Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

fo BA0559 lu Nisor 2011 RL HARSAMR DENEME-3 Paragraf Denemeleri 12. ve 10. Ben dili, sen dilindeki gibi kişilerin savunmaya geçmesine ne- den olmaz. Birey karşısındakinin suçlu hissetmesine neden olmaz. Dili kullanan kişinin neden o duyguyu yaşadığı anla- şıldığı için sağlıklı bir iletişim kurulmuş olur. Mesajı alan kişi başkalarını da düşünmeye başlar. Yakınlık ve samimiyeti sağ lar. Anlaşmazlıklar minimuma iner. Konuşan kişi, olumsuzluk- ları biriktirmediği için duygularını etkili bir şekilde dile getirdiği için rahatlar. Konuyu hiçbir açıklama yapmadan değiştirirsek, konuyu değiştirmeme konusunda inat edersek, gereksiz ve yıkıcı eleştirilerle karşımızdakini yıpratırsak karşımızdakinin güvenini sarsarız. Sağlıklı bir iletişim güven olmadan olmaz. Güven oluşturmak için tepkisiz olmamalıyız, sessizce ve dik- katlice dinlemeliyiz. Karşımızdakinin söylediklerini anlayıp an- Jamadığımızı sorgulamalıyız. Daha iyi anlamak için ek bilgi ih- tiyacímızı karşılayacak sorular sormalıyız. Duygularımızı ben dili ile doğrudan ifade etmeliyiz. Yukarıdaki parçada aşağıdakilerden hangisine değinil- memiştir? Biling çeke ca u olay çok varl Eğe ten ha nil pa CE v A) Düşüncelerin insan üstündeki etkisine Sağlıklı iletişimin nasıl kurulacağına Sorgulayıcı davranmamız gerektiğine D) Duyguları sapmalara uğratmamaya Ben dilinin insanları birbirine yaklaştırdığına

TYT 37.-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Mantiku't-Tayr "kuşların dili” anlamına gelmektedir. Tasavvufi konuları hayvanlar dünyasına ait olay ve durumlarla sembolize eden bir eserdir. Hayvanların konuşturulması esasına dayanan eser, bu yönüyle Ezop Masallan gibi bir fabl örneği olarak da kabul edilebilir. Eserde kuşların Hüthüt adlı bilge kuşun rehberliğinde yapmış oldukları uzun bir olgunlaşma yolculuğu anlatılır. Olay; başsız kalmanın yanlış olduğuna karar veren kuşların, kendilerine padişah bulmak için Kafdağı’nın ardına yaptıkları seyahat boyunca yaşadıkları zorluklar, pek çoğunun seyahatten vazgeçmesi, ölmesi, yalnız otuzunun menzile ulaşması biçiminde özetlenebilir. Menzile ulaşan otuz kuş, orada kendilerine tutulan aynada Simurg'un suretini görürler. Ancak gördükleri Simurg aynı zamanda tek tek her bir kuşun kendisidir. Simurg otuz kuşun toplamı ve tekidir. Simurg, Farsça otuz kuş anlamına gelir. Eserde Simurg'la tasavvuftaki vahdetivücut teorisi anlatılmak istenmiş; bu yolun, çileli ve uzun bir yolculuğu göze almayı gerektirdiği mesajı verilmiştir. Eserdeki Simurg, vahdetivücut teorisine göre “Tanrı”yı sembolize etmektedir. ESEN YAYINLARI 37. Bu parçaya göre, tasavvuf inancı özellikle aşağıdaki düşüncelerden hangisiyle örtüşmektedir? 2 AY Yaratıcı tektir ve her şey onun bir yansımasıdır. By Nefsini yok etmeyi başaranlar Tanrı'ya ulaşabilir. İnsan ilk başta kendi içindeki gücü görmelidir. Zorluk çekmeden güzelliklere asla ulaşılamaz. B E) Sabir gösterenler en sonunda muradına erer.

