Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce28. •
29
Milano, Lombardia Bölgesi'nin başkenti ve İtal-
ya'nın en büyük ikinci kenti. İsminin moda, lüks,
zenginlik, şıklık gibi kavramları çağrıştırdığı bu
şehir, büyük bir metropolün tüm özelliklerine
sahip. Marka kavrami Milano'da yaşamın bir
parçası. Lüks İtalyan markaları her Milanolu-
nun sahip olduğu sıradan şeyler gibi. Milano-
lular turistlerden hemen ayırt edilebiliyor çünkü
onlar eşofmanla, parkayla, sweatshirtle sokağa
çıkmıyorlar. Her an şık, bakımlı, alışverişe bile
çıkarken özel bir davete gider gibiler.
Milano hareketli bir şehir olmasının yanı sıra göl-
lere, ormanlara, sessizlik ve huzura da kısacık
bir tren yolculuğu mesafesinde. Şehir merkezin-
deki nüfus 1,5 milyonu bulmazken çevresindeki
bu sakin, sessiz kasabalarla nüfus neredeyse
4,5 milyona ulaşıyor. Şehir merkezi sanki tu-
ristlere bırakılmış gibi baktığınız her yerde turist
grupları görüyorsunuz. Yöre halkı ise ağırlıklı
olarak şehrin hemen dışındaki bu bölgelerde
yaşıyor. Şehirdeki ihtişam, şehrin çevresindeki
tevazuyla dengeleniyor. Bu denge, bence şehrin
ruhunu yansıtıyor.
Bu iki parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi
söylenebilir?
A) Bir bilginin iki farklı örnekle anlaşılmasını sağ-
Tamaktadırlar.
B) İki farklı konuya ilişkin ortak bir görüşü vurgula-
maktadırlar.
C) Aynı konuyu farklı yönleriyle değerlendirip ele
almaktadırlar.
D) Aynı düşünceyi pekiştirmeye yönelik farklı ör-
nekler vermektedirler.
E) Farklı üsluplar kullanarak konuyu açıklamakta-
dirlar.

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşüncefinal dergisi
21. Durum öyküsü ve olay öyküsü, belli edebî
hikâyeleri daha iyi sınıflandırmak amacıyla
ortaya konulmuş iki kavramdır. Ancak bir öy-
künün illa durum veya olay öyküsü şeklinde
tasnif edilmesi gibi bir zorunluluk yoktur. Her
iki türün de özelliklerini taşıyan eserler olacağı
gibi, bu gruplardan ikisine de uymayan eser-
lere rahatlıkla rastlanabilir
2
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına
göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) Öykülerin yarısı durum öyküsü, yarısı olay
öyküsüdür gibi bir kesinlemede bulunmak
doğru değildir.
B) İster bir duruma isterse de bir olaya bağlı
olsun her öykünün temelinde insan vardır.
C) Olay öyküleri ile tanınan Maupassant'in is-
minin de bu tarz öyküleri tanımlamak için
kullanıldığı görülür.
D) Bir eserin olay öyküsü mü, yoksa durum
öyküsü mü olduğunu anlamanın birçok
yolu mevcuttur.
E) Eğer öyküde yaşanan olayları rahatlıkla
özetleyebiliyorsanız, bu bir olay öyküsü-
dür.
6

