Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

3. 31 Mart Ayaklanması'nın konu edildiği derste Filiz Öğretmen, öğrencilerine şu bilgileri vermiştir: "Ayaklanmanın bastırılmasından sonra İttihat ve Terakki Cemiyetinin ülke yönetiminde etkisi daha da arttı. Kanunuesasi'de bazı değişiklikler yapılarak padişahın meclisi feshetmesi zorlaştırıldı, bunun yanında padişahın veto hakkı sınırlandırıldı ve hükûmet meclise karşı sorumlu hâle getirildi." Bu değişikliklerin nedenini soran öğrencisine, Filiz Öğretmen'in aşağıdaki cevaplardan hangisini vermesi beklenir? A) Cok partili hayata geçmek BYAzınlık haklarını genişletmek C) Sosyal devlet anlayışını güçlendirmek Anayasayı daha demokratik bir hâle getirmek E) Türkçülük akımını güçlendirmek

MAESTRO ALFA 34. Yoğun egzersizler sırasında bazı kas dokularının fazlaca zor- lanmasıyla hücre zedelenmeleri ve yangı oluşumu, sıklıkla karşılaşılan durumlardandır. Hücre hasarıyla uyarılan doku- larda, sorunlu bölgeyi iyileştirmek ve güçlendirmek için hum- malı bir çalışma başlar. Genellikle egzersizden sonraki 12- 72 saat aralığında ağrılarla kendini belli eden bu duruma "ge- cikmiş kas ağrısı", halk arasında daha sık kullanılan adıyla "hamlık" denir. Belirli masajlar, bazı özel kremler ve buz ban- yosunun bu rahatsızlığa iyi geldiği bilinir. Bilhassa buz ban- yosunun sıcaklığı ve basıncıyla hasarlı bölgedeki kan da- marları büzülür. Bu sayede, bölgeye yığılmaya başlayan akın- tının önü kesilir ve hasarlı alandan uzaklaştırılması gereken laktik asit gibi maddelerin de yolu açılır. Böylece doku yıkı- mı ve şişlik miktarı azalır. Ancak uzmanlar bu tarz ağrılar ya- şamamak adına yoğun egzersizler öncesinde tam olarak ısınmadan ve uzun süreli aralardan sonra kaslarımıza aşırı yüklenmememiz konusunda yine de bizleri uyarıyor. Bu parçada söz edilen gecikmiş kas ağrısı ile ilgili aşa- ğıdakilerin hangisine değinilmemiştir? A) Kasların normalin üstünde çalıştırılması sunucunda or- taya çıktığına B) Bazen hücrelerde hasara yol açarak kalıcı zararlara ne- den olabildiğine 35. v Şairlerin şını değ şiire yak sa gere ması ge sözü, s Başka C) Kasların zorlanmasından belirli bir süre sonra kendini belli ettiğine D) Bazı müdahaleler ve tedavi yöntemleriyle belirli ölçüde iyileştirilebildiğine E) Ani ve aşırı beden faaliyetleri sonrasında görülmeye baş- landığına. 35.

uğunda suçla- akmak, nici bir apma- sini ta- epsinin etmek- erden indu- caktır. n fark alışır. rekti- eğil; adı- aya ro- za- ap- ni- xâ- le- an A 31. Mustafa Ruhi Şirin; ömrünü çocuklara adamış, gerçekten ça- lışkan ve verimli bir çocuk edebiyatı yazarıdır. Dünyanın çok değişik bahçelerindeki çocuk seslerini okuyucusuna taşıma çabasındadır. Bugünlerde içinde çocukların da bulunduğu Dünya Acılar Atlas/'nı umudun mavisine boyamak için se- vincin ve masumiyetin renklerinden bir "çocuk mavisi" oluş- turmaya çalışıyor. Çocuk söz konusu olduğunda seyretmi- yor, müdahil oluyor. Elinin ve dilinin yorulduğu yerlerde sık- lıkla sura asma hakkını kullanıyor. Fillerin tepindiği bir dün- yada ezilen çimlerin hakkını korumak diye bir sorumluluğun olduğunu düşünüyoruz onu okuyunca. "Ezilmek çimlere iyi gelir." diyenlerin, alttan alta ezenleri koruduklarını çekinme- den yüzlerine vuruyor. Bu yönüyle ona çocukların yılmaz avu- katı demek yanlış olmasa gerek. Bu parçada söz edilen sanatçıyla ilgili aşağıdakilerin- hangisine ulaşılamaz? A) Yazarlık ve sanatçılık serüveninin merkezinde çocuklar vardır. B) Çocuklar için çalışmaktan ve üretmekten yılmayan bir yazardır. C) Bütün dünyada tanınan ve sevilen bir çocuk edebiyatçı- sidir. D) Olumsuzluklara karşı tavır koymaktan kaçınmayan bir anlayışa sahiptir. E) Çocukların dertleriyle ilgilenmeyi, onları savunmayı gö- rev kabul etmiştir.

