Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler9. ve 12. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
(1) Sibirya halklarından biri olan Evenlerin yaşadığı
bölgede ulaşımın ana yolları donmuş nehir ve göller
olduğunda ulaşımı sağlamanın, eşya taşımanın bir
aracı da geyiklerdir. (II) Yolculuklar sırasında birçok
kızak ve bu kızakları çeken geyikler birbirine bağla-
narak uzun konvoylar oluşturulur. (III) Bu sistem tüm
kafilenin birbirini kontrol ederek hareket etmesini sağ-
lar ve bir çobanla idare edilebilir. (IV) Evenler geyikle-
ri özelliklerine göre ayırırlar ve "eşya taşıyan", "dağ-
lara tırmanan", "düz alanda koşan" diye tanımlarlar.
(V) Dağlara tırmananlara daha çok değer verilir, bunlar
arasında kadın ve çocukları taşıyacak olanların daha
sakin olmasına dikkat edilir. (VI) Düz alanda koşanlar
özellikle bacak boyları uzun olan, seri hareket edebile-
cekler arasından seçilir ve uzun yolculuklarda kızakla-
ra koşulur. (VII) Eşya taşıyanlar ise dağlara tırmanan-
lar kadar güçlü ve dayanıklı olmasalar da ağır yükleri
taşıyabilecek güce ve dayanıklılığa sahiptir.
10. Bu parçaya dayanarak aşağıdakilerin hangisine
ulaşılamaz?
A) Evenler, geyikleri yapabildikleri işe göre sınıflan-
dırmaktadırlar.
B) Geyikler, huyları bakımından farklılık gösterebil-
mektedir.
O
DY Evenlerin yaşadığı bölge, soğuk iklim koşullarına
sahiptir.
E)
Evenlerin kızaklarla konvoy oluşturmaları daha
az kişiyle iş yapılabilmesini sağlar.
Evenlerin yaşadığı bölgede motorlu araç kullanıl-
mamaktadır.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerlış ve
ve
afik
yan
Var
er
ge
cun
20. Gazeteci:
B
Göçmen işçi:
PARAGR
Herhâlde sigortasız ve düşük ücretle çalışıyorum dese
durumu özetlemiş olurum. Yanı başınızda çalışıp aynı iş
yapan kişiden düşük ücret almak ve buna boyun eğmek
gidemiyoruz. İzin istediğinizde veya itiraz ettiğinizde hemen
ayrıca onur kırıcı Çalışma saatleri uzun, eve doğru düzgü
işten atılma tehdidiyle karşılaşıyorsunuz. Ev bulmak zor ve
kiralar yüksek ve bazı insanlardan da yabancı düşmanlığı
görüyoruz.
Gazeteci:
(II)-
Göçmen işçi:
savaş
Aslen Iraklıyım ve Kerkük Türkmenlerindenim. İç
çıkmadan önce orda durumumuz iyiydi. Ailemizin iki hali
dükkânı vardı, meyve bahçelerimiz vardı. Ama savaş
Bu diyalogda boş bırakılan yerlere sırasıyla
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
bulunduğumuz yere de geldi. Her şeyimizi aldılar. Uzun süre
direndik ama çok zorluk çektik, canımızdan bezdik. Ailemde
sağ kalanlar mecburen Türkiye'ye göç ettik. Daha iyi bir
hayat düşü kuruyordum tabii. İki yıldır buradayım ama hâla
düzelen bir şey yok.
PARAG
21. Oğuz
odül
eti
A) I. Türkiye'deki çalışma koşullarından memnun
musunuz?
II. Ülkenizde savaş biterse dönmeyi düşünür müsünüz?
D) 1. Türkiye'ye niçin geldiniz?
B) 1. Türkiye'ye göç ettiğinizden beri yaşadığınız zorluklar
nelerdir?
II. Türkiye'ye neden göç ettiniz ve aradığınızı bulabildiniz
mi?
1. Yabancı bir ülkede işçi olarak ne tür zorluklar
yaşıyorsunuz?
II. Diğer yabancı ülkelere göre Türkiye'de yaşamak daha
mi zor?
Türkiye'de umduğunuzu bulabildiniz mi?
artırc
bula
nere
ola
fark
olu
an
rh
E) I. Göçmen işçi olmak ayrıca haksızlıklara neden
oluyor mu?
