Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerbir
n
ar
9. Aşağıdaki yargılardan hangisi kişisel düşünce çer
memektedir?
A) Yazılan romanların yüzde seksen) İstanbulu mekan
edinmiştir ancak İstanbul'u romanlarında en etkileyici
şekilde işleyen Ahmet Hamdi Tanpınar'du.
Victor Hugo, Sefiller romanında Paris'in güzelliklerini"
öyle etkili anlatmasaydı belki de Paris, bugünkü gibi
bir dünya şehri olmayacaktı.
C) Dostoyevski, romanlarında sıklıkla mekân olarak seç-
tiği Petersburg'u, kahramanlarının gözünden yansıtıl-
mış büyülü bir kent gibi anlatmıştır.
D) Insanlık tarihinin ilk yerleşim yerlerinden biri olan ve
tarih akışı içerisinde birçok medeniyetin izlerini taşı-
yan şehir Konya'dır.
EX Doblin'in romanlarındaki şehirlere gitmeseniz bile
oralarda sizi taşıyan bir şeyleri kendi benliğinizde his-
setmekten geri durmazsınız.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler7
(1) Yayıncılar, kitapçılar, yapımcılar ve yazarlar her yıl
kasım ayında TÜYAP'ta bir araya gelip bilgi ve fikir alış-
verişinde bulunuyor. (II) Kitap endüstrisinin uzmanları
için bir buluşma noktası ve aynı zamanda kitap, med-
ya, maddi hak ve lisanslar için çok önemli bir pazar yeri
olan TÜYAP, bu yıl 12-20 Kasım tarihleri arasında düzen-
leniyor. (III) Fuarda dünyanın seçkin yazarları, söyleşiler
yapıp yazın dünyasının güncel durumunu değerlendire-
cek. (IV) Sektörün bu yılki eğilim ve yönelimlerini takip
edebileceğiniz fuarda işinizi büyütebilir, iş ağınızı geniş-
letebilir, gelecek planlarınız için köprüler kurabilir, pro-
fesyonel becerilerinizi geliştirebilir ve yeni keşifler yapa-
bilirsiniz. (V) Bu tarz birliktelikler, önde gelen yazarların
dünyaya bakışlarını sıcak bir atmosferde sunması açı-
sından okurlar üzerinde derin izler bırakmaktadır.
5.
TÜYAP'ın ele alındığı bu parçadaki numaralanmış
cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden han-
gisi yanlıştır?
LAI. cümlede, gelenekselleşen bir durumdan söz edi-
liyor.
B) II. cümlede, ticari yönü üzerinde duruluyor.
III. cümlede, yapılacak etkinliklerden söz ediliyor.
D) IV. cümlede, öneride bulunuluyor.
E) V. cümlede, etki gücünün birlikte yaşama kültürüne
katkıda bulunduğu söyleniyor.
7.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceleri
§
K
25. Nice sultanları tahttan indirdi
Nicesinin gül benzini soldurdu
Nicelerin gelmez yola gönderdi
Bir ayrılık bir yoksulluk bir ölüm
Karacaoğlan'a ait bu dizelerde vurgulanmak istenen
temel düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
A) Saltanat, şan ve şöhret geçici, insani erdemler kalıcıdır.
B
Dünya yaşamında kimsenin değiştiremeyeceği, kaldıra-
mayacağı ölüm denen bir yasa vardır.
C) Ayrılığın yoksulluktan, yoksulluğun da ölümden bir farkı
yoktur.
D) Yoksulluk ve ölüm birbirinden uzakta yaşayan insanların
yakınlaşmasını sağlar.
E) Ayrılık, yoksulluk ve ölüm insanların hayatlarını derinden
etkileyen gerçeklerdir.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerB
B
TYT
34. Bir araştırmada iki grup üniversite öğrencisi alınır.
Öğrencilere, laboratuvarda farelere labirentten çıkmayı
öğretecekleri söylenir. Ancak bu gruplardan birine
eğitecekleri farelerin "çok akıllı", diğer gruba ise
farelerin "çok aptal" oldukları söylenir. Bu tanımlar,
yanıltmadır. Araştırma sonunda "akıllı" denilen farelerin,
"aptal" denilen farelerden daha çabuk bir şekilde
labirentten çıkmayı öğrendikleri görülür! Araştırma
sırasında yapılan gözlemlerde, bu iki öğrenci grubunun
farelerle ilişkilerinde son derece farklı davranışlar
sergiledikleri saptanır. Örneğin "akıllı" fareleri eğiten
öğrencilerin farelerle daha çok konuştukları, onlara
daha pekiştirici ve teşvik edici tavırlar gösterdikleri,
daha dikkatli oldukları; "aptal" fareleri eğiten grubun
daha kayıtsız, daha az konuşkan ve pekiştirici
davranışlar sergiledikleri görülür.
