Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

1 I 25. Kötü huylar, ferdî hayatı alt üst eder. Ailede ve toplumda kişiler arasında birlik vardır; kişinin kötü huylara kapılarak ahlaken çöküntüye uğraması, içinde bulunduğu aileye ve topluma zarar verir. Herkes istediği gibi hareket etmekte serbest değildir. Kötülüğü iyi göstermek, onu hoş gör- mek veya görmezden gelmek tehlikeye davetiye çıkar- maktır. Erdemli insan; bulunduğu toplulukta kendisinin sahip olduğu meziyeti, kendisiyle ortaya çıkan hayati kıy- meti etrafındakilerle paylaşır. Ahlaken en kötü durumdaki toplumlarda bile faziletin kıymeti az çok bilinir ve takdir görür. Bu paragraftan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Ferdî hayat, yapılan iyiliklerle temellenir. B) Fazilet, her toplumda ve her durumda takdir görür. C) Kötülüğü hoş göstermek, topluma zarar verebilir. D) Kötü huylar, aile ve toplumun yapısını tehlikeye so- kar. E) Çalışmak ve yılmamak erdemli bir insanın en büyük özelliğidir.

6. →Geceyi seyrede seyrede öğrendim ki ışık, insanın için- de yanmıyorsa yüzüne vurmuyor. → Okumak, elin rehberliğine güvenerek düşlere dalmak- tır. →Bir şairin gözleri kapanınca dünyada görülecek şeyler azalır. Aşağıdaki çıkarımlardan hangisi bu cümlelerin her- hangi biriyle ilgili değildir? A) Yazarlar, okurlarına yol göstererek onları hayal alem- lerine taşırlar. B) Şiir ustaları, sıradan diğer insanların göremediklerini onlara gösterebilirler. C) İnsanın asıl güzelliği, iç güzelliğinin dışa yansımasıdır. D) Sanatçının bakış açısı, her zaman bizimkiyle uyum göstermek zorunda değildir. D 8.

DENEME 1 Her kültür, mensuplarının tarih içinde bağımsız bir varlık olarak yaşamını devam ettirmesini ister ve buna uğraşır. Her kültürün insanlara verdiği değer ve davranışların arkasında, başka kültürlerle ezilip yok olmamak, başkalaşmamak hedefi vardır. Ya- bancılaşma; özüne aykırı düşme, yaradılış sebebi ve işleviyle aykırı konuma gelme, kendi olmama durumudur. Kendi olmama yönündeki çözülmenin başladığı yerde de toplumsal yozlaşma ortaya çı- kar. Bu nedenledir ki kültür, birleştirici bir rol üstle- nir. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Toplumların başka kültürlerin etkisi altında kal- maması mümkün değildir. B) Toplumlar, başka kültürlerle etkileşime girdikle- rinde değerler kargaşası yaşar. C) Her toplumun kendine göre değerler bütünü vardır. D) Bir toplumun değer yargılarını ve benliğini ko- ruma görevi, kültüründür. E) Kendi olamayan toplumlar, çözülmeye mahkumdur. dan am ka ge

9. (1) Genç arkadaşlarla edebiyattan konuşuyorduk. (II) Söz dön- dü dolaştı romana geldi. (III) Öyle anlaşılıyor ki günümüzün ro- manı gerçekten edebiyatsever gençleri çokça etkilemiyor. Popüler yazarları okumuşlar ama pek benimseyememişler Bugünün romanı uzak kalmış onlara. (VI) Dün'den ne okuduk larını sordum, yanıtlar düşündürücüydü; sözgelimi Sabahattin Ali okumamışlar. Yukarıdaki numaralı cümlelerin hangisi çıkarılırsa par- çanın anlamında bir daralma olmaz? AT. who BYT IIT. D) V. EXI. inu

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktanın (.) bu gö A) 29.10.1923'te Mustafa Kemal cumhuriyeti ilan etti. (B) Okuldaki toplantı 10.15'te başlayacaktı. C) Yarın akşam Ezgi ile tiyatroya gideceğiz. D) Pastaneye gitmek için 15. Cadde'den sağa döneceğ 3. Gökyüzünde gezinirken Saçlarını çözer bulut. Her damlanın üzerine Birer mektup yazar bulut. Yola çıkacağı zaman, Yıldız öper, Ay kucaklar. Bir rüzgârın kollarında Uçar küçük damlacıklar. Bestami YAZGAN Bu şiire getirilebilecek en uygun başlık aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Yağmur Damlası B Mektuptaki Düşünceler C) Mevsimlerin Oluşumu D) Nehirler ve Göller 4. 2

