Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce6.
in
COM
SE
Her sanatçı şüphesiz bir şeylerden sorum-
ludur ama bu sorumluluk, sürekli olarak çe-
şitli araçlar ve gereçlerle desteklenir. Kağıt,
kalem, fırça gözleriyle çalışanların en yakın
dostu. Kulak için bir sürü alet ve nota için
kâğıt, kalem... Bizim kilimcinin kâğıdı, ka-
lemi, fırçası, notasi, aleti hepsi bir yün dü-
zeyi. Kendi elinle kırptığın, kendi elinle
yıkayıp boyadığın, ördüğün yumak ettiğin
yün. Kâğıt da yün, kalem de yün. Bu işin en
zor yanı yünün boyanması. Bütün emek,
has olmayan boyayla sıfıra sıfır olabilir.
Kilim dokuyanların çoğu kendi yünlerini
kendisi boyar. Kilimlerin önemli özellikle-
rinden birisi de motif ve desenleridir. Mo-
tiflerin hepsinin adları ve anlamları vardır.
Dokuyan kadının içinde bulunduğu duru-
munu, hayallerini; mutluluk, hasret, sevgi
ve ayrılık gibi duygularını ifade eden sem-
bollerdir motifler. Yeni motifleri doğadan,
bitkilerden, hayvanlardan, kullanılan eş-
yalardan esinlenerek oluşturan kilimler bir
çeşit
mesajlardır.
Ug
da
ar
go
ne
ng
Bu parçada kilimlerle ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisine değinilmemiştir?
ins
PO
sh
A) Kilim dokuyanın en büyük yardımcı ge-
recinin yün düzeyi olduğuna
B) Kilim dokumada en zor kısmın yünlerin
boyanması olduğuna
C) Kilimlerin motiflere göre isimler aldığı-
na
78/
D) Kilim motiflerinin doğadan ve kullanı-
lan eşyalardan esinlenerek oluşturul-
duğuna
E) Kilimlerin duygulara tercüman olan bir
mesaj niteliği taşıdığına
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce27. İyi konuşmasını bilen, iyi yazmasını da bilirmiş. Konuş-
tuğumuz gibi yazmak olacak iş midir? Konuşmamızın
ateşi yazıya nasıl yansıyacak? Sesimizi, hareketlerimizi
de kâğıt üzerinde gösterebilir miyiz? Elbette hayır! Bu
nedenle yazı hiçbir zaman konuşmanın tipkisi olamaz.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada savunulan dü-
şünceyi destekler niteliktedir?
A) Yazı dilinde uyulması gereken dil bilgisi kurallarına
konuşma dilinde de birebir uyulmalıdır.
B) Konuştuğumuz gibi yazmak, dil bilgisi kurallarına ay-
kırı olduğundan doğru bir tutum değildir.
C) Her konu, anlatım şeklini kendisi belirler; bazı konu-
lar yazıyla, bazı konular ses tonu ve jestle beslenen
sözlü dille ifade edilmelidir.
D Sözlü dilin anlatım olanakları, yazı dilinin anlatım ola-
naklarına göre daha dar bir alanı kapsamaktadır,
E) Jest, mimik ve ses tonuyla desteklenen sözlü iletişim,
yazı yoluyla kurulan iletişimden daha etkindir.
9
2510/21-01
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce27. Kelimeler olmasa neye benzediğimizi tarif etmemiz
mümkün olmazdı. Başka kişilerle benzerliklerimizin
madığımız kişilerle aslında tanış olduğumuzu, kelimeles
olmasa nasıl fark ederdik bilmiyorum. Bazen baldigim
daşı, bazen de tam yakıtımız bitecekken doldurdumuz
bir
tablo gibi kelimeler, bazen bizi teselli eden bir yol arka
benzin Nasıl tarif edersek edelim kelimeler, hayatıma
ve dünyayı iyileştirmek için elimizde bulunan en yillas
Reçete gerektirmeyen ilaçlar... Hayatımızın tortusudur
kelimeler, duygular geçtiğinde bıraktığı iz, bir anlamda
yaşamış olduğumuzun kanıtıdır.
Bu parçada vurgulanan esas düşünce aşağıdakiler
den hangisidir?
A Kelimeler kültür aktarımının vazgeçilmez ögesidir.
Klasanlığın tarihinin başlangıcında kelimeler en önemli
unsurdur.
Crkelimeler insan ruhunun aynasıdır.
D Medeniyetlerin zenginliği, kelimelerine yansır.
