Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

EPIZO 1 Örnek-3 DEĞERLENDİR Yarbükü romanında Şeyh Ahmet'in Kur'an okuması, eserin yazarı Talip Apaydın tarafından halkın gözüyle şöyle tasvir edilir: "Şeyh Ahmet, uzun uzun namaz kıldı. Selamı verip iki tarafa bakındıktan sonra, duruşunu hiç bozmadan baş- ladi bu sefer de ezberden Kur'an okumaya. Sesini gittikçe yükseltti, biraz sonra avazı çıktığı kadar bağırmaya başla- dı. Ezgiyi bir titretiyor, bir uzatıyordu. Başlayınca kolay ko- lay susmazdı gayri." Bu parçadan hareketle aşağıdaki yorumlardan hangi- si yapılabilir? Edebiyatın Tarih ve A) Köylüler arasında yapılan tartışmaların çoğu, dinî konu- lar üzerinedir. B Halk arasında tarikat şehylerinin saygın bir yeri vardır. C) Cumhuriyet Dönemi'nde edebî eserlerle dinî konuların öğretilmesi amaçlanmıştır. DY Halk, Müslüman olmasına rağmen Kur'an okumaz. E Halk, Kur'an-ı Kerim'i dinlerken sıkılarak, biraz da oku- yanlara kızarak dinler. Çözüm: Örnek-4 UYGULAMA Aşağıda verilen bilgileri doğru (D) ya da yanlış (Y) ola- rak işaretleyiniz. Dini konuların bir yapıtta yer alması o yapıtı edebî nitelikten uzaklaştırır. Gerek içerik gerek söz varlığı olarak din. 4D Serisi Ⓡ Örnek-5 Güzel Çekem Bu bir Yiyem Yeme Gözle Bu bi Duya Pir S Hakl On i Uya Bu dizel lenemez A) İslam B) Şiird teyip C) Arap D) Tasa E) Yaz mal Çözür

7. Birçok filozof, geometriden etkilenmiştir. Eski Yunan filozofu Öklid'in çeşitli geometrik hipotezlerle ilgili ünlü kanıtları, birkaç basit aksiyomdan veya başlangıç varsayımlarından bir üçgenin iç açılarının toplamının iki dik açıya eşit olduğu gibi sonuçlara gitmişti. Filozoflar; genellikle geometrinin dikkatli mantıksal adımlar yoluyla, kararlaştırılan başlangıç noktalarından şaşırtıcı sonuçlara doğru gitme biçimine hayranlık duyar. Eğer aksiyomlar yani çıkış noktaları doğruysa sonuçlar da doğru olmak zorundadır. Bu türden geometrik akıl yürütme, hem René Descartes'a hem de Thomas Hobbes'a esin kaynağı olmuştur. Bu parçadan geometri ve felsefe ilişkisi ile ilgili olarak X. Filozofların geometriye saygıları, akılcı basamaklarla hayret verici sonuçlara ulaşabilme yöntemlerinden ötürüdür. II. Geometrideki doğru ve dikkatli adımlarla ilerleme yöntemi, bazı felsefecilerce felsefe yöntemi olarak önerilmiştir. III. Geometrideki başlangıç doğru ise doğru sonuçlara ulaşılması yaklaşımı, birçok filozofa yön vermiştir. yargılarından hangileri çıkarılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II DI ve III E) II ve III C) Yalnız III UcD

