Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

16. Dr. Johann Faust, dünya edebiyatının önde gelen kah- ramanlarından biridir ve bu ününü Goethe'nin aynı adı taşıyan tiyatro eserine borçludur. Gerçi Faust motifi, Goethe'nin kendi icadı değildir. Rönesans Dönemi'nde ortaya çıkmaya başlayan, "şeytani" bilgilerin peşine dü- şen yeni aydın tipidir Dr Faust'un ilk şekli. İşte bu sözde aydın tipi hakkında anlatılagelen birçok öykünün kahra- manları, zamanla Dr. Faust motifinde tek bir isim altında birleşmiştir. Bu parçadan hareketle Dr. Johan Faust ile ilgili aşağıdakilerin hangisi söylenebilir? A) Goethe'nin tiyatro eserlerinin tanınmasını sağlayan en ünlü karakteridir. Rönesans Dönemi'nin sanat anlayışını yazar ve şairle- re gösteren bir semboldür. C) Kendisiyle benzer nitelikleri taşıyan kahramanları tem- sil eden bir ögedir. D) İnsanlara kötülük yapmak için uğraş veren kişilerin ba- şına gelenlerin simgesidir. E) Okuyucunun kendi içindeki kötülüklerle tanışmasını sağlayan bir unsurdur. (2020-KAYMAKAMLIK)

Bitiş: 10.12 31 de 19. yüzyıl Batılı insa yoktu. Bu da gerçe olmaktı. 4. Anlatım türü olarak önce yalnız şiir vardı. Zamanla insanlar, bazı olay, durum ve dü- şüncelerin şiirle anlatılamayacağına veya bunları şiirle anlatmanın şiirin sanatsal yö- nüne zarar vereceğine inandı. Düşle, duy- guyla ilgili olanı şiire bıraktı. Akla ve mantı- ğa dayalı olan konular içinse başka bir tür aradı. Şiirden düz yazıya geçiş bu arayışın sonunda gerçekleşti. Bu parçanın başlığı aşağıdakilerden hangisi olabilir? A Duz Yazının Ortaya Çıkışı B Şiirin Düz Yazıdan Farkı €) Şiirsel Anlatımın Etkileyiciliği DDüz Yazıdan Şiire Geçmenin Nedeni E) Şiirin Düz Yazıdan Üstünlüğü ğını yapa Bu duru ların ay ayrıca duygu nimser katkıda Bu pa değin A) B e B) C) D) E

11. Picasso'nun kendine özgü kusurları da vardır, bazı zaaflarını gözünde fazla büyütür ve bunlardan devamlı şikâyet eder. Bazılarına gülünç gelen ufak tefek kusurları, Picasso'yu gerçek anlamda insan yapmıştır bence. Çevresiyle bu kusurları sayesinde bir diyalog kurabilmiş, zaman zaman o da çevresini saran insancıklardan biri olabilmeyi başarabilmiştir. Hiç kimse Picasso'ya dehasi yüzünden gıpta etmemelidir. Zira dehası Picasso'ya ne ubi mutluluk ne de iç huzuru getirmiştir. Durup dinlenmeden ve maddi endişelerden uzak olarak istediği gibi çalışmıştır Picasso. Ama eserlerinin hiçbirinde mutluluğunu gösteren bir çizgiye rastlanamaz. Yaşadığımız çağı iyi bilen biri, Picasso'nun eserlerinde mutluluk ve iç huzuru gibi unsurların yokluğunu nasıl kınayabilir? Picasso, içinde yaşadığımız çağı hiç kuşkusuz en iyi bilen ve duyan insanlardan biri idi. Kendi hayatı bile bu çağın özelliği olan yaraları taşıyordu. Bu sezgilerini eserlerine yansıtması kadar tabii ne olabilirdi? Bu parçaya göre Picasso aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilemez? A) Kimi kusurlarını gözünde büyüten ben B) Geçim kaygısı taşımayan C) Eserlerinde biyografik ögelere yer veren D) İçinde yaşadığı çağı çok iyi kavrayan E) Hislerini yapıtlarına karıştırmayan

