Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV D) V 6. Ünlü bir düşünür şöyle der: İşlerin üstesinden gelemeyeceğimi düşündüğüm zamanlarda gider, bir heykeltıraş bulur, onu seyrederim. Usta belki yüz kere vurur taşa: Ama değil taşı kırmak, taşta küçücük bir çatlak dahi oluşturamaz. Sonra birden, yüz birinci vuruşta taş ikiye ayrılıverir. O zaman anlarım ki taşı ikiye bölen o son vuruş değil, yüz bir vuruşun tamamıdır. Hatta taşı parçalayan vuruşlar değil, yılmadan yüz birinci vuruşu yapan heykeltıraştır. Bu parçadan hareketle, sanatla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Nitelikli sanat eseri, o alanda uzmanlaşmış ustalarca oluşturulur. B) Sanatçı, zorluklardan yılmadan azimle çalışırsa amacına ulaşır. E) VL C) Nitelikli sanatçılar, birçok dalda başarılı ürün verebilirler. D) Büyük eserlerin temelinde, yetenekten çok, yoğun emek gerektiren çalışmalar vardır. Büyük DENEME-2 E) Geçmiş sanat birikiminden yararlanmadan başarılı eser vermek mümkün değildir. 3 8.

20. Biliyorum gölgede senin uyuduğunu Bir deniz mağarası kadar kuytu ve serin Yukarıdaki dizelerle, I. hazların âleminde II. yumulmuş kirpiklerin III. bu ağır öğle sonu IV. yüzünde bir tebessüm sözlerinin tümü kullanılarak sarma uyak düzeninde anlamlı bir dörtlük oluşturulmak istenirse aşağıdaki kullanımlardan hangisi, son iki dizeyi oluşturur? A) I-IV/III-II C) I-II / IV-III B-III/1-IV D) III - IV / II - 1 E) IV-III/II-I 111, 11, I IV

13. "Şiir, kalpten geçen hissin birdenbire lisan oluşu ve lisan hålin- de kalışıdır. Yahya Kemal Beyatlı) C "En az sözcükle yazmalı şiiri." (F. Hüsnü Dağlarca) "Bir şiir, yalnız o şiire giren değil bir de girmeyen sözcüklerden meydana gelir." (Salah Birsel) "Şiir öylesine ayrı, öylesine apayrı bir dildir ki başka herhangi bir dile çevrilemez hatta yazılmış olduğu kendi diline bile." Jean Cocteau) Aşağıdakilerden hangisi şiirle ilgili yukarıda verilen görüşler- den biriyle ilişkilendirilemez? A) Dilin anlatım olanaklarını sözcüklere yeni anlamlar yükleye- rek geliştirir şairler. Şiirin zengin anlam dokusuna sahip sezgiye dayalı yapısı onu sanat dalları içinde biricik kılmıştır. Şiirde esas olan duygudur ki bu duygunun, somutlaşacağı araç elbette dildir. D) Açık, içten ve yoğun bir anlatıma sahip şiirler, okurun ilgisi- ni çeker. E) Şair, okurların düzeyini gözeterek imgelem gücünü hareke- te geçirmelidir.

18. "Yuvayı dişi kuş yapar." atasözü, kadının evi çekip çevirmesine ve düzenini sağlayabilmek için verdiği zorlu mücadeleye bir kutsallık atfetmektedir. Özellikle yoksul ve eğitim alma olanağı bulamamış kadınlar, bu kutsallığın etkisiyle aileye bağlanırlar. Toplum, örnek bir kadının bir eş ve bir anne olarak yüküm- lülüklerini yerine getirirken ev içinde yaptığı işleri gönülden yapmasını bekler. Yazılı olmayan toplum kurallarında varlık gösteren bu yükümlülükler koşulsuz sevgi, şefkat, özen ve bağlılık gerektirir. Ancak zamanla dişi kuşun yaptığı yuva, ka- dini ev dışındaki özgürlüklerinden mahrum bırakan bir kafese dönüşebilir. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Kendisini eve adaması beklenen kadın, bireysel özgür- lüklerini yitirebilir. B) Kadın tarafından evin yönetilmesi ve çekip çevrilmesi, zorlu bir süreci ifade eder. C) Kadının ev içindeki etkin rolü, toplum tarafından yüceltilir. D) Kadından kendisine biçilen rolleri dayatma olmadan üstlenmesi beklenir, E) Gelir ve eğitim düzeyi düşük kadınların evlilikleri diğer kadınlara göre daha sağlamdır X. Prf Ya 293

