çalışmasına ihtiyaç vardır ancak son basamağa yalnızca adını başkalarına ezberletebilenler çıkar. E) Yazdığı bütün şiirleri sadece babasına gösteren bir şair günün sonunda bir tek babasının övgülerine mazhar olacak ve edebî ünü kendi eviyle sınırlı kalacaktır. Diğer Sayfaya Geçiniz.

TG-TYT/Türkçe 27. Dişi geyikler ağlayan bir bebek sesi duyarlarsa içgüdüsel olarak yardıma koşuyor. Bunun sebebi ise bebek ağlaması ve yavru geyiklerin ağlamasının ses frekansının aynı ol- ması. Aslında aynı şey birçok memeli için geçerli. Bizler de yavru kedi, köpek ve bebek ağlaması duyduğumuz- da beynimiz korumasız birinin yardıma ihtiyacı olduğunu düşünüyoruz. Ayrıca polis ve ambulans sirenleri de aynı frekansta olduğu için insanlarda sorumluluk duygusu ve yardım etme duyguları canlanıyor. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Aynı frekansta olan bazı sesler insanlarda sorumluluk duygusu uyandırır B) Memeli türler bazı ses frekanslarına tepki gösterebilirler. CY Yavru hayvanlar ile bebeklerin ağlaması insanlarda bi- rinin korumasız olduğu hissini uyandırır D) Dişi geyikler bebek ağlamasını kendi yavrularının sesi- ne benzettikleri için yardıma koşarlar. E) Ilk yardım araçlarının sirenleri, doğadaki bazı seslerin frekans değeriyle aynıdır. 29.

22. Yazınsal ürünleri yarışma terimleriyle değerlendirmekten daha yanlış bir şey olamaz. Yazın alanı stadyum değil ki! Yazın alanı sonsuz bir alan; bir yanıyla tarihî çağlara uzanmakta, bir yanıyla geleceğe. Yazınsal ürünler bir ya- se niyla bir toplumun malı, bir yanıyla tüm toplumların. Bu alana katılmış ve katılmakta olan milyonlarca yapıtı dü- şününce başımız döner. Pek çok yazarın varlıklarını sür- dürdüğü bir alana öncelik, üstünlük savlarıyla girmeye losü kalktık mı gülünç oluruz) Türkiye'de ilk dağcılık romani- Oxnın yazarı olabilirsiniz, Türkiye'de ilk kez gelecek zaman kipiyle ikinci kişi anlatımlı 500 sayfalık bir roman yazmış nabolabilirsiniz, ama yapıtınızın bu özelliği bir üstünlük gös- tergesi değildir. Sell ignari Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? slo limeno A) Yazınsal ürünleri değerlendirmek için nesnel kriterle- rin olmadığı -506203 B) Yazınsal bir yapıtı türünün en başarılı örneği sayma- nın yanlışlığı ..... eis p Yayalan 24 sy helem C) Yazınsal yapıtların kesin biçimde sınıflandırılamaya- cağı D) Özgün ürünlerin, bir alandaki ilk ürünlerden daha de- ğerli olduğu E) Yazınsal yapıtlarla ilgili başarı ölçütlerinin zaman için- de değiştiği

21. Yabancı dilde yazılmış bir şiiri Türkçeye çevirmek isteyen kimsenin her şeyden önce, o şiiri yazan şairle uzun zaman düşmüş kalkmış olması, onun o şiiri yazarken içinde bulun- duğu havayı yaşamış olması gerekir. Başka bir deyişle -... Çevirmen, pek tanımadığı kendinden ayrı sanat iklimlerin- de yaşayan şairlerden şiirler çevirmeye kalkışması da onları nesre düşürmekten başka sonuç vermez. Ⓒ 6 Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) çevirmenin kendine yakın hissetmediği şairlerden çeviri yapması, şiiri nesre çevirmesiyle gerçekleşir. B) başarılı çevirmenler, çevirdiği şiirin yazarının yaşamını, kültürel değerlerini, dilini tam anlamıyla bilendir. şairin, bir şiirin çevirisini yaparken kendini şiire katma- ması şiirin ve şairliğinin değerini düşürür. D) bir şair duygularını, yaşamını çevirdiği şiire katmadığı sürece başarılı olamaz. E) bir şairin kendisiyle aynı değerlere, yaşayış tarzına uyuşmayan şairlerden çeviri yapması zor olacaktır.

