Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

A A TÜRKÇE TESTİ 5. (1) Edebiyat incelemesi; edebiyat tenkidi, edebi- yat tarihi ve edebiyat teorisi olarak üç temel ala- na dayanır. (II) Edebî tenkit, edebî araştırmaların gerçekleştirilmesi için hayati bir önem taşımakta- dır. (III) Bir eserin edebiyat tarihi ve kendi dönemi için taşıdığı anlamı belirlemek konusunda tenkide başvurulur. (IV) Bu durum gerçekleşirse eserler, bilinçli ve yeterli bir zihnin süzgecinden geçer ve değerlendirilir. (V) Eser, edebîliği ve yeterliliği öl- çüsünde değer kazanır; aynı durum edebî akımlar, fikirler ve eleştiri metninin kendisi için de geçerlidir. A Bu parçada yer alan numaralanmış cümlelerle il- gili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, edebiyat incelemesinin bölümlerine yer verilmiştir. BY. cümlede, edebî tenkidin gerçekleşmesi için edebî araştırmanın çok önemli olduğu vurgu- lanmıştır. CIII. cümlede, bir yapıtın oluştuğu çağ için barın- dırdığı manayı tespitte tenkitten yararlanıldığı belirtilmiştir. DIV. cümlede, koşula bağlı bir yargıya yer veril- miştir. V. cümlede, yapılan bir çıkarımın farklı kavram- lar için de geçerli olacağı ifade edilmiştir.

19. I. Otoban trafiği sakin olmakla beraber günlerdir yolda ol- manın verdiği yorgunluk üzerimize çöktü. II. Adana Pozantı yoluna yaklaşınca Toroslar'da bir din- lenme tesisinde mola verdik. III. İyice yorulduğumuzu hissedince artık bir kenara çekilip dinlenmemiz gerekiyordu. IV. Mersin trafiğinden sıyrılıp Adana'ya doğru otobandan yol aldık. V. Saatler gece 23.00'ü gösteriyordu, üç saat kadar da arabada uyuduk. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle anlamlı bir bütün oluşturulmak istenirse kaçıncı cümle sondan üçüncü olur? LA) μH B) V C) I D) IV 1 V-1-11|11-V E) II 21. is O V r E L

1. Yan yana gül (Dile diken, (II)en büyük haz Bir duygu (III)bu, yaşanılır, okunamaz Canda bir olmanın zevki (IV)elbet güzel 12. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerin, türlerine göre doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir? I II III IV B ES Edat Zarf Zamir Zarf Bağlaç Zarf Sıfat Edat Bağlaç Zarf Zamir Zarf Edat Sifat Zamir Sıfat Bağlaç Edat Sifat Sifat Och 31

TYT/Türkçe 37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Yunan mitolojisine göre zeytin ağacı, bilgelik tanrıçası Athena ile deniz tanrısı Poseidon arasındaki bir yarışma sonucu olu- şur. Hikâyeye göre Poseidon ve Athena, Kekrops'un kurduğu kente kendi adlarının verilmesini ister. Zeus, hangisi insanlığa daha elverişli ve faydalı bir iş yaparsa kente onun isminin ve- rileceğini söyler. Poseidon üç dişli yabasıyla bir kayaya vurur vurmaz su fışkırır ve azgın bir at çıkar. Athena ise mızrağıyla kayaya vurur ve dalları meyvelerle dolu bir zeytin ağacı oluşur. Buradaki simgeselliğin iki anlamı vardır: Birincisi savaş araba- larını çekecek olan atın hiçbir zaman zeytin ağacı kadar faydalı olamayacağı, ikincisi ise barışın simgesi zeytinin savaşın sim- gesi olan ata üstün gelmesidir. İnsanlara göre barış savaştan daha hayırlı olduğu için yarışmayı Athena kazanır ve bugün Yunanistan'ın başkenti olan Atina'ya onun adı verilir. Athena, barışı ve medeniyeti temsil eden zeytin ağacınınsanlara ar- mağan eder ve aynı zamanda ağacın koruyucu tanrıçası ola- rak anılır. 37. Bu parçaya göre Sehiner isimlendirilirken insanlığa faydalı olma anlayışın- dan hareket edilir. Bilge kişiler, belli kararlar alırken kendi deneyimlerinden yola cikar. All. Yazarlar tarafından kurgulanmış olaylarda bile gerçeklik ön plana çıkar. durumlarından hangneri söylenebilir? A) Yalnız I B) Yanız II D) I Dili veli E) I, II ve III A Hangi ülkeye başkentlik ettiğine Mitolojik unsurlar arasında yer aldığına Adlandırılmasında izlenen yola D Hangi tanrıçayı temsil ettiğine E İki kişinin mücadelesiyle kurulduğuna 38. Bu parçada Atina ile ilgili aşağıdakilerden hangisine deği- nilmemiştir? TOPRA C) Yalnız III 39. 11 40. Bu