A) II B) III C) IV D) V E) VI 21. Medeniyet alanını değiştirmek zorunda olan bir toplumun kültürü ile hâkim kültür karşılaştığında birinin mutlaka yok olması gerekmez, sentez ister istemez gerçekleşir. Be- lirli bir toplumun ürünlerinin bir başka toplum tarafından benimsenmesi diğer toplumun bütün kültürel ve sosyal modellerinin tamamen benimsendiği anlamına gelmeme- lidir. Kültür olgusu, değişmeyen, hep olduğu gibi kalan bir anlamlar bütünü değildir; zamana, siyasal, sosyal ve ekonomik yapıdaki gelişmelere bağlı olarak değişikliğe uğrayabilir. Başka kültürlerle karşılıklı olarak alışverişte bulunulabilir. Günümüzde tüm dünyadaki moda akımla- rının birbirini etkilemesi kültürün bu özelliğini ortaya koy- maktadır. Bu bağlamda, tam bir kültürel reddetme veya tam bir kültürel kabul hiçbir zaman gerçekleşmez. Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabi- lir? A) Başka kültürlerin etkisinde kalan toplumlar kendi kültü- rünü zamanla kaybeder. B) Her alanda güçlü olabilmek için, başka kültürlerin etki- sine açık olmak gerekir. Soru Kalesi Yayınları TYT Denemesi C) Kültürel yozlaşmanın yaşandığı toplumlar, siyasal, sosyal ve ekonomik yapılarını koruyamazlar. D) Her toplum yaşadığı coğrafyanın kültürüne zamanla uyum sağlar. E) Kültürler zamanla değişikliğe uğrayabilir, başka kültür- lerden etkilenebilir. 23.

için ayrılan 1. (0) Küçük Buzul Çağı temi ilk defa 1939'da "Report of Commit- tee on Glaciers" isimli bir çalışmada Amerikan jeolog François E. Matthes tarafından tanımlanmıştır. (II) Küçük Buzul Çağı'nın başlangıç zamanıyla ilgili farklı bakış açılarının olduğu görülmek- edir. (III) Bazı araştırmacılara göre Küçük Buzul Çağı XIII. yüz- yen sonunda başlamıştır, kimi araştırmacılara göre ise XVI. yüz- yılın başında başladığı fikri desteklenmektedir. (IV) Küçük Bu- zul Çağı, geniş kapsamlı tanımlandığında 1300-1950 yılları ara- sini, daha dar kapsamlı olarak tanımlandığında ise 1570-1900 arası dönemi kapsar. (V) Bu farklılığa rağmen, iki bakış açısın- da da Küçük Buzul Çağı'nın sona ermesi XIX. yüzyılda gerçek- leşmiştir. Bu parçada yer alan numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, Küçük Buzu Çağı teriminin ilk defa ne zaman ve kim tarafından tanımlandığı belirtilmiştir. ✓ B) II. cümlede, Küçük Buzul Çağı'nın başlangıç zamanının fark- li tartışmalar sonucunda belirlendiği dile getirilmiştir. C) III. cümlede, Küçük Buzul Çağı'nın başlangıç zamanına da- ir, araştırmacıların aynı fikirde olmadıklarına değinilmiştir. D) IV. cümlede, Küçük Buzul Çağı'nın hangi yılları kapsadığı- nin, tanımının kapsamına göre değişiklik gösterdiği ifade edilmiştir. E) V. cümlede, Küçük Buzul Çağı'nın hangi yüzyılda sona er- diğinden söz edilmiştir.

"İnsanın hayırdan başka söyleyecek sözü nasıl olmaz! Hani her şey mümkündü Amerikan rüyasında?" diye söylene söylene yü- rüyorum nemli yaz havasının bulanıklaştırdığı caddelerde. Met- ro istasyonlarının sesini dışarıya taşıran mazgallar yaşlı birer ej- derhaya dönüşmüş. Alev püskürtemeseler de yüzüme yüzüme üfledikleri sıcak nefesleri sinir bozmak için yeterli. Cep telefo- num yok ve birine ulaşmak için lanet olası ankesörlü telefonla- ri kullanmam gerekiyor. Size 25 centleri imha edersek tüm Ame- rikan sistemini çökertebileceğimizden bahsetmiş miydim? Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Yinelemelere yer verme Konuşma havasıyla oluşma Benzetmeye başvurma D) Somutlamalara yer verme Birden fazla duyuya seslenme

35-36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. Hikâyemin gerçekliğini koruması için göç yoluna dair içten bir deneyim aktarabilmem gerekiyordu. Bu nok- tada da Alman gazeteci Wolfgang Bauer'in Denize Gömülenler adlı kısa ama etkili kitabı bana rehber oldu, o kitabi elime aldığım gün hazine bulmuş gibi ol- dum. Wolfgang Bauer bu kitabı yazmak için Alman pa- saportunu geride bırakıp mülteci kimliğine bürünerek diğer mültecilerle beraber göç yoluna düşüyor. Bana sorarsanız müthiş bir gazetecilik örneği. Tabii bu hikâ- yenin bir de Ayfer tarafı var. Orada da derin bir yas ve iyileşme hikâyesi karşılıyor bizi. Bu yüzden çocu- ğunu kaybeden annelerin yas ve iyileşme süreçlerini epeyce araştırdım. Bu noktada bana Elizabeth Küb- ler-Ross'un yas üzerine çalışmaları çok yardımcı oldu hatta romanın çatısını da onun literatüre kazandırdığı "yasın beş evresi" üzerine kurdum. 36. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Yazarın başarılı ve gerçekçi bir kurgu yapmasında Alman gazeteci Wolfgang Bauer'in etkisi olduğuna B) Wolfgang Bauer'in mültecileri konu aldığı eserinde milli kimliğinden arınarak onların yaşamını dene- yimlediğine C) Yazarın romanını Kübler-Ross'un edebiyat dünya- sına kazandırdığı "yasın bes evresi" kuramı üze- rine kurguladığına D) Yazarın romanının konusunda çocuğunu kaybeden yaslı bir annenin hikâyesinin anlatıldığına E) Romanın gerçekliğini koruması için yazarın bir süre mültecilerin yaşamına dâhil olarak onlarla göç etti- ğine