I B 15. Yüzyıllardan beri var olan ve bugün toplumumuzda yaşanan en büyük kirlilik, en tehlikeli değer yozlaşması "Ne olursa ol- sun para kazanmak zorundayım." anlayışıdır. Şüphesiz pa- ra kazanmak iyidir. Çok para kazanmak daha iyidir. Ama ne pahasına olursa olsun değil. Bir insanın para kazanmak için bütün insani değerleri reddetmesi, yalan dolana, zorbalığa, yolsuzluğa, hırsızlığa başvurması kabul edilemez bir durum- dur. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ula- şılamaz? A Toplumsal değer yargıları, para kazanma hırsına feda edil- memelidir. B) Para kazanmak uğruna birçok değer yargısı yok sayılma- malıdır. C) Değer yargılarına önem veren kişiler, çok para kazanma- nın peşine düşmezler. degón D Ahlaki kurallara aykırı biçimde para kazanmak etik değil- dir. En tehlikeli değer yozlaşması para kazanma hırsıdır. değer yozlaşması Spora kazanmak poa oma ne dursa olsun değil insoni kozonmok iyidir reddetoromak değ brim

1. Zihnimizin kötü veya endişe verici haberler karşısında sabit ba- riyerler koymasa dahi doğal eğilimi "dikkat dağılması" olarak gerçekleşir. Yapılan araştırmalarda iş yerinde çalışanların % 60'a yakınının dikkat dağınıklığı ile mücadele ettiğini ve bunun so- nunda negatif düşünce sarmalına girerek kendilerini yetersiz his- settiğini göstermiştir. İşte bu nedendendir ki kriz ve belirsizlik durumlarında içinde bulunduğumuz gibi, zihnimiz takıntılı dü- şünmenin yanı sıra korku ve çaresizlik duygularına daha da ba- ğımlı hâle gelebilir. Zihniniz sıkıştığında bir zincirleme reaksiyon başlar. Korku, görüş alanınızı daraltmaya başlar ve olumlu, ya- ratıcı olasılıkları görmek zorlaşır. Perspektif küçüldükçe kendini- zi işinize veremezsiniz, başkalarıyla bağlantı kurma eğilimimiz de azalır. Bu parçadan hareketle zihnin endişe verici durumlarda davra- nış tarzıyla ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine varıla maz? A) Çaresizlik düşüncesine girer. B) Pozitif ihtimalleri görememeye başlar. C) Olumsuz düşünceleri artar. D) Başkalarıyla iletişimden korkar. E) Odaklanma kabiliyeti güçten düşer. 3.

28. Genç bir adam yöresindeki bilge ve yaşlı kişiler hakkında sağda solda atıp tutuyordu. Bir gün bir bilge ona küçük bir ders vermek istedi ve genç adamı yanına çağırarak par- mağındaki yüzüğü ellerine tutuşturdu ve "Şimdi pazara git ve bu yüzüğü 1 dolara sat." dedi. Genç adam yüzüğü sat- mak için pazara gitti fakat kimse yüzüğe 10 centten fazla vermiyordu. Çaresiz bir şekilde bilgenin yanına geri döndü ve olanları anlattı. Bilge ona şöyle dedi: "Şimdi kuyumcuya git ve yüzüğünün değerinin ne kadar olduğu sor." Genç adam kuyumcuya gitti, kuyumcu yüzüğe tam 1000 dolar paha biçti. Genç adam çok şaşırdı ve bilgenin kendisine verdiği dersi anladı. Bu parçaya göre bilgenin, genç adama verdiği ders aşağıdakilerden hangisidir? A Eldekilerin değerini öğrenmek için önce onu kaybet- mek sonra bulup sahiplenmek gerekir. B) Bilgili kişi, yaşamının her döneminde edindiği tecrü- belerle belli bir seviyeye gelir ama bunun için birçok bedel ödemek zorundadır. dakan Bazı insanlar, değersiz sandıkları şeylerin aslında çok değerli olduğunu çok uzun bir zaman geçince anlarlar. D) Dünyadaki her varlığın gerçek değerini anlamak için çok çalışıp okumak, o işin uzmanı olmak gerekir. E) Birileri hakkında ön yargılı olmak yerine önce o kişiler hakkında iyi bir araştırma yapılmalıdır.