TÜRKÇE TESTİ mlerinin ar ile si- boyutlu üretilen kazınan an bugü- dan hâlâ zlenme- ötesin- yan film yaşadığı r. Sade- ği ile de- ekiyorsa tü örtülü filmlerin- dakiler- ğuna yle izlen-y A tutumun, gine mler çek- A IN 25. Sansürün varlığı insanlığın varlığı kadar eskidir. En küçük topluluklardan ilk devlet örgütlenmelerine, köleci ve feodal imparatorluklardan ulusal devletle- re kadar her zaman sansür var olmuştur. Sansür, siyasal iktidarların, "kamu yararı" açısından sakın- calı buldukları haber, yazı, kitap, film, resim, oyun ve sosyal siteleri inceleyerek bazı bölümlerinin ya da tümünün yasaklanmasıdır. Sansür; ülkelerin si- yasal, kültürel yapılarına ya da değişen iktidarların zihni yapılarına göre farklılıklar gösterebilir. Şiddet içeren, açık saçık, gizli belgeler içeren yayınların yasaklanması yanı sıra sansür, iktidarların muhalif sesleri susturmak amacıyla da uygulanabilir. Basın özgürlüğü yanlıları, sansüre karşıdır ve sansürü top- lumun haber alma özgürlüğü üzerinde bir baskı ara- ci olarak görürler. Bu parçaya göre sansürün amaçları arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Toplumu şiddete özendirecek ve toplum iç huzu- runu bozacak görüntüleri engellemek Devletin gizli kalması gereken belgelerinin ras- gele ortaya dökülmesinin önüne geçmek C) İktidarın hoşuna gitmeyen, halkın bilmesini iste- mediği haber ve gelişmeleri halktan gizlemek D) Halkın daha doğru ve eğitici bilgilerle donanma- sını sağlayarak kültürlü bir toplum oluşturmak E) Porno ve cinsellik içeren çirkin görüntülerin hal- ka ulaşmasının yolunu kapatmak

B) yapılmıştır. Betimleme yoluyla zihinde bir görüntü, bir izlenim oluş- turulmuştur. DÖznel ve duygusal bir anlatıma başvurulmuştur. E) Sanatsal ve öğretici metinlere özgü anlatımlara birlikte yer verilmiştir. 6. Kıyı boyunca gidiyorum. Sağ yanımız dağ, sol yanımız uçurum. Aşağıda okyanus, kayalıklara vuruyor dalgalarını. Dalga, kayaların biraz açığından kıvrılıyor önce, yuvarlanıp S dönerek geliyor ve dev şadırvandan fışkıran binlerce ton ağırlığında bir su kütlesi gibi çarpıyor kayaya. Ak köpükler, kayaların sivri uçlarından aşağıya, yosunlu çakıllara büyük bir gürültüyle dökülüyor. Parçanın anlatımıyla ilgili olarak verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? dovinim? LA) Benzetme yapılmıştır. BY Görsel ögelere ağırlık verilmiştir. C) Doğa devinim içinde anlatılmıştır. DY Işitsel ögelere yer verilmiştir. E) Doğaya ait varlıklar kişileştirilmiştir. SA A A M A