A Kitapçığı 19 Kiralık Konakta toplumsal değişim, bir konak ve onun sa- kinleri olan bir ailenin hayatındaki çatışmadan yararlanıla- rak anlatılır. Naim Efendi, damadı Servet Bey, kızı Sakine Hanım ve torunları Seniha ve Cemil aynı konak içinde ya- şayan bireylerdir. Evin içinde birinci neslin temsilcisi olan Naim Efendi, yıkılıp giden Osmanlı İmparatorluğu'nun temsilcisi ve torunlarına düşkün bir dededir. Avrupai ha- yata ulaşmak için kayınpederinin otoritesinden kurtulma- ya çalışan evin babası Servet Bey ve konaktaki olayları değerlendirme gereği duymasa da konakta anne, eş ve evlat olarak herkesin arasında bir köprü kurma çabasın- da olan Sakine Hanım ikinci nesli temsil ederler. Alışveriş, eğlence, tüketim çılgınlığı, ahlaki çöküşün yansıtıcısı olan Cemil ve Seniha ise kendi zevklerini tatmin etmeye çalı- şarak "gündelik hayat"ın sıradanlığı içinde, hayatı sorgu- lamadan yaşayıp gitmekte olan üçüncü nesildir. Bu parçada Kiralık Konak adlı romanla ilgili aşağıdaki- lerin hangisine ulaşılamaz? A) Simgesel karakterlerin olduğuna BY Toplumsal değişimi yansıtmaya çalıştığına C) Tekdüze hayatın torunlar üzerinden verildiğine D) Kurguyu, Karakterlerin bakış açısının belirlediğine E) Bir aile üzerinden nesil çatışmasına odaklandığına

Ü 5. Çocuk üzerine gerçekçi olmayan beklentiler ve ço- cuğa güven duymama önemli bir sorun kaynağıdır. Ebeveynlerin çocuğun potansiyelinin üzerinde olan beklentilerini çocuklara yansıtmaları çocukta kaygı ve başarısız olma korkusu geliştirir. Çocuktan ba- şarılı olması konusunda çok fazla beklenti içinde ol- mak, onun kişilik değerinin sadece başarıyla değer- lendirilmesi anlamına geldiği için, çocuğun değerinin anne babasının gözünde başarılı olmaya bağlanma- si çocukta kaygı yaratmaktadır. Başarıda en önemli engellerden biri olan kaygı veya korku böylece ailede yaratılmış olur. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Kendileri başarısız olan ailelerin çocukları da başarısız olur. B) Aileler kendileri ile ilgili beklentileri çocuklarının yerine getirmesini istemektedir. C) Çocuklara erken yaşta yüklenen sorumluluklar onların gelişimini engeller. D) Ailenin yanlışları çocukları başarısızlığa itebil- mektedir. E) Çocukların başarılı olabilmesi onların bütün kay- gilardan uzak tutulmasına bağlıdır. inin çöz konusu değil yalnız tesa-

One bir ak nit 3- 1. i 1. Bir Neandertale ait azidişi, Polonya'daki Stajnia Mağa- rası'nın zeminindeki sığ bir mezarda on binlerce yıldır yatıyormuş. Varlığını bağımsız şekilde sürdüren mito- kondrial DNA ise tüm bu zaman boyunca içeride kilitli kalmış. Şimdiyse bilim insanları, nihayet bu DNA'nın sırlarını keşfediyor. Stajnia S5000 adıyla etiketlenen diş, yeni bir analize göre en az 80.000 yıl önce ya- şamış bir Neandertale ait. Yani bu birey, Neandertal tarihinde meydana gelen önemli bir çevresel değişim sırasında hayattaymış. İç doğu Avrupa'daki manzara, yaklaşık 100.000 yıl önce Orta Yontma Taş Devri si- rasında epey çarpıcı bir değişimden geçmiş. Dünya, Son Buzul Dönemi olarak bilinen bir buzul çağının eşiğindeymiş ve Neandertallerin kuzeybatı ile orta Av- rupa'daki yaşam alanları, zengin ormanlardan soğuk tayga ve bozkırlara dönüşmüş. Bu şartlar, Kuzey Kut- bu'nun soğuk koşullarına uyum sağlamış olan yünlü mamutlar, yünlü gergedanlar ve ren geyikleri için daha uygun olsa da; Neandertaller için çok daha çetin ol- muş. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi üzerinde du- rulmaktadır? A) Neandertallerin insan benzeri canlılar olduğunun. B) Dünyanın 100.000 yıl önce büyük değişiklikler ger- çekleştirdiğinin. C) Neandertallerin çevresindeki diğer canlılara göre daha dayanıksız olduğunun. D) Neandertal gelişen çevresel faktörlere direnemedi- ğinin. E) Neandertallerin tamamının geçtiğimiz 100.000 yıl- da yok olduğunun.

