Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

A A ens A A 23. Araştırmacı: Türk edebiyatının en yetkin kalemlerinden biri olan sanatçının ilk önemli eseri 8 bağımsız öyküden oluşan, içinde dúl kızına koca diye yolda karşılaştığı arabacıyı seçen çaresiz kocamış anneden, katı gelenekleri aşıp aşkı bulmaya çalışan güzeller güzeli Sultan'a; para ile ahlak arasında sıkışan Hamdi'ye; bizim insanımızı bize olduğu gibi anlatan hikâye kitabıdır. Gazeteci: - Sanatçının eserleri arasından sizi en çok etkileyenini söyleyebilir misiniz? Araştırmacı: - Osmanlı'nın insan tipi, yaşam tarzı, gelenek ve göre- neklerinin konu edilerek bir aşiretten devlet olmaya ge- çişinin anlattığı o dönemde yapılan Müslüman-Hristiyan mücadelelerine destansı bir anlatımla ışık tutan tarihi romanı en yetkin bulduğum eserleri arasındadır. Fakat üçleme şeklinde yazdığı serinin son kitabı olan Yol Ayrı- mı'nda kanımca aynı başarıyı gösterememiş, Atatürk'ün Serbest Firka'yı kurmasıyla başlayan roman Ayşe ve Kadir'in bireysel hikâyesini ön plana çıkararak sönük bir son ile tamamlanmıştır. Gazeteci: - Üçlemenin diğer kitapları ile ilgili neler düşünüyorsu- nuz? Araştırmacı: Üçlemenin ilk kitabında Kamil Bey ve Nermin Hanım üzerinden Milli Mücadele bilincinin kazanılması ve etra- fında gelişen tarihi olaylar Yol Ayrımı'na göre daha geniş bir çerçeveden aktarılmış ve dönemin değişen dinamik- leri kişiler kadrosunun da aktif katılımı ile yansıtılmıştır. Dolayısı ile ilk iki kitabı, üçlemenin son kitabına göre daha başarılı buluyorum. Bu diyalogdan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? 24. Tür A) Diyalogda bahsedilen yazar Kemal Tahir'dir. B) Araştırmacıyı en çok etkileyen roman Devlet Ana'dır. C) Bahsedilen üçlemenin ilk kitabı "Esir Şehrin İnsan- ları"dır. D) Araştırmacının konusunu vererek değerlendirdiği eser "Göl İnsanları"dır. A E) Araştırmacı, yazarın üçlemesinin ilk eserini sos yo-psikolojik bir roman olarak değerlendirmektedir. bas Ce ya al Zi m n S 2

6. Aşağıdaki coğrafi koordinat sisteminde üç merkezin konumları gösterilmiştir. 30° 40° 50° 60° 70° L M D) I ve III K 50° 40° 30° 20° 10° Bu merkezlerle ilgili, 1. K'nin yerel saati L'nin yerel saatinden daha ileridir. II. 21 Haziran'da gündüz süresi en uzun olan merkez L'dir. III. M merkezi, Yengeç Dönencesi'nin güneyinde yer alır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III Il ve III C) I ve II

Yakınmaları karşısında bir dostu şöyle der ona: "Gençsin, sagliğin yerinde, sen yeterli görmesen de baganban, hiçbir doğmanın yok" Bu filmin kahramamı, iyi yazar olmak isteyen bir N. kişidir. \. Ama bir türlü istediği romanı yazamadığı için mutsuzdur oysa herkes ona öykünmekte, özenmektedir. IV. Yillar önce gördüğüm bir filmden ilginç bir sahne animsiyorum. V. Sinirlenen yazar, dostuna pöyle der: "Keşke bir Cehov, bir Tolstoy düzeyinde yazar olsaydım da bütün dünya düşmanım olsaydı." Yukarıdaki cümlelerle antam bütünlogo-glan bir paragraf oluşturulsa bondan ikinci cümle aşağıdakilerden hangisi olur? C) || A) I D) IV Diğer Sayfaya Geçiniz.