PARAGRAF D 13. Yazarın, yazdığı kurmaca hikâye içinde kendisini görme isteği, en güçlü duygulardan. Bir duygu ama aklın üstünü örtecek kadar güçlü. Yazdığı romanın kurmaca, yani hayal ürünü olduğunu, anlattığı hayatları kendisinin uydurduğunu bilmektedir yazar ama yine de duygularıyla ve düşünceleriyle yazdıklarının içinde kendisinin de olduğunu düşünür. Oysa bu tutumu, onun yaratıcılığı içinden çıkan anlatıda, yaşananları ve yaşayan kişileri tedirgin eder. Tedirgin olanlar kendi rollerini üstlenmek yerine, yazarın gölgesi altında kısıtlı, güdük kalır. Bu parçada yazarın asıl anlatmak istediği aşağıdakilerden hangisidir? A) Roman kişileri, yazarın daha önce hiç bulunmadığı bir çevrenin ürünü olmalıd ki o kişilerin gerçek yaşamda bir karşılığı olduğu düşünülmesin. B) Sorumluluk sahibi bir yazarın kurguladığı dünyada, olay- ların gelişimi günlük hayattan ve onun biçimlendirdiği kişiliklerden oluşmalıdır. Kurmaca yapıtlar, doğaları gereği yazarın tasarladığı olay akışının dışına çıkarak kendi serüvenlerini oluştururlar. D) Yazar kurguladığı kişilerin dünyası içinde kendi varlığıyla bulunduğu sürece onları kendi gerçek kimlikleriyle anlat- ma ustalığı gösteremez. E) Olayın akışını keserek kendi düşüncelerini ortaya koyan bir yazarın, sanatsal değer taşıyan bir yapıt oluşturması beklenemez. of Yayınları

BİYATI - 3 10. Nefes ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Me A) Tek dörtlükten oluşur. B) C) Hece ölçüsü ile oluşturulur. D) Tekke ve tasavvuf edebiyatı ürünüdür E) Bektaşi şairleri tarafından söylenir. Vahdet-i vücut anlayışı dile getirilir.

ak lar 34. Einstein öldükten sonra beyninin 1,5 kiloluk sinir do- kusu, Dr. Thomas Harvey tarafından 1955 yılındaki otopsi sırasında, dehasıyla ilgili ipuçları bulabilmek amacıyla çıkarılmıştı. Beyninden alınan örnekleri in- celeyen nörologlar, ilgi çekici özelliklere rastladılar. Örneğin, düşünce için gerekli sinirleri besleyen gli- yal hücre sayısının fazla olduğunu belirlediler. 1999 yılında Kanada, McMaster Üniversitesi'nden uz- manların yaptığı araştırmalarda da Sylvian fisürünün (yanığı) gelişmiş ve alt parietal lobunun normale göre yüzde 15 daha geniş olduğu tespit edildi. Uzmanlar, gelişmiş Sylvian fisürünün, beyindeki bilgi alışverişini kolaylaştırdığını, parietal lobun ise matematikle ilgili yeteneği ve uzay-mekân bağlantısı kurma yetisini art- tirdiğini belirtiyorlar. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Bazı fizyolojik özellikler/ bireyin düşünsel yetisinin normalin üzerinde olmasını sağlayabilir. B) Bilim adamları, gerçekleştirdikleri bilimsel buluş- larla kendilerini geliştirebilirler. CZekâ, doğuştan gelen genetik bir özelliktir. D) Aynı konuda farklı üniversitelerde yapılan araştır- malardan farklı sonuçlar çıkabilir. 35. ce E) Bilimsel araştırmalarla ulaşılan bazı sonuçlar, za- manla geçerliliğini yitirebilir. Ber Nic sar Yazıt Yayınları Sö la 35