cevap! 119. ve 120. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Aşk, ölür konulari tangolar başarısı lango, vatani tango Doğu Anadolu'da 10 yılımı geçirdim. Gezi, yüzey araş- tırması ve kazılarla geçen bu dönemde, bölge insani- nin boncuklarla yüzyıllardır süregelen ilişkisini keşfet- tim. Yapılan kazılarda çok çeşitli taş ve cam boncuk bulmuştuk. Takı ve boncuklarıyla gömülmüş bir iskele- tin yattığı mezarın açılışına tanık olmak; boyun, el ve ayak bileklerini süsleyen, etrafa dağılmış boncuk tane- lerini toplamak çok heyecan vericiydi. Bölgede yaşa- mış olan toplumların sosyokültürel ve sosyoekonomik yapısını ortaya koyabilecek bir dünyaydı boncuklar. Her biri Anadolu kültürlerine ışık tutacak şifreleri sak- liyordu. Tarihin bu renkli tanıkları üzerine yaptığımız araştırmalar, sohbetler bizi bölge boncukçuluğu üze- rinde çalışmaya yöneltti. dünya! 1940'T doğal nnin kimile ladila isim lari. kad gib git 119. 1. Yaşam şekli II. Nüfus yapısı III. Ekonomik durum Bu parçaya göre boncuklarla ilgili araştırmaların toplumlara ilişkin olarak yukarıdakilerden hangile- ri hakkında bilgi vereceği söylenemez? A) Yalnız ! Yalnız D) I ve II E) II ve III C) Yalnız III

7. 1. Aşk-ı Memnu, birçok edebiyat tarihçisi ve araştırma- ci için Türk edebiyatının Batılı tarzda ilk "büyük" ro- manıdır. II. Ancak son yıllarda bu roman, bu özelliğiyle değil po- püler diziye uyarlanmış hâliyle gündemi işgal ediyor. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? A) Edebiyat tarihçileri ve araştırmacıları tarafından Türk edebiyatının başarılı ilk "büyük" romanı kabul edilen Aşk-ı Memnu, popüler diziye uyarlanmış hâliyle ilgi görmeye devam ediyor. B) Son günlerde popüler TV dizi uyarlamasıyla ilgiyi üzerine çeken Aşk-ı Memnu'yu, edebiyat tarihçileri ve araştırmacılar Batılı özelliklere sahip başarılı ilk "büyük" romanı sayıyor. C) Birçok edebiyat tarihçisi ve araştırmacı için Türk edebiyatının Batılı tarzda ilk "büyük" romanı kabul edilen Aşk-ı Memnu, günümüzde ünlü bir dizi hâline getirilerek önemini korumaya devam ediyor. D) Aşk-ı Memnu, son yıllarda daha çok popüler TV di- zisine uyarlanmasıyla gündeme gelse de edebiyat tarihçileri ve araştırmacıları tarafından Türk edebiya- tinin Batılı anlamda ilk "büyük" romanı kabul edilir. E) Günümüzün popüler TV dizisi uyarlamasıyla da olsa gündeme gelen Aşk-ı Memnu, bir zamanlar, birçok edebiyat tarihçisi ve araştırmacı için Türk edebiyatı- nın Batılı tarzda ilk "büyük" romanı görülüyordu.

