Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

5. Ayrılık, sevgi ve ölüm temaları ile hayatının son dönemlerindeki şiirlerinde kaçma arzusu, umutsuzluk, tedirginlik yoğun olarak işlediği temalar oldu. Ferdiyetçi konularda yazan bir şair olan Özdemir Asaf, şiirlerinin bir bölümünde toplumla yaşadığı çatışmaları ve kendisiyle hesaplaşmasının verdiği buruk öfkeyi dile getirdi. Bu yaklaşımla yeni taşlama biçimleri üreterek hiciv şiirinin ögelerini ustaca kullandı. İnsan ilişkilerinin toplumsal ve bireysel düzlemlerdeki çelişkilerini "sen-ben" ikileminde yansıttı. Şiirlerinde çok sık kullandığı sevgi, ayrılık, ölüm temaları son şiirlerinde yerlerini kaçış, umutsuzluk ve tedirginliğe bıraktı. Bu parçaya göre Özdemir Asaf'la ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Şiirlerinde birçok duyguyu anlatmıştır. B) Bireysel konularda şiirler kâleme almıştır. C) Şürlerinde eleştiri ögelerine yer vermiştir. X D) Bazı şiirlerinde karşıtlıkları yansıtmıştır. E) İlk şiirlerinde özlem, korku gibi duyguları işlemiştir.

#On ka gi de 1. PARAGRAFTA ANLATIM BIG ADIM GÜÇLENDİRME TESTI 1 1960 tan önce synatar daha ender bulunan egys lardi. Paris to 1601 1622 yan arasında 245 ev de yapılan mal sayminda sadlece otuz yedi ayne tespit edilmiştir. Bunların yedisi Venedik camin dandır, geri kalani da tung, bakır, çelik, lacivert ta gi kangimidir. Bunların dağitimi ise qu gekildedir: iki ayna soylu sinifta, on beş ayna yüksek devlet görevlileri ve kral danışmanlarında, iki ayna, ada let görevlilerinde ve hekimlerde, on ayna Paris burjuvalarında, bir ayna da işçi kalfalarında. Bu bağlamda dağılım ise şöyledir: Yirmi evde ayna salonda, beş evde de oturma odasındadır. Bu 248 evden sadece beşinde iki ayna vardır. Bu ortala- manın yanında bazı özel durumlar da dikkat çe- ker: Örneğin bir parlamento çalışanının evinde üç ayna bulunur. Bir kraliyet öğretmeni, çok değerli abanoz çerçeveli altı büyük Venedik aynasına sa- hiptir. Aynanın bulunmadığı evlerin sakinleri için, mutlaka yoksuldurlar veya dekorasyon zevkinden habersiz insanlardır, denemez. Ayna bulunmayan bu evlerin %60'ı çok sayıda paha biçilmez tablo- ya ve eşyaya sahiptir. Dolayısıyla bir evde ayna bulunması, gelir düzeyinden çok, anlayış ve ha- yat tarzıyla ilgilidir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han- gisine yer verilmemiştir? A) Sayısal verilere BÖznel düşüncelere C) Tanıklıklara Saptamalara Karşılaştırmalara APOIEMI

ma törenlerinde değişiklikler görülse de geleneksel olandan vazgeçilmemiştir. E) Padişahlar, kılıç kuşanma törenlerini gerçekleştirerek kendilerinin meşruiyetlerini pekiştirmiştir. 25. Okur, bir kitaptaki cümlenin ya da bir şiirdeki dizenin altını neden çizer? Birçok olasılık sıralamak mümkün: Yazar sanki sizi yazmış, tam da sizin söylemek istediğiniz cümleleri kurmuş olabilir. Ya da siz, cümleler içinde bazen açık bir yol veya dar bir patika bulmuşsunuzdur. Ama ne olursa olsun, sonuçta bu tarz bir okumada ya kendiniz bir yere gidersiniz ya da yazarın gitmek istediği yeri bulursunuz. Bu da sizin, yazılanların özünü, ne demek istediğini, neye işaret ettiğini kavradığınızın ifadesidir. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Okunanların altını çizmek, yazılanları rahat okumak adına yapılan bir eylemdir. B) Okurken cümlelerin altını çizebilmesi, okurun yazılanları anladığını ve değerlendirme yapabildiğini gösterir. C) Bir kitabı okurken notlar almak, aradığını kolayca bulmak için uygulanan yöntemlerden biridir. D) Gerçek okur olabilmeyi hedefleyen kişinin ilk adımı kitapta yazarın yönlendirdiği yolu bulmaktır. E) Okunanlardan bir cümleyi çekip almak, anlatılmak istenenin bütününü o dizeye yüklemektir. YAYINLARI 9