4. Akademik bir konferans genellikle elli dakika sürer ve deneyim- li bir konuşmacı her konuda elli dakika sürecek bir konuşmayı saatine bakmadan yapabilir. Konuşmacının yalnızca deneyimli değil, aynı zamanda bilinçli olması da gerekir. Önceden hazırla- nılmış konferans, en azından konuşmacıyla dinleyici arasında be- lirgin bir bağlantı kurma özelliğini taşımalıdır. ----. Böyle bir ko- nuşmacı, muhtemelen mesleğe yeni başladığında da çok çalış- mıştır. Aynı zamanda her konuşmasından sonra da öz eleştiri yapma alışkanlığına sahiptir. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağı- dakilerden hangisi getirilmelidir? A) Dinleyiciler, ilginç konulara daha çok ilgi gösterdiği için ilginç olan tercih edilmelidir B) Her konferans, farklı topluluklara aynı şekilde verilemez C) Bu da konuşmacının konferanstan önce her seferinde hazır lık yaptığı anlamına gelir D) Son zamanlarda anlatı bilincinin geliştiğini söylemekte ya- rar var E) Konferansın sağlıklı olması için ortamın da uygun olması gerekir

aynı 37. Hiçbir yazar, duyumsayışlarını ve düşüncelerini a ey güzellikte ve aynı güçte yazıya geçiremez. Bunu en- Y gelleyen en büyük etken dildir. Bir dil ne kadar köklü, ne kadar zengin olursa olsun, anlatım açısından, du- sbreyumsamanın ve düşünmenin zenginliğini, çeşitliliğini kucaklayabilecek genişliğe, ufka sahip olamaz. Durum er böyle olunca duyumsananla anlatılabilen arasındaki sdayrımı, "yazıya yansımayan malzeme" olarak nitelen- dirmemek gerekir. Ortada bilerek yapılan bir malzeme ayıklaması yoktur çünkü. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? A) Duygu ve düşüncelerin yazıya tam olarak aktarıla- 6100 madığı BY Yazarların anlatımlarının birbirinden farklı olduğu m) Dil zenginliği ile anlatım arasında uyum olmadığı D) Duyguların aktarılmayışının özellikle yapılmadığı E) Yazarın duyumsadıkları ile yazdıklarının farklılık gösterdiği

8. Bu kiraz yaylalarına çıkış ancak masal diliyle anlatılabilecek bir destansı bir olay idi. Önce, arabalarla eski Mevlevihane tarafında bir dağ mahallesinin kenarına kadar gidilirdi. Neydi o dağ mahallesinin adı şimdi hiç hatırlamıyorum. Yaşayan o zamanki Manisalılar arasında da hatırlayana rast gelmedim. Burası kasabadan o kadar uzak ve aykırı bir köşeydi. Bununla beraber, gözlerimi kapayınca orayı hâlâ en ufak dar bir dere boyunca üst üste yukarıya doğru tırmanın kara kara evleriyle pek sert ve haşin bir siması vardı o mahallenin. Bizi burdan alıp götürecek at, eşek ve katırların tedariki için geçirilmesi lâzım gelen yarım veya bir saatlik zaman bana bir yıl kadar uzun görünürdü ve içerime öyle bir kasvet çökerdi ki âdeta ağlamaklı olurdum. Bereket, çok sürmeden tünediğimiz kahve peykelerinin üzerinde, mevsimin ilk kirazları imdadıma yetişip beni avuturdu. Bu metinden aşağıdakilerin hangisine örnek verilemez? Öyküleyici ve betimleyici anlatım tekniklerinden yararlanılmıştır. BY Kahraman anlatıcının bakış açısı kullanılmıştır. C) Geçmiş zaman kipine dayalı bir anlatım tercih edilmiştir ve kip uyumu vardır. Bilgilendirme niteliğine sahiptir, gelecek için belge niteliğindedir. Çağrışım gücü etkili ve çok anlamlılık özelliğine sahip kelimeler tercih edilmiştir.

