Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

21. ve 22. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. (1) Son yıllarda yazılı olan kadar "çizili" olanı da okumak yaygınlık kazandı. (II) İlk önce çizgilerle romanlar yapıldı, şimdi de çizgilerle tarih uyarla- maları yapılmaya başlandı. (III) Çizgilerle Kapitaliz- min Korkunç Tarihi, Çizgilerle Denizcilik Tarihimiz gi- bi kitapların gördüğü ilgiye tanıklık ediyoruz son yıllarda. (IV) Cilt cilt, tuğla gibi kitapları okumak için zamanınız olmuyor ama hele bir de çizimler güzelse "çizilmiş tarih" daha kolay lokma! (V) Ka- rakarga Yayınları'ndan son çıkan yeni kitabın is- mi: Yalnızlar Rıhtımı: Çizgilerle Türk Rock Tarihi. (VI) Bu kitapta "Türk rock tarihi"nde isim yapmış müzisyen ve topluluklara yer verilmiş. (VII) 64 say- falık kitapta her isme bir sayfa ayrılmış yani Cem Karaca için de bir sayfa, Flört grubu için de. (VIII) Hâl böyle olunca çizimlerin kapladığı yeri de hesa- ba katacak olursak bu kitabın tamamı bir ya da bir buçuk saatte okunabiliyor. 21. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisinden söz edilmemiştir? Çizilmiş tarih kitaplarını okumanın daha kolay olduğundan B) Cizgilerle Türk Rock Tarihi kitabındaki sanat- çı seçimini yaparken tarafsız davranılamadı- ğından Çizgilerle Türk Rock Tarihi kitabında her isme bir sayfa ayrıldığından D) Son yıllarda çizilmiş tarih kitaplarının ilgi gör- düğünden EX Çizgilerle Türk Rock Tarihi kitabının bir, bir bu- çuk saatte okunabildiğinden 22. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümleyle başlar? A) III B) IV D) VI E) VII

4. Çevre; dünya üzerinde yaşamını sürdüren canlılarının hayatları boyunca ilişkilerini sürdürdüğü dış ortamdır. Diğer bir de yişle "ekosistem" olarak tanımlanabilir. Günümüzde çevrenin en büyük sorunu kirliliktir. Çevre kirliliği, çevrenin doğal o mayan bir şekilde insan eliyle bozulmasıdır. Bu ekosistemi bozma eylemleri; kirlenme olarak ifade edilmektedir. Yasam alanlarımızı tahrip eden çevre kirliliği hava kirliliği, su kirliliği, toprak kirliliği, gürültü kirliliği gibi türlere ayrılmaktadır. Aşağıdaki görsellerden hangisi bu parçada anlatılanlarla ilgili değildir? A) 6 B) D) LE

27. Lacan ve Freud'un psikanaliz anlayışlarının, sinema alanında- ki kuramlar için çok değerli olduğunu belirten birçok makale okuduk. Özellikle Shaviro gibi sinema kuramcıları, psikana- litik soyağaçlarının sinema kuramları için ne kadar merkezi olduğunu ifade eder. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söyle- nebilir? uauto jaipop soubloy Hew A) Sinema filmlerinde psikanalizden yararlanılır. B) Psikoloji bilimi, sinema kuramını etkilemiştir. C) Freud, film kişilerinin bilinçaltını incelemiştir. D) Sinema ile ilgili makalelerin sayısı artmıştır. E) Film kişileri, soyaçekime göre incelenir.