40. Edebiyat türlerinin birbirinin içine geçtiği; romanın şiir- den, şiirin hikâyeden, hikâyenin magazin görüntülerin- den ayırt edilmesine gerek duyulmayan günümüz edebi- yat evreninde "Ben yaptım, oldu." demenize kimse itiraz edemez. Söz gelimi, Saatli Maarif Takvimi yapraklarını bir araya getirip aralara da birkaç Dostoyevski alıntısı sıkış- tırarak "anlatı" diye niteleyebilirsiniz ortaya çıkan ürünü. Tersi de olabilir elbette. Suç ve Ceza'nın beğendiğiniz bazı pasajlarını seçip satır aralarına hayalhanenizin güzi- de köşelerinden itina ile devşirdiğiniz görüntüler ekleye- rek hayli şık bir kolajla "Tasavvur Temrinleri" de diyebilir- siniz yaptığınız edebî (!) çalışmaya. Kim itiraz edebilir ki? Nasıl olsa devir, postmodernizm devri!.. Bu parçada günümüz edebiyatının eleştirilmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Üretilen eserlerin özgün niteliklerden yoksun olması B) Toplumu yansıtmayan, son derece bireysel içerik ta- şıması C) Yazın türlerinin deforme edilerek ürünler oluşturul- ması D) Bireyi eğlendirme amacının öne çıkarılması E) Ürünleri oluşturulurken hayalî ögelerin baskın olması

13.soru: Aşağıdakilerin hangisinde "üzere" sözcüğü cüm- leye diğerlerinden farklı bir anlam katmıştır? A) Tum mutlulukları bulmak üzere yola çıktı. B) Huzursuzlukları kaybolunca tekrar gülmek üzere bir araya geldiler. C) Tüm dünyanın beklediği aşılar, kargolanmak üzere paketlendi. Halkın ümitlerinin kırılmasını engellemek üzere tüm ünlüler yollara düştü. E) Galatasaray'ın alt yapısındaki futbolcular, bir gün yuvaya geri dönmek üzere serbest bırakıldılar.

22. Yeni bir ürün ortaya koymak veya var olanı daha iyi hâle getirmek için özgün düşüncele- rin geliştirilmesi ve uygulanmasına inovasyon denir. İnovasyon, çoğunlukla yaşamımızı ko- laylaştıran etkilere sahiptir. Bundan binlerce yıl önce tekerleğin bulunması ve kullanılması büyük bir inovasyondur. Bu metin aşağıdaki soruların hangisine cevap vermek amacıyla yazılmıştır? A) İnovasyon hangi alanlarda etkilidir? B) Kimler inovasyondan etkilenir? C) İlk inovasyon örneği nedir? X İnovasyon nedir? X

15. Yemek yapmak, resim yapmak gibidir. Ressamlar, boyalarını ve fırçalarını kullana- rak resim yapar. Aşçılar da yemek yaparken pek çok malzemeden faydalanır. Bunu ya- parken her ikisi de yaratıcılıklarını kullanır. Mesela, her aşçı çorba yapar ama bazıları o çorbayı yaparken aynı malzemelerle yaratıcı- lıklarını ortaya koyar. Bu metnin anlatımıyla ilgili aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Farklı duyulara yer verilmiştir. B) Benzetme yapılmıştır. C) Karşılaştırmaya başvurulmuştur. t Örneklendirmeden yararlanılmıştır.