El Doğru seçilmiş kelimeler, en büyük güçtür.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşüncet
i ko.
bak-
deki
kça
gür-
elir.
zel
dir
an
le
23. Koleksiyonlar, eski çağlardan beri tutku, sahiplenme ve
koruma gibi çeşitli faktörlerle toplumsal hayatın içinde
şekillenmiştir. Orta Çağ Avrupa'sında dini yüceltme mis-
yer almış, dönemin kültürel yapısı ve inanışlarına göre
yonuyla kiliselerde ve manastirlarda toplanan değerli
nesneler, ayni dönemde soyluların kabinelerinde zen-
ginliği simgelemiştir. Rönesans hümanizmi ile birlikte
antikite, doğa, bilim ve sanat gibi türlerle zenginleşerek
sistematik bir bakış açısı kazanan koleksiyonlar; dünyayı
tanımlamaya yönelik araştırmaların odak noktası olmuş-
tur. Batı'da XVIII. yüzyıl itibarıyla kurumsallaşmaya baş-
layan koleksiyonlar eski çağlardan beri var olan çeşitli
sosyal, politik, ekonomik ve kültürel birikimlerin sonucu
olarak şekillenmiştir.
Bu parçanın yazılış amacı aşağıdakilerden hangisi-
dir?
Koleksiyonculuğun ve koleksiyonların tarih araştır-
malarındaki yerini belirginleştirmek
By Kişileri ya da toplumlari koleksiyon yapmaya iten asıl
sebepleri tartışmak
Koleksiyonculuğun oluşmasının ardında yatan ne-
denleri toplumsal açıdan ele almak
D) Tarihsel akış içinde koleksiyonculuğun varoluş biçi-
mini ortaya koymak
Toplumların kültürel zenginliğinin ve uygarlığının öl-
çütünün koleksiyonlar olduğunu vurgulamak
D
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünceo
Roman, yaşamın kendisi olmasa da
olarak bireyde etkileşim yaratır.
D) Romanda yer alan iyi bir kurgu ve nitelikli anlatım
özellikleri okuru etkilg.
E) Şiir, felsefe ve bilim kitaplaryyaşamı romana benzer
biçimde anlatır.
D
C
24
22. Abdülhak Hamit Tarhan, genellikle birtakım
tanımlamaların şairidir. Birtakım özentilerin adamıdır.
Gözündeki monokl ve Lüsyen Hanımı ile Tarıkı ve
Makber'i ile... Çok olağan bir şekilde, yaşadığı çağın
eğilimlerine bağlı ve onlardan sıkılan bir adamdır. Bu
yüzden beşerî duyguları keskinleştirmeye, yüceltmeye
gider. Aslında kişi olarak duyarlılığı, çağdaşlarının çok
üstündedir. Ama aldığı eğitim, içinden çıktığı sinifin
değerleri, geleneğe belli belirsiz tutkunluğu, yaşadığı
günlerin karmaşıklığı onu yer yer Batılı, yer yer de
Doğulu
bir sanatçı yapmıştır.
Bu parçada sözü edilen yazarla ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisini söylenemez?
Sanat anlayışında taklitçi bir yönü vardır
B) Çağının sanatçılarını duyarlılık bakımından aşmıştır.
Dönemine uyum sağlamasına rağmen bunlardan
bunalan biridir.
D) Aldığı eğitimle sanat anlayışını çağının ötesine
taşımayı bilmiştir.
anovali
E) Sanat anlayışındaki kararsızlık, birçok unsurun
ürünüdür.
aromat' yayınları
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceTOTES LECLER
A
A
A
Türkçe
27. Taşlaşmış mazeretlerin kırılması, kudretin kuşanılması
için kişinin kendisine karşı bir parça acımasız ve sert ol-
ması, sökülüp atılan bahanelerin yokluğuna tahammül
etmesi, bu tahammül için de kendisine dil çıkarmayı bil-
mesi gerekir. Oğuz Atay, Kafka'dan mülhem, bir parodi
metni olarak Babama Mektup'ta olanca kıyıcı alaycılı-
ğıyla kendine şöyle bir dil çıkarır: "Yaşarken tüm başa-
risızlıklarımın nedeni olarak seni gördüm, şimdi ölüsün
ama ben hâlâ başarısızım."
Bu parçada bahanelerle ilgili asıl anlatılmak istenen
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sığınılacak bir liman olarak görülüp başarısızlığa
kapı aralamaktan başka bir şey değildir.
B) kişinin kendisine karşı sağlam bir duruş sergileme-
siyle ortadan kalkar.