Bu araştırma sonucunda aşağıdakilerin hangisine
ulaşılabilir?
a
İletişim sürecinde önceden edindiğimiz bilgilerin
değişmesi mümkün olabilmektedir.
B) Çoğu zaman, yapılanı değil de yapanı
değerlendirmek insanlara daha kolay ve doğru
gelmektedir.
İnsanlar arasındaki iletişim, insanların birbirine
yakınlığı üzerinden gerçekleşmektedir.
Bireyle kurulan duygusal bağ, iletişim sürecinin
seyrini etkilememektedir.
İletişim sürecinde bireyin davranışının
değerlendirilmesi değil, kişiliği odak noktasını
oluşturmaktadır.
B
35-36. S
Turgut Uya
çomak sok
yer, sonunc
suskunluğu
bir gidişi tu
yolu tehlike
koşanlar, o
yarım bırak
alacaksınız.
tutmuşken
daha... Sor
bırakacaksı
Hesiodos'u
Uyar'ın şiir =
başkalarınd
eseri her ça
35
Bu par
demes
A) Dör
Kali
C) Ozg
SPPEM
Hey
E Biçi
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerVAF/ AYT
15.
1. Meşhur bir yazar, günün birinde deniz havası
almak için tekne kiralamış. Seyir halinde kap-
tanla koyu bir sohbete dalmışlar. Sohbetin bir
yerinde dayanamayıp kaptana, edebiyattan
anlayıp anlamadığını sormuş. Kaptan, "Hayır,
anlamam!" demiş. Beklediği cevabı alan ya-
zar son derece yakışıksız ve kibirli bir edayla,
"Desene, ömrünün yarısı ziyan oldu." demiş.
II. Yine sıfırdan başlıyorum. Biriktirdiğim ne varsa
eskide kaldı. Kimse beni sevmeyecek. Çok
yalnızım. Bana eşlik edecek kaç kişi var ki?
Teselliye ihtiyaç duyduğumda 'öteki ben' var
hep! Nihayet o da anladı gerçeği.
III. Sahilde bisiklet sürmek istediğini söylemişti
arkadaşlarına. Eve gidince ilk başta kıyafetini
değiştirip kaskını başına geçirdi. Merdivenler-
den bisikletini kapıya indirerek tekerlerini kont-
rol etti. Sahile vardığında her zamanki gibi ilk
büfede durup soğuk bir şeyler yudumlayarak
mola verdi.
*
Bu parçalarda kullanılan bakış açıları aşağıdakile-
rin hangisinde sırasıyla verilmiştir?
A) Hâkim - gözlemci - kahraman
B) Kahraman - hâkim - gözlemci
Gözlemci- kahraman - hâkim
Hâkim-kahraman - gözlemci
E) Gözlemci -hakim-kahraman
HOA
16.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerbir
çok
nde
çük
şe
'ún
Clari
danı
ular
lara
şirir-
nisi,
cava
mış-
VAF
11. Bir gün gece gezerken rüyasında Mirza Bey, keşişin
kızını görüp ona âşık oldu. Uyandığı gibi sabah olup
şahini koluna alıp yalnızca yola çıktı. Baktı ki bir kuş
geçiyor. Şahini salıverdi, kuş da bir bahçeye girdi. Ar-
kasından Mirza Bey bahçeye girip, keşişin kızını bah-
çede görüp aklı başından gitti. Bir bent türkü söyledi.
Acaba yastık görür mi
Ol gözi dilber görenin
Gözine uyku girer mi
Ol zülfüne berdâr olanın
deyip, kız bakıp Mirza Bey'i gördüğü gibi kaçmak iste-
di. Bey kızı tutup iki yüzünden iki gözünden öpüp, kız
"Kerem eyle, beni koyuver." dedi. Mirza Bey "Aslı nedir
koyuvermem." dedi. O anda kızın adı Hân Aslı oldu;
Mirza'nın adı, Kerem oldu. Hikmeti Hüdâ kızın ricası-
na dayanamayıp koyuverdi, kız gitti. Kerem aşkından
perişan olup hilale döndü.
Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Mensur ve manzum parçalar içerir.
B) Mübalağaya yer verilmiştir.
C) Aşk konulu halk hikâyesinden alınmıştır.
D) Ait olduğu dönemin dil özelliklerini taşımaktadır.