7. (1) Asperger sendromu, çocukluk çağlarında ortaya çıkan ve sosyal etkileşimi zorlaştıran bir sorundur. (II) Otizm ile ben- zer özellikler gösterdiğinden bu hastalıkla karıştırılmaktadır. (III) Oysaki bu iki rahatsızlık benzer belirtiler gösterse de bir- birinden farklıdır. (IV) Erkek çocuklarda daha sık görülen bu hastalık 3-4 yaşlarında kendini belli eder ve hayat boyu de- vam eder. (V) Asperger sendromunun en belirgin özelliği aşırı içe kapanıklık, iletişim sorunu ve beceri zayıflığıdır. Asperger sendromundan söz edilen bu parçadaki nu- maralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenler- den hangisi yanlıştır? A) 1. cümlede, tanım yapılmıştır. BY II. cümlede, neden-sonuç ilgisi kurulmuştur. C) III. cümlede, yanlış bir algıdan söz edilmiştir. D) IV. cümlede, karşılaştırma yapılmıştır. E) V. cümlede, yol açtığı psikolojik sorunlardan söz edil- miştir.

yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III 3. Bir eşek var idi zaif ü nîzar Yük elinden katı şikeste vü zâr (Zayıf bir eşek vardı Yük çekmekten anası ağlardı) Gâh odunda vü gâh suda idi Dün ü gün kahr ile kısuda idi (Bazen odun çeker, bazen su taşırdı Gece gündüz sıkıntılıydı) E) I, II ve III Ol çeker idi yükler ağır Ki teninde tü komamıştı yağır (O kadar ağır yükler taşıdı ki Yaralardan tüyü kalmadı) Bir mesneviden alınan bu dizelerden hareketle mesnevi nazım biçimiyle ilgili, 1. Her beyit kendi içinde uyaklıdır. II. Beyitler arasında konu bütünlüğü bulunmaktadır. III. 11'li hece ölçüsüyle yazılmaktadır. yargılarından hangileri söylenemez? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II VAHIS TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI C) I ve II E) II ve III C) Yalnız III