11. Türkiye'deki sosyal yaşamınız nasıl?
B
a
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerAşağıdaki parçalardan hangisi "Bir öykü yazarının
kuram bilmesi onun işini kolaylaştırıyor mu, zorlaştırıyor
mu?" sorusuna cevap vermektedir?
A) Kuramsal bir kavrayışla her öykücü kendi
öyküsünün temellerini konuşacak, birikimle,
yaşayan güncel öyküyle kendini test edecektir. Yani
bir estetik savaşın tam ortasında yer alacaktır.
Bugüne değin bunu öykücülerimizin yapmamış
olması kaçınılmış bir olanaktır. Bu tutumun,
öykücülerin eserlerini zenginleştireceğini
söyleyebiliriz.
B) Öykücülerin bir öykü davalarının olması gerektiğini
düşünüyorum. Öykü anlayışlarını, görüşlerini
emellendirmeleri gerekir. Bu yüzden her öykücünün
poetik bir kaygısı olmalıdır. Günümüz yazan,
öykücüsü için edebiyatın atan nabzından habersiz,
çağın sesini üretmesi zor gözüküyor.
C) Öykü yazmak için çalışmak, araştırmak ve emek tek
başına yeterli değil. Zorlanarak da olsa bir kuram
yazısı yazılabilir. Ama öykü onca çabaya rağmen
yazılamayabilir. Öykü üzerine yazmanın hem olumlu
hem de olumsuz etkileri oldu bende. Bu yazılar
sürecinde, öykünün inceliklerini öğrendikçe
yazmaktan uzaklaştığımı gördüm.
Elbette iyi öykü yazmak için, iyi bir kuramsal
altyapıya sahip olmak, işin olmazsa olmazı değildir.
Ama iyi öykü yazmanın yolunun da yaptığı işe kafa
yormaktan geçtiği herkesin malumu. Kuşkusuz
öykücünün temel görevi öykü yazmak, öykünün iyi
örneklerini vermektir. Ancak öykünün nitelikli kuram
yazılarıyla desteklenmesi gerekir.
E Öykü yazma disiplini, oluşumu ve süreci ile bir
kuramsal yazının disiplini, oluşumu ve süreci çok
farklı. Öyküde ihtiyacınız olan "duygular", kuramsal
yazılarda ise ihtiyacınız olan "düşünceler".
Kuşkusuz öykü yazayım deyince olmuyor, onun bir
doğuş anı, bir duygu yırtılması ve onu doğuracak
bir olgunun gerçekleşmesi gerekiyor.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler5.
(1) Yale Üniversitesinden bir grup araştırmacı hem kara-
da hem de denizde hareket edebilen bir robot kaplum-
bağa geliştirdi. (II) Yeni robotun en önemli özelliği, ben-
zerlerinin aksine farklı ortamlarda yol almak için farklı
hareket sistemleri kullanmasıdır. (III) Robot kaplumba-
ğanın uzuvları, şekil değiştirerek ortama uyum sağlıyor.
(IV) Karada hareket edeceği zaman uzuvları katlanarak
kara kaplumbağalarının ayaklarına benziyor; denizde
yol alacağı zamansa uzuvlar uzayıp düzleşerek deniz
kaplumbağalarının paletlerine benzer bir şekle bürünü-
yor. (V) Robot kaplumbağanın uzuvlarının üretiminde
özel bir kompozit polimer kullanılmış.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda-
kilerin hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede, farklı hareket kabiliyetlerine sahip yeni
bir robottan bahsedilmiştir.
B) II. cümlede, yeni robotun özellikleri karşılaştırmalı
olarak ele alınmıştır.
C) III. cümlede, robot kaplumbağanın ortama uyum sağ-
layacak organları olduğu vurgulanmıştır.
D) IV. cümlede, robot kaplumbağanın bulunduğu ortam-
daki hareketleri örneklenmiştir.