E) Göstermeye dayalı bir türdür.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerTYT (Temel Yeterlilik Testi)
23. Belki de için en zor kismi buydu. Çünkü yüzlerce yazı var,
bunların arasından belli ternalar etrafında yoğunlaşanla
In alchim, kimi yazılan yeniden şekillendirdim. Ve bir ahenk,
devamlilik olmasına gayret ettim. Doğru denemeleri yan
yana getirmek, okurken kitabın su gibi akmasını sağla
mak, bunlar benim için önemli noktalar. Öte yandan, bir
romandan farklı olarak denemelerin en güzel yanı kitaba
herhangi bir yerinden başlayabilmenizdir. Baştan sona
okuyabilir, ortasından başlayabilir, sondan başa gidebilir-
siniz. O bütünlük bozulmuyor.
Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık
söylenmiş olabilir?
A) Deneme yazmak seni diğer yazınsal türlerden daha
mı çok yoruyor?
B) Denemelerinde sana yol gösteren düşünceleri yete-
rince anlatabildiğine inanıyor musun?
C) Kitabındaki denemeleri nasıl seçip neye göre bir ara-
ya getirdin?
D) Önceki yazılarından oluşan bu kitabını, yapılan eleş-
tiriler ışığında tekrar gözden geçirdin mi?
E) Yazılarında olay örgüsünü nasıl bir çerçevede oluş-
turursun?
24. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozuk-
Prf Yayınları
25. Kimi y
önce
oturd
oluyo
etlene
kip ke
uygu
gidis
tutup
serbe
Bu p
lerd
A)
B)
C)
26.
D)
E)
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerEME -
13,
▸ (Çok Zor)
Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler-1 Testi
40. Greenpeace (Yeşil Barış); dünya çapında çevre duyarlılı-
ğını artırmak için 1971 yılında kurulmuştur. Çalışmaları-
nın kaynağını bireylerden aldığı maddi ve manevi destek-
ler oluşturmaktadır.
Buna göre Greenpeace'in çalışma amaçları arasında
aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Enerji kaynakları üretim ve tüketiminin belirlenmesi
B) Nükleer silahlanmaya ve nükleer kirlenmeye son ve-
rilmesi
C) Fosil yakıt kullanımının kademeli olarak azaltılması
D) Zehirli kimyasal atıkların önüne geçilmesi
E) Okyanus ve ormanların korunması
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerlıcılığı ya-
nklilik ve
IŞ
7-
karekök
A) Deyimlere başvurarak anlatımı güçlendirme
B) Olay içinde yaşatma
C) Benzetme yapma
D) Izlenim kazandırma
E) Insana ait özellikleri doğaya aktarma
11. Türk dili ve edebiyatında okuyordum ama Ertan'dan çektiğim
kopyayla Fransız, İngiliz ve İskandinav yazarlarının -Andre
Gide'in, Oscar Wilde'ın, Strindberg'in- etkisindeydim daha
çok; bizimkileri küçümsüyordum. Belki de kendi yetersizliğimi
böylesi bir haddini bilmezlikle örtmeye çalışıyordum. Yazarlık
krim bir ütopya olarak hep vardı ama ne şiirdi gördüğüm
ne de hikâye ve roman; tiyatro yazarlığı ile sınırlıydı, ona da
dyun izleyerek hazırlanıyordum işte.
Bu parçada konuşan kişi, kendisiyle ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisine değinmemiştir?
e
A) Usta sanatçılara öykündüğüne
B) Yazarlığa, gerçekleşmesi imkânsız bir hayal gibi baktığına
C) Kendi değer ve yeteneklerinin farkında olmadığına
Hikâye, roman ve şiir türlerinde okumaktan zevk almadı-
ğına
E) Türk edebiyatçılarına önem vermediğine
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceleritibar gsen
ÖSYM İKİZi
11. Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi
Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi
Muhibbi
Muhibbi mahlasıyla şiirler yazan Kanuni Sultan Sü-
leyman'ın bu dizelerinin;
1.
II. halkın devleti yaşatmak için çalıştığı,
III. devleti yüceltmenin gerekliliği
anlamlarından hangilerini ifade ettiği söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
bu dünyada gerçek devletin sağlık olduğu,
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve III
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler5.
Babam beni okula verdiği zaman: "Oğul, kâğıt
dediğin bir ak tarladır, mürekkep de kara tohum
elinle eker, dilinle biçersin." demişti. Bu söz benim
sanatçı kişiliğimin kamçısı olmuştu.