k A) 1 B) II C) III E) V n 1 CAP 32. Anadolu'da insanlar susar ya da susmak zorunda ka. lurlarsa o zaman renkler, çizgiler dile gelir, konuşur. Buna "sessizlik içinde sesler" diyebilirsiniz. Sevdiği- ne sarı bir yağlık gönderenin sevdası yeğindir, sara- rip solmadadır. Yeşil murattır, sevgiliye ulaşır; mavi umuttur, beyaz mutluluğu, siyah üzüntüyü söyleşir. AL giyenin gönlü dolu, mor giyenin çoktur malı. Anadolu süslemelerindeki çizgilerin, şekillerin, desenlerin de dili vardır, her biri ayrı birer anlam taşır. Anadolu ka- dini, tezgâhının, gergefinin başına oturmaya görsün, bir kitap dokur, bu kitabı ancak o dilden anlayan okur. Dokuduğu kitap, halıdan kilime, uçkurdan peşkire renk renk, sayfa sayfa açılır. Anadolu'nun çeşitli bitkileri bu renklerdedir. Kırmızı mi gerek, kaynatırlar kızılçam kabuğunu, kara mazıyı, sütleğeni, doğu çınarını, işte size tutam tutam kırmızı. Sarı mı istiyorsunuz, papatya çiçeğinden, yeşil yabani naneden, kahverengi ceviz kabuğundan. Daha başka otlar, kökler çeşit çeşit renk verir. Yillar yılı solmayan, güneşe, suya dayanıkl bo- yalar, Anadolu'nun geleneksel boyalarıdır. Bu parçaya verilebilecek en uygun başlık aşağıda- kilerden hangisidir? A Renklerin Dili B) Anadolu insanı ve Renkler Quyguların Rengi Inadolu'nun Renkliliği E) Renklerin Anlamı Diğer sayfaya geçiniz.

inmi- göz- erini, i gi- 8 23. Bir insanın hayali varsa kafasında bir planı vardır ve o pla- na doğru gidesi vardır. Her şeyi oraya gider ya da gitmez diye ayırası vardır. Geleceğe âşık bakışı vardır. O insan, hiç sıkılmadan uzun uzun bulutlara bakabilir. Baktığı şeylerde hayalinin filmini oynatır, eğlenir. Kendi sineması, kendi se- anslan, kendi Oscarları vardır. Ne mutlu hayalpereste! Ne mutlu hayalinin ipini göğe salmamış olana! nla- S prisi siy- B am M an Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakiler- den hangisidir? in- ayi Til, f A) İnsan hayallerinin peşinde koşarken çoğu zaman ger- çekleri kaçırır. Hayal kurmak her insanı mutlu edecek, herkese iyi ge- Vebilecek bir şeydir. C) Hayalleriyle yaşayan insanlar hayatta diğer insanlardan her zaman farklıdır. D) Her insan hayalinin peşinde koşarken önüne gelen fir- satları değerlendirmellath. E) Hayatta bir şeyler ortaya koyan insanların ilk adımı ha- yallerle başlar. 7 Diğer Savfava Geciniz

Şiir yazma ve söyleme mahareti hem kişiye sunabileceği imkânlar bakımından hem de bir mesai ve belli seviyede bir meleke istediğinden bu mesleği icra eden söz ehli ba- zen bireysel bir tutum takınarak devrinde yetişen şairleri tenkit etmek, kendini tarihin büyük şairleri ile özdeşleş- tirmek veya kendini onlardan dahi üstün tutmak suretiyle kişisel tanıtımını yapma yoluna gitmiştir. Zaman zaman ise daha genel bir yaklaşımla gerek eser ön sözünde ge- rekse şiirlerinde şair-müteşair (şairlik taslama) kavramları üzerinde durma ihtiyacı hissetmiş ve meslek ideallerine dair birtakım temel ilkeleri sıralamıştır. Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilme- miştir? A) Şiir yazmak için belirli bir seviyeye ulaşmak gerekti- ğine B) Bazı şairlerin devrindeki sanatçıları eleştirdiğine C) Şairlik taslamanın ne kadar yanlış bir tutum olduğu- na D) Şairin bazen kendini devrin büyük şairlerinden biri olarak gördüğüne E) Söz ehlinin devrindeki şairlerden kendisini üstün gördüğüne

DENEME - 1 stalik- Ekinin 7. I. Günümüzde teknolojik gelişmelere bağlı olarak giderek daha hareketsiz bir yaşam tarzı benimsenmektedir. II. Hareketsiz yaşam tarzının etkilediği yaş gruplarından biri olan çocuklarda hareket, bedensel gelişim için oldukça önemlidir. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçim- de birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? da- Biği Hareketsiz yaşam tarzının en çok etkilediği grup çocuklar olduğu için teknolojinin ilerlemesi, çocukların hareket ala- nini kısıtlamıştır. m- B) Hareket, bir çocuğun bedensel gelişimi açısından önemli olduğundan teknolojinin ilerlemesiyle oluşan hareketsizlik glumsuz sonuçlar doğurmuştur. e Teknolojinin ilerlemesiyle hareketsizliğin artması çocukla- rin sağlığı açısından oldukça tehlikelidir. DI Teknolojik gelişmelere bağlı olarak artan hareketsiz yaşam, en çok çocukları etkilemiştir çünkü çocuğun geli- şimi için hareket çok önemlidir. E) Teknolojik gelişmelere bağlı olarak hareketsiz kalan ço- cukların bedensel gelişimi risk altındadır.