4. "Gençlik; kimine göre bir geçiş dönemi, kimine göre eriş- kinliği bağlayan bir köprüdür." Bu cümlede "gençlik" kavramının öne çıkan özelliği aşağıdakilerden hangisidir? A) Öznelliği na B) Zorluğu D) Evrenselliği G) Anlaşılmazlığı E) Ulaşabilirliği

SINIF VE HAZIRLIK SINIFI TÜRKÇE 12. Kitap okumak, kendimizi yetiştirmede ciddi bir role sahiptir. Öyleyse ne tür kitaplar okumalı- yız? Elbette her türden kitabı harmanlayarak okumamız gerekir. Sadece bir türe odakla- narak okumak bilgi yolundaki ışığın sönük kalmasına neden olur. Bu metnin ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir? Ainsan ancak farklı türde kitaplar okumak geliştirir. B) Okuduğu kitap türü insanın kişiliğini yansıtır. C) Insan, uzmanlaşmak istediği alanla ilgili kitapları okumalıdır. D) Kitaplar en önemli bilgi kaynağıdır.

8. Kıtalar arasında hızlı bir iletişim sağlamak, insanlık için güçlüklerle dolu bir süreç olmuş- tur. Çünkü bir kıtadan diğerine iletişimi sağla- mak için çok uzun bir telgraf kablosu çekmek gerekmiştir. Avrupa ve Amerika kıtaları ara- sında 4.300 kilometrelik bir kablo çekmek hiç de kolay olmamıştır. 1857 yılından itibaren dört deneme yapılmış ve ancak 1866 yılında başarıya ulaşılmıştır. Sonrasında diğer kıta- larla da bağlantı sağlanmıştır. Bu metnin konusu aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Telgrafın icadı ve gelişimi B) Kitalar arası iletişimin insanlığa yararı C) Kitalar arası iletişimin tarihi C D) Telgrafin teknolojik gelişmelere katkısı

a 16. Hoşgörülü bir insanın çevresindekilerle etkileşirken daha insancıl davranacağı, başkaları ile iyi ilişkiler kuracağı, böylece kendine ve dolayısıyla başkalarına iyi bir çevre oluşturacağı varsayılır. Bu varsayımdan hareketle Insan yetiştirme hedefindeki eğitim sisteminin iyi insanlar yetiştirmesi beklenmektedir. Bunun ortaya çıkarılması için eğitim ikliminde hoşgörünün varlığına ihtiyaç vardır. Bu durum çağdaş eğitimin amacı ile örtüşmektedir. Zira çağdaş eğitim; sevgi, saygı ve hoşgörü ortamında yetişmiş, kendine ve içinde yaşadığı topluma karşı saygı duyan, sevgi dolu, hoşgörülü, özgür düşünceli kuşakları yetiştirmeyi hedeflemektedir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada anlatılanları destekleyen bir örnek değildir? A) İnsani değerlerin öneminin genç kuşaklara kavratılması B) Hoşgörü kavramını ele alan metinlerin derste incelenmesi C) Bir öğretmenin toplumsal erdemlerin önemini öğrencilerine anlatması D) Aydınların toplumsal uzlaşının hoşgörüyle sağlanacağı düşüncesini benimsemesi E) Öğretim programlarına "değerler eğitimi" adı altında kazanımlara eklenmesi

B 4. Felsefe, sıradan insana aklını kurcalayan sorunun kaynakları- na, koşullarına, biçimlerine ilişkin bir sürü ayrıntılı bilgi ve ana- lizler vermekte ama sorununun nasıl çözülebileceğine ilişkin herhangi bir şey söylememekte ya da tüm bu birikim içinde neyi seçmesinin daha iyi olabileceği konusunda yardımcı ol mamaktadır. Kendisinin filozoflar kadar akıllı ve bilgili olmadığı- nı düşünen sokaktaki insan, hâliyle filozofların yanıtlarında her insan için geçerli olabilecek bilgi, öneri, çözümler bulmayı umut eder. Bu parçaya göre sıradan insanın felsefeye yönelmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Kendisini filozofların bilgi seviyesine çıkarması B) Filozofların çıkarımlarını hazır olarak sunması C) Yaşamı güvenli kılabilecek bilgilere ulaştırması D) Kendisine zihinsel işlemler yapma imkânı vermesi E) Sorunların çeşitliliği ve derinliğine ilgi uyandırması 2.