ndan yılda ek ed, ilıç da ki 3 § arklı etler Türkçe 26. Toplumsal ve bireysel acıları şiire taşımak ortak bir tutuma dönüşüyor son yıllarda. Ancak bunu yapan şairlerimizden bazıları şiirlerinin kaynaklandığı duygusal özle, deyişleri arasında bir denge kuramıyorlar. Çok yüksek perdeden konuşuyorlar. Sözcük örgüleri, imge düzenleriyle, iletmeyi amaçladıkları bildirinin kanları ısınmıyor birbirine. Bu yüzden insancıl bir sıcaklık, bir yumuşaklık kazanmıyor şiirleri. Temaları insancıl boyutlar taşımasına karşın yaşantıya dönüşmemiş bir izlenim uyandırıyor. Aşağıdakilerden hangisi bu sözleri söyleyen bir şairin düşüncesi olabilir? A) Şairin yaşamından izler taşımayan şiir, doğallıktan uzaklaşır. Şiir dilini okunmak kaygısıyla kurmak, şairin popülaritesini olumsuz etkiler. C) Bir şair, şiirinin iletisiyle iletiyi aktarma biçimini örtüştürürse başarılı olur. Ortalamanın üstünde ürünler ortaya koyan bir şair evrenselliği yakalamış demektir. E) Bir şairi özgür kılan, toplumdaki eğilimleri izleyip aktarmasıdır. 27. Gezdiği yerlerden aldığı esinle zenginleşen, coşkulu bir insan sevgisiyle yoğurduğu şiirlerinde toplumsal sorunları,

TYT 28. Açılın açılın tekrar Çocuk dizlerimdeki yaralar Hepiniz benimsiniz Mektebim, sınıflarım Oturduğum sıralar Aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi bu şiire yönelik olabilir? A Doğayı, insanları, kuşları gözeten; yapı, biçim, dil, anlatım özellikleri bakımından güzel; mekanik olmayan bir şiir bu. Öğretici çabanın getirebileceği kuruluğa da düşülmemiş. B) Bu şiirde çocukların karakteristik özelliği hâline gelmiş oyun algısına vurgu yapılıyor. "Oynarken doyuyorum." dizesini sevmeyecek çocuk yoktur. Şair de bu saptama üzerine kurmuş şiirini. C) Okurların, diline dolayabileceği bir şiir bu. Şakacı bir şiir çünkü. Şair tam da bunu yakalamış ve yazmış bu şiiri. Çocuğun hayatına değen bir şiir. Anahtar cümle de bu zaten: Şiir, hayatına değmeli çocuğun. D) Böylesi şiirler, çocukluğu çok geride kalmış insanları etkiler daha çok. Çünkü onlar, geriye dönüşü olmayan bir noktaya varmışlardır. Elbette, çocukluğunuzun değerini bilin bağlamında çocuklara da okutulabilir ama onlarda bir duygu patlaması yapmaz. Bu şiirin, alışkanlıklara yönelik bir iletisi var elbette. Bu açıdan eğitici, uyarıcı olduğu söylenebilir ama bu metnin şiir olarak öne çıkartılıp okura dayatılması kabul edilir değildir. Böyle dizelerle hiçbir zaman şiir zevki geliştirilemez. 29. Elinizdeki sayım sonrasının dür farklı alanlarda ortaya çok değ tartışacağınızı oldukça zengi biyolojik izler b ilginç bulacağ ve jeofizik dall uygulama bule ve Türkiye'nin yaptığımız sö Bir derginin hareketle aşa yer alması be A Ne kadar varlığını t bilinci içir kadar nel Bu örnek kaynakla bir projec görüntüle sonra ge Yer kabu esnasınd boşalmas yerküren DV Bir süred değiştirec herkes bi bunlarda olduğu. Bugüne deneyiml onların se etkileyec