PE) Sav Sagu 11. Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatının genel özelliklerinden biri değildir? A) Mani, ninni, koşma, semai, şarkı gibi kendine özgü nazım biçimleri vardır. Bu türler, genellikle saz eşli- ğinde söylenir. B) Dil, halkın konuştuğu konuşma dilidir. C) Halk edebiyatının ölçüsü hece ölçüsüdür. D) Yaşamdan kopuk olmayan, sevgi, doğa, ölüm acısı, yergi, toplum olayları gibi konuları işler E) Bazı Halk şairlerimiz ise Divan edebiyatından etki- lenerek, aruz ölçüsünü de kullanmışlardır. 12. I. Divan IV II. Selis V Kolor Divar III. Satranç VI WY

9. PARAGRAF Kitap listeleriyle ilgili son araştırma çok okunan çocuk kitapları- nın sayfa sayılarının son 40 yılda yüzde 173 arttığını gösteriyor. Özellikle 2000'lerin başından itibaren sayfa sayılarındaki bu artışın son roman kahramanı genç büyücü Harry Potter'la bir ilgisi olduğu tahmin ediliyor. Araştırmacılar en önemli etmenin uzun Harry Potter serisi olduğunu düşünüyor. Önceki yıllarda çocuk romanlarının kısa olmalarının bir başka gerekçesiyse Harry Potter'a dek yayıncıların çocukların uzun kitaplar oku- yacak yoğunlaşma özelliklerinin olmadığını düşünmeleri. Bu yüzden 40 bin sözcükten uzun metinler yayıncılar tarafından reddediliyordu. Bir başka etmen de önceden çocuk roman- larının daha didaktik ve ağır olmaları. Uzmanlara göre Harry Potter'la birlikte yazarlar, çocukları olayın peşine takıp sürük- lemeyi öğrendiler. Sayfa düzenleri de rahatlatılınca çocuklar kalın kitapları da okumaya başladı. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi Harry Potter'dan önceki çocuk kitaplarının özelliklerinden biri değildir? A) Öğretici niteliklerinin ağır basması B Çocuğun kavrayış düzeyini aşan bir niteliği olması moon in C) Gerçeküstü ögelerin fazla olması D) Sayfa düzenlerinin iyi olmamasy E) Sürükleyici olma özelliğinden yoksun olmaları

şitliliğine ni beceri da birkaç m am en 3. Une değil de yazmaya tutkun M. Duras, "Kitap yazan birinin çevresindeki insanlarla arasına her zaman bir mesafe koyması gerekir." diyor. İşte, bunu içinde yaşamak zorunda kaldığımız edebiyat dünyamıza anlatmaktan daha zoru yok. Çünkü bugünün yazarı, yaşadığı dönemi yenilikçi gücüyle taçlandırmak yerine, o dönemin kendisi için var olduğunu düşünecek kadar yanılsamalar içinde. Sürekli göz önünde olmak istiyor, böyle olunca kendini geliştiremiyor ve ne yazık ki ışıklı bir yoldan gittiğini zannederken küllerinin üstünde yürüdüğünü de kimse söylemiyor ona. Bu parçadaki altı çizili sözle, sözü edilen yazarlarla ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Sanat güçlerini artırma adına geçmiş birikimlerden yararlanmadıkları BYön plana çıkma hevesiyle alanında derinleşemeyip kendi sonlarını hazırladıkları Başarıyı, kendi bildikleri yolda ilerleyerek elde etmek istedikleri Başarılı olmak için çok çalışmak gerektiğinin farkında olmadıkları E) Süslü bir söyleyişle duygusal konulara yer verdikleri Yu as