Türk sinemasının unutulmaz ismi Kemal Sunal, Türk toplu- munda özellikle köylerde yakın zamana kadar ağırlığını hisset- tiren ağalık sistemi, kan davası ve başlık parası gibi problem- alleri ele alan "Davaro" filminde, başlık parası için Almanya'da çalışıp köyüne dönen ve töreye göre birini öldürmesi gereken kan davalısı olan bir köylüyü canlandırmıştır. Çevresi tarafın- dan kanlısını öldürmeye yönelik sürekli baskıya maruz kalmış fakat kendisi öldürmek istememiştir. Köylüleri, annesi, sevdiği kadın, muhtar ve ağa ise töreye karşı bu direnişe sert tepki göstermiştir. Bu şekilde değerlere karşı duruş gösterdiği için toplumdan dışlanmıştır. Bu parçaya göre "Davaro" filmi; A. köy gerçeği 11. göç olgusu III. değer çatışması+ ifadelerinden hangisini yansıtmaktadır? 3. A) Yalnız E - D) Ivetl -B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III 1.

▶▶▶▶▶ PES Paragraf Soru Bankası 11 ve 12. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Sporun başarı üzerine etkisini inceleyen bir araştır- mada düzenli spora katılımın öğrenciler üzerinde sorumluluk duygularını, açıklık özelliklerini artırdığı, dışa dönük bir kişilik kazanmalarına yardımcı oldu- ğu saptanmıştır. Yine araştırma bulgularına göre dışa dönüklük açıklık özelliği arttıkça başarının da arttığı sonucuna varılmıştır. Çalışmada kadın öğ- rencilerin geçimlilik (alçak gönüllük, yumuşak kalp- lilik, hoşgörülülük, güvenilirlik, fedakarlık) ve açıklık (meraklı, yeniliklere açık, yaratıcı) özelliklerinin erkek öğrencilere göre daha iyi olduğu tespit edilmiştir. Bir başka araştırmada da kadın ve erkeklerin kişilik özel- likleri arasında farklılık olduğu tespit edilmişti. Farklı kültürlerden bireyler üzerinde araştırma yapılmış ve cinsiyete göre kişilik özelliklerinde kültürlere göre farklı sonuçları bulunmuştur. 11. Bu parçada spor ile ilgili aşağıdakilerden hangi- sine değinilmemiştir? ASpor ile sorumluluk duygusu arasındaki ilişkiye BY Sporun kişilik oluşumundaki etkisine Spor yapan kişilerin cinsiyetlerine göre üstün olan yönlerine DY Kadınlar ile erkekler arasında kişilik farklılıkları olduğuna E) Kaltürel zenginliğin ortaya çıkmasında kadınların ve erkeklerin rolüne 12. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi- ne ulaşılabilir? A) Spor yapan kişiler, cinsiyet özelliklerini de dikka- te almalıdır. B) Spor yapan kadınlar birçok yönden erkeklerden üstündür. KARIS Tanımlan bir açıkla dir. Açıkh nedir?" şekilde c Öznel ta . Cümle denir. (t . Özne (tanım) Özne Şiir, (tanim C) Farklı kültürlerin ortaya çıkmasında sporun da etkisi vardır. D) Sporun cinsiyete göre kişiler üzerindeki olumlu etkilerinde farklılık görülmüştür. E) Spor, kadın ile erkek arasındaki farklılıkları orta- dan kaldırmıştır. R 1 M BI Yin a) sc te 20