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
39
(1)
Un
dir
Ec
ça
Gi
insanlar yüzyıllar boyunca merak etmiş, araştırmış ve öğren-
miştir. Bu ilgi ve merak tarih boyunca giderek artmıştır. Merakın
en büyük temsilcileri şüphesiz çocuklardır. Sürekli bir yerleri
kurcalarlar, farklı şeyler keşfederler veya kendi yeteneklerini
geliştirirler. Peki, felsefe gereksiz midir? Bilim tek başına olsa
ne fark eder? Felsefenin sonuca ulaştırmaması onu gerek-
siz yapar mı? Felsefenin kavramsal olarak doğuşu bilinse de
aslinda insanlar çok daha öncesinden merakları sayesinde
felsefe yapmaya başlamışlardır. Yani felsefenin doğuşu, sor-
gulamanın doğuşuyla aynı zamanda olmuştur. Neden, niçin,
nasıl, neden varım, amacım ne gibi sorular önceki zamanlarda
merak sayılsa da sonraki yüzyıllarda bunların, felsefenin baş-
langıcı olduğu anlaşılmıştır.
giz
bü
ma
PE
3
37. Bu parçada felsefeyle ilgili asıl anlatılmak istenen
aşağıdakilerden hangisidir?
A Merak etme ve sorgulama, felsefenin başlangıcını
oluşturur.
Bilim ve felsefe sorgulama özellikleriyle aynı zaman-
da ortaya çıkmıştır.
C) Aslında her merak edişimiz, bizim bir felsefe yaptığı-
mizin bir göstergesidir.
D) Felsefe, soru sormak ve sorulan sorunun cevabını
bulmaya çalışmaktır.
Felsefenin ne zaman başladığıyla ilgili birçok görüş
ortaya atılmıştır.
karekök

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce16. (1) David Hume: insan zihnindeki algılanın yapısını, güç-
loluk ve canlılıkları bakımından, izlenimler ve düşünceler
(idealar) biçiminde iki sınıfa ayın (W) Daha az güçlü ve
canlı olan zihin algılarına, düşünceler daha canlı olan
algılara ise "izlenim" adını verit (1) Daşüncelerin malze-
mesi ise duyu verileridir; kaynagi dış dünya değil, insan
zihninin kendisidir. (IV) Izlenimler, duyu verileridir, izlenim-
lerin kaynağı duyulardir, bu nedenle daha canlı ve güçlo-
dür. (V) Izlenimler, ona göre, işittiğimiz, gördüğümüz, his-
settiğimiz, sevdiğimiz veya nefret ettiğimiz, arzuladığımız
veya istediğimiz andaki algılardır.
Bu parçanın anlam akışındaki bozukluğun giderilmesi
için numaralanmış cümlelerden hangi ikisinin yer de-
ğiştirmesi gerekir?
A) I ve II
B) I ve IV
D) III ve v
E) IV ve v
9) 1) ve III

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceORTA CAGDA DUNYA
KOPILOT
.
Kavimler Göçü sonucunda Avrupa'da;
• Avrupa'nın bugünkü temellerinin atılması,
• Feodalite rejiminin ortaya çıkması,
Roma İmparatorluğu'nun ikiye ayrılması
meydana gelen bu gelişmelerin Avrupa'da hangi
alanla ilgili olduğu söylenebilir?
A) Askeri
B) Hukuki
C) Siyasi
D) Kültürel
E) Dini

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceTürkçe
23. Insanlığın tarihi kadar eski olan köprünün ilk örneği dere
üzerine atılmış bir kütükten ibaret olmalı. Fakat zaman
içinde o da gelişti, değişti. Asmasından, tahtasından,
kemerlisinden, taşından, çelik kafeslisinden geçildi;
hendesenin hikmetini kimi koruyan kimi kaybeden
mühendislerin, uzmanların elinde yükseldi. Sadece iki
yakayı değil iki şehri, iki kıtayı bir araya getirecek cesa-
met ve güce ulaştı. ---- Pek çok eserin ismidir bu yüz-
den, Ayşe Kulin'in romani, Sezen Aksu'nun şarkısı, ilhan
Irem'in albümü, Sait Faik'in şiiri, Drina Köprüsü ve daha
niceleri bunun örnekleridir.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına gö-
re aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Köprü kendisindeki bu cesamet ve güç sayesinde in-
sanlar için vazgeçilmez ve değişmez bir parça olmuş.
tur
B) Köprü, görünür dünyanın nesneleri üzerinde tanımla-
maktan hoşlanan imgeler dilinde zengin bir lügate sa-
hiptir
C) Köprü, bazen bir şehrin siluetine oyle bir yerleşir ki o ol-
maksızın şehri anlamak mümkün değildir
D) Aynı zamanda eski ve yeni zamanlarda değerini koru-
yan gönlün iki yakasını bir araya getirmiştir
E) Insanların bu kadar çok köprü üzerine çalışmalarının
sebebi köprüyü iki insanın kavuşmasına benzetmeleri-
MIRAY YAYINLARI
dir