7. . uğraşmak: Bir iş üzerinde sürekli çalışmak yerleşmek: Okumaya hak kazanmak, okumaya başlamak yaşatmak: Sürdürmek, devam ettirmek. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "uğraşmak, yerleşmek, yaşatmak" sözcükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak şekilde kullanılmıştır? AD Seçtiği yöntemlerle çok fazla uğraşmadan bilgilerin zihnimize yerleşmesini sağlıyor; dersi öğretmekle kalmıyor, adeta anlattığı konuyu yaşatıyordu. Toplumda yaşatmak istediğimiz değerlerin yerleşmesini sağlamak adına bir bütün olarak uğraşmamız gerekir. BY Uğraştığı işin çok çeşitli zorlukları olsa da bu işe yerleşmek için verdiği mücadeleyi kendine tekrar yaşatmak istemiyordu. 6) O yillarda bu kavramların yerleşmesi ve öğrencilerin bu kavramları yaşatması konusunda ne kadar uğraştığımızı tatlı bir anı olarak hatırlıyorum. E) Epeyce uğraşarak istediği bölüme yerleşmesi, onun ailesinin hemen hemen bütün bireylerinin sahip olduğu mesleği yaşatması anlamına geliyordu.

JcDört Besl 8. Yaşlılık döneminde, zihin hayatında birtakım değişmeler olur. Bunların en önemlisi, her türlü patolojik süreçten bağımsız olarak zihin etkinliğinin önemli ölçüde azalmasıdır. Bu azalma, özellikle, hafıza ve dikkat yeteneklerinde görülür. "Ribot Kanunu'nun ortaya koyduğu gibi, en uzun saklanan hatıralar, en eski hatıralardır. Bundan ötürü yaşlılıkta yeni bilgi edinme, yaşlılık öncesi devresine oranla daha güçtür. Zeki kimselerin yeni konulara el atmaktan kaçınarak eski bilgilerini derinleştirme yoluna gitmelerinin sebebi budur. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir? A) Ribot Kanunu, bilinçaltı kayıtlarının ve hatıraların insan hafızasında geçici olarak bunamaya neden olduğunu söyler. B) Cocukluk ve gençlik hatıraları, ilerleyen yaşlardaki hatıralara göre bilinç alanında daha uzun süre yer tutar. Gençlerin yeni öğrendikleri bilgileri hafızalarında tutamamaları, gereksiz bilgilerle meşgul olmalarından kaynaklanır. Dy Zeki insanlar, bilgiye daha hızlı ve kolay yollardan ulaşabilmek için hafıza tekniklerinden yararlanırlar. EXYaşlılar, gençlik dönemlerindeki edinimlerinden ve hatıralarından yararlanma gereksinimi duymazlar.

2. 2011 yılında araştırmacılar, 1200'lerdeki Moğol istilasının küresel karbondioksit seviyelerinde küçük ama fark edi- lebilir bir etki yarattığını çünkü genişleme politikalarının ölümlere ve yıkımlara neden olarak tanımsal alanların ve ormanların tahribine neden olduğunu belirtti. Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağı- dakilerden hangisidir? A) Ormanlık arazilerin tahribi, Moğol istilası'yla başlamış- tir ve 2000'li yıllara kadar sürmüştür. B) Moğol istilası, iklim üzerinde, saptanması mümkün olan değişikliklere yola açmıştır. C) Ormanların tahribi insanoğlu için ölümlere ve yıkımlara sebep olmaktadır. D) Moğol istilası'nın doğal yaşam üzerindeki etkisi 2011'e kadar artarak devam etmiştir. E) İklim değişiklikleri insan topluluklanının coğrafi yayılış alanı ile yakından ilgilidir. LO 5

6. A A Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 Yunus Emre'yi okumaya başladığım günden bu yana öğrendiğim bir şey de şu oldu: "Hiçbir şey göründüğü gibi değildir. Gördüklerimizin bir arka planı vardır. İşin hakikatini, oraya bakarak görebiliriz." Ben, böylece mesela bir şiirde ağaçtan mı bahsediliyor; onu sade- ce kökü toprakta, dalları gökyüzüne uzanmış bir var- lık olarak görmemeye başladım. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir? A) Şiirde her şey, ilk anlam çağrışımının ötesine geç- mektedir. B) Bütün sanatların özünde alegorik anlatım bulun- maktadır. Co₂ C) Kelimeler, şiirde yerli yerinde kullanıldı mi farklı an- lam alanlarıyla ortaya çıkmaktadır. Her okuma, okurun kültürel düzeyi ve yaşam tec- rübesiyle anlam kazanmaktadır. + E) Bir edebî metin, çağrışım alanının zenginliğiyle de- ğer kazanmaktadır.