25. Bazı şehirler vardır, insanı kendi atmosferine sorgu- suz sualsiz sokar. İtiraz edemezsin. Zaman nasıl akar bu şehirde anlayamazsın. Sen nefes alırken o da nefes alır, sen gezerken şehri o olduğu yerde durmaz. Yanıbaşında eşlik eder sana. Zaman akmaz sanki, geniş bir anın tam ortasında sonsuzluğu duyarsın. Bu parçada bahsedilen şehirlerin asıl vurgulanan özelliği aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsanı, kendi dünyasına hissettirmeden çekmesi B) Kişilerin desünce dünyasını zenginleştirmesi C) Mimarisinin geçen zamana direnmesi Bİnsan zorla kendisine mahkum etmesi E) Evrenset oluşuyla insanın dünyasını değiştirmesi

29. Dokuzuncu Hariciye koğuşu, Türkiye'de en çok basılar ki- taplardan birisidir. Çok okunmuş, sevilmiş ve okul kitapla- rina geçmiş klasik olmuş bir eserdir. Ayrıca roman tekniği bakımından çok orijinal bir tarafı vardır. Romanda kahra- manın ismi yoktur. Bu noktayı önemle belirten Ismail Habib Sevük "Çünkü der, romanın kahramanı yazarın kendisidir." Gerçekten öyledir. Yani roman bir tür otobiyografidir. Daha mühimi bir hastalıktan bir romancının nasıl doğduğunu gös- terir. Gerçekten Dokuzuncu Hariciye Koğuşu'nun isimsiz hasta genci, Türk edebiyatına büyük meshur ve sanatı sağ- Jikti romancı olarak girmiştir. Bu parçada Dokuzuncu Hariciye Koğuşu'yla itgitt otarak aşa- ğıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Türk edebiyatında klasik yapithar arasına girdiğine B) Özgün bir roman tekniğiyle kaleme alındığına CDil ve anlatım özellikleri bakımından başarılt olduğuna B) Otobiyografik bir nitelik taşıdığına EX Geniş kitleler tarafından beğenilip ligi gördüğüne Diğer sayfaya geçiniz

6. 1. Game of Thrones'un çok sayıdaki dizi arasından sıyrı- lip seyirciler tarafından sevilmesinin nedenini, dizinin, ana karakterlerini erkenden ve sıklıkla öldürmesi an- cak sosyolojik nitelikli öykünün akıcılığını kaybetme- mesinde aramak gerekiyor. II. Psikolojik doğrultuda hikâye anlatımını tercih eden televizyon dizileri, izleyicinin etkileşimde olduğu top- lumsal büyük resme ve kurumlara, normlara değil, karakterle özdeşim kurmasına dayandığından ana karakterleri öldüremez. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir bi- çimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? karekök A) Game of Thrones; sosyolojik hikâye anlatılıcığıyla ana karakterlerini öldürdüğü hâlde seyircilerin kahraman- larla özdeşlik kurmasını sağlayarak ilgiyi canlı tutmuş böylelikle psikolojik hikâye anlatıcılığını önceleyen te- levizyon dizilerinden daha çok beğenilmiş tek dizidir. B) Game of Thrones; toplumsal normlara değil kahra- manların psikolojik yapısına dikkat ederek psikolojik hikâye anlatıcılığıyla seyircilerle özdeşlik kurmayı ve bölümlerde yeni kahramanlar yaratmayı başardığı için sevilmiş bir dizidir. Game of Thrones; sosyolojik hikâye anlatıcılığı doğrul- tusunda izleyicilerle kahramanlar arasında bir örtüşme sağlamaya çalışarak toplumsal normları, kurumları öne çıkardığı ve ana karakterlerin önceliğini tüm sezonlarda canlı tutmayı başardığı için beğenilmiştir. D) Game of Thrones; psikolojik doğrultuda hikâye anla- tan dizilerde ana karakterlerin öldürülmemesi kuralına uymaması ve ana karakterler ölmesine karşın toplum- sal kurumlara dayalı sosyolojik hikâyesinin sürükleyi- ciliğiyle seyircilerin sevgisini kazanmayı başarmıştır. E) Game of Thrones; ana kahramanlara değil toplumsal normlar ve sosyal ilişkilere odaklandığı için izleyici- nin kendini aradığı kahramanları yansıtan psikolojik hikâye anlatımına dayalı televizyon dizilerinden daha çok sevilmiştir. 8. Tele pimo diğir bulu hak Bu ötek A) I 4