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce8. (1) Yazının icat edilmesi ve tabletler üzerine kayıtlar
düşülmesi için Afrika kemiklerinden sonra binlerce yıl
bekledik. (II) Kazılarda bulunan tabletler okunduğunda
daha çok günlük hayat, ticaret ve yasalar hakkında
bilgiler ediniliyor. (III) Arada sırada bizi şaşırtan bazı
matematik tabletleri de çıkıyor. (IV) George Arthur
Plimpton'un Columbia Universitesine bağışladığı
koleksiyonun 322 No.lu parçası olan tabletin ön
yüzündeki sayıların ne için yazıldığı konusunda hararetli
tartışmalar ve yazılmış pek çok bilimsel makale var.
(V) Son yıllarda tabletin arka yüzüne bakmayı akıl
ettik, buradaki çizgiler ön yüzdeki tablonun devam
ettirilmesinin planlandığını ama projenin yarım kaldığını
gösteriyor.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili
aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümle, yan cümlecikleri edilgen olan birleşik yapılı
bir cümledir.
B) II. cümlede birden fazla tamlayan tek tamlanana
bağlanmıştır.
C) III. cümlede belirsizlik anlamı taşıyan sifat vardır.
n
ir.
D) IV. cümle, birden fazla yan cümleciği olan bağlı bir
cümledir.
E) V. cümlede farklı yapıda fiillere yer verilmiştir.

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce(38. Ödül ve ceza mekanizmalarını devreye sokarak çocukla-
nimiza kitap okutmanın taraftarı değilim. Hatta bir ödüle
ulaşmak veya bir cezadan kurtulmak için kitap okumak-
tansa hiç okumama taraftarıyım. Bence insanla kitap
arasına, gönüllü ve kuvvetli bir bağdan başkası girme-
meli. Çocuk, kitabın sayfalarında dolaşırken elde edece-
ği hazla sanatsal bir ödüle kendisi ulaşmalı.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
A Ödül, çocukların gelişiminde önemli etkiye sahiptir.
B) Çocuklar, kitap okumayı istekli bir şekilde yaparsa
anlamlı olur.
C) Çocuklara her dönem kitap okutulmalıdır.
D) Çocuklar ödül karşılığında kitap okuyabilir.
E) Kitap okuma alışkanlığı her çocukta farklıdır.

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceTYT / TÜRKÇE
33) Ahmet Haşim'de gördüğümüz dünya basit ve dar olan "tek
bir dünyadır. Kabaca söylenirse, "melal'e indirgenebilir.
Fazla dar olduğu için "yoğunluk kazanması ihtimali artmış-
tir. Yoğunluk şiir için iyi bir şeydir. H. Ama Haşim'den
daha öz şair olan bir kimse, aynı tek dar dünya içinde ya-
ziyorken onun verdiği yoğunluğu şiirlerine verebilir mi? Hiç
sanmiyorum. Sadece aşk ve aynlik şiiri yazıp da bir başan
seviyesine yükselememiş şairlerin sayısı az midir? ---
Bu parçadaki numaralanmış yerlere getirilebilecek en
uygun cümleler sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde ve-
rilmiştir?
All. Çünkü şiirin dünyası da tek bir dünyadır.
II. Bundan dolayı edebiyat dünyası çok zorlu bir dünyadır.
B) 4. Çünkü bu, şiiri düzyazıdan ayıran bir niteliktir.
II. O hâlde dünyanın tekliği, darlığı, yalnız başına, şiiri
estetiksel bir eser yapmaya yetmiyor
1. Yoğunluk düzyazıyı da sanatsallaştıran bir ögedir.
II. Dolayısıyla çok genişliği olmayan tek dünya her zaman
iyi sanat eserinin doğmasını sağlıyor.
Dr. Çünkü sanatsal düzyazı şiirden çok farklı değildir.
II. Bundan dolayı aşk ve ayrılık şiiri yazmakla başlayıp
Gradan evrensel konulara yükselmek gerekir.
E) 1. Cankü şiir duygusal bir atmosfer kurar.
Bu şairlerin hiçbiri Ahmet Haşim gibi klasikleşmiş bir
şairle karşılaştırılamaz.