28. Düşkaçıra
başkahra.
dir. Bu du
dan bir c
içinde ro
Böylece
ruz. Öy!
ğini hat
öykü o
kusunu
lelerle
doğay
ğini, z
daire
bir di
Bu
aşa
AT
et Başarıya giden yolda insanlara tuzaklanmış mayın-
Jardan farksızdır.
D) Üreten insanın kişiliğinin hayata yansıması olarak
değerlendirilmelidir.
E) Başarısızlıkla mücadeleden kaçışın bir göstergesi
olarak ele alınmalıdır.
B)
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce14. Mai ve Siyah'ta Ahmet Cemil'in Tepebaşı bahçesinde
gördüğü/ anlatılan yerle, bir gemiyle İstanbul'dan ay-
rılışında gördüğü anlatılan yer arasındaki fark, okuyu-
cunun sadece çevreyi öğrenmesini değil kahramanın
ruh hâlini de çözümlemesini de sağlar. Eylül'de de
çev-
re aktif bir işlevdedir ve kahramanın iç dünyasının yan-
siması olarak karşımıza çıkar.
Bu parça romanın yapı unsurlarından hangileri
arasındaki ilşkiden söz etmektedir?
A) Kişi - Olay B) Zaman - Olay C) Mekân - Kişi
D) Zaman - Kişi
E) Olay - Mekân
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceA
A
A
20. Yeni yapılan küresel bir araştırmaya göre, yaşları 16 ila
25 arasında değişen her 10 gençten altisi iklim değişikli-
21.
ği konusunda çok endişeli ve bu konuda alinan tedbirleri
yeterli bulmuyor. Onlar varoluş kaygısıyla gelecekleri-
ni garantiye almak istiyor ve olası bir krize karşı acil bir
mücadele talep ediyorlar. Tam bu yüzden küresel olarak
iklim grevlerine çıkıyorlar, bilimin söylediklerine kulak
verilmesi ve hemen harekete geçilmesi gerektiğini güçlü
bir şekilde ifade ediyorlar. Geleceklerinin kendilerinden
önceki nesillerin yarattığı tahribat nedeniyle mahvol-
masını istemiyorlar. Kendilerinin hiç dâhil olmadığı bir
geçmişin sonuçlarını yaşamak yerine, sürdürülebilir bir
yaşam talep ediyorlar.
Bu sözler aşağıdaki soruların hangisine karşılık
söylenmiş olabilir?
A) Türkiye'de iklim alanında uzmanlaşan yeterli sayıda
sivil toplum organı var mı?
B) Kuşaklar arasında iklim konusuna yaklaşım açısın-
dan bir fark görüyor musunuz?
C) Genç kuşakların iklim krizine ilgisi ve bu konudaki
farkındalığı hangi seviyede?
D) Sivil toplum, iklim politikalarının şekillenmesinde ne
ölçüde sürece dâhil ediliyor?
E) İklim ve çevre konularında duyarlı olan gençlerin bir
arada olduğu hangi ortak ağlar var?
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce4. "Kullandığım sözcükler, sizin her gün kullandığınız
sözcüklerdir ama sözcüklerimiz yine de aynı değildir."
(Paul Claudel)
sözcükbre farklı anlonlo
Bu cümle edebi metinde kullanılan dilin hangi
yönüne işaret etmektedir?
A) imgesel olusuna
B) Mecazı bir dil olduğuna
C) Bilgi vermekten ziyade estetik bir amaç için kulla-
nildiğina
D) Bireysel yönü ve özgünlüğüne
Sosyal yaşamdaki önemine
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce(OSYM
SORULAR
Aranto kelimele?
Insanlar pek çok şey bilirleb: Ne zaman kar yağacağını, ne
zaman hasta olacaklarını, mutlu veya mutsuz olacaklarını,
Amerika kıtası'nı kimin keşfettiğini, Istanbul'u kimin
aldığını, dairenin alanının kaç metrekare olduğunu,
. Güneş'in her gün doğup battığını vb. Bütün bunlar bilginin
doğasının aslında karmaşık bir şey olduğunu
göstermektedir. Bilmek sözcüğü, bu yüzden değişik
dillerde çok zengin anlamlar taşımaktadır. Gerçekten de
"bilmek" sözcüğünün yalın anlamı "tanımaktır" olsa da bu
sözcüğe ve bu sözcükten türeyen sözcük gruplarına
baktığımızda "tanıma", "onaylama", "ikrar etme", "tanınmış
olma", benzer şekilde “görmek", "kavramak", "anlamak"
gibi pek çok sözcüğün bilmeyle ilgili olduğu
ánlaşılmaktadır
.