13. Yazın dünyasında gelenek meselesi her daim tartışılmıştır. Ama aslına bakarsanız birilerini bir geleneğe dayandırmak okur, eleştirmen ya da edebiyat incelemecisi olarak bizi ra- hatlatır. O yazarı da kolay tanımlanabilir kilar. Elbette ede- biyatta yazınsal yakınlıklar, akrabalıklar vardır. Ama söz ge- lişi Asaf Hâlet Çelebi'yi koskoca bir gelenekten beslendiği hâlde kimlere eklemleyebiliriz? Onun değeri, yegâneliğinde ve kendi çeşitliliğinde yatar. Benzer durum yurt dışında da geçerlidir. Anna Kavan'a "Kafka'nın kız kardeşi" demek, onu bir kategoriye koyup tarzını, okurunu belirlemek için yapı- lir ancak Anna Kavan'ın edebiyatçı kişiliği hiçe sayılır. Aşağıdakilerden hangisi bu sözleri söyleyen bir sanatçı- nin düşüncesi olabilir? A) Gelenekten beslenerek yapıt üreten sanatçılar, yazın dünyasında diğer yazarlardan bir adım önde gider. B) Bir yazar, yurt içinde ve dışında kendine örnek alacağı sanatçıları doğru belirlerse çabucak olgunlaşabilir. C) Bir sanatçıyı etkilendiği yazarlarla birlikte değerlendir- mek yazın kimliğinin geçerliliğini belirginleştirir. Benzer yazınsal tarzlara sahip olsalar da her sanatçı an- lattığı konunun ilgi çekici olmasıyla okuruna hitap eder. E) Edebiyat alanında saygı duyulan, etkilenilen sanatçılar olsa da her yazarın yolu ve sözü kendine özgüdür. DY

21. Hemen odadan çıkmaya cesaret edemedim. A beyim ablama sordu: Şimdi biraz daha iyi misin? - Değilim sesle söyletti. "Biraz daha iyiyim." demeni rica ederim. Ağabeyim bu cümleyi ablama birkaç kere alçak Eski usuldür ama ben faydasını kendi üzerim- de çok görmüşümdür. Insanın en kolay aldata. bildiği budala kendi kendisidir. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden han gisi söylenebilir? A) Bir durumun okur zihninde somutlaştırılması için örnekler üzerine kurulmuştur. B) Yazarın, gözlemlerindeki aynntilan sanatsal bir amaçla aktarmasına bağlı olarak okurun zihninde bir fotoğraf oluşturmaktadır. C) Alanında yetkin kişilerin düşüncelerinden yapı- lan alıntılarla zenginleştirilmiş bir yazıdır. D) Karşı çıkılan bir düşünceye tepki gösterilmek suretiyle tartışmacı bir üslup benimsenmiştir . E) Okuyucunun, kurgulanan bir olay içinde yaşa- tılması amacıyla yazılmıştır.