B 33. Aynı şeydir yaşayanla ölmüş, uyanıkla uyuyan, gençle ihtiyar. www Bunlar değişince ötekilerdir ve ötekiler değişince de bunlar. Bunların hayatı onların ölümü, onların hayatı da bunla- rın ölümüdür. whe Soğuk ısınır, sıcak soğur, yaş kurur, kuru nemlenir. Olduğu yerde kalan hiçbir şey yoktur. Aynı ırmaklara girenlerin üzerine hep başka başka sular akar, gelir. Aynı ırmaklara giriyoruz, hem girmiyoruz. Hem biziz hem değiliz. Aynı ırmağa iki kere girilemez. + Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir? (A) Her şey sürekli bir değişim içindedir her şey karşı- tıyla vardır, ve kaçınılmaz olarak karşıtına dönüşe- cektir. B) Değişen her şeyde değişmeden varlığını sürdüren bir madde vardır, bu ise farklı biçimlerde kendini gösterir. C) İnsan sadece duyuları yoluyla dünyayı algılayabilir, bu da zaman zaman insanı yanıltabilir. D) İnsanın doğru bilgiye ulaşması mümkün değildir, bu nedenle içinde bulunulan zamanın kıymetini bil- mek gerek. E) Gerçek varlık değişmeden kalabilen olmalıdır, aksi takdirde onunla ilgili yorum yapılamaz. 34. Ülkemizde bir türlü anlam vermediğim tuhaf alışkanlık- larımızdan biri de değerli hizmetler vermiş insanların öldükten sonra takdir edilmeleri, ne büyük değer olduklarının ancak o zaman farkına varılması hadisesi- dir. 35-40 yıl hizmet ettikten sonra aktif hayattan çeki- len nice değerler bir köşede unutulur; öldükten sonra birden hatırlanır ve büyük hizmetler yaptığı anlatılır, nadi alon ading 35. S dik dö ver din gib çık riyl SIZ şi a kal lar akı de olr bu ka lar BL dü A) NOVICE 36. Fu dü dir ay sa Bu lir:

=y karşı- dönüşe- ürdüren kendini layabilir, değildir, etini bil- dir, aksi ışkanlık- sanların k değer adisesi- an çeki- en sonra anlatılır, ayınlarla ile ilgili r davra- ması açı- irilebilir. yetlerin, Imelerin merhalde abilir? ş kitlele- en sonra at etmiş -leri kıy- en bilin- lardır. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I B) II C) III 36. Fuji Dağı, Japonya'nın Honshu Adası'nda bulunan ve dünyanın en yüksek on dağı arasında yer alan bir dağ- dır. Volkanik bir dağ olmakla birlikte yılın en az beş ayında karlı bir görüntüye sahip olmasıyla Japon sanatçılara büyük ilham vermiştir. IV E) V - t Bu parçanın sonuna aşağıdakilerden hangisi getiri- lirse "Fuji Dağı'nın kutsal sayıldığı" sonucuna ulaşılır? Dağ aynı zamanda birkaç önemli mağara, su kay- nağı ve şelaleye sahiptir, 2013 yılı itibariyle Fuji Dağı, UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almış- tır. B Fuji Dağı'nın aynı zamanda ölen ataların ruhları için bir buluşma noktası olduğuna inanılıyor ve bugün bile, Fuji Dağı'nın göründüğü bir rüya, gelecek iyi şansın bir işareti olarak kabul ediliyor. Genellikle temmuz veya ağustos aylarında karın zirveden eridiği zaman her yıl yaklaşık 400.000 kişi bu dağa tırmanmak için çaba sarf ediyor ve birço- ğu zirvedeyken güneşin doğuşunu yakalamak için geceleri bu tırmanışı yapıyor. D) Fuji kelimesinin anlamı tam olarak bilinmese de eti- molojik olarak kökenine dair birkaç farklı görüş var- dir: Bunlardan ilki, halk hikâyesinden hareketle keli- menin "ölümsüz" anlamına geliyor olmasıdır; diğeri ise kanji yazımına göre "bolluk, bereket, zenginlik" anlamına geldiğidir. Bu Dağ, açık ve de nemsiz olan günlerde, Japonya'nın başkenti olan Tokyo'dan da kolay bir şekilde görülebilmektedir. Diğer sayfaya geçiniz.