Bu parçada aşağıdaki yargılardan hangisini
destekleyen bir durumdan söz edilmektedir?
At Her icat, bir sonraki icadın temellerini oluşturur.
Dünyanın keşfedilecek pek çok özelliği vardır.
Bilim, insanoğlunun keşif ve icatlarına yön vermiştir.
D) Bilmenin kapsamı son derece geniştir.
E) Insanoğlu, yeni bilgiler edindikçe evreni daha iyi
tanımıştır.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce2.
“Bu yönetmenimizin her filminde izleyici farkında ola-
rak ya da olmayarak izlediklerini kendi hayatına akta-
rir."
Bu cümleden sözü edilen yönetmenle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Filmleri izleyiciyi farklı bir hayat yaşamaya özendi-
rir.
B) Çektiği filmler izleyiciyi bambaşka dünyalara yolcu-
luk yaptırır.
C) Filmleri aracılığıyla hemen her izleyicinin hayatını
etkilemektedir.
D) Filmleri daha çok yaşanılan gerçek hayatı aktarma-
yı amaçlar.
E) Filmlerinde kullandığı diyaloglar herkesin anlayabi-
leceği derecede sadedir.
d
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce11. ve 12. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız
Ahlak felsefesi, insan eylemlerini konu edinirken kavramları esas
almaktadır. Bu kavramlar, aynı zamanda insan eylemlerini doğ-
rudan nitelemektedir. Bunlardan bazıları şunlardır: Ahlak yasa-
si, ahlaki eylemleri belirleyen herkes için geçerli olması gerekli
kurallardır. Bu kurallar, bireye nasıl eylemde bulunacağı konu-
sunda yol gösterir. Ahlaki karar, bireyin kendi özgür iradesi ile ve
iyiyi isteyerek ahlak yasasına uygun olarak verdiği karardır. Ah-
laki eylem, ahlaki açıdan iyi ya da kötü olarak değerlendirilebi-
len eylemlerimizdir. Ayrıca ahlak felsefesi tartışmaları için ev-
rensel ve kişisel kavramlar da önemlidir. Genel olan, evrensele;
kişisel olan ise bireysele işaret eder.
11. Bu parçadan hareketle ahlak felsefesi aşağıdakilerin hangisin-
de doğru tanımlanmıştır?
A Bireyi ve onun iç dünyasındaki çatışmaları konu edinen, ki-
şiselliği öneren bir etik kuramıdır.
B) Ahlaki eylemler ve kararlar ölçeğinde sınırlandırılması, çok
sesli düşünülemeyecek bir olgudur.
C) insan edimlerinde düşüncenin zihindeki soyut ve genel ta-
sarımlarını temel alan bir disiplindir.
B Filozofların kurallarını belirlediği evrensel ve kişisel unsur-
Tari etik açıdan yorumlayabilen yöntemdir.
El Kişisel eylemleri genel ahlak kurallarının dışında değerlen-
dirmeye ve konumlandırmaya olanak veren bir olgudur. ?
.
. P T
ml
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce3. "Aşağıdaki cümlelerin hangisi kanıtlanabilirlik
açısından diğerlerinden farklıdır?" şeklindeki
bir sorunun doğru cevabı olan seçenekte
"Sanatı esas mesleğin yanında arada sırada
ilgilenilmesinde zarar olmayan, rahatlama amaçlı
bir hobiye indirgemiş olmamız, ufkumuzu ciddi
biçimde daraltacaktır." cümlesi yer almaktadır.
Buna göre sorunun diğer seçeneklerinden
herhangi birinde aşağıdaki cümlelerden
hangisi yer alamaz?
A) Önceki kuşakların hem teknolojik hem de
sosyokültürel gerçeklikler bakımından müzikle
kurduğu ilişkiyi gözden kaçırmamalıyız.
B) İbn Haldûn'dan Hegel'e kadar uzanan bir
yelpazede farklı düşünürler her yeni dönemin
kendi sonunu hazırlayacak ögeleri taşıdığı bir
insanlık serüveninden söz etmişlerdir.
C) Batı'da kamusal alan ve güncel sanat
arasındaki ilişkinin tartışmaya açılması,
20. yüzyıl başlarında dadaistlerin "salon
sergileri"ne tepki göstermesiyle başlar.
D) Okul çağındaki Çinli çocuklar üzerinde
yapılan ştırmada, düzenli balık tüketimi
ile nitelikli uyku arasında bir bağlantıya tanık
olundu.