Düşünmek, en alt seviyesiyle dinlemenin hakkını vermek- tir. Ağzından çıkan sözü dinlemek, aklını dinlemek, kalbini dinlemek, arkadaşını dinlemek, öğretmenini dinlemek, bir sabah vakti kuşları dinlemek, eteğini çekiştiren bir küçüğü dinlemek, yolun kenarına oturup araba gürültüleriyle çev- relenmiş hayatın süratli akışını dinlemek... Bunların hepsi de kulak verildiği takdirde insanı düşünmeye sevk eder. Düşünmek, insanı özgür kılar. Belki bu yüzden şairler şiir- lerini en çok zindanda, sürgünde yazar. Belki bu yüzden romanlarda pek çok karakter sokakta dilediğince gezer. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Düşünmek, yemek yeme, ders çalışma, uyku vaktini tayin etmekle sınırlı bir şey olmasa gerek. B) Düşünmek, zindanda ya da sürgünde olan şairi özgür kılar en güzel şiirler bu yüzden zindanda, sürgünde yazılmıştır. CV Araba gürültüsünden kuşlara kadar hayatın süratli akışı içindeki sesleri dinlemek insanı düşünmeye sevk eder. D) Düşünerek duygu ve hayal dünyamızı şiirler yazacak kadar geliştirebiliriz. E) Düşünmek iyi bir dinleyici olmayı gerektirir, hayatın seslerini dinlemek insanı düşünmeye sevk eder ve öz- gür kılar.

Turgut Uyar, "efendimiz acemilik" diyerek ustalığın tekerine çomak soktu. Aynı yol üzere dönen tekerleğin götüreceği yer, sonunda söyleyecek taze şeyleri kalmayanların suskunluğuydu. "Usta olmak için ister istemez bir yön, belirli bir gidişi tutturmak zorundasınız." diyen Uyar, bu alışılmış yolu tehlikeli buluyordu şairler için. Mükemmellik peşinde koşanlar, oyuna sıfırdan başlamalıydı artık. Dahası oyunu yarım bırakmalıydı bir yenisine geçmek için. "Bir taş alacaksınız. Yontmaya başlayacaksınız. Şekillenmeye yüz tutmuşken atacaksınız elinizden. Bir başka taş, bir başka daha... Sonunda bir yığın yarım yamalak biçimler bırakacaksınız. Belki başkaları sever, tamamlar." Belli ki Hesiodos'un yarımın bütünden çok olduğu düşüncesi Uyar'ın şiir anlayışına yansımıştı. Yarım kalan şeyler başkalarında tamamlama hissi uyandırıyor, böylece sanat eseri her çağda yenilenme imkânı buluyordu. 39. Bu parçadan Turgut Uyar'la ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Devamlı bir çalışmaya çağrı yaptığına B) Toyluğu ve amatör ruhluluğu yücelttiğine C) Sanatta eksik bırakılmayı önemsediğine D) Benzersiz eserler peşinde olduğuna X E) Şiirlerinin konu yelpazesini geniş tuttuğuna

7. Fransızca anlamı "sonsuzluğa düşüş" olan ve dilimize "erken anlatı" olarak çevrilen üstkurmaca (mise en abyme), Balzac romanına karşı çıkarak postmodern romanın temellerini atan Yeni Romancıların, Andre Gide'in romanlarından etkilenerek kullandığı bir tekniktir. Andre Gide, bu tekniği oluştururken armalar bilimi "heraldik"ten etkilenmiştir. Bir armanın içinde aynı armanın yer alması, tekniğin ilham kaynağı olmuştur. Bu şekilde, iç kısımdaki armanın içinde de, daha içerdeki armanın içinde de yine aynı arma yer alacak ve bakan kişilerde armanın sonsuza kadar kendi içinde yer aldığı hissi uyandırılacaktır. Aynı şekilde romanın ana konusu, romanın çeşitli yerlerinde küçük hikâyeler şeklinde tekrar eder. Okur, okumakta olduğu romanın ana konusunun oldukça benzerinin küçük bir hikâye hâlinde yine aynı romanın içinde yer aldığını gördüğü zaman bir kafa karışıklığı yaşayacak; küçük hikâyede anlatılan olayın ana konuya ne kadar benzediğini, bu hikâyenin neden anlatıldığını anlamaya çalışacak ve metne yoğunlaşacaktır. Yazar da, belki, ana hikâyeye oldukça benzeyen küçük hikâyede okurlara sahte ipuçları vererek onlara sürpriz bir son hazırlayacaktır. C Bu parçadan hareketle üstkurmaca ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A "Heraldik"ten etkilenen Andre Gide tarafından ortaya konduğu Dilimize Fransızcadan "erken anlatı" anlamıyla çevrildiği Postmodern romanın ana ilkesini ve temellerini oluşturduğu Romanın ana konusunun, roman boyunca hikâyecikler şeklinde tekrar etmesi esasına dayandığı VE) Balzac roman anlayışına karşı çıkan Yeni Romancıların kullandığı bir teknik olduğu