12. Aydın özelliğinden fersah fersah uzak, ancak bu özelliği pervasızca kullanmaktan çekinmeyen ve alçak gönüllülüğün zerresinden nasipsiz kişilerin divan edebiyatı konusundaki bu ak-kara çekişmesi herhalde ancak bizim okurumuzda bu- lunur. Dil ve edebiyat, kalabalıkları kaynaştırarak ulus hâline dönüştüren iki temel esastır. Bu iki temel bile Türk aydınının elinde ayırıcı bir unsur hâline getirilmiştir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmıştır? A) Örnekleme B) Tartışma D) Öyküleme C) Betimleme E) Tanık gösterme

TÜRKÇE 21. Aylak Adam ve Anayurt Oteli romanlarında kurguyu tamamıyla birey üzerine yerleştiren Yusuf Atılgan, edebiyatımızda o güne kadar ---- anlatılmakla yetinilmiş olan insanı bir birey olarak merkeze almakla kalmamış; onun iç dünyasının ---- bilinç akı- şı, geçmişe dönme, iç konuşma gibi teknikler kullanarak ayrıntılı biçimde inmeye çalışmıştır. Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? lerine A) defalarca - zenginliklerine B) yüzeysel - derinliklerine arka planda - yansımalarına D) her yönüyle - inceliklerine E) dış dünyada - güzelliklerine

TÜRKÇE B 9. Öykülerle ilgili değerlendirmelerde "Kendine özgü öykü dili/öykü evreni kurmuş." cümlesine sıkça rastlarız ancak bu kendine öz- gülüğün ne olduğunun, nasıl ortaya çıktığının, öykülerdeki hangi tercihlerin bizi bu saptamaya götürdüğünün tartışıldığını, örnek- lendirildiğini nadiren görmekteyiz. Oysa öykü incelemelerinin aslı; azın içerisinde çoğalanları görebilmek, ayrıntıların barındır- dığı imkânları sezebilmek olmalıdır. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Öykü üzerine yazılmış eleştirilerin belli kıstaslara ve nesnel ölçütlere uygun olması gerektiği B) Öyküye yönelik değerlendirme yazılarının genellemeler yeri- ne ayrıntılara odaklanan bilgiler içermesi gerektiği C) Öykü eleştirmenlerinin öykü metnine yaklaşırken onu ortaya çıkaran tarihsel olay ve durumlar da araştırmaları gerektiği D) Öykülerin değerlendirilmesinde eleştirmenlerin öykülerin öz- nel tarafını yani kendisinde uyandırdığı hisleri de dikkate al- ması gerektiği E) Öykünün sadece içerik özelliklerine odaklanmayan, içeriğini ve biçimsel özelliklerini birlikte ele alan değerlendirmeler ya- zılması gerektiği

erin hangis Rullar... Gökyüzü gözlemi yapmak için olabildiğince karanlık bir yerde bulunmak iyi olur. Çünkü gök cisimlerinin çoğu, çok sönüktür ve çevremizdeki ışıklar on- ların görülmesini zorlaştırır. Bu nedenle gözlem yapmak için genellikle kent merkezlerinden uzak yerler seçilir. Ancak kent merkezlerinden de bazı gök ci- simleri gözlemlenebilir. Ay, gezegenler, bazı parlak yıldız ve takımyıldızlar gi- bi. Gökyüzü gözlemi yapmak için mutlaka teleskop kullanmak gerekmez. Te- leskop gezegen, bulutsu ve yıldız kümesi gibi bazı gök cisimlerini daha büyük ve daha ayrıntılı görmeyi sağlar. Ancak birçok gök cismi çıplak gözle de göz- lemlenebilir. Ay, gezegenler, yıldızlar, bazı yıldız kümeleri ve bulutsular bunlar- dan bazıları. Hatta kimi gök cisimlerini gözlemlemenin en iyi yolu onlara çıp- lak gözle bakmaktır. Bu metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Aralarında ortak özellik bulunan iki unsurdan zayıf olan güçlü olana benzetilmiştir. B) Anlatımı daha etkili kılmak için örneklendirme yapılmıştır. C) Bir şeyin ne olduğu açıklanarak tanım yapılmıştır. D) Düşünceyi daha etkili kılmak için tanık göstermeye başvurulmuştur. 5 En Yayınları Ve B durmadan şmaktadırla 18.24'te yan macıların A no yana geldikle Igilere göre, e saat kaç 39 8. ris 6 rilen kares 41 cm² ve arları ora n çevres