GARI TEST 3. Bu testi sure tutmadan, sadece soru tipinin mantığini anla 4. Sok durun, işte size Almanya'dan şaşıracağınız bir duyarlık örne- inz, usturaya kafa attiniz demektir, yandınız. O hâlde Alman- ... Diyelim ki çöpe pil veya diğer atmamanız gereken şeyler at- insanların çöplerini araştırıp özel bir şekilde atılması gereken ya daki çöp polislerine karşı gözünüzü dört açın! Bu kişilerin işi nesneleri bulmaya çalışmak. Almanya bu konuda dünyanın en sert yasalara sahip ülkelerinden bir tanesi, Alman TV kanali Pro- sieben'e göre çöp dedektifleri işlerini oldukça ciddiye alıyor. Öy- komşularınızı sorguluyor, alışveriş fişlerinizi inceliyor ve çöp ku- le ki işleri kapsamında suçlu olduğunuzu kanıtlayabilmek için tularınızı kontrol ediyorlar. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? AJ Deyimlerle anlatımı zenginleştirme B) Çeşitli duyulara seslenme C) Örneklendirmeye başvurma D) Varsayımda bulunma E) Eksiltili cümle kullanma

UE TYT/Türkçe 29. Teknoloji yardımıyla yapılan sanatsal çalismalar, iletişim ve bilimle çok sıkı bir bağ kurarken "Video-Art", "Internet Sanatı" ve "Dijital Enstelasyonlar” da bu alanda değerlendirilmektedir. Ancak bazı küratör ve eleştirmenler; Dijital Sanat'ı fotoğraf sinema ve videonun teknolojik süreçlerinin bir gelişimi olarak ele alıp kısa filmleri de bu alana dâhil etmişlerdir. Dijital sanat uygulamaları, sanat eseri ile izleyici arasındaki mesafeyi tümüyle yok ederken sanal bir “şimdi ve buradalık” duygusu oluşturur. Dijital sanat; kendine çekme, vücut bulma ve etkileşim özellikleri ile izleyiciyi farklı bir dünyaya, sanal bir gerçekliğe taşırken katılımcının tüm duyularını ve bilişselliğini de etkiler. Bu parçadan "dijital sanatlar” ile ilgili olarak aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? A) Kimi tenkitçilerce sanat kapsamında ele alınmaktadır. Seyirciyi zihinsel yönden etkilemektedir. C) Gerçeklik algısının hâkim kılındığı bir sanat türü sayılmaktadır D) Sanat yapıtı ile seyirciyi birbirine yaklaştırmaktadır. E) Teknolojik olanaklar kullanılarak gerçekleştirilmektedir.

7. Yourcenar'ın Alexis ya da Beyhude Mücadelenin Kitabı adhi romani Ada'da okuduğum kitaplardandı. Sessiz bir koyda bir solukta bitirdim. Sonrasında ise uzun bir yolculuğa çık- tim. Yourcenar, benim için özel bir yazar. Türkçedeki bütün kitaplarını aynı tutkuyla okumuşumdur. Ateşler'i okuduğum- da da günlerce elimden düşürmemiş, yakın birçok dostu- ma, öğrencilerime armağan etmiştim. Ardından gele Akan Su Gibi'de onun metaforlarına iyice kaptırmıştım kendimi. Do- ğu Öyküleri'ni, Zenon'u, Bir Ölüm Bağışlamak'ı okuyanlar bunu iyi bilirler. - Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Elinizden birakamayacağınız kitapları okumak, sizi da- ha farklı kitaplar okumaya itecektir B) Bir yazara bağlanmak, "Benim yazarım." demek bu ol- sa gerek, onun eserlerini sindire sindire okursunuz C) Bu da bize gösteriyor ki çok sayıda sıradan kitap oku- mak, usta işi bir kitap okumaktan daha nitelikli bir oku- ma değildir D) Dinlendirici kitaplar okuduğunuzda o kitapların yazarla- ini kendinize daha yakın hissedersiniz E) Bu yüzden bir eserinden zevk aldığınız yazarların genel- de ger eserlerinden de zevk alırsınız B