30. Dergiler daha çok isim yapmak isteyen arkadaşların malı olmamalıdır. Şimdiki dergiler oldukça uyuşuk hâldedir. Bu da genç arkadaşların sanata delice tutkun olmamalarından ileri geliyor. Ya her yazıda, daha olmazsa yazmayıveririm, ben o kadar sıkıntıya gelemem gibi bir hâl yahut da kendi- ne müthiş bir itimat... Bir dergi; bir fikir, bir dert yüzünden bir araya gelen insanların toplandığı yer olmalıdır. Sonun- da hiçbir şey olmadığı anlaşılacak olan şöhret kâğıdı de- ğildir. Bu dergilerin amacı ya cemiyetteki haksızlıkları ele almak ya da haksızlık edenleri hicvetmek olmalıdır. Yahut da düşünen adamın yalnızlığını, sarılacak birisini bulama- masını, boğulduğunu anlatmak olmalıdır. Bu parçada dergilerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinden yakınılmamıştır? A Dergi yazarlarının kendine olan güvenlerinin dergicilik için çok da iyi olmadığından BY Genç dergi yazarlarının sanata pek bağlı olamadıkla- rundan Severinsavs Günümüz dergilerinin belli bir düşüncenin mekânı ol- mamasından.com DY Dergideki yazarların toplumdaki olumsuzlukları eleştir- memesinden C E) Dergilerin genç yazarları topluma yeterince tanıtama- masından

25. Yapılan bir çalışma, yoğun bilişsel faaliyetin saatlerce sürmesi durumunda beynin prefrontal korteks adı verilen bölgesinde toksik olabilecek yan ürünlerin birikmesine yol açtığını gösteriyor. Sonrasında kararlarınız üzerindeki kontrol kabiliyetinizi değiştiren bu durum, bilişsel yorgunluk devreye girdiğinde çaba veya bekleme gerektirmeyen dü- şük maliyetli eylemlere kaymanıza sebep oluyor. Bitkinlik, beyin tarafından hazırlanan ve yaptığımız işi bırakıp daha tatmin edici bir faaliyete yönelmemize yol açan bir çeşit ya- nılsama olarak tanımlanmaktadır. Fakat bilim çevrelerinin ulaştığı bulgular; bilişsel çalışmanın fiziksel bir değişimle, yani zararlı bileşenlerin birikmesiyle sonuçlandığını ve bit- kinliğin aslında çalışmayı farklı bir amaç doğrultusunda bi- rakmayı sağladığını gösteriyor. Bu amaç ise beynin işlev bütünlüğünü korumaktan ileri geliyor. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ula- şılabilir? ( A) Oturup saatlerce düşünmek, insanın kendini yorgun hissetmesine neden olur. Belli bir amacı olmayan insanlar, yaptıkları işte daha çabuk yorulurlar. İnsanların daha az yorulacakları işe yönelmesi bitkin- likten değil, beynin kendini korumasındandır. Beyinde salgılanan tüm zararlı ürünler, bedenin yorul- masıyla ilgilidir. E) Bilişsel faaliyetlerin beyinde gösterdiği etki, çoğu in- sanda geniş tahribatlara yol açar.