TYT-AYT PARAGRAF SORU BANKASI 1. Burhan Bey: - Sanırım halk şiirini uyaktan ve heçe ölçüsünden ibaret görme sığlığından doğuyor bu yanılgı. Oysa halk şiirinin içerik atmosferi, imge anlayışı ve mazmun dünyası yoksa yalnızca ölçü, uyak ve uyak düzeni benziyor diye bir şiire halk şiiri denemez. Yakup Bey: Olümsüzlüğü yakalamış olan şiir kitaplarına bakacak olursak kitapta yer alan şiirlerin yüzde yüzünün üst düzey şiir olduğunu söyleyemeyiz. Büyük şairlerin de küçük şiir- leri olabilir elbette. Hatalı söyleyişlerin, oturmamış dizelerin bulunduğu, emekten ve işçilikten kaytarılmış yüzde yirmilik bir şiiri hoş görmek gerekiyor. Haldun Bey: - Şiiri şiir yapanın ne olduğunu değil de şiiri şiir olmaktan alıkoyanın ne olduğunu belirtmek daha kolay sanırım. Sa- mimiyetten, özgünlükten ve işçilikten uzak olan hiçbir metin şiir katına yükselemez. Necati Bey: Bir şairin şiirlerinin toplamına bakmalıyız. Şiirlerinin ço- ğunluğu belli bir standardın üstündeyse birkaç şiirinde de yaratior siçrama ve üst düzey bir şiirsellik yakalamışsa ben ona iyi şair derim ve şiir kitabının da yarına kalacağını söy- lerim. Birkaç ayrık otu var diye bahçeyi tarumar etmem, pire için yorgan yakmam. Vedat Bey: - Yetenek olmalı elbette. Ama yetenek bir tohumdur; bütün mesele onu fideye, fidana ve meyve veren ağaca dönüştü- recek çabaya bakar. Yani yetenek yüzde on, emek yüzde doksan diyebilirim. Yukarıdaki konuşmacılardan hangilerine aynı sorular sorulmuş olabilir? A) Burhan Bey - Vedat Bey B) Yakup Bey - Necati Bey C) Yakup Bey - Vedat Bey D) Haldun Bey - Necati Bey E Haldun Bey - Vedat Bey 2. 5 A R M

18. Futboldaki cinsiyetçi dili ve erkek egemen anlayışı değiştirmek için yola çıkan Karşı Lig dört sene önce kuruldu. Kadın-erkek birlikte futbol oynanan, hatta kadınların oynamasını teşvik amacıyla sahada en az üç kadın oyuncunun yer almasını şart koşan lig, futbola yeni bir anlayış getirmenin peşinde. Endüstriyelleşmiş, büyük paraların döndüğü, hırsa ve sadece kazanmaya odaklı futbol yerine oyundan zevk almayı ve birlikte bir şey paylaşmayı esas alan, "fair play"in hâkim olduğu oyunu geri getirmeye çabalıyorlar. Selamsız Bandósu da işte bu Karşı Lig'de mücadele eden 16 takımdan biri. 2015'te kurulan takım farklı meslek gruplarından ve çevrelerden gelen kadın ve erkeklerden oluşuyor. Kadir Has Üniversitesi Spor İletişimi Sertifika Programı'nda tanışan, bir süre kendi kendilerine futbol oynadıktan sonra kadın- erkek beraber oynayabilecekleri bir lig arayışına giren ekip, eski yerli sinemaya olan hayranlıklarının neticesinde kendilerine Selamsız Bandosu ismini vererek Karşı Lig'in kurucuları arasında yer almış. Bu parçada sözü edilen ("Karşı Lig" ve orada yer alan "Selamsız Bandosu" adlı futbol takımı ile ilgili aşağıda söylenenlerden hangisi yanlıştır? A) Karşı Lig'in amaçlarından biri, kadınların da futbolu erkekler kadar iyi oynayabileceklerini göstermektir. BY Ligin oluşumunda dünya görüşü ve siyasal bakış açısı etkili olmuştur. Lig amatör ruha uygun özellik ve kurallarla oluşturulmuştur. D) Selamsız Bandosu'nun üyeleri çeşitli ilgi ve bakış ortaklıklarına sahiptir. E Karşı Lig, günümüz futbol endüstrisine eleştirel bir bakışla yaklaşmaktadır. 19