23. Okuyan ve yazan insanlar bilir, yazmaya başladıktan son- ra kimin için yazdığınızın pek önemi kalmaz. Ancak çocuk ve gençlik edebiyatında, okur grubunuzu göz önünde bu- lundurmalısınız. Kitabın satırları, genci bir ip gibi kendine bağlamalıdır. Önemli olan genç okurun kitapla iyi bir ileti- şim kurmasını sağlamak, sayfaları çevirtecek bir dil ve an- latım yakalamaktır. Gencin, anlatilanı benimsemesini sağ- lamak gerekiyor. Tüm bunlar, yazmaya başlarken önemli sorumluluklar yükledi bana. Oralı Olmamak'ı yazmaya böyle duygular eşliğinde başladım. Bu parçaya göre yazı yazmada dikkat edilmesi gereken temel özellik aşağıdakilerden hangisidir? A) Gençlerin duygu ve düşüncelerini yansıtan yazılar ka- leme almak B) Olaylara ve durumlara günün şartlarına uygun bir yak- laşım sergileyebilmek CO) C) Gençlere ve çocuklara yönelik eserlerde sürükleyici bir anlatıma sahip olmak D) Genç, çocuk, yetişkin ayrımı yapmadan herkese sesle- nebilmeyi başarabilmek E) Geçmişten çok geleceğe yönelik konuları ele alıp işle- mek 25.

am ye er eki sa ör- Ük 12. Sait Faik yalnızlık üzerine cümlelerine ölümüne dek he- men hemen bütün eserlerinde rastlanır. Ama bu cümle lerde bir teslim olma yoktur, bir meydan okuma vardır. O, insanı insana yasaklayan yalnızlığa kafa tutar, "İnsana hiçbir şey çok değildir." der. İnsansız hiçbir şeyin güzelliği yok; her şey onun sayesinde, onunla güzel der. Çağdaşla- ni, dostları Sait Faik'in çabuk sinirlenen bir insan olduğu- nu anlatırlar; hemencecik kızıverdiğini, bir müddet sonra öfkesinin nedensiz yatışıverdiğini. Yalnızlıkla kavgası da böyledir; kızar, söylenir, lanet eder ama yine insana sarı- lir. Hemen hemen bütün hikâyelerinde ama özellikle son dönem hikâyelerinde açık ya da gizli süren bir yalnızlık, bir kavun acısı tonu kendini hissettirse de umutsuzlukla, teslimiyetle biten tek bir öyküsü yoktur ama öyle, öfkeden deliye dönüp kötü sözler söylediği anlar da vardır. Bu parçadan hareketle Sait Faik ile ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A Eserlerinin çoğunda yalnızlık temasına yer verdiği B) Her şeyin insanla güzellik kazandığını savunduğu C)Yalnız yaşamış olmasının etkisinin yapıtlarına yansıdığı D) Yalnızlığa kapılıp umutsuzluğa düşmediği E) Çabuk sinirlenen bir yapısının bulunduğu

Her zaman elinde kumaş kaplı bir defterle görülürdü bu tembel adam. Av anlarının dışında, dinlenme zamanlarında bu deftere çeşitli notlar alırdı. Haftada bir iki celp kâğıdı ile karakola çağırılır, ifadesi alınırdı. Çıktığında çevresine kendisine haksızlık yapıldığı konusunda acıklı olaylar anlatırdı. Kurbanlarından kaçmak için evini birkaç ayda bir değiştirirdi. Yaptıkları kendisine huzurlu bir ruh hâli vermezdi, kaşlar çatılı, gözler fıldır fıldır oynar, el ayak yerinde durmazdı. Bunlar onun her an bir düzen kurgulamakta olduğunu belirten dış belirtilerdi. Kahramanından böyle söz eden bir roman aşağıdakilerden hangisini anlatıyor olabilir? A) Ürettiği kusurlu ürünleri ekonomi döngüsüne katmaya çalışan kötü niyetli bir iş insanını B) Ticaret dünyasında para kazanmayı hırsla isteyen ancak sürekli iftiraya maruz kalan yılmaz bir avcıyı C) Kendi çalışmadığı hâlde başkalarının kazançlarını çeşitli oyunlarla ele geçirmeyi planlayan bir dolandırıcıyı D) Borçlarını kapatmak için ticaret dünyasına alabildiğine dalan çaresiz bir borçluyu E) Kazancını, etik olsun olmasın, alım satım yaparak elde etmek isteyen hırslı bir girişimciyi