allan dayathin in hatal adylenme ulamadiklarini da camim panta- mi yazalm, "has- de Türkçe konu linci iyice bula- digina göre, runu olmadığı amaz? ilanın, kul- maktan öte ünceler, met ede- çenin ol aç- Igili KO- n A 33. Londra'da yaşayan Yeni Zelandali Jacqui Kenny geçtiğimiz yıl kurucu ortaklarindan olduğu on yillik şirketinin batması nin yarattığı stresle boğuşurken Google Sokak Görünümữno kullanarak dünyayı keşfetmeye başladı. lik başta görüntüle yeceği bölgeleri az çok rastgele seçiyordu. Uzaklardaki ge- hirlerin sokaklarina bakıyor ve vurucu bir görüntüye denk geldiğinde ekran görüntüsünü alıyordu. Bir süre sonra belli manzaraların peşine düştü: berrak ufuklara sahip çorak böl- geler, güneş işıklarının dramatik bir eğimle düştüğü enlem- ler, Kenny, kendini bir anda bu projeye saatlerini harcarken buldu; proje onun için bir tür inziva halini almıştı. "Hayatta ne yapacağımı pek bilmiyordum." diyordu. "Dünyayla yüz- leşmeye henüz hazır değildim ve bu proje çok zamanımı alı- yordu." Bir yılın sonunda geri dönüp kaydettiği ekran görün- tülerine göz atınca yaklaşık yirmi altı bin fotoğraflık koca bir arşiv topladığını gördü. İşte, bunlari tasnif edip bir sergi aç- ma düşüncesi de böylece ortaya çıkmış oldu. Bu parçada Jacqui Kenny ile ilgili aşağıdakilerden han- gisine değinilmemiştir? A) Yaşadığı olumsuzluklara teslim olmayıp başka bir uğraş alanına yöneldiğine B) Uğraş alanıyla ilgili başlangıçta gelişigüzel bir çalışma düzeni içinde olduğuna C) Zamanla ilgi alanına yönelik daha bilinçli ve seçici bir tu- tum geliştirdiğine D) Projesiyle daha önce kimsenin gerçekleştiremediği nite- likte bir işe imza attığına E) Süreç içerisinde çalışmalarının ciddi bir birikime ve sa- yıya ulaştığına

SINAVI B 36. Türk sinemasında ilk roman uyarlaması, Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın aynı adlı eserinden yapılan 1919 tarihli "Mürebbiye" adlı eserdir. Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Edebî türler arasında sinemaya uyarlanan ilk tür, romandır. B) Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın "Mürebbiye" romanı Türk sinema- sına uyarlanan ilk eserdir. Dürk sinemasına roman türünde uyarlanan ilk eser "Mürebbiye'dir. D) Hüseyin Rahmi Gürpınar, "Mürebbiye" adlı eserini aynı isimle sinemaya da uyarlamıştır. E) 1919'da yayımlanan "Mürebbiye" adlı roman, farklı bir türe uyar- lanan ilk eser olarak bilinmektedir. 38-39. (1) Kütüphar de geleceğ eğitim ve ö uzun bir ka faza edildi ihtiyaçların ilim dalına lenmiştir. kolayca is 38. Kütüpha lelerle il A) 1. cü B) 1 CU

2. Ve içimde geriye dönmek korkusu var. Ertesi gün, ken- dimi suçlu hissetmekte bu kadar acele edişime kızıyor- dum. Bir gün evvel, kuruntularım yüzünden, kendisiyle bütün alakamı kesmeye kadar vardığım bu insanlar, o gün beni her dakika sevindiriyordu. Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabile- cek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Onun saygıda bir kusur etmeyeceğini düşünerek ne kadar da hata yapmıştım. Payl- B) Bir anlık öfkeyle kardeşine ağzına geleni söylediği için çok pişmandı. C) Arkadaşı hakkında böyle yerli yersiz düşüncelere ka- pıldığı için kendinden utanıyordu. D) Zamanının çoğunu geçirdiği bu sokak artık eski gü- zel günlerini mumla arıyordu. E) Son kararını vermeden önce bir an tereddüt geçir- miş ama bu durum kısa sürmüştü. hoca sadece altı çiziliye mi bakaras yoksa porçanın tumine mi? 1 1 1 I 1 1 1 1 1 1