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceTYT/Türkçe
6
4. Refik Halit Karay, Hüseyin Rahmi'nin ölümü üzerine
"Türkiye'nin örf ve âdetler tarihçisi öldü. Birer Hüseyin
D Rahmi'si olan geçmiş dönemler, büsbütün geçmiş
sayılmaz.” demiştir.
Bu cümlede Hüseyin Rahmi ile ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi anlatılmak istenmiştir?
A) Tarih bilimini edebiyatın faydasına kullandığı
B) Üslubuyla okuyucu üzerinde etki bıraktığı
C) Romanlarında toplumsal sorunları ele alıp çözüm
önerileri getirdiği
D) Yaşadığı dönemi yansıtarak dönemin unutulmasına
engel olduğu
E) Sanatlı ve başarılı anlatımıyla edebiyatı geniş
kitlelere sevdirdiği
150

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceSayısal
ro-
ev-
ve
ur.
23. Uygar toplumlarda bireyin kendi uğraş alanında ilerleme
si, önemli görevlere yükselmesi, gelişmiş bir okuma yetisi
aracılığıyla kazandığı bilgi birikiminin sonucudur. Herhan-
lik yaşantısının bir parçası hâline getirmiş kimse, basili
gi bir bilgi alanında okumayı bir alışkanlık, kendi günde-
sözcüklerin taşıdığı bilgiyi hiçbir zaman olduğu gibi be-
nimsemez, okuduğuna kimi yönden katılmaz, kitaplarda,
dergilerde karşılaştığı her yeni görüşle bir kez hesaplaşır,
böylece kendi özgün, bağımsız düşüncesini oluşturur.
Parçadaki okuyucunun sözü edilen belirgin niteliği
aşağıdakilerden hangisidir?
7
A) Kitap okumayı alışkanlık hâline getirmesi
B) Yazara düşünceleriyle yol göstermesi
C) Mesleğinde yükselmek için okumanın gerekliliğini bil-
mesi
D) Kitapları sadece bilgi edinmek için okuması
E) Yazılı eserlere eleştirel bir bakışla yaklaşması

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceSınav Kodu: L112
TÜRKÇE TESTİ
9.
"Çan, Ezan, Hazzan" TRT'nin
yayınladığı Antakya belgeselinin
adı. Bu üç sözcük çok güzel anlatıyor aslında dinlerin birleştiği,
başka başka fakat birlikte yaşayan insanların kenti Antakya'yı...
Geçtiğimiz hafta sonu, yine erkenden, soğuk ve yağmurlu bir
İstanbul sabahında yollara düştüm. Ve daha önceden planlan-
mış bir şekilde üç güzel dostla birlikte Hatay'a kaçtım. Gitme-
den Antakya hakkında bir sürü şey okudum, daha önceden gi-
denlerden fikir aldım, sordum soruşturdum ve öyle yola çık-
tim. Antakya deyince en çok duyduğum iki şey vardı: yemek
ve mutfak kültürü.
Bu parçada aşağıdaki noktalama
işaretlerinden hangisinin
kullanımıyla ilgili olarak bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Tırnak işareti (" ")
B) Nokta (.)
cl üç nokta (...)
D) Virgül (,)
E) İki nokta (:)

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceA
A
7.
1. Küçürek (minimal) öykülerde yazar, öyküsünü
daha önce okurun belleğinde örneklerini bu-
labileceğine inandığı ve aynı konuları işleyen
metinlerin göndermeler dünyasından yararla.
narak olabildiğince az sözcükle kurmaya çalı-
şir.
II. Bir roman konusu olabilecek bir konunun ya.
zarin azami tasarrufu sağlayarak üç beş cümle
hâlinde ifade etmesi minimal öykülerde aranan
temel özelliklerdendir.
Numaralanmış I. cümle ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenebilid?
A) II. cümlede ortaya konulan durumun koşulunu be-
lirtmektedir.
B) . cümlede ortaya konulan düşüncenin zıddını sa-
vunmaktadır.
C) II. cümledeki yargıyı farklı örnekler üzerinden tek-
rar etmektedir.
D) II. cümlede belirtilen durumun sebebini açıklamak-
tadır.
E) II. cümlede bahsedilen özelliğin nasıl ortaya konul-
duğunu göstermektedir.