34. - 35. Soruları Aşağıdaki Parçaya Göre Cevaplayınız. Son yıllarda evlerimizdeki elektronik aletleri daha az enerji harcayanlar arasından seçiyo- Blistruz. Mobilyaların çevre dostu malzemelerden and üretilenleri ilgi görüyor. Ama bunlar yeterli de- Bğil. Çevreyi daha fazla koruyabilmek için eko- lojik bir evde yaşamak çok daha önemli. Peki nedir ekolojik ev? Kendi enerjisini kendi ürete- bilen, su ve atık sistemlerinin çevresel etkileri mi dikkate alınarak tasarlanmış evler... Ekolojik 126 evlerde, insan sağlığı ilk sırada geliyor. Eko- Tilojik evi oluşturan temel ögeler, doğal, dönü- Tubeşebilen, sürdürülebilir, atık üretmeyen, insan sağlığına zarar vermeyen ve enerji kaybet- tirmeyen malzemelerdir. Bunun için toksik madde içermeyen, seramik, ahşap, toprak, metal, bambu lifi, cam, keten, kök boya, hasır gibi malzemeler tercih ediliyor. Ekolojik evler mipid temel enerji olarak güneş, su ve rüzgârı kulla- niyor. Ayrıca bu yapılar, üzerinde bulunduğu arazi parçasına düşen güneşin enerjisinden en üst düzeyde yararlanmaya çalışıyor. Kul- neb lanılan suyu arındırıp depoluyor. Aynı zaman- da, rüzgârdan elde edilen elektriği depolayıp gerektiği zaman kullanabiliyor. allan enerji kaynaklarına C) Çevreye olumsuz etkileri en az olacak malze- nhelma meyle yapıldığına D) İnsan sağlığına uygun olarak üretildiğine E) Üretiminde kullanılan malzemelerin neler oldu- ğuna 35. I. Tüketilen enerji miktarı II. Üretilen evsel atık miktarı III. Kullanılan malzeme miktarı Bu parçaya göre ekolojik evlerde, yukarıdakiler- den hangilerinin ekolojik olmayan evlere göre daha az olması beklenir? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) I ve III 36.-37. Soruları Aşağıdaki Parçaya Göre Cevaplayınız. Sanıyorum Simyacı bugün yayımlansaydı sble o kadar da büyük bir ilgiyle karşılanmazdı. Çünkü artık piyasada bu türden pek çok kitap bulunuyor. Her sorunun çabucak çözümle- donn

17. Antik Yunan'da pek çok önemli filozof ve bilim insanı 19 yaşamıştır. Sokrates, ilk anlam bilimcidir; anlamları belirlenmemiş kavramların ve terimlerin kullanılmasının temas etmiştir. "Kendini bil!" ilkesi sakıncalarına doğrultusunda, düşünürlerin fikirlerini evrenden insana çevirmiştir. . Platon, "Akademi" adlı felsefe okulunun kurucusu olup iyi niteliklerle donanmış üstün yöneticilerin, bir gök bilimci ve tanrı bilimci olması gerektiğini savunmuştur. Eğitimlerinde ahlak ve siyasete ağırlık vermiş, bu eğitimi mantık ve ma- tematik ile temellendirmiştir. Bu nedenledir ki akademinin kapısına "Geometri bilmeyen bu kapıdan girmesin." yaz- dırmıştır. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nebilir? A) Aynı konuya ait farklı görüşler söz konusu edilmektedir. B) Aynı konuyla ilgili birbirini destekleyen örnekler verilmektedir. €) İki farklı olgunun ortak yönleri gösterilmektedir. D) Farklı üsluplarla benzer görüşler dile getirilmektedir. E) Aynı düşüncenin birbirine zit noktaları sunulmaktadır.