E) V. cümlede, robot kaplumbağanın üretim aşamaların-
dan söz edilmiştir.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler7
33. Yaprak Dökümü, Reşat Nuri Güntekin'in eleştirel gerçek-
çilik anlayışı ile değişmenin toplumsal ve kültürel yön-
lerine ilişkin görüşlerini içeren tezli bir romandır. Deği-
şimin gerekli ve kaçınılmaz olduğunun bilincinde olan
Güntekin; bireyin öznel yaşamının ve toplumun temel
kurumu olan ailenin değişmelerden etkilenme derece-
lerini, değişime karşı tavır alış biçimlerini romanda an-
latmak istemiş, bu amaçla geçiş dönemi Türkiye'sinde
değer yargılarındaki değişiklikleri esas alarak yeni bir
toplumsal düzen arayışının sancılarını, belli bir sosyo-
kültürel çerçeve içerisine oturttuğu Ali Rıza Bey ve ailesi
akıcı bir tarzla ele almıştır. Böylelikle yazar; değişime iliş-
kin bireysel ve kurumsal dirençlerin derecelerini sorgu-
lamak istemiş, eleştirel bir perspektifle uyum ve istikrar
boyutu açısından değişimin yapısal ve kültürel yönünü
aktarmıştır.
Bu parçada Yaprak Dökümü adlı romanla ilgili aşağı-
dakilerin hangisi söylenemez?
hexen 106 Xubica.
A) Ilgi çekici bir üslup kullanıldığı
B) Eleştirel bir bakış açısının bulunduğu
2
C) Toplumsal duyarsızlığı dile getirdiği
D) Temel izlek olarak değişimi ele aldığı
E) Yazarının kimi görüşlerine odaklandığın
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler-ile-
yız
sik
og-
11-
U-
Que
22. İçinde yaşadığı çevrenin bir parçası olan birey, doğdu-
ğu andan itibaren bu çevrenin etkisinde kalmaktadır.
Çevresel ve kalıtsal faktörler nedeniyle her bireyin ken-
dine özgü kişiliği vardır. Okul öncesi dönemde çocuğun
özellikle kişilik ve sosyal gelişimi onun en yakın çevre-
sini oluşturan ailesinden etkilenmektedir. Aile, insanın
içinde bulunduğu toplumun yaşama biçimini öğrendiği
ve öğrendiklerini kendisinden sonra gelenlere aktardığı
dinamik bir yapıdır. Modern toplumda sağlıklı bir toplu-
mun ön şartı olarak sağlıklı aile görülmektedir.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi üzerinde du-
rulmaktadır?
A) Okul öncesi eğitime önem vermenin sağlıklı bir top-
lum oluşturabilmenin şartı olduğu
18
B) İnsanların tecrübelerini gelenek, görenek, örf ve
âdetlerle aktardığı
C) Çevrenin çocuğun fiziksel ve ruhsal gelişimi üzerin-
deki etkisi
D) Ailenin hem çocuk hem de toplum için taşıdığı
önem
E) Modern toplumlarda aile konusuna öncelik verildiği
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler7.
A
28. Güneş sisteminin dışındaki gezegenler ötegezegen
olarak adlandırılır. 1990'lardan beri dört binden fazla
ötegezegen keşfedildi ve hâlâ da yenileri keşfedilmeye
devam ediliyor. Bu araştırmaların amaçlarından biri,
Dünya'nın dışında da canlıların yaşayıp yaşamadığını
tespit etmek. Bu konuyla ilgili odaklanılan ilk şeyse bir
ötegezegende sivi suyun var olup olmadığı. Bir
gezegenin yüzeyinde sivi su bulunabilmesi için
etrafında dolandığı yıldızına uzaklığının belirli bir
aralığın içinde olması gerekir. Bir yıldızın etrafındaki
bölgede yer alan gezegenlerin yüzeyinde sıvı SU
bulunma ihtimali varsa o bölgeye, yıldızın yaşanabilir
bölgesi denir. Dünya büyüklüğündeki ötegezegenlerin
%5-20'si, yıldızının yaşanabilir bölgesinde bulunuyor.
Ancak bu gezegenlerde sivi suyun bulunup
bulunmadığı bilinmiyor.
1. Keşfedilen ötegezegenlerin %20'sinde yaşam
formuna rastlanmıştır.
II. Su, evrende yalnızca Dünya'da sıvı biçimde
bulunmaktadır.
III. Bir ötegezegende Sivi suyun varlığı, o gezegenin
yıldızına olan konumuna göre değişkenlik
göstermektedir.
Bu parçadan yukarıda verilenlerden hangilerine
ulaşılamaz?