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşüncean
den
ngiltere
1. Birçok kişi altının topraktan sadece siyanürle
11. Gece
or,
9.
ayrıştırıldığını bilmektedir.
avre
II. Dünyadaki altınların büyük bir kısmı birçok
kişinin bildiğinin aksine yıkama yoluyla topraktan
andi
bu
ayrıştırılmaktadır.
bazı
yollann
Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir
biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden
aile
bat
de
Öz
hangisidir?
rülen ba
e'de de
B
u gibi
hin bat
k
asladi
Kışlan
sens
Tak
At Topraktan altın çıkarmanın yanlış bilinen
yöntemlerinden biri de siyanür kullanılmasıdır oysa
altın topraktan yıkama yöntemiyle çıkarılmaktadır.
B) Pek çok kişinin bildiğinin aksine dünyadaki altınların
çoğu topraktan siyanürle değil yıkama yöntemiyle
ayrıştırılmaktadır.
Altinin topraktan ayrıştırılmasında birçok kişinin
siyanür kullanıldığını düşünmesi doğru değildir.
b) Altini topraktan ayrıştırmada, birçok kişinin bildiğinin
aksine, sadece siyanür kullanılmaz, yıkama yöntemi
de kullanılmakta hatta dünyadaki altınların çoğu
yıkama yoluyla topraktan ayrıştırılmaktadır.
EY Yeryüzündeki birçok kişi altını topraktan
ayırmak için en etkili yontemin siyanür olduğunu
düşünmektedir oysaki altını topraktan ayırmanın en
iyi yöntemi yıkamadır.
75

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce33. Editör ve editörlük denince zihinlerde bir şeyler uyanı-
yor elbette ama sıra tanıma gelince su biraz bulanıyor,
Çünkü "iş"in kapsam ve sınırlanı, yayıncılığın yapılış
şekline ve mantığına göre kolaylıkla değişebiliyor, daha
doğrusu değiştirilebiliyor. Yayıncılığı amatör bir ruhla
(heyecanla, merakla, öğrenme arzusuyla) ve aynı za-
manda profesyonelce (bilgiyi ve liyakati esas alarak)
yapanlar ile meseleye yalnızca nicelik ya da ticaret ve
"hızlı üretim" açısından bakanlar arasında belirgin bir
nitelik farkı oluşuyor elbette. Bu noktada nitelikli kitaplar
oluşturmada editörlük hayli önemli.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Editör olabilmek için çok geniş bir bilgi birikimine
ihtiyaç vardır.
B) Editörler, yayın sektöründe kaliteli bir eser oluştu-
rabilmek için önemli bir rol üstlenir.
C). Editörlük yayınevinin esere bakış açısıyla değişen
bir meslektir.
D) Bugüne kadar editörlük mesleğinin içerik olarak tam
bir tanımı yapılamamıştır.
5) Editörler, edebi eserlerin okura ulaşmasında okurla
yayınevi arasında köprü görevi görür.

Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce4.
O
2. Denemeler, Montaigne'in kendini anlattığı özgün bir yapıt-
tır. Bu türde yazan diğer yazarlar, kendi doğumlarıyla baş-
layan zaman akışının hiç dışına çıkmazlar. Oysa Montaigne,
hedefleri doğrultusunda zaman akışını aşmıştır. Düşüncele-
rini zamanla sınırlamadan anlatır. Küçük parçalar hâlindeki
anlatılarında "insanın özü”nü kaliplara dökmez, yazdıklarıyla
okurun zihnini özgürleştirmeyi hedefler. İnsanı, “sahip olduğu
benliğin önde olduğu bir varlık olarak oluşturmak gayesini
gütmüştür eserinde.
Bu parçanın konusu aşağıdakilerin hangisidir?
A) Denemeler adlı yapıtın niteliği ve yaz ış amacı
B) İnsanın özünün ne olduğunun
araştırılması
C) Özgün eserlerin nitelikleri
D) Montaigne'nin bilime katkısı
E) Denemenin diğer türlere kaynaklık etmesi