B 25. Aristoteles; insan ruhunun kan, siyah safra ve sarı safra gibi çeşitli vücut ifrazatlarına göre oluştuğunu belirtir. Bir organizmanın yaşama alışkanlıkları ve işlevleri, anatomik yapısı ve genişleme derecesi ruhunun niteliğine bağlıdır. Bitkilerin büyüme ve çoğalmalarına olanak sağlayan bitkisel ruhları, hayvanların ise devinme ve duyma ye- teneklerini de sağlayan ruhları vardır. İnsana gelince o, bitkisel ve duyarlı ruhlar dışında ona asıl özelliğini veren akılsal ruh da taşımaktadır. 126 Bu parçada asıl anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir? A) Varlığın temel koşulu, değişim ve devinimdir. B) Ruh, bedene yön ve şekil veren temel ögedir. Madde, insanların özünü oluşturan tek gerçektir. D) Ruhun varlığı, idealar dünyasında şekillenir. Evrende gerçekte var olan tek unsur ruhtur. a düzey-

ekir? mek Fil nu? na asi ak et 2. Yazın dünyamız hızla renklenmekte. Bu renkliliği tarihi sev- yük imparatorların yevmiye defteri gibi görmeyen, dile sade- diren yapıtlar oluşturuyor kuşkusuz. Tarihi, hiçbir zaman bü filologların kuşattığı sesler toplamı olarak bakmayan bir anlayışla karşımıza çıkıyor Mehmet Emin Sezmiş "Payitaht zaferlerinden çok, mezarına konulmasını vasiyet ettiği çek- Kıraathanesi"nde. Bu yüzdendir ki bu yapıtında Kanuni'yi Diğer yandan dilimize yerleşmiş kimi söz öbeklerini tarihsel uyarlamayla hikâyeleştiriyor. Örneğin; "Dingo'nun Ahını"ndan bir at alıp tramvaya koşmak istediğinizde, "Geçti Bor'un paza- ri" önemli bir ticaretin kaçırıldığında... Bu yaşanmışlıklar sizi, belki de hiç farkında olmadan, başka bir alaturkalığın kucağı- na atıyor. Öyküleri okurken kimi zaman çok eski bir zamanda yaşıyorsunuz, kimi zaman da nükteli yapılarından dolayı kah- kahalardan adeta gözleriniz yaşarıyor. Bu parçada sözü edilen yazarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? SUPARA ce A) Tarihe ve dile bakışında özgünlük olduğuna B Yaşanmışlıkları hikâyeleştirirken mizahi bir tavır izlediğine CAnlattıklarının tarihi bir olaya işaret ettiğine Şu an kullandığımız söz öbeklerini farklı anlamlarda kullandığına Tarihte yer etmiş önemli isimlerin pek de bilinmeyen yönlerine Brin 19

58. William Shakespeare: Oyunları ve şiirlerinde in- sanlık durumlarını dile getiriş gücüyle yaklaşık 400 yıldır bütün dünya okur ve seyircilerini etkileme- yi sürdüren efsanevi yazar, pastoral komedisi Na- sıl Hoşunuza Giderse'de bir aşk hikâyesi etrafin- da şekillenen olayları ustaca resmeder. Shakespe- are oyunun konusunu Thomas Lodge'un Rosaly- nd adlı romanından almıştır. Yazar aşk, tutku, me- lankoli kadar coşku, neşe ve ironiyi de muazzam bir ahenkle aktaran zekice kotarılmış diyaloglarıyla ölümsüz bir eser yaratmıştır. "Bütün dünya bir sah- nedir, kadın erkek bütün insanlar da oyuncular." ti- Tadıyla da ünlü plan Nasıl Hoşunuza Giderse, Sha- kespeare oyunları arasında özel bir yere sahiptir. Bu parçaya göre, 1. Eserlerinin tamamının özgün içeriğe sahip ol- duğuna II. Döneminden sonraya seslenebildiğine III. Bir eserinde dünyayı bir tiyatroya benzettiğine William Shakespeare ile ilgili olarak hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III C) I ve Il E) II ve III