Oblomov romanı: Uzanmak, İlya İliç için ne hastalarda ya da uykusu gelmiş insanlarda olduğu gibi bir zorunluluk ne yorgun bir kimsedeki gibi geçici bir ihtiyaç ne de uyuşuk bir insandaki gibi zevkti. Bu, onun doğal hâliydi. Evde olduğu zamanlar -evde olmadığı zaman da yok gibiydi- hep uzanırdı. Hem de hep aynı odada. Franz Kafka: Bu mektup trafiği durmalı Milena. Bizi çılgına çeviriyor. İnsan ne yazdığını, neye cevap vereceğini bilmiyor ve her durumda kaygılı oluyor. Çekinceni çok iyi anlıyorum, gülüşünü de duyuyorum ama mektuplarında söz ile gülüş arasında gidip geliyorum. Sonra sadece bir sözcük duyuyorum, bu sözcük ayrıca benim tabiatim: Korku. Bu parçalardaki İlya İliç'in "uzanma"sı ile Franz Kafka'nın "korku"sunu en iyi anlatan durum aşağıdakilerin hangisidir? B) İçselleştirme A) Kanıksama D) Baskılanma C) Etkilenme E) Eleştirme S E

R 8. Bir kişinin ölümünü konu edinmesi nekrolojik yazıların karak- teristik özelliğidir. Bu yönüyle nekrolojiler, kimi zaman anma nitelikli yazılarla benzerlik gösterir. Başka bir ifadeyle nekro- lojik yazılar anma yazılarıyla ölümü konu edinmesiyle örtü- şür. Ancak nekrolojik yazılar, bir kişinin ölümünden çok kısa bir süre sonra yazılan, yazarın tanıklığı dolayısıyla güncelli- _ği olan, paylaşma, haber verme özelliğine sahip metinlerdir. Anma nitelikli yazılar ise kişinin ölüm yıl dönümü nedeniyle, nekrolojik yazıların aksine, daha geç tarihlerde yazılan, ge- nellikle hatırlama ve hatırlatma amacı taşıyan yazılardır. bi Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır? Silhev siviesne obolelped mholial A) Betimleme B) Karşılaştırma C) Öyküleme D) Tanımlama E) Örneklendirme + Inainst-tomats00 (A 500 18 vrlar m in- ve mis a rk IV

TYT / TÜRKÇE Ancak vurtsit bor nitrür ve lonsdaleite minerallerinin elmastan daha sert doğal malzemeler olduğunu gösteren bilimsel çalışmalar var Etkileyici görüntüsü nedeniyle elma- sın mücevher olarak kullanımı daha çok bilinir. Ancak elmas sert malzeme olması nedeniyle endüstri uygulamalarında da önemli bir yere sahiptir. Yeni keşfedilen ancak yeryüzünde nadir bulunan bu minerallerin elmasın yerini alması zor gö- rünüyor. Elmasın şekillendirilmesi Orta Çağ'a kadar dayanır. Bundan önce ise doğal şekliyle kullanıldığı biliniyor. Ancak elmasın sert oluşu istenildiği gibi şekillendirilmesini engel- ler. Elmasın doğal hâlinde, kusursuz bir kristal yapı ve bu yapının bozulduğu kısımlar bir arada bulunur. Elmas, yapı- sındaki bu kusurlar sayesinde, içinde elmasın da bulunduğu çeşitli araçlar kullanılarak kesilir ve şekillendirilir. Yani elmas yine elmas kullanılarak kesilir. 23. ==== Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdaki cümlelerden hangisi getirilebilir? A) Elmas, dünyadaki en sert malzeme olarak bilinir. Elmas, dünyada rezervi az olan en sert elementtir. C) Dünyanın sert malzemeleri arasında en değerli olanı el- mastir. D) Sert malzemeler, dünyada her zaman nadir bulunan ele- mentler arasındadır. E) En değerli elementler, dünyada en az bulunan madenler arasındadır. 24. Nurullah türünde gisinde giren At nemi'ne içinde, -özgü bi tilılaşm kişisel dil kal etkiler Aşağ bakis A) i B)

TYT / TÜRKÇE 4. 1. Hayvanlar âleminin en renkli ve en zarif canlılarından olan kelebekler, doğal bir alanın sağlıklı olup olma- dığının önemli bir göstergesidir. Türkiye, coğrafi ko- numu ve doğal yapısı itibarıyla Avrupa'daki en farklı kelebek türlerine ev sahipliği yapmaktadır. II. Çiçekli yamaçlarda, çalılıklarda ve seyrek ormanlarda sıklıkla görülen Anadolu melikesi, kanatlarının üze- rinde yer alan ve gözü andıran benekleri ile dikkat çekmektedir. İlkbahar sabahlarında oluşan su dam- lacıkları bu zarif canlıların üzerinde büyüleyici bir etki uyandırır. Yukarıda verilen II numaralı parçanın I numaralı par- çayla ilişkisi için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) I. parçanın farklı bir yönünü ele almaktadır. B) 1. parçanın sonucunu vermektedir. C) I. parçadaki açıklamanın örneğini oluşturmaktadır. DI. parçayla karşılaştırma ilgisi kurmaktadır. E) I. parçayı farklı bir yönden desteklemektedir.