24. Bir romanın kurgusu çok iyi olabilir, hikâyesi ağzınızı açık- ta bırakabilir, farklı bir şey denenmiş ve başarı sağlanmış olabilir. Hatta tekrar okunma hissi uyandırabilir. Ancak ka- rakterleri başarıyla ele alınmadığı müddetçe okuyucunun tatmin edici bir hisle sayfaları çevirmesi zorlaşır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada savunulanlarla örtüşmez? LA) Karakter, romanı oluşturan en önemli ögedir. BY Bir romanın en asli unsuru karakterlerinin doğru şekil- de aktarılmasıdır. C Romandaki kişilerin olaylara etkisi yazarın hayal gü- cüyle sınırlıdır. D) Eserindeki bir karakterle yeterince ilgilenmemiş bir ya- zar tam başarılı sayılmaz Ken Okurun bir romandan beklentisi, karakterlerin başarılı şekilde çizilmesidir. WARDR

18. (1) Internetin sosyal yaşamımızın içinde çokça yer almasıy- la eski sosyal ortamlara olan ihtiyaçlar da azaldı. (II) Es- kiden bilgisayar oyunları tek başına oynanan ve sadece zaman geçirmeye yönelik şeylerdi (III) Bilgisayar oyun- larını bağımlılık hâline getirenler, "oyunda geride kalırım" kaygısıyla kendi kişisel yaşamının en temel ihtiyaçları ve insanlar ile sohbet etme gibi aktivitelerden dahi kaçar hâle geldi. (IV) Sosyal medya ortamında paylaşılan bir resmin daha çok kişi tarafından beğenilmesinin yaşattığı haz duy- gusu, internet üzerinden oynanan bir oyunda daha yüksek seviyelere ulaşmanın diğer arkadaşlar tarafından takdir edilmesi, kişisel bir başarı olarak görülmeye başlandı. (V) Bu haz duygusunun bir sonucu olarak internet kullanı- mının bu kadar önemsenir hâle gelmesi, psikolojik ve fizik- sel sorunları da beraberinde getirdi. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Şimdi ise internet üzerinden geniş bir oyuncu ağı ile birlikte sosyal etkileşimlerin olduğu karmaşık bir yapı hâline geldi." cümlesi getirilirse anlam bütünlüğü sağ- lanmış olur? ld A) I B) II C) III D) IV E) V

6. (1) Insan doğduğu andan itibaren olaylar, olgular ve durum- larla karşılaşır ve bunlar kişinin bireysel hafızasını oluştu- rur. (II) Ancak hiçbir insan, yalnızca bireysel hafızasındaki duygulardan ya da bilgilerden ibaret değildir. (III) Her insan zaman içerisinde yaşadığı çevrenin toplumsal hafızasının bir parçası ve taşıyıcısı hâline gelir. (IV) Bireysel hafıza ve toplumsal hafıza arasındaki ilişki bir noktada o kadar kuvvetli bir hâle gelir ki kişinin duygularının ya da davranış- larının bireysel hafızadan mı, yoksa toplumsal hafızadan mı etkilendiği ayırt edilemez olur. (V) Doğumdan itibaren kendi tecrübeleriyle bireysel hafızasını inşa eden fert, aynı zamanda, içinde yaşadığı toplumun belki binlerce yıla da- yanan tecrübeleriyle bu inşa faaliyetini destekler. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki- lerin hangisi yanlıştır? LAYT. 1. cümlede bireyin hafızasını oluşturan etkenlere deği- nilmiştir. B) cümlede bireysel hafızanın sınırları belirtilmiştir. CIII. cümlede toplumun, bireyin hafızasında etkili olduğu anlatılmıştır. DY IV. cümlede bireysel ve toplumsal hafıza arasındaki ilişki açıklanmıştır. E) V. cümlede bireyin hafızasının belli bir süreç sonucu oluştuğuna dikkat çekilmiştir.