5.-6. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Nesnelerin interneti (Internet of Things, kısaca loT), fiziksel nesnelerin birbirleriyle veya daha büyük sistemlerle bağlantılı olduğu iletişim ağıdır. (II) Nesnelerin tekil anahtar (unique identifier) ile işaretlenerek internet altyapısı üzerinden birlikte çalışabilmesi ve bu sayede küçük parçaların toplamından daha büyük değerler oluşturulması öngörülmüştür. (III) Nesnelerin interneti açısından nesne kavramı, oldukça geniş bir anlama sahiptir. V) Her türlü izleme cihazları, sensörler, biyoçipler veya erişim düzenekleri nesne olarak nitelendirilmektedir. (V) Bir cihazın "akıllı" sayılabilmesi ve nesne olarak nitelendirilebilmesi için gerekli şartlar: Tekil bir isme sahip olması (unique id) bağlanılabilir olması ve bir sensörü olmasıdır. (VI) Bu sayede akıllı nesne dünyanın herhangi bir yerinden erişilebilir ve kontrol edilebilir hâle gelmektedir. (VII) Nesnelerin tekil bir isme sahip olması günümüzde yaygın olarak kullanılan IP adreslerinin sınırlı olması sebebiyle pek mümkün değildir. (VIII) Bu durumu aşmak için tasarlanmış olan IPv6'nın kullanımı ile birlikte nesneler, gerçek manada benzersiz hâle gelebilecektir. 5. Bu parçaya göre nesnelerin tekil bir isme sahip olmasının önündeki engel aşağıdakilerden hangisiyle aşılmıştır? A) unique id D) IPv6 B) unique identifier C) biochipler E) sensörler

14.---- Yaşamını sürdürebilmek için çevredeki göstergeleri anlamlandırır. Bu durum, ona doğadaki yerini ve işlevini keşfetme olanağı sağlar. Örneğin kuşlar göç aylarının gel- diğini doğadaki birtakım değişimlerden anlayabilir, arılar ise bol çiçekli tarlaların yönünü bir esintiden çıkarabilirler. Bu parçanın başına, düşüncenin akışına göre aşağı- dakilerden hangisi getirilebilir? A) Canlılar arasındaki ayırt edici özelliklerden biri de bil- diklerini konuşarak aktarabilme becerisidir B) Her canlı, dünyayı kendi gereksinimlerine göre yorum- lar C) Doğayı anlayabilmek için önce onu bütünüyle algıla- mak gerekir D) Dilsel iletişimin olmadığı yerde sezgi ve içgüdülerle yoruma gider E) Varoluşun kendisi her dönemde bazı yorum türlerini de beraberinde getirmiştir

9 1 32. Richard Brautigan'ın kaleminin karşısında saygıyla eğil- mek gerekir; aslında her bir pasajda yaşanan zorluğu, hayatı, okurun zihnine fark edilemeyen bir gaz sızıntısı gibi sızdırıyor ve sonra sağlam bir çivi gibi çakıyor ama bunu dramatikleştirmeden dümdüz bir dille anlatıyor, tıpkı karakterinin yapacağı gibi. Aradan geçen zaman, değişen evler, bisikletler ve bozulan radyo arasında geçen hikâyede ailesi tarafından çok sevilen, bir ağabey rolü biçtiği başka bir çocuğun yalnız kalması ekleniyor; ailenin bu olaydan sonra sessiz kalması ve buna taham- mül edemeyip taşınması, tüm bu olanlar çok etkileyici. Bu parçada Richard Brautigan'ın söz konuşu öyküsü ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilme miştir? A Eserinde yazarın kendisinden parçalar bulunduğuna B) İçerikte anlatılan zorlukları okuyucunun aklına kazıdı- ğına C) Anlattıklarını duygu sömürüsüne dönüştürmediğine D) Lafı eğip bükmeden okuyucuya aktardığına E) Olayı sarsıcı bir biçimde verdiğine Diğer sayfaya geçiniz.