A 37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Aklımın içinde bir romanı kurmakla bir öyküyü kurmak arasında ancak nabız atışıyla anlatabileceğim bir fark var. İlkindeki derin, barışçıl soluklar, ikincisinde kısa kısa, kesik kesik hırıltılara dönüşüyor bende. Öyküde daha saldırganım; hayaletlerim, hortlaklarım bol. Kendi tarzım için söylüyorum bunu, roman daha kısık ateşte pişecek, öyküde ateşin altını açmalı. Balkonun demirlerine ne zaman tak diye bir karga konsa hah işte öykü geldi diyorum. Onun o küçük ama bir yandan da diğer kuşlara göre büyük, simsiyah bedeni ve tok ağırlığı, tırnaklarının demirin üstündeki iç gıcıklatan sesi bana öykünün hacmini, etkisini anımsatıyor. 37. Bu parçadaki altı çizili sözle öykü ile ilgili anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) İçeriğinin yoğun olması gerektiği B) Yazarına özgü nitelikler barındırması gerektiği C) Kısa sürede yazılması gerektiği D) Vermek istediği mesajın net ve anlaşılır olması gerektiği E) Anlatımıyla okuru etkisi altına alması gerektiği 38. Aşağıdakilerden hangisi bir okurun bu parçanın yazarına soracağı sorulardan biri değildin C k t r 9 to k a S ir d 39. B S A B E

3. (1) Garip akımından İkinci Yenicilerin safina geçen sanatçı, son şiirlerinde halk şairlerine öykünmüştür. (II) Şiirlerinde içeriğin ağırlığı olmadığı hâlde cümle kurgusu geleneksel dili aşmakta hatta geleneksel dille taban tabana zıt düşmektedir. (III) Sanatçı; şiirinde kendine has bir yorumla kıvrak, uzun dizelerle öyküsü olan düzyazı tarzı bir şiir dili geliştirmiştir. (IV) Şiirlerinde imgesellikten uzak dursa da kapalı sayılabilecek bir anlatım sergilediği gözden kaçmaz. (V) Şiirlerinde çok sesli olmayı başaran sanatçının dizelerinde yer verdiği söz oyunları da üslubunun belirleyici ögelerinden biridir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi yanlıştır? 8 A) I. cümlede şairin şiir kaynağı ve mensubu olduğu çevreler hakkında bilgi verilmiştir. B) II. cümlede şairin şiir dilinde geleneksel olanla yeni olanı aynı potada erittiğinden bahsedilmiştir. C) III. cümlede şairin şiirinde özgün yönlerine yer verilmiştir. D) IV. cümlede şairin şiirlerinde kapalı anlatım sergilediğine değinilmiştir. E) V. cümlede şairin söz oyunları kullanmasının biçeminin önemli bir unsuru olduğunun altı çizilmiştir. Diğer Sayfaya Geçiniz -

Yayendan 27. Ben "doğuştan yazar" kavramına inanan biri değilim. Bence, edebiyatçılık kişisel bir süreçten geçerek oluşur. Bir insanın edebiyat insanı olabilmesi için bu sürecin için- den geçmesi gerektiğini düşünürüm. Bu süreci, yazan kişinin okuma birikimi olarak tanımlıyorum. Ama nicelik olarak değil nitelik olarak iyi okumalar yapmak gerekir. Çok sayıda kitap okumakta değil yaní iş; kitaplar ara- cılığıyla kavrama becerisi edinmekte, okunanları özüm- seyebilir hâle gelmekte esas mesele. Bu parçaya göre, kişiyi yazarlığa götüren yol aşağıda- kilerden hangisidir? A) Anlama, özümseme becerilerini geliştirmeye yönelik okumalar yapma B) Kavranması, özümsenmesi kolay kitapları okumaya ağırlık verme C) Kişisel okuma serüvenine yönelik önerilere kulak as- mama D) Doğuştan gelen yeteneğini çok sayıda kitap okuya- rak geliştirme E) Kalıcılığı yakalamış edebî eserleri okumaya yönelme