onu, şekil gürdüm Konusu etelerin -Medya" e SEKA li olmak, ğımlı vi de pri, dan işti. 12 ? A A A A 32. Çocukların hem bağımsızlığına ve bireyliğine alan açmak hem de onları dijital dünyanın olası risklerine karşı korumak zorundayız. Yapılan çalışmalara göre, ebeveynlerin çocuğun dijital dünya ile bağını düzenlemek için seçtiği üç tarz var: Bunlardan ilki "kısıtlayıcı arabuluculuk". Bu yöntem ülkemizde oldukça yaygın ve internet kullanımının ödül, kısıtlamasının ise ceza olarak tanımlandığı, içeriğin veya kullanım süresinin ebeveyn tarafından belirlendiği yöntem. İkinci yöntem "aktif arabuluculuk". Bu yöntemde ise çocuğun karşılaştığı, örneğin şiddet temalı bir içeriği ebeveynleriyle elibe paylaşabildiği, konuşup tartışabildiği model. "Ortak izleme" olarak adlandırılan üçüncü yöntem ise içeriği kim seçmiş olursa olsun ebeveyn ve çocuğun aynı içeriği birlikte izlediği fakat üzerine tartışmadığı durumları tarif etmek için kullanılıyor. Üç yöntemde de ebeveyn, çocuğu medya ile tamamen baş başa bırakmıyor. Önemli nokta şu: Çocuğu gözetlemektense çocuğu bilgilendirmek, bilinçli bir dijital medya okuru olmasını sağlamak daha yararlı. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Ebeveynlerin çocuğun sağlıklı ve öz güvenli bir kişilik edinmesine katkı sunmaları gerekir. B) "Ortak izleme" yöntemi çocuğun kendini internet/ kullanımında en özgür hissettiği modeldir. CÇocuğu ile iletişimini artırmak isteyen ebeveynin "aktif arabuluculuk" yöntemini benimsemesi gerekir. DKısıtlayıcı arabuluculuk" demokratik bir yöntem\ olmadığı için ebeveyn-çocuk ilişkisine zarar verebilir. E Çocuğun kendisini ifade etme yeteneğinin gelişmesinde en yararlı yöntem "aktif arabuluculuktur.

4. Kendini başka bir yazarla özdeşleştirmek özgünlüğün, gerçekliği çeşitlendiren ve sanata derin bir dinamizm kazandıran mantığına açılan büyük bir savaştır. Bu savaşın bir kazananı olmaz. Hayatı ve gerçekliği bir sanat eserine yansıtmak isteyen bir sanatçı, gerçekliği kendi deneyimlerinden yola çıkarak aramak yerine başka deneyimlerin üzerine benzer bir gerçek inşa etmeyi aklından bile geçirmemelidir. Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Bir eserin oluşum seyri içinde, başlangıç anından itibaren değişmeden ve aynı biçimde kalması onu etkileyen çevrenin dinamiklerindeki etkileşimlerin zayıflığından ileri gelmektedir. B) Manzara resimlerindeki benzerlikler ressamların aynı duygu dünyalarına sahip olduğunu göstermez. C) Bir kitabın yapay dünyasını oluşturan kahramanlar okuyucu üzerinde etki bırakıyorsa eser, okuyucuyla bütünleşmeyi başarmış demektir. D) Kim Van Gogh'un Yıldızlı Gece tablosundaki fırça darbelerinin tipatıp aynısını yaparak ikinci bir Van Gogh olmak ister? E) Müzik, birbirini tekrar eden notaların oluşturduğu kompozisyonlar sayesinde meydana gelen derin frekansların duygusal çağrışımlarıyla her çağda yenilenmektedir. 9 ale kıs oy SIG ço d (1 e ( t