A 29. Siyasiler gençleri yeniden keşfediyor. Gelecek seçim lerde her beş seçmenden birisi yani yaklaşık 7 milyon kişi ilk defa oy kullanacakmış. Bunlar Z kuşağını oluş- turuyor. Kuşak isimleri de hangi dönemi temsil ettikleri de Batı'nın sosyokültürel dinamiklerinin sonucudur. Bu çerçevede kuşaklar arasındaki büyük kırılım bir önceki Y kuşağı ile başlar. Çünkü bu kuşak Batı'da ilk kez üç kritik ileri teknolojinin içinde doğmuştur; o üç teknoloji- nin olmadığı bir dünyayı bilmez. O üç teknolojiyi anım- sayalım: Bilgisayar, cep telefonu ve internet! Bu parçadan kuşak isimlerinin verilmesi ile ilgili ola- rak 1. Kişilerin siyasi seçimleriyle ilgisi bulunmaktadır. II. Batı'nın geleceği planlamasının etkisiyle oluşmakta- dır. III. Batı uygarlığının sosyal hayatı ve kültürü etkileyen özellikleri ile ilgilidir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I D) I ve II TÜRKÇE 35 B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III 31.

r Manilmiştir. kip hem de kisi 21. Kanıma dokunan şeyleri aslında "kanımıza dokunan şey. ler" olarak okuyup yorumluyorum. İçinde bulunduğum toplumdan farklı değilim, ayrı bir yerde de durmuyorum. Onların canını acıtan şey, benim de canimi acıtıyor; beni rahatsız eden şey, onları da rahatsız ediyor; çoğunlukla bu böyle, biliyorum. Memnuniyetsizliklerimizi dile getir- menin, tepkilerimizi ifade etmenin türlü türlü yollan var. Ben şiir yazarak bunu yapmaya çalışıyorum. Kimi şarkı söyleyerek, roman ya da hikâye yazarak, sinema veya tiyatro yaparak; kimi meydanlarda bağırarak, sloganlar atarak; kimi de sosyal medyada görseller, iletiler payla- şarak... Benim kendimi ifade etme biçimim de şiirle. Bu parçadaki "Kanıma dokunan şeyleri aslında 'kanı- miza dokunan şeyler' olarak okuyup yorumluyorum." cümlesiyle şair aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemiştir? olan Alessam macilar, bug yor: "Aragte te şeklinde isi tekler sağin gelen olayl Bu parçan A) Toplumun ona bazı duyguları zorunlu olarak yaşattı- ğını B) İnsanların içinde farklı davranmak istemediğini C) Bulunduğu ortamın farklı duyguları bir arada yaşatti- ğını D) İnsan olmanın bazı duyguları zamanla yücelttiğini E) Cevresindeki insanlarla aynı duygulara sahip oldu- ğunu sundaki nümüz an A) Antik akset sama B) Antik Gand kar C) Anti yan dah Diğer sayfaya geçiniz. D) Am riy ha Ar nl n 23. Bal pilen süre öze leki (1) ly ke OF TYT

4. Hikaye, nüansları (küçük ayrıntı) yakalama sana- tıdır. İyi bir hikayede gereksiz, tablosunu çizdiği enstantane(mitoloji) içinde hedefini bulmamış ke- limeler yoktur. Hikayeci, kelimelerini hesaplayarak ve bir seçime bağlı tutarak kullanmak zorundadır. Onun alanı, romanın soluklu ve geniş alanından yoksundur çünkü. Roman, eski türlerden destanı karşılıyorsa hikaye bu destan içindeki bağımsız bir fragmandır. Bu yüzden iyi bir romancı her za- man iyi bir hikayeci olmayabilir. İyi bir hikayecinin de iyi bir romancı olmayabileceği gibi... Hayatı kökünden ve bütün meseleleriyle birlikte kucak- lamak, hikayenin işi değildir. Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yoktur? AT İyi bir romancı, iyi bir hikayeci olabilir mi? B) Hikayeci kullanacağı sözcükleri seçer mi? C) Hikayenin alanı ile romanın alanı aynı mıdır? D) Romanın eski sanatlar içindeki karşılığı nedir? EX Yazı türlerini kökünden ve bütün meseleleriy- le kucaklamak hikayenin işi midir?