Bu cümlede geçen "sanatçı kişiliğinin kamçısı ol
mak" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Sanata yönelmede çevresinden beslenmek
B) Sanatıi her şeyin üstünde görmek
Sanatsız yapamayacağını anlamak
D) Sanata yönelmede katkısı olmak
2) Sanat için uygun ortam oluşturmak
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
Popüler tarihî romanlarda "Ne anlatılır?"ın yanında "Ne
kadar kâr getirir?" sorusu da öne çıkmaktadır. Bunlardan
özellikle "Ne anlatılır?" bizi "fikir" kavramına veya birtakım
("izmler"e götürür. Nabokov, "İzmler gider, izmler ölür; sa-
nat kalır." derken popüler tarihi romanlara ömür tayin etmiş
olur. Gerçekten de bu romanların ömürleri diğer sanatsal
romanlar kadar uzun olmamaktadır. Edebiyatımızda sanat-
sal tarihi romanlarıyla tanınan Kemal Tahir, popüler tarihî
romanlarla kendi romanları arasındaki farkı ortaya koyar-
ken şunu söyler: "Tarihî roman yazanlar; bir kuşun rengini,
boyunu bosunu, gagasını, pençesini anlatırlar; ben sesini
anlatırım, kanat gücünü anlatırım, yatkınlıklarını anlatırım."
Kemal Tahir'in bu ifadesinden de anlaşılıyor ki popüler
tarihî romanların diğer romanlardan ayrılan birtakım yön-
leri vardır. Mesela popüler tarihî romanlarda gercek tarihî
kaynaklardan alıntı ve pasailara ver verilir, Hatta romanda
bilimsel yazılardaki gibi dipnotlara ver verilir ve bu dipnot-
larda bazen açıklamalar yer alır.
37. Bu parçada popüler tarihî romanlarla ilgili aşağıdaki-
lerden hangisine değinilmemiştir?
A) ideolojik amaçlar taşıdığına
B) Ekonomik amaçla oluşturulduğuna
Etkisinin uzun soluklu olmadığına
D) Tarihî gerçeklikle örtüştüğüne
E) Uzun araştırmalar sonucu yazıldığına
38. Bu parçada Kemal Tahir'e göre kendi romanlarının po-
püler tarihi romanlardan farkı aşağıdakilerden hangisi-
dir?
Kahra
Kahramanların görsel özelliklerini anlatmaya önem ver-
memesi
B) Kahramanlarını görünenin ötesindeki özellikleriyle, çok
yönlü ele alması
C) Kahramanlan içsel özellikleriyle çok yönlü ele alması
Kahramanları anlatırken sadece psikolojik yönlerini ön
plana çıkarması X
Kahramanlarına olağanüstü özellikler yüklemesi
SONUÇ
YAYINLARI
12
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
Popüler tarihî romanlarda "Ne anlatılır?"ın yanında. "Ne
kadar kâr getirir?" sorusu da öne çıkmaktadır. Bunlardan
özellikle "Ne anlatılır?" bizi "fikir" kavramına veya birtakım
("izmler"e götürür. Nabokov, "İzmler gider, izmler ölür; sa-
nat kalır." derken popüler tarihî romanlara ömür tayin etmiş
olur. Gerçekten de bu romanların ömürleri diğer sanatsal
romanlar kadar uzun olmamaktadır. Edebiyatımızda sanat-
sal tarihî romanlarıyla tanınan Kemal Tahir, popüler tarihî
romanlarla kendi romanları arasındaki farkı ortaya koyar-
ken şunu söyler: "Tarihî roman yazanlar; bir kuşun rengini,
boyunu bosunu, gagasını, pençesini anlatırlar; ben sesini
anlatırım, kanat gücünü anlatırım, yatkınlıklarını anlatırım."
Kemal Tahir'in bu ifadesinden de anlaşılıyor ki popüler
tarihî romanların diğer romanlardan ayrılan birtakım yön-
leri vardır. Mesela popüler tarihî romanlarda gerçek tarihî
kaynaklardan alıntı ve pasailara ver verilir. Hatta romanda
bilimsel yazılardaki gibi dipnotlara yer verilir ve bu dipnot-
larda bazen açıklamalar yer alır.
37. Bu parçada popüler tarihi romanlarla ilgili aşağıdaki-
lerden hangisine değinilmemiştir?