31. Fotoğraftan kaçamazsınız. Mekân durağandır, insan devinen; fotoğraf gösteren ve belleğe kaydedendir, "unutma" dedirtendir. Eğer objektife bakıyorsanız... kendinizi birinin yanında, berisinde, karşısında ko- numlandırmışsanız o karede olmaya kabulünüz var- dır. İstemediğiniz yerde durmazsınız, yan yana gel- mezsiniz. Fotoğraf yalnızca göstermez, inandırır da. Öylesine inandırıcıdır ki çözünürü yüksek kimyasallar bile silemez! Kayda geçirmiştir çünkü bunu. O sure- ti var eden kimyasal bileşen kendi yaptığını silemez, evet! İnkârdır. İnsan edebilir ama bilim o inkârın ya- nından geçmez. Fotoğraf yüzleşmedir. Kendini bulma, kaybetmedir. Âdeta sesin çoğalmasıdır. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? A) Fotoğraflar çekildiği anın gerçekliğini olduğu gibi yansıtır. B) Yıllar içinde değişen insan fotoğraftaki durumu kabul etmeyebilir. C) İnsan yapısı gereği gerçekleri reddeder ama bilim bu gerçeği belgeler. D) Çözünürlüğü yüksek fotoğrafların inandırıcılık gücü de yüksektir. E) insan istemediği insanlarla aynı karede poz ver- mez.

Edebî eser, biyografik ya da otobiyografik olarak bilinen unsur- ları içerdiği zaman bile bu unsurlar, eserde yeni bir düzen içinde bambaşka bir görünüm kazanır. Böylece gerçek anlamlarını kaybeder. Bu sebeple de edebî ürünler hiçbir zaman yaşam öy- küleri için bir belge niteliği taşıyamaz. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine karşı çıkılmaktadır? Sanatçının kaleme aldığı edebî yapıtlar ile yaşamı arasında özdeşlik kurulmasına B) Sanatçıların yaşamına yön vermiş kimi olayların edebî eserle- re konu olmasına C) Biyografilerde sanatçının yapıtlarına yönelik değerlendirme- lerin yer almasına D) Sanatçı biyografilerinin öznel yargılar çerçevesinde oluşturul- masina Edebî eserin, yazarın kişiliğinden bağımsız olarak görülmesine

Jacob Riis, "Çaresiz kaldığım zamanlarda gider, bir taş ustası bulur, onu seyrederim. Adam belki yüz kere vurur taşa. Ama de- ğil kırmak, küçücük bir çatlak bile oluşturamaz. Sonra birden, yüz birinci vuruşta taş ikiye ayrılıverir. İşte o zaman anlarım ki taşı ikiye bölen o son vuruş değil, ondan öncekilerdir." der. Jacob Riis'in bu sözle anlatmak istediği aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsanın en umutsuz anlarda bile yeni başlangıçlarla karşılaşa- bildiği Kararlılık ile sabrın insanın hedeflerine ulaşmasında önemli rol oynadığı C) Hatalarından ders çıkarıp yoluna devam edebilenlerin, istedi- ğini elde ettiği D) Sorunlarını başkalarından yardım alarak değil tek başına çö- zebilenlerin daha başarılı olduğu Olumsuzluklara karşı direnç gösterildiğinde değil, olumsuz- luklar kabullenildiğinde başarıya ulaşıldığı

15. Nohutun ana vatanı Akdeniz'dir. Nohut her ne kadar sıcağı baklagiller- kış aylarının destekleyici besinlerinden seven ve sıcak hava koşullarında dendir. Bu özelliği ile nohut Akdeniz ülkeleri, Avrupa ve Afrika'da bolca - A) C) D) E) kabul edilse de - yetişen - tüketilir biri gibi görünse de - büyüyen - sevilir sayılsa da - hasadı yapılan - ihraç edilir olarak yer etse de - sevilen - bulunur olsa da - ekimi yapılan - yetiştirilir