Aye: Kapısında beliren bir yabancı, bir adama şöyle bir teklifte bulunur: Önündeki kutuda yer alan düğmeye basacaksın, böylece dünyanın herhangi bir yerinde hiç tanımadığın bir insan ölecek ve karşılığında yüklü bir para alacaksın. Maddi durumu çok kötü olan adam, bütün gece dönüp durduktan sonra düğmeye basmayı kabul eder. Vicdanını ve ahlakını menfaat kuyusunda boğan adam, düğmeye basar ama hiçbir şey olmamış gibidir. Yabancı gelip parayı öder ve kutuyu alır. Adam, yabancıya "Şimdi ne olacak?" diye sorar. Yabancı da "Kutuyu sıradaki kişiye vereceğim; uzaklarda, tanımadığın bir kişiye." der. Gerçek: Bir kötülüğü görünmez kılmak istiyorsanız baş- vurabileceğiniz beş yol vardır: 1. Mağdurların sayısını artırarak kötülüğü zaten herkesin maruz kaldığı bir durum gibi aleladeleştirmek. II. Suçlunun sayısını olabildiğince artırarak suçu herkese yayıp sorumluyu ortadan kaldırmak. III. Mağdur ile suçlu arasındaki mesafeyi artırarak onları birbirlerine yabancılaştırmak. IV. Mağduru tüm kötülüklerin sorumlusu ilan etmek. V. Mağdurun insanı niteliklerini silmek, onu insanlıktan çıkarıp empati kurulması zor bir şeye, bir alt türe dö- nüştürmek. Hikâye adlı parçada söz edilen kötülüğün gerçekleş- mesi, Gerçek adlı parçada açıklanan yollardan hangi- siyle örtüşmektedir? A) I B) II C) III D) IV E) V (2020/2-ALES)

11. Günümüzde uluslararası bir üne sahip olan Immanuel Kant, çok hassas bir bünyeye sahipti. Doğup büyüdüğü Königsberg şehrinden hiç çıkmamıştır. Her gün bir rutin belirleyip ona uymuştur. Günlük yürüyüşüne hep aynı saatte çıkmış, disipline dikkat etmiştir. Kant'ın başarılı olmasında etkili olan bu özellikleri, diğer insanların da dikkatini çekmiştir. Königsberglilerin saatlerini Kant'a göre ayarladıkları yönünde bir rivayet vardır. Günlük hayattaki rutinini yalnızca bir kere bozduğu söylenegelmiştir. O da Jean-Jacques Rousseau'nun Emile adlı romanı yüzündendir. Kitabı birkaç kere okuyarak günü geçirdiği söylenir. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir? A) Başarılı olabilmenin ön koşulu her zaman çok çalışmaktır. B) Bazı insanların takıntılı kişiliklere sahip olması onlara farklılık kazandırmıştır. C) Dünyaca tanınmış bazı kimselere, zamanı dikkatli kullanma ve davranışta titizlik başarı getirmiştir. D) Bilim insanlarının obsesif davranışlarının arkasında başarma ve tanınma arzusu yatmaktadır. E) Zaman çizelgesi olmayan bir insanın hayatta başarılı olma şansı ne yazık ki çok düşüktür. Diğer sayfaya geçiniz.

Güney Afrikalı Zoolog Wouter Van Hoven, akasya ağa- cının yapraklarını yiyen üç bin antilobun düzenli olarak göz- lendiğini; yaprakları yenen ağacın derhal etilen gazı çıkar- dığını ve yanındaki ağacı tehlikeye karşı uyardığını bildirdi. Hoven, etilen gazının etkisinde kalan ağacın, on beş daki- . ka içinde savunma durumuna geçtiğini açıkladı. Bu parçanın başına, düşüncenin akışına göre, aşağıda- kilerden hangisi getirilmelidir? + A Etilen gazı elde etmek için yeni bir kaynak bulundu B) Bazı bitkilerin, kimyasal yollardan haberleştikleri saptandı C) Antilopların, en çok akasya ağacının yapraklarını sevdi- ği belirlendi D) Etilen gazının etkisinin, elli metrelik çevreye yayıldığı görüldü EGüney Afrika'da, bitkiler üzerinde yapılan araştırmalar yoğunlaşıyor