A) Yalnız I
D) I ve III
B) I ve II
C) Yalnız III
E) II ve III
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler39-40. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
Kitap vardır ancak tadına bakılmak içindir, kitap vardır
çiğnenmek, yutulmak, özümsenmek içindir. Sıradan
insan için olduğu kadar kitap tutkunu olan yazar ve
düşünür için de böyledir bu. Okurken kendini kitapla
başka dünyalarda yaşatan da var onunla avunan da. İşte
burada okuma kültürü önem kazanıyor. İnsanların kitapla
olan bağını, okuma kültürü belirliyor çünkü. Okuma
kültürü; okuma isteği tutkuya dönüşmüş, yazılı kültür
ürünlerinin dünyasıyla tanışmış bireylerin sahip olduğu
bir kültürdür. Bu kültürü edinen kişiler, tanıştığı o
dünyanın kendilerine sunduğu iletileri paylaşma, sınama,
onların doğruluğunu test etme yeterliliğine ulaşır.
Kitaplanın kendisine sunduğu olanaklarla yaşamayı
alışkanlık haline getirir. Gelişmiş ülkelerin aradığı;
düşünen, araştıran, duyarlı bireylerin kazanması gereken
en temel becerilerden biridir bu kültür. Temelleri okul
öncesi dönemde atılan beceri ve davranışlar kümesi
Kişide yerleşik davranışlara dönüşebilmesi için hayatın
ilk evresinde kitapla kurulan etkileşim çok önemlidir.
39. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine
dlaşılabilir?
A) Gelişmiş toplumlarda okuma alışkanlığı yaşamın
ayrılmaz bir parçası hâline gelir.
B) Bireysel duyarlıkları göz artı eden kitaplar, okurları
kendilerine bağlamakta zorlanır.
C) Okumayı yaşamlarının kaçınılmaz parçası kılanların
kitaba yaklaşımlanı aynı değildir.
D) Okuma kültürü gelişmiş kişiler, yaşadıkları toplumun
değişmesinde önemli rol oynar.
E) Kültürlü insanlar, yaşamlarında uygulama şansı
bulamadıkları kitaplardan uzak durur.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler4. Meşrutiyet Dönemi'nde Türkçülük akımının önderliğini
yapan aydınlar, Atatürk'ün yanında ve onun işaretiyle
önemli görevler aldılar. Türkçülüğün teorisyeni Ziya
Gökalp, Telif ve Tercüme Komisyonunun başkanı oldu.
Türk Töresi, Türk Medeniyeti Tarihi, Türkçülüğün Esasları
adlı kitaplarını bu sırada yayımladı. Gökalp'in
talebelerinden olan Fuat Köprülü, Türkiyat Enstitüsünün
başına getirildi. Türk Tarih Kurumunun başkanlığına Tatar
Türklerinin ve Türkçülerin en önemli temsilcisi Yusuf
Akçura getirilmişti.
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir?
A) Meşrutiyet Dönemi'nde Türkçülük akımı, gücünün
zirvesine ulaşmıştır.
B) Atatürk, bazı önemli kurumların başında Türkçü
isimlerin bulunmasını istemiştir.
C) Türkçülüğün gelmiş geçmiş en kararlı temsilcisi Ziya
Gökalp olmuştur.
D) Türk Tarih Kurumunun başkanları, diğerlerinden daha
önemli bir görev ifa etmişlerdir.
E) Ziya Gökalp, diğer Türkçü yazar ve teorisyenlere göre
daha çok eser yazmıştır.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelereis
Yayınlanı
31. Öyküyü edebiyatın bir parçası yapan olmazsa olmaz iki
noktaya dikkatinizi çekmek isterim: Öyküde anlatılan
olay gerçek bir olay mı ya da gerçek bir olay üzerine kur-
gulanabilmiş mi; eser, sanat yapma amacıyla yazılabil-
miş mi?
Bu parça ile anlatılmak istenen aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Edebiyat türlerinin sağlamlığını sağlayan temel bile-
şenler içerik ve söyleyiştir, bunlar ancak özgün oldu-
ğunda edebiyat doğar.
B) Bir öykünün başarısı yalnızca seçilen konuyu başa-
rıyla yansıtmak değildir; başarı, anlatımıyla farklılığını
ortaya koymaktan gelir.
C) Her gerçek, kurgulanıp bir öykünün konusu olabilir
ama ortaya çıkan her öykü nitelikli bir yapıt olarak ni-
telendirilmeyebilir.
Daşanmış veya yaşanması mümkün bir olay estetik
kaygıyla kurgulanarak verildiği takdirde öykü, bir ya-
zın türü olur.