-7 enin ari- gel. ki. in- a, a ? Türkçem B 25. Pragmatizm, 1770'li yıllarda ilk kez ortaya çıkmış ancak 20. yüzyılın başında popüler hâle gelmiş bir Amerikan fel- sefesidir. Pragmatizme göre bir fikrin ya da önermenin gerçek anlamı, her türlü niteliğinden bağımsız olarak göz- temlenebilir pratik sonuçlarına bağlıdır. Pragmatistler, fel seti kavramları soyutlamalara dayanarak değil sağladıkla- Ti maddi kazanımlara bağlı olarak değerlendirirler. Prag- matizme göre gerçeklik ve doğruluk insanın bakış açısıyla değişebilen bir şeydir. Bu yüzden değerlendirmede esas dikkate alınması gereken nokta eylemlerin ve düşüncele- rin sonuçlarıdır. Bir eylem sonucunda fayda sağlanmışsa eylemin ahlaki olduğu çıkarımında bulunan pragmatist dü- şünce, herkese yarar sağlayacak bir eylem olamayacağı için evrensel ahlak yasası fikrini de kabul etmez... Bu parçada "pragmatizm" ile ilgili aşağıdakilerden han- gisine ulaşılamaz? AVAhlak anlayışının, kişilerin yaptıklarının sonuçlarının kişiye sağladığı yarara endekslenmiş olduğuna Yaygınlaşmasının bir asrı aşkın bir süre içerisinde ger- çekleştiğine Fikirlerin ve önermelerin asıl anlamlarının tüm özellik- lerine bağlı şekilde kişiden kişiye değişkenlik göstere- bildiğine D) Somut kazanımlar üzerine kurulu bir değerlendirmede bulunduğuna Einsanlarda gerçeklik ve doğruluk olgularının göreceli olabileceğini öne sürdüğüne

daşı dolayı su nde si isi ) V Flıdır. I 7. rkli 39. → Lazer TYT/TÜRKÇE G530 27. "Şunları yapmalıyım." cümlesi "Şunları yapabilirim, yaparsam mutlu olurum." cümlelerinden farklıdır. Gereklilik, bir zorunluluk bildirir, zorunluluk ise insanın kendi dışından gelen bir zorlamadır. İkincisi bir gerçeklik bildirir ve şart gerçekleştiğinde ulaşılacak sonucu belirler. İlkinde insan, gerilir; ikincisinde motivasyon sahibi olur. Bu parçadan hareketle gereklilik cümlelerinin olumsuzluğu aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) Sonuç odaklı bir motivasyon olmadığı için insana her zaman aynı oranda iyi gelmez. B) İnsanın iç disiplininden yola çıkan bir zorunluluk olmadığı için kişiye gerginlik olarak geri döner. C) Sadece sözde kalan bir ifade olduğu için gerçekleşmesi zor olan hedefleri belirtir. D) Kişiye gerekli motivasyonu veremediği için sonuca etkisi de o kadar iyi olmaz. E) Süreçten çok sonuca odaklanmayı öncelediği için çalışanın psikolojisini olumsuz etkiler. 28. Dünyanın saçmalığı karşısında insanın umutsuzluğunu eserlerinde güçlü bir biçimde anlatan Kafka, birçoklarına göre gerçeküstücülüğe, kimilerine göreyse anlatımcılığa D ia

IV SI 4. k 7, n si a 8. O güzel günlerde yaşadıkları hiçbir çıkmadı. Sanat eserlerinde biçimsel özellikleri doğru biçimde kullanmak önemlidir, dedi. Y. Bu yetkin yazar; üslubu, özgün dili ve anlatımıyla de- neme ustalan arasında eşsiz bir yere sahip. Denemele- rinde var olanla yetinmeyip dağarcığımıza yeni sözcük- ler de ekleyen yazar, bizlere ince elenip sık dokunmuş bir dolu bilgiyi de cömertçe hediye eder. Türkçenin bü- yük ustası, "Denemelerimin kahve söyleşileri gibi dal- dan dala konmasını ve başladığı yerde değil başlama- dığı yerde bitmesini severim." sözünün ne kadar gerçek olduğunu, yıllar sonra yeniden yayımlanan kitabında gösteriyor. Bu parçada söz edilen yazar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Denemelerinde daha başarılı olduğuna inandığı X B) Yazdığı yapıtın bir süre sonra tekrar yayımlandığı C) Türkçe konusunda yetkin biri olduğu D) Bilgileri aktarırken titizlik gösterdiği E) Farklı özellikleriyle benzerlerinden ayrıldığı V