2. Her yazar, içinde bulunduğu toplumdan az ya da çok et- kilenir. Yaşar Kemal; yaşadığı toplumdan etkilenmiş, top- lumun değer yargılarını özümsemiş, vicdani ve ahlaki boyutta toplumun ayakta kalması için sanatını bu temel üzerine oturtmuş bir sanatçıdır. Bunu yaparken toplumun ezilmişlerini, onların acılarını, özlemlerini anlatmayı görev bilmiştir. Bu acıdan doğan feryatla toplumun sesini kendi sesine katmış bir yazardır. Bu parçada geçen altı çizili ifadeyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Tasanların anlatmak istediklerini yansıtmak Yaşanan olayları olduğu gibi aktarmak Toplumun her kesimine hitap etmek DY Eserlerinde halkın konuşma dilini kullanmak Eserlerini sağlam bir kurgu üzerine oturtmak

1. PARAGRAFTA ÇOKLU SORULAR CIKMIŞ SORULAR 1 ve 4 sorulan sağdaki parçaya göre cevaplayins Hybir pekide kimyasal aç ve gibre kullanmadan ye an ekolojik tarmda organik tarm) doğal ve saglas arunter elde edilebiliyor Ancak bunun tarladan kal dnian anün matanda bir düşüge neden olduğu da arun biliniyor (1) Orun kaybina kargi giflerin yan bir ge are desteklenmesi düşüncesiyle bir proje geliştrid mm 2004 yilinda hayata geçirilen "Ekolojik Çiklerde Tarım Turizmi ve Gönülü Bilgi ve Tecrübe Takas pro- jesi kırsal kalkınma üretim tüketim zinciri ve tüketici bilinci sayesinde ekolojik yaşam küttürünü yeniden oluşturdu (1) Bu kültürle, doğal yapısını koruyarak topraktan daha uzun süre yararlanmak, kar ve ve- MA rim artış gözetilmeksizin ürün almak hedefleniyor. (V) Aslında bu uygulama Anadolu'nun yüzyıllardır sa hip olduğu kültürden pek farklı değil, esası çok eski bilgilere dayanan geleneksel bir yaşam. (V) Boy- lelkie proje, geleneksel bilgiyi hatırlama ve hatırlatma yönüyle de değer kazanıyor. (VI) Sofralarımıza gelen ürünlerin nerede ve hangi koşullarda üretildiğini bilme- diğimiz, merak dahi etmediğimiz bir ortamda yaşıyoruz. (VII) Çocuklar ekmeğin neden ve nasıl yapıldığını gör- meden, sütün kola gibi fabrikada yapılan bir içecek olduğunu zannederek büyüyor. (VIII) Bu projeyle kent- lerde yaşayan insanların ekolojik yaşam kültürü içinde agulanması ve ekolojik tarımla ilgili genel bir bilgi edin- mesi de sağlanmış oluyor. Bu parça iki paragrafa aynılmak istenirse ikinci pa- ragrafin ilk cümlesi aşağıdakilerden hangisi olur? A) I B) IV C)VD) VI E) VII Bu parçaya göre, "Ekolojik Çiftlikderde Tarım Turizmi ve Gönüllü Bilgi ve Tecrübe Takası' projesinin asıl amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Tarihi veya turistik önemi bulunmayan bölgelerin turizme kazandırılması B) Ekolojik tarımla gelir kaybı yaşayan çiftçilere yeni bir kazanç olanağı yaratılması C) Kentte yaşayanlara çiftlik hayatını yakından tani- ma olanağı sunulması D) Çiftçilerin yeni üretim teknikleriyle ilgili bilgilerini diğerleriyle paylaşmaları ) Tarım çiftliklerinde çalışmayı düşünen kişilere is eğitimi verilmesi 13 4. terim yandere tamis merne gre gdy wy A 8) Dae C Tenda si pe Hea na de Bu parçadan aşağıdaki genellemelerden hangisine ulaşılamaz? A) Tüketici taleplerindeki değişim üretim biçimine yansımaktadır. B) Oretim biçimindeki yenilikler her zaman olumlu sonuçlar doğurmayabilir. C) Çevre bilincinin gelişebilmesi için öncelikle üre tim sürecinin bilinmesi gerekir D) E) Geleneksel yöntemlerle yapılan üretim, talebi kargılamakta yetersiz kalmaktadır. Teknolojideki gelişim zamanla doğal çevrenin ko- runmasini zorunlu kılmıştır 489