E) Gerçeğin anlatımında yazınsal bir dil kullanmak, ge-
niş kitlelere seslenebilecek nitelikte bir edebiyat yapı-
tının ortaya çıkmasındaki en temel etkendir.
33
yır
Güc
sun
bile
iyi c
ğur
ların
zam
mut
anla
insa
açıs
cakl
güç
ğun
dik
anla
her
Bun
duğ
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerÖrnek 5
I. al-, dur-, gör-, ver-
II. a-raş-tır-ma, bi-le-zik
III. okur-yazar, sosyo-ekonomik
IV. Ural-Altay dil grubu
V. -ak, -den, -ış, -lık
Numaralanmış yerlerin hangisinde kısa çizgi (-) yanlış
kullanılmıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
4. A
-
W
5.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler9. 1. İlk insanın kendi sesini rüzgârın, denizin,
kuşun sesine benzetmesi, ezginin doğuşun-
daki ilk adımlar olmuştur.
II. Sonra korkusunu yenmek için çığlıklar atıp
ruhsal değişimine göre kimi neşeli kimi
hüzünlü ezgiler oluşturmuştur.
III. Ve böylece insan kendi sesini kullanmayı,
nesnelerden sesler çıkarmayı ve bir hayvan
kemiğine üfleyip sesini gürleştirmeyi başar-
dığında müzik de kendi tarihini yazmaya
başlamıştır.
IV. Yani önceleri doğayı yansıtmak için sesini
yükselten insanoğlu, daha sonra yalnızlığını
unutmak için mırıldanmaya başlamıştır.
V. Bugün karmaşık bir sanat dalı olan müzik,
diğer sanat dalları arasında en ilkel ve en
temel güdülerden kaynaklanmış olanıdır.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı
bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında
hangisi baştan üçüncü olur?
A) I
B) 11 C) III
D) IV
E) V
1
1
1
1
1
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerbysa
nda
ko-
ara.
ebi-
ar.
pla-
Fr?
Pme
3. I. İnsan etkinlikleri, su döngüsünün geri dönüşsüz bi-
çimde bozulmasına neden olmuştur.
II. İnsanoğlu önce tarım devrimini ardından sanayileş-
meyi gerçekleştirerek yeryüzüne etkisi devasa bir
hål alan etkinlikleri yapmıştır.
Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir
biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Önce tarım devrimi, ardından sanayileşmeyle, yer-
yüzüne etkisi devasa bir hâl alan insan etkinlikleri,
su döngüsünün geri dönüşsüz biçimde bozulması-
na yol açmıştır.
'SA
B) İnsanoğlu önce tarım devrimini ardından sanayileş-
meyi gerçekleştirerek su döngüsünü geri dönüşsüz
biçimde bozmuştur.
C) Tarım devrimi ve sanayileşme gibi insan etkinlikle-
ri, su döngüsünü bozmuş ve yeryüzünün kirlenme-
sine neden olmuştur.
D) Insanoğlu önce tarım devrimini, ardından sanayileş-
meyi gerçekleştirerek yeryüzüne etkisi devasa bir hâl
alan su döngüsünün geri dönüşsüz biçimde bozul-
masına neden olmuştur.
E) İnsanoğlu önce tarım devrimini, ardından sanayileş-
meyi gerçekleştirerek devasa boyutlardaki su dön-
güsünün geri dönüşsüz biçimde bozulmasına ne-
den olmuştur.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler37-38 sorulan aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Şahsiyeti hakkinda pek az şey bilinen sanatçı, Anadolu
Selçuklu Devleti'nin dağılmaya ve Anadolu'nun çeşitli
bölgelerinde küçük büyük Türk beyliklerinin kurulmaya
başladığı 13. yy. ortalarından Osmanlı Beyliği'nin filtz-
lenmeye başladığı 14 yy.in ilk çeyreğinde Orta Ana-
dolu havzasında doğup yaşamış bir Türkmen hocası,
şair bir erendir. (1) Konuşulan dille, yalın, akıcı bir söy-
leyişle dile getirdiği düşünceleri ile Anadolu'da geli-
şen Türk edebiyatının öncülerinden oldu. (II) Şiirleriyle
yalnız tekke şiirini değil, klasik şiiri de etkiledi. (III) Öz-
gün üslubuyla bu iki geleneğe ait şairlerin yürüyebile-
ceği bir iz bıraktı. (IV) Yediden yetmişe herkesin hafi-
zalanında yer etti ve yaşarlığını çağlar boyu sürdürdü.