27. Günümüz insanlarını anlamıyorum. Bir gösteriş merakı almış başını gidiyor. Herkes birbiriyle ya- riş hâlinde. Ne giydiğimiz değil, nereden aldığımız önemli. Ne yediğimiz ne içtiğimiz değil nerede ye- diğimiz, nerede oturduğumuz önem arz ediyor ar- tık. Bu kadar şekilci ve markacı olmamız hayatımızı zorlaştırıyor aslında. Markaya bu kadar önem ve- rirken iş kitap almaya ve kitap okumaya gelince ya zamanımız ya da paramız olmuyor. Bir bardak çaya, sadece marka olduğu için değerinden üç kat ödeme yapmak, "...Cafe"de çay içmek ayrıcalık gibi görü- nürken harcadığımız parayı gözümüz hiç görmüyor. İş kitaba gelince ya korsanını almayi tercih ediyoruz ya da kitap pahalı deyip almamayı. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? A) Günümüzde markaların ve gösterişin önemli olduğu B) Hayatımızdaki pek çok olgunun kitaptan önce geldiği C) Marka ve gösteriş uğruna gereksiz harcama yapıldığı Korsan kitap satışlarının yaygın olduğu EXKıyafetlerimizin markasının önemli olduğu

TURKÇ 20. İnsanoğlu yalnızca kötülüğe kızarak veya onu eleş- tirerek varlığını devam ettiremez. Bu davranışıyla nefsini tembelliğe sürükleyip elinden geleni yaptığı yanılgısına düşmüş olur. Oysa insanoğlu kötülüğü yok edecek bir davranış gösterdiğinde ve mesaisini bu uğurda harcadığında kötülüğü mağlup edebili Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? A) Kötülüğe kızmak ve onu eleştirmek onu yok etmek için yeterlidir. B) Toplumdaki yanlışlıkları eleştirmek insanı tem- belliğe itebilir. C) insanları eleştirmek yerine onlara doğru yol gösterilmelidir. D) Kötülüğe karşı harekete geçmek onu yenmenin en etkili yoludur. E) Kötülüğü eleştiren insanlar, olumlu bir neticeye ulaşamaz

14. Edebî eser ortaya koymak, günlük hayatta karşı- mıza çıkan olayları yaşandığı gibi yazmak olsaydı herkes iyi birer edebiyatçı olurdu. Günlük hayatta o kadar çok olayla karşılaşıyoruz ki... Onları yaşandı- ğı gibi aktarmak yetmiyor çünkü edebî eser, yaşa- nanı olduğu gibi aktarmak değildir. Böyle zanneden- ler edebiyatı ve edebiyatçıyı anlamamış demektir. Evet, iyi bir edebî eser bir gerçeklikten hareket eder ama sanatçı o gerçekliği değiştirip dönüştürür. Böy- lece o güzelim şiirler, hikâyeler ve romanlar ortaya çıkar. Bu parçada "edebiyatçı" ile ilgili asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Yaşadığı olayları kurgulayarak okuyucusuna aktarmalıdır. B) Edebî eser oluştururken okuyucuyu da sürece dâhil etmelidir. Gerçekçi olmalı, gerçekleri olduğu gibi aktarma- lıdır. DOlayları toplumun beklentilerine uygun oluştur- malıdır. Günlük yaşamdaki olayları okuyucusuyla buluş- turmalıdır.

ne kadar yor Beyne ne pinde en 6. Popüler yazarlık yalnızca edebiyattan ödün vererek Kitabınız çok satılıyor, üst üste yeni baskılar yapıyor ama yüksek satış rakamlarının hedeflenmesinden ibaret değil. sürdürüyorsanız hâlâ popüler yazar olamamışsınız demektir. Yazar olarak ilgi ve itibar görmek de en az çok siz kimsenin tanımadığı biri olarak yaşamınızı satmak kadar önemli. Ideal bir popüler yazar olmak için biri olmayı gönülden istemelisiniz. Hem oralarda incir edebilecek bir kapasiteye hem de medyatik olmaya can atıyor olmalısınız Bu parçada popüler yazarlıkla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine yer verilmemiştir? A) Ele alınacak konuların neler olduğuna Yazınsallıktan yoksun eserler verildiğine C) Yüksek satış rakamlarının hedeflendiğine D) Yazarların toplum tarafından tanınması gerektiğine E) Yazarın eğlence programlarına katılması gerektiğine