A ideolojik amaçlar taşıdığına X
B) Ekonomik amaçla oluşturulduğuna
Etkisinin uzun soluklu olmadığına
D) Tarihî gerçeklikle örtüştüğüne
E) Uzun araştırmalar sonucu yazıldığına
39
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler31. Kaçan ilhamı yakalamak ve onu misralara dökerek
somutlaştırmak, lirik şairini işidir. (1) Lirik şairin dile getirdi-
ği şey, insanlığın en iç varlığıdır. (Geçip gitmiş milyon-
larca kuşağın ve gelecek kuşakların, belli koşullar içinde
her zaman duydukları ve duyacakları şeyleri dile getirmek
ve onlara, aslına uygun canlı bir anlatım kazandırmak
şiirle mümkündür. (1) şair, evrensel insandır: bir insanın
yüreğini kabartan bütün duygular, insan doğasının her
koşul içinde duyduğu ve ortaya koyabildiği bütün şeyler,
ölümlü bir insanoğlunun gönlünde yer etmiş olan ve olu-
şup duran bütün izlenimler, onun kendi öz alanıdır.
(IV) Bundan ötürü şair, arzuları da mistik duyuşu da anla-
tabilir. (V) Yatkınlığına ya da ruhsal durumuna göre, soylu
ya da bayağı duyguları dile getirebilir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci parag-
raf hangi cümle ile başlar?
B) II
C) III
of or for
DIV
E) V
Link &
+
Ear
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler3. (1) Oldum olası yarışmalardan hoşlanmam. (II) Sanatta ke-
sin ölçüler yokken eserleri hangi ölçülere göre yarıştıracak-
sınız. (III) Bence iyi eser seçme işi sanat izleyicisine bırakıl-
mali. (IV) İzleyicinin kültür düzeyi düşükse seçeceği eserin
iyi eser olacağı şüphelidir. (V) Çok sayıda izleyicinin katıldığı
oylamalar yapılarak yılın en iyi şiiri, en iyi öyküsü, romanı, en
iyi filmi veya oyunu seçilse sonuç daha sağlıklı olur.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi dü-
şüncenin akışını bozmaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler23. Tanıdığım her ebeveynin şikayetçi olduğu bir durum
var: Çocuklarına "ekran polisliği" yapmak. Hayali-
miz, çocukların ekran başında geçirdikleri vakti ken-
dilerinin düzenlemesi ve kabul edilebilir bir kullanım
süresinden sonra cihazları kapatmaları. Amerikalı
Harding ailesi, bu sorunun cevabını bulmak için
kolları sıvamaya karar verdi. Cuma günü öğleden
sonra 4'ten, pazar günü aynı saate kadar, çocuklara
teknolojik cihazlarını ne zaman kullanacakları ya
da yatağa ne zaman gitmeleri gerektiğiyle alakalı
kural koymadılar. Anne-baba pazar akşamı, ekranlar
gidince daha küçük iki çocuğun üzüntüden mahvo-
luşlarının videolarını çektiler. Ancak büyük olanlar
durumu anlamışa benziyordu. Kaitlyn, cihazların
onun üzerinde nasıl bir etkisi olduğunu şöyle anlattı:
"Sadece onları bırakmamam gerekiyormuş gibi
hissettim, aslında o kadar da eğlenceli değildi." Ikiz
kardeşi Jackson, "Beni heyecanlandıran asıl şey.
ekranda sınırsız vakit geçirebilecek olma fikriydi
ancak onlarla oynamak aslında biraz sıkıcı bile
diyebilirim." diye ekledi. En ümitlendirici olanı ise
hafta sonunun en güzel anlarının cihazlar alındık-
tan sonra pazar günü yaşandığını söylemesiydi.
"Oyuncak silahlarımızla oynadık ve bisiklete bindik,
çok daha eğlenceliydi." dedi Jackson. Bu deneyden
sonra ebeveynler için şu sonuçlar çıkar: ----
1. Çocukların çoğu, teknolojinin çekim gücünü
görmezden gelecek bir iradeye sahip değil.
H. Anlık tatmin sağlayan eğlence makinelerinden
ve hayata yeniden başlamak
son derece zordur.
24. ümeler
baba
tes
III. Özel bir aile medya planı yapmak ve ona bağlı
kalmak gerekir.
IV. Çocuklarıyla kaliteli zaman geçiren ebeveynler
daha uysal çocuklar yetiştirir.
Bu parçanın sonuna düşüncenin akşına göre
yukarıdakilerden hangileri getirilemez?
A) Yalnız II
B) Yalnız IV
C) I vell
Il ve IV
E) III ve IV
DENEME 1
9
atematica
nive
esind
anto
stirece
gunu söy
Gerçel say"
a koyac
teor
en me
Unive
gili olar
Kesin
normal hryste youiter
berlomenin zor olduğundes
peregreffe
bahsediyor
ome
getirilebilir denmis so dece
eclik lor
(misiniz)
ışm
aha önce