yışa da- Hatta bi- ksek bir aha çok e somut anması miş hü- ektirdiği ihtiyacı rının bi- erhangi ina gel- gisinde mıştır? GATIV IV le Türk hasi et- yazar, lidir. O celik ve de ge- inlovo 14 11. Arada bir dönüp de günlük yaşayışınızı bir yabancı gözü ile seyrettiğiniz olur mu? Ben bunu sık sık yaparım. Her seferinde sonuç hiç de iç açıcı olmaz. Bütün gün çok önemli işler yaptığımı sanarak koşturup durmuşumdur ama bir de bakarım ki, bir torba mercimeği bir kez daha ayıklamışım. Belki de kendime daha iyi ülküler edineme- diğim ya da tombala oynamaya yeterince başkaldırama- dığım için, dönüp dolaşıp hep aynı masanın başında, hep aynı hareketle hep aynı sözleri söyleyerek, hep aynı oyunu oynuyormuşum duygusuna kapılırım. Bu parçada yakınılan durum aşağıdakilerden hangi- sinde verilmiştir? A) Yaşama başka gözlerle bakamama X B) Tekdüze yaşamış olma Önemli başarılar elde edememe X X D) Eğlenmeyi amaç edinme E) Mutluluğu eğlencede arama 12. (1) Sık sık İstanbul içinde gezerdik. (II) Camiler, eski sur- lar, Boğaziçi köyleri, Yahya Kemal'in görmekten bıkma- dığı şeylerdi. (III) Kaç defa fetih kuşatmasının topoğraf- yasını beraberce tekrarladık. (IV) Fetih ordusunun geç- tiği yoldan geçerek Bayezıt'a ve ardından Ayasofya'ya geldik. (V) Bu gezintilerde rastladığımız insanları, Yahya âdeta o tarihî günün ışığında görmeye çalışı- Kemal

Malim Bilimde, herkes kendi anladığı kadar bilir; anlamadan, güvenerek ya da inanarak edindiğimiz bilgi, yalnızca bilgi kırıntılarıdır. Bu kırıntılar her ne kadar ait oldukları bütünün önemli bir parçası iseler de onları toplayanların bilgisine önemli bir şey katmaz. Böyle ödünç edinilmiş servetler, tılsımlı paralar gibi veren ellerde altın para bile olsa alan, kullanmaya kalktığı zaman toz toprağa dönü- şecektir. Locke bu görüşlerinde aşağıdakilerden hangisini savunmaktadır? A) Bilimde çalışma alanının sınırlarının çizilme zorunlu- luğu vardır. B) Bilim insanı kendini her alanda geliştirmelidir. C Bilim insanı araştırmalarında nesnel olmak zorunda- dır. D) Bilim insanı çalışmalarına kendi damgasını vurmak zorundadır. E) Bilim, toplumsal sorunları çözdüğünde değerli olur.

TEST/27 Bir toplumda herkes aynı şeyi düşünüyorsa kimse bir şey düşünmüyor demektir. Kafa sayısınca düşünce, yürek sayı- sinca sevgiye kendimizi alıştıralım. Tartışmada astolanın en doğru bilgiye ulaşmak olduğunu hatırlayalım. Neyi, kimin söylediğine odaklanmaktansa söylenen şeye odaklanalım. Düşünceler arasında hiyerarşi ve seviye farkı olmaz. Bize ters düşse de hiçbirini küçümsemeyelim düşüncelerin. On- ları derinlemesine değerlendirmeden geçiştirmek, büyük saygısızlıktır. Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir? @ A) Tartışmada önemli olanın doğruyu bulmak olduğuna B) Farklı düşüncelere karşı saygılı olunması gerektiğine CHiçbir düşüncenin ötekinden üstün ya da değerli olmadı- ğına Q D Yaşamdaki her şey gibi düşüncenin de değişebileceğine E Toplumda farklı düşüncelerin olmasının doğal karşılan- ması gerektiğine