26. Evliya Çelebi'nin Seyahatname'si, Osmanlı sosyal tarihi araştırmaları bağlamında, son derece ayrıntılı bir döküm sunar. Bu sosyal tarih dökümünün bir bölümü, hatta önemli bir bölümü bazı bilim insanlarının da belirttiği gibi Evliya'nın XVII. yüzyıl Osmanlı coğrafyasının içinde ve dışında konuşulan dillere ve lehçelere ilişkindi ve Seyahatname, bu anlamda özellikle Türk dili tarihi araştır- maları bakımından bulunmaz bir kaynaktır Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşıla- bilir? A) Seyahatname, Osmanlı coğrafyasına ait ayrıntılı bir gezi rehberidir. Seyahatname, birçok dile çevrilmiş önemli bir yapıttır. Seyahatname'de farklı dillere ve dil şubelerine dair çeşitli veriler vardır. DSeyahatname'nin en önemli özelliği bir tarih ansiklo- pedisi olmasıdır. E) Evliya Çelebi XVIII. yüzyılın önemli seyyahlarındandır.

KİTAPÇIĞ 21 19. Değme sanatçılar sözcük kullanımında mahirdir. Mesela "keder" sözcüğünü ele alalım. Hangi tür bir keder? Bunu şiirde anlatmak için gene aynı keder kelimesine müracaat etmek bize istediğimiz şeyi anlatma fırsatı vermez ki... Keder lakırdısını düşündüğümüzde gözümüzün önüne kederli bir yüz gelecektir ve bu yüz hitap ettiğimiz şahsın hayalinde belirli bir kederli yüzü canlandıracaktır. Hâlbuki bu yüzün şairin murat ettiği kederli yüzle hiç alakası olmayabilir ve her iki taraf için de anlaşılmazlığı doğurabilir. İşte hiç kederden bahsetmediği halde muhakkak ki kederi, bir nevi kederin acılığını çok iyi anlatmış olan öyle şairlerimiz vardır ki karşılarında ancak şapka çıkarılır. Bu parçada asıl anlatılmak istenen düşünce aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Sözcüklere sihirli anlamlar yükleme ancak usta şairlerin işidir. BKimi kavramlar, kullanıldığı satıra öyle siner ki şiir onlarla bir şey ifade eder. Her kavramın bir karşılığı vardır, hâlbuki sanatçıdaki karşılığı farklı olabilir. Sanatçı, sıradan bir söze öyle anlamlar yükler ki gönül telini en dokunaklı yerinden yakalar. Ustalık, bir söze gerek duymadan okurun gönül telinde o sözün uyandıracağı hissi oluşturabilmektir. 20. Necip Fazıl siirlerido odobiuntur IM MÜDÜRLÜĞÜ OLÇME DEĞERLENDİRME MERKEZI

2 18. Sanat ve estetik teorileri arasında kaybolmak kolaydır. Türk- çede temel kaynaklarımız bile hâlâ doğru düzgün mevcut değilken sanatla ilgili epey kaynak mevcut. Sürekli yeni yayınlar yapılıyor ve ilgi de görüyor. Okuduklarımızın çoğunu unuturuz ama bir kitabi bitirip kapağını kapattığı- mizda üç beş cümleyle ana fikrini özetleyebiliyorsak ya da Bu kitap bize ne diyor?" sorusuna kısa ve derli toplu bir cevap verebiliyorsak o kitap ya da yazıdan istifade etmişiz demektir. Sanat hakkındaki yayınların pek çoğunun bolca malumat içermelerine rağmen bu faydayı sağlayabildikleri- ne inanmiyorum. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Ancak bu kitaplar ve yazıların ne dediklerini anlamak o kadar kolay değil B) Halbuki sanat hakkında kafa yorup yazanları eleştirmek değil amacım C) Hepimizin bir konuyu daha yakından tanımaya uzanan farklı okuma gerekçeleri olabilir D) Oysa okumak, insanlar için görmek veya dinlemek gibi doğal bir eylem olarak görülmüyor E) İkinci kez okuduğumuzda ilkinden farklı, yepyeni bir ruhsal deneyim yaşamamızın nedeni de budur