15. (1) Ormanın içi gittikçe karardı, akşam güneşinin al ışığı ağaç kökleriyle gövdeleri yalayarak yükselmeye başladı; dallardan kıpırtısız, uyuklayan tepelere vardı. (II) İşte tepeler de karardı, göğün pembeliği maviye döndü ve ormanın kokusu keskinleşti. (III) Havada ilık bir nem belirdi ve çevrede uçuşup duran rüzgâr ke- sildi... (IV) Kuşlar da cinslerine göre sırayla uyumaya başladı İlkin ispinozlar sustu, az sonra çalı kuşunun, arkasından sari asmaların da sesi kesildi. Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangisinde noktalama yanlışlığı vardır? A) I B) II C) III D) IV

9. Barış Manço, 1970 yılında Türkiye'ye döndüğünde Fuat Güner ve Mazhar Alanson ile birlikte "Kaygısızlar" adlı grubu kurdu. Aranjman şarkılara tepki göstererek Anadolu'dan beslenen pop folk tarzında müzik yapmaya başladı. Müzik aracılığıyla filozofluğunu konuşturdu. Yaşamı boyunca samimi, üretken ve sevgi dolu olmayı başardı. Şımarması için her şarta sahipken "çocuk" tarafını çocuklarla besleyip insanlığına insanlık katıp gitti. Parçada sanatçının hangi yönü üzerinde durulmamıştır? A) Yurt dışında ne gibi çalışmaları olduğu B) Ülkemizdeki sanat çalışmaları C) Seçtiği müzik türü D) Şarkılarının mesaj yoğunluklu olması E) Karakterinin ve çocuk tarafı

Kafiye Düzeni: Kafiyelerin diziliş özelliğine kafiye düzeni (kafiye şeması/kafiye örgüsü) den ye düzeni belirlenirken birbiriyle kafiyeli dizeler aynı sesle gösterilir. Beş çeşit kafiye düzeni vardır Düz a a a .a (b) Sarma (Sarmal) ...... a b b a 4. Asonans: Di Mâni Tipi Örüşük .a b a POP .b a b b C Çapraz a b a b KAVAL Bir dereden kopardım Bu incecik kamışı Ve bir bıçakla yardım Pek solgunsa da dışı Sesinde gizli, berrak Pınarların akışı: Dinle, ne şakrıyor, bak!

28. Bugün, modern şiirimize bir göz attığımızda -sayılı örnekleri dışarıda tutarsak- imge yığınına dönüşen, imgenin imgeyi boğduğu, belli bir duygulanım yaratsa bile ne dediği belli olmayan, yaşamda hangi değeri sahiplendiği belirsiz, şiirden çok şiirsellik içeren metinlerle karşılaşıyoruz. Dolayısıyla bu ürünler, okunduktan sonra hemen unutulan, kalıcı olamayan dizeler durumunda kalıyor. Şiirin ömrünü uzatan yani kalıcılığını sağlayan felsefi öz noksan olduğundan bu ürünler en büyük koruyucu olan toplumsal bellekte yer bulamıyorlar. Bu yüzden modern şiirimizi dolduran bu uçucu örneklerin karşısında daha kalıcı, söylediği şeyi nasıl biçimlendirdiğini ortaya koyan, öz-biçim diyalektiğini somutlayan, akıl-duygu birliğini sağlayan bir "hikmet şiiri"nin önemi kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Bu parçada yazarın modern şiirde eksik olarak gördüğü aşağıdakilerden hangisidir? A) Şiirlerin düşünsel yönden noksan olması B) Sirlerdeki duygusallığın arka planda kalması Şairlerin sadece somut gerçekleri ele alması D) Şiirlerin biçimsel yönünün zayıf kalması E) Özgün olmayan imgelerin kullanılması

21. Reaktans kuramı, insanların kendilerine bir kısıtlama uy- gulandığında özgürlüğü geri kazanmak için daha fazla motive olma durumudur. İnsanların ortak özelliklerinden biri, kendilerine bir işi yapamayacaklarının söylenmesin- den hiç hoşlanmamalarıdır. İnsanlar, hareket ve düşünce özgürlüğü tehdit altındayken bu özgürlüğü geri almaya normal bir zamandan daha fazla güdülenir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen Re- aktans kuramını destekleyen bir örnek değildir? A) Muhtemelen reddedeceksin ama bugün mağazadaki işlerime yardım etsen harika olur. B) Sağlık sorunlarına odaklanan bir kuruluşun temsilci- siyim. Bağışta bulunarak derneğimize yardım etmek ister misiniz? C) Bu iş için senin yeterince istekli olmadığını görüyorum. Başka birine söylesem daha iyi olacak galiba. D) Senin her zamanki gibi kabul etmeyeceğini bildiğim için matematik sorularını çözmesi için Alper'den des- tek almayı düşünüyorum. E) Sen çok sabırlı değilsin. Oltayla balık tutmak için davet edebileceğim doğru kişi olmayabilirsin. 1