(V) Hece ve aruzla yazdığı şiirlerinde sevgiyi temel al-
di. (VI) Tasavvufla beslenen dizelerinde insanın ken-
disiyle, nesnelerle, Tanrı'yla ilişkilerini işledi ve yaşam,
yaşama bağlılık, insan sevgisi gibi konuları ele aldı.
37. Bu parçadan sözü edilen şairle ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi çıkarılamaz?
TYTO
A) Düşüncelerini halk diliyle ifade ettiği
B) Ağırlıklı olarak divan şiiri geleneğinin etkisiyle şiirler
B)
yazdığı
C) Kendine özgü bir şiir anlayışı oluşturduğu
D Şiirlerinin merkezine sevgiyi yerleştirdiği
E) Tasavvuf ve divan şairlerini etkilediği
38 Bir sanatçıdan söz edilen bu parçada numaralanmış
cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yan-
liştır?
A) Icümlede bir saptama yapılmıştır.
B) II. cümlede Türk edebiyatındaki yerinden söz edil-
miştir.
C) III. cümlede başkaları tarafından taklit edildiğinden
söz edilmiştir.
DY IV. cümlede yapıtlarıyla kalıcılığı yakaladığına deği-
nilmiştir.
Eve VI. cümlelerde yapıtlarının içeriğiyle ilgili bilgi
verilmiştir.
39
39
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerÇE
29. Birçok yeri sayabiliriz. Boğaz ama Asya yakası... Bey-
lerbeyi, Vaniköy kıyısı... Buralardan karşıyı seyretmeli-
siniz ama gün batımında. İşte o zaman İstanbul bir dü-
şün içinde gibi parıldar. Avrupa yakası parlak ışıklarla
bezenir, sarımsı ama yakmayan ışıklardır bunlar. Tarihî
yarımada, Cihangir, Topkapı nefis görünür. Tabii Piyer
Loti de her zaman hem gündoğumunda hem de bati-
mında İstanbul'un keyifle izlendiği mekânlardandır. Ay-
vansaray'da Molla Aşkı Camii'nin yanında bir park var.
Oradan seyredilecek İstanbul manzarası emin olun Pi-
yer Loti'ye kafa tutacaktır; Yavuz Selim, Balat Vadisi, Fe-
ner, Topkapı Sarayı ayaklarınızın altına bir halı gibi seri-
lir.
Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık
söylenmiş olabilir?
A) Istanbul'u nerelerden seyretmek gerekir?
B) İstanbul'da gezilmesi gereken yerler nerelerdir?
C) İstanbul'un en güzel yerleri nerelerdir?
D) İstanbul'un en önemli tarihi eserleri nerelerde yer
alır?
E) İstanbul'u tanımak için hangi mekânların görülmesi
gerekir?
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelernesi
da-
26. İnsanlar, yeryüzünde yaşayan canlıların pek ufak bir
bölümünü oluşturur. Yalnız böceklerin milyarları aşan
sayısına bakarak bu dünyaya böcekler dünyası demek
şüphesiz, insanlar dünyası demekten daha doğru olur.
Hayvanlar gerek çeşitleri, gerek sayıları bakımından in-
sanlardan daima daha kalabalık olmuştur ve hâlâ da
öyledir. Buna rağmen aynı dünyada beraber yaşadığı-
mız; aynı dünyanın havasını, suyunu, yiyeceklerini be-
raber paylaştığımız hayvanları görmezden geliyoruz.
Bu dünyada onların da haklarının olduğunu, onların da
en az insanlar kadar yaşamayı hak ettiğini unutuyoruz.
Önümüze çıkan küçücük bir canlıyı ayağımızla ezmek-
ten çekinmiyoruz.
Bu parçada yazar, insanlarla ilgili olarak aşağıdaki-
lerin hangisinden yakınmaktadır?
A) Hayvanlara karşı duyarlı davranmamasından
B) Hayvanlarla birlikte yaşamak istememesinden
C) Doğayla uyum içinde yaşayamamasından
D) Hayvanları kendi çıkarları için kullanmasından
EY Hayvanlar hakkında yeterince bilgiye sahip olma-
masından