IN
E) Bazı matematiksel problemlerin asırlar sonra
çözülebilmesi, matematik bilimi tarihinde
örneklerine rastlanan bir durumdur.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce15. (1) Memduh Şevket Esendal, Türk kısa öykücülüğünün
öncülerindendir. (II) Öykülerindeki konu ve olay yönün-
den yazma rahatlığı, kendisinden sonra gelen pek çok
yazara ömek olmuştur. (III) Öykülerini "Birinci Kitap".
"ikinci Kitap" adlı yapıtlarında toplamıştır. (IV) Geri
kalan öyküleri de ölümünden sonra "Temiz Sevgiler",
"Ev Ona Yakıştı" adlı kitaplarda toplanmıştır. (V) Türk
öykücülüğünü, Maupassant tarzı öykülerden Çehov
tarzı öykülere yönlendirmeyi başarmıştır.
Memduh Şevket Esendal ve öykücülüğünden söz
edilen bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili
olarak aşağıdakilerin hangisi yanlıştır?
A) Icümlede, öykücülüğümüzdeki yeri belirtilmiştir.
B) II.cümlede, genç yazarlar tarafından taklit edildiği
öne sürülmüştür.
C) III.cümlede, eserlerini hangi başlıklar altında topla-
dığına değinilmiştir.
D) IV.cümlede, bazı öykülerinin başkaları tarafından
toplanıp yayımlandığından bahsedilmiştir.
E) V.cümlede, Türk öykücülüğünü yönlendirmedeki
rolü hakkında bilgi verilmiştir.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce6.-11. sorularda başta verilen cümleden kesin
olarak çıkanlabilecek yargryt bulunuz.
6
1940 yılında saalte 65 km hızla esen rüzgånn etkisiyle
yıkılan Tacoma Narrows Bridge isimli köprü, saatte 80 km
hıza kadarki rüzgarlara dayanıklı olacak şekilde onant-
masının ardından öngörülemeyen şiddetteki rüzgâr sebe-
biyle yeniden yıkılmıştır.
A) Tacoma Narrows Bridge Isimli köprü, rüzgarın şiddelly-
le yıkıldıktan sonra 1940 yılında tamir edilmiştir
B) Şiddeti saatte 80 km hızdan fazla olan rüzgar, Tacoma
Narrows Bridge adli köprünün yeniden yıkılmasına ne-
den olmuştur.
C) Tacoma Narrows Bridge adlı köprünün 1940 yılında
yıkılması, beklenmedik bir durum olarak değerlendi-
rilmiştir.
D) ilk yıkılışından sonra Tacoma Narrows Bridge isimli
köprünün tamiri sırasında oluşan şiddetli rüzgar tekrar
yıkıma neden olmuştur.
VE) Tacoma Narrows Bridge adlı köprü, 1940 yılında saal-
le 65 km hızla esen rüzgara dayanıklı hale getirilmesi-
ne karşın yıkılmıştır.
(2020-DGS)
secenes igen
Hizo kadarki diyor. B
den forle
diyor.
80 cm den
kam kutusu {Anis Bolers
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce7.
Antik Dönem'deki sanatla bilim arasındaki ilişkileri incele-
yen bilim insanları, bilim ile sanatın iç içe girdiği, birbirini
tamamladığı sonucuna varmışlardır. Bilinen bir gerçek var
ki insan sadece bilimle açıklanamaz. İnsan psikolojisinin
formüllere dökülemeyen, alaca karanlık bir bölgesi vardır.
Edebiyat o bölgeyi aydınlatır. Homeros, Yunus Emre,
Mevlânâ, Shakespeare, Stendhal, Flaubert... olmasaydı
insanlık düşüncesi aynı noktaya gelebilir miydi? Dosto-
yevski olmasaydı insan psikolojisi hakkındaki bilgilerimiz
eksik kalmaz mıydı? Aynı şekilde, 19. yüzyıl Fransa'sın-
daki insanı, Balzac'ın romanlarını okumadan anlamak
mümkün müdür?
Aşağıdaki yargılardan hangisi, bu parçada belirtilen
görüşlerle ilgili değildir?
AY Hayal gücü, gerçek kadar önemlidir.
By Insanla ilgili bazı bilinmeyenler, sanatla açığa çıkar.
C) Sanat, kimi yönleriyle bilime işık tutar.
D) Bilim olmadan sanat olmaz.
E) Kimi parlak isimler, insanlığı ileri taşır.
TYT/ TÜRKÇE