? i alke MAESTRO ALFA 27. "Mendil"; peşkir, peçete anlamında Arapçadan gelme bir ke- lime. Arapçaya da eski Yunancadaki "mantelion" kelimesin- den gelmiş. Kaşgarlı Mahmut'un yazdığına göre, Orta Asya Türklerinde mendil "ulatu" olarak adlandırılmış ve burun sil- mek için göğüste taşınan ipekli kumaş parçası olarak tanım- lanmıştır. Anadolu'da büyüklere, küçüklere, misafirlere, se- vilen sayılan kişilere ve sevgiliye hediye olarak sunulur. Fa- tih Sultan Mehmet, Italyan ressam Bellini tarafından elinde mendili ile gül koklarken Kanuni Sultan Süleyman da tören mendili ile resmedilmiştir. Bu parçaya göre mendille ilgili aşağıdakilerin hangisi söylenebilir? A) Dünyada bütün uluslarca kullanılan günlük bir araçtır. B) Özellikle burun, el, yüz temizliği amacıyla kullanılmıştır. C) Geleneksel kültürümüzde farklı amaç ve işlevlerde yay- gın kullanımı vardır. DÖnce Yunanlılarca kullanılmış, daha sonra diğer ulusla- ra geçmiştir. Tarihî şahsiyetlerce bir güç ve soyluluk aksesuarı olarak görülmüştür. 1 28. Çocuğu alanları tilidir. Ç le bu ye olacakt geliştirn kendi g gelleri nan bil laylaştı sına ya dolu bi güveni Bu pa gelişin söyle A) G B) P C), Ye D) E) K

5. Simon Beck 56 yaşında bir mühendis. 1974'te İngiliz Oryan- tiring Şampiyonası'nı kazandı. Oryantiring yani yön bulma yeteneği Beck'e bambaşka bir fikir sağladı. Bembeyaz karın üzerine adımlarıyla şekiller çizip geçici ama bakması güzel desenler çizdi. Beck'e göre karların üzerine geometrik tasa- rimlar yapmak kâğıda çizmekten daha eğlenceliymiş. Orta- lama her yıl otuz kadar çizim yapan maceraperest, geçen yıl Türkiye'ye gelmeyi planlamış ama küresel ısınmadan dolayı kar tutmayınca gelememiş. Beck, bir gün yolda yürürken çocukların karlar üzerine küçük şekiller çizdiğini görünce onlardan ilham alarak bu işe girişmiş. İnsanların yoğun ilgi göstermesinden de memnunmuş. Bu parçada Simon Beck ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Karların üzerine adımlarıyla şekiller çizdiğine B) Kar üzerine şekil çizme işini eğlenceli gördüğüne C) Küresel ısınma nedeniyle Türkiye'ye gelme düşüncesini gerçekleştiremediğine D) Kar yüzeyine şekil çizme düşüncesinde yön bulma yete- neğinin etkili olduğuna Çocukların kar üzerine resim çizmesine çevresindekile- rin ilgisiz kalmasından rahatsız olduğuna 7.

5 Yumuşak g, abecemizin en dikkat çekici harfidir. Kendi başına ses vermiyor; ya, "ağıt'ta olduğu gibi, iki ünlü arasında köprü oluyor ya da "dağ"da olduğu gibi, kendinden önceki ünlüyü uzatıyor. Dilimizde hiçbir kelime ğ ile başlamaz. Asi değildir ama ayrıdır. Saçma sayılmasa da kendine özgüdür. Yunus Emre'nin çok özgün bir şiiri, sanki abece içinde yumuşak g'nin konumunda, "Çıktım erik dalina onda yedim üzümü" diye başlayan şiir; çelişkilerle, uyumsuzluklarla, akıl dışı ilişkilerle dolu daha pek çok şiiri gibi. Hiciv mi, tekerleme mi, derin bir tasavvufi hikmet mi, üstü örtülü bir toplumsal eleştiri mi, bir manzum masal denemesi mi? Belki gerçeküstücülüğün uzak bir öncüsü. Hangi türe koymaya çalışırsak çalışalım bu, Türkçemizin 1200 yıllık şiir serüvenindeki en çarpıcı ve büyüleyici yaratılardan biridir. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? A) Yunus Emre'nin şiirlerindeki harflerin kullanımı gerçeküstü özellikler taşımaktadır. B) Yumuşak g harfi ünlü seslerin uzun okunmasına yol açmaktadır. C) Yunus Emre'nin anlam derinliğine sahip şiirleri vardır. D) Yumuşak g harfinin alfabe içinde farklı bir yeri vardır. E) Parçadaki şiir ile yumuşak g arasında değişik bir ilgi kurulmuştur.