1 A A 13. Filmin baş karakteri Patch Adams idealleri olan, heyecanlı, meraklı, çalışkan bir doktordur. Sevgi ve merhamet dolu kişiliği mesleğiyle ilgili amaçlarına da yön vermektedir. Tıp fakültesinde okurken yasak olmasına rağmen sık sık hastaneye gider ve hastalara moral vermeye çalışır. Ona göre doktorluk hastayı sadece bedensel olarak iyileştirmek değildir, doktor hastaya ruhsal olarak da destek olmalıdır. Patch henüz fakülteyi bitirmemişken bir klinik açar ve yardıma ihtiyaç duyan tüm hastalara ücretsiz sağlık hizmeti sunar. Patch Adams karakteri bir şeyi başarmak için inanmanın, tüm engellere rağmen amacından vazgeçmemenin olması gereken örneklerinden biri olmuştur. Buna göre Patch Adams filmi ontoloji ile ilişkilendirildiğinde aşağıdaki yargıların hangisi doğru olur? A) Patch Adams karakteri varlık felsefesinde gerçek varlık için örnek oluşturur. B) Patch Adams varlık felsefesi için ideal varlık kategorisi içinde yer alır. C) Film karakterleri dış dünyadan alındığı için gerçek varlıktır. 5 D) Filmin baş karakteri hem iyi hem kötü olduğundan varlıkta karşıtların birliğini temsil eder. E) Filmde karakterin kararlarının sürekli değişmesi varlığın oluş olduğunu gösterir.

34. "Hiç, daha gözü pektir hepten" dizesini unutamam. "Hep" ve "hiç"i benim için en doğru fiille birleştiren ve neredeyse bana hayatın anlamını ifade eden bir cümleye dönüştü- ren bu dizeyi 90'lı yılların başında incecik bir şiir kitabında bir an görmüş, sonra kitabı kaybetmiştim. Şairini anım- samadığım, anlamı muhteşem bu dize, gökten düşmüş bilinmeyen bir tılsım gibi zamanla benim oldu. Yıllar bo- yunca bu dize üzerine çok düşündüm, yazdım, onu bir dua gibi kendime ve başkalarına defalarca tekrarladım ve onun gerçekte kime ait olduğunu bilmemenin merakını da mahcubiyetini de zamanla yitirmeye başladım. Yıllar son- ra, atmak üzere olduğum eski bir defterin bir köşesinde tesadüfen şu notu bulmasaydım bu dizeyi sadece benim için gökten indirilmiş öncesiz ve sonrasız bir vahiy say- mak üzereydim: "Edmond Jabes'in Biricik Bir Son Kaygısı şiirinden bu küçücük dize, evren kadar uçsuz bucaksız bir cümle benim için." Bu parçanın yazarıyla ilgili aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Etkileyici bulduğu bir dizeyi yıllarca düşünüp durduğu B) Zaman içinde, dizenin şairini bilmemenin merakını ve utancını üzerinden attığı C) Dizenin şairini uzun süre sonra tesadüfen bir defter- deki nottan öğrendiği D) Beğendiği dizeyi, kendi şiirlerinin odak noktası hâline getirip benzer şiirler yazdığı (E) Dizenin şairini bulana kadar dizeyi sadece kendisi için gönderilmiş ilahî bir mesaj olarak kabul ettiği