22231311 2. (Bilim yoluyla elde ettiğimiz bilgilerle, içinde yaşadı- ğımız doğayı kısmen kontrol altına alma imkânı bulu- ruz. (II) Bu imkânla doğa olaylarına gelişigüzel teslim olmak yerine bilim ile elde ettiğimiz öngörülerle haya- tımızı kolaylaştırırız. (I) Yaşadığımız yüzyılda artık her- kes için bilimsel düşüncenin ne olduğunu bilmek, en- telektüel bir zorunluluktur. (IV) Kısaca, bilimin araştır- ma-uygulama sonuçları hayatımızın neredeyse her cep- hesini etkiler. (V) Bilimsel bilgi, bilen zihnin belli bir nes- neye ya da şeye bilinçli yönelmesi sonucu ortaya çı- kan üründür. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı- dakilerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede, bilimsel bilgilerin insana sağladığı ola- naktan söz edilmiştir. B) II. cümlede, bilimsel bilginin yaşam pratiklerinde iyileştirme sağladığı belirtilmiştir. pilim C) II. cümlede, günümüzde bilimsel bilginin insanlar için bir mecburiyet hâlini aldığı söylenmiştir. IV. cümlede, bir önceki cümlede ileri sürülen dü- şüncenin nedeni verilmiştir. E) V. cümlede, bilimsel bilgiyi elde etmenin koşulları hakkında bilgi verilmiştir. 1

si gerektiğini biliyordu. Onderilen parayı idareli kullanma- D) Sema, sabahları evinden işine giderken toplu taşıma araçlarını kullanıyordu. E) Eymen, elindeki şemsiyeyi on yıldır kullandığına kim- seyi inandıramadı. 2. Her zamanki gibi bir sabahtı. O gün de yandaki taş bina- nın yüksek tavanlarına ve eskimiş pencerelerinden oda- ya sızan renk renk ışıklara merhaba demişti. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) İlgi ekiyle türemiş sıfat B) İkilemeyle oluşmuş sıfat C) Belgisiz sifat D) İşaret sıfatı Sıra sayı sıfatı ve de las B 5.

Eskiden kendi okuyacağı kitaplara kendi karar veren ve böylelikle zevk sahibi oluveren çocuklars şahitlik etmek daha kolaydı. Şimdi çocuğu adına kitaplar seçen; okuyacağı okullanı, gidilmesi gereken kursları, giyeceği kıyafetleri, edineceği arkadaşları, yiyeceği yiyecekleri hatta sahip olaca mesleği belirleyen ebeveynler görüyoruz. Modern çağın gerekliliklerini yerine getirme, çocuklu bir aile olarak sosyal hayata adap- te olma gibi sorumluluklarımızın olduğunu biliyorum. Ama unuttuğumuz bir şey var ki o da çocuklarımız için güvenli, kaliteli, sağlıklı bir yaşam standardin yakalamaya çalışma gayretimizin onların hayal güçlerine ket vurması. Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Çocuk edebiyatına ülkemizde yeteri kadar önem verilmemektedir. B) Günümüz çocuklarının öz güven sorununun en önemli nedeni yetişme tarzlarıdır. C) Ebeveynlerin çocuk adına her şeyi düşünüp karar verme- si çocuğun düş dünyasını olumsuz etkilemektedir. D) Modem çağ, çocukların gelişiminde anne babalara çok önemli roller yüklemektedir. E) Çocukların isteklerinin ertelenmesi onlarda kızgınlık ve bastırılmışlık duygusu oluşturmaktadır. UKU SAMIN Utku ŞAHIN