Türkçe 37 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. Umut; mutluluk, başarı, istekleri gerçekleştirmek, asla vazgeçmemek ve yeni yollar bulmak gibi birçok olumlu sonuçla ilişkilidir. Elbette zor zamanları atlatmak, yanı sıra günlük hedeflere ulaşmak için de umut gerekli bir bileşendir. Umut modelinin üç temel bileşeni vardır: Bi- rincisi hayatlarımızı şekillendirme yeteneğimizdir. İkin- cisi bir şeyleri gerçekleştirebileceğimize dair inanç ve istenen sonuca ulaşmak için motivasyonumuzdur ve son olarak da oraya hangi erekle ulaştığımızdır. İster bir çocuğu evlat edinmek ister daha iyi iş bulmak, isterse- niz de bir olay karşısında hayatta kalmak olsun hedefe ulaşmamızı sağlayan yollar ve planlardır. Baktığımızda umut, çok yönlü bir insani niteliktir. Genellikle olumlu bir duygu olarak sınıflandırılır ve en çok, sıkıntının ve belir- sizliğin olduğu durumlarda kendisini gösterir. 37. Bu parçadan hareketle umutla ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A insanlarda olumlu duygular uyandırdığına Sıkıntılı zamanlardan kurtulmak için ihtiyaç duyuldu- ğuna Birçok unsuru kavramı bir araya getirdiğine D) Küçük amaçlardan ziyade büyük amaçlar için daha çok kullanıldığına Sorunlu ve zor zamanlarda belirdiğine

UĞUR A) 1. B) II. 4. (1) İrfan Ok, yazın hayatına ders defterlerinin boşluk- larına yazdığı şiirlerle başlamıştır. (II) Elazığ'ın kuru soğuğunu olduğu gibi aktarmamıştır dizelerine. (III) O dondurucu ayazı yüreğinde ısıtarak sunmuş bizlere. (IV) Zamanla şiir olarak kalbinden ve beyninden geçenleri düzyazıya döker. (V) Bu sayede imgesel dizelerden sonra sarsıcı paragraflarla da adından söz ettirir. İrfan Ok'la ilgili olarak bu parçadaki numaralanmış cümlelerden aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) I. cümlede, şiire ne zaman başladığı belirtiliyor. B) II. cürplede, şiirleri ile yaşadığı coğrafya arasında ilişki kuruluyor. SEV62 C) III. cümlede, gözlemlerini ve duygularını süzgeçten geçirerek verdiği söyleniyor. D) IV. cümlede, tür değişikliği yaptığı belirtiliyor. E) V. cümlede, etkileyiciliğinden söz ediliyor. Diğer sayfaya geçiniz.

2. E) özelliktir. başkalarıma Birçok insan yardım istemekte ve duygularını başkalarına bildirmekte zorlanır. Birilerinin sadece onlar söyledikleri için iyi olduklarını sanmayın. Daha fazla soru sormak ve rahatsız edici olma riskini almak, depresyon belirtileri gibi önemli şeyleri kaçırmaktan daha iyidir. Eğer söylemek istemiyorlarsa davranışlarını izleyin ve çok geç uyumak, bir şey yememek, uzun süre dalmak, birçok şeyden kaçınma ve birçok şeyi iptal etme gibi olağan dışı bir şey fark edin. İnsanların duyguları genellikle düşüncelerine ve davranışlarına bağlıdır ve bu, bilişsel davranışçı tedavi modelinde ispatlanmıştır. İnsanlar üzgün olduklarında sıklıkla negatif düşünce akışlarını tekrar ederler. centroster Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen, psikolojik durumla ilgili değildir? A) Zaman tanziminde düzensizlik BYeme bozukluğunun ortaya çıkması Alınan kararlardan vazgeçme D) Bulundukları konumu terk etme EXBir noktaya uzun süre şuursuzca bakma