2 2. 0 2 (1) Yapıt, okuru sımsıkı kucaklayan içten anlatımıyla beğeni toplasa da içerik olarak çok sert öykülere yer veriyor. (II) Ka- ranlık, baskı, bitip tükenmeyen kovalamaca, yok sayılma, susturulma neredeyse her öykünün ortak teması. (III) "Belki kitaba daha yumuşak bir öyküyle başlanabilirdi." diyorsunuz okuduğunuzda ama sarsıcı bir girişin okurla kurulan bağı güçlendirdiğini düşündüğünden olsa gerek çarpıcı bir giriş yapmış yazar. (IV) Her öyküde yer alan gece, aslında bir sembol; yaşanan zamana, boğucu ve baskıcı bir atmosfere gönderme yapıyor. (V) 1930'lu yılların Almanya'sında aydın- ların yaşadığı baskı ve yıldırmanın anlatıldığı öyküler aslın- da benzer durumların her yerde ve her zaman yaşanabile- ceğini ortaya koyan evrensel bir bakışla kaleme alınmış. (VI) Yazarın, kahramanlarına isim vermemesi ve tanıdık mekânlardan söz etmemesi, yapıtını evrensel bir çizgide ko- numlandırdığını gösteriyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde bir "çıkarım" söz konusudur? A) I ve II D) I) ve VI B) II ve III 4. E) IV ve V C) II ve V Ron lay ne

4. (1) Romanda, öyküde olduğu gibi dar ve kısıtlı bir zaman yoktur; romancı, olayları geniş bir zamana yayarak anlatabilir. (II) Romanın dili gündelik hayata denk düşer; soyutlamalara, imgesel anlatımlara pek başvurulmaz. (III) Bununla birlikte gerçek bir romanda yazar, her türlü tekniği deneyerek özgün bir dünya kurar. (IV) Bu dünyada da okura karakterler, olaylar, durumlar galerisi sunar. (V) Pek çok insan, olay, çatışma romana girer ve romanın olay örgüsünde kendine yer bulur. (VI) Roman, bilgilerle, araştırmalarla, notlarla yazılır; hem roman bunu kaldırır hem de okur, romancıdan tutarlı bir olay örgüsü bekler. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangileri, anlamca birbirine en yakındır? A) I ve II B) I ve III DXIV ve/v E) IV ve VI CI ve IV

2022-TYT/TÜRKÇE 5. Çeşitli kimyasal ürünlerin başlıca ham maddesi olan doğal gaz, dünya enerji tüketiminin önemli bölümünü karşılamaktadır. (1) Doğal gazın geçmişi yüzlerce yıl öncesine dayanmaktadır. (II) Tarihsel kaynaklar doğal gazın ilk kez MÖ 900'lerde Çin'de kullanıldığını göstermektedir. (III) Taşınması, işlenmesi ve stoklanması kolay olan doğal gazın yaygın kullanımı ise 1790'da Ingiltere'de başladı. (IV) Boru hattı taşımacılığıyla birlikte 1920'lerde artan doğal gaz kullanımı, II. Dünya Savaşı'ndan sonra daha da gelişti. (V) Enerji üretim sektöründe ilk kez ABD'de kullanılmaya başlanan doğal gazın dünyada bilinen rezervlerinin yaklaşık 70 yıllık ömrü olduğu tahmin edilmektedir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi, kendinden önceki cümlenin açıklaması niteliğindedir? 6 A) I B) II C) III E) V

ava urist (11) atli T? 15. (1) Insanlık tarihinde tüm teknolojik yeniliklerde ve icatlarda öncelikle bir emekleme dönemi yaşanmıştır. (II) Yeniliğe karşı eski alışkanlıkların korunması güdüsü, bu durumun başlıca sebebidir. (III) Ancak zamanla, yavaş bir şekilde de olsa ibre yeni teknolojilerden yana kayar. Insan, bir yenilikle karşılaştığında onu hemen alıp denemek ister. (V) Ilkin eski alışkanlıklarında direnenler, aradan zaman geçtikçe tutumlarını değiştirmeye ve yeni teknolojiyi benimsemeye başlar. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi, düşüncenin akışını bozmaktadır? B) II A) I C) III Türkçe D) IV E) V 16. (1) Buharlı gemilerin yapım ve teknik bakım maliyetlerinin yüksek olması, ayrıca yakıt ikmal etmeden uzun süre suda kalamaması ve tonajlarının düşük olması gibi nedenlerden deniz ticaretinde ilk dönemlerde yelkenlilerin üstünlüğü devam etti (1) Avrion 17