Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

DIYALOG TAMAMLAMA 9 in N OH..2022 redeki esk, 3. Muhabir: (1) ---- Çevre Derneği Başkanı gelen" Ingiltere'de Romanesk 18 Aralık 1818 rafından k terimi de başlangıç olmak üzere aralığında -ak başlangıcı sekleşen theden Sürdürülebilirlik, doğa ile insan arasındaki dengeyi koruyan ve gelistiren dinamik bir süreçtir. Dünya genelinde her yıl 13 milyon Olüm ve dünyadaki hastaliklarn yaklaşık dörtte biri önlenebilir çevresel nedenlerden kaynaklanmaktadır. Çevresel nedenler arasında beslenme, hareketsiz yaşam ve çevre kirliliği ilk sıralarda yer almaktadır. Sürdürülebilir yaşam tarzı ile bu nedenler ortadan kaldınlabilir. Muhabir: (II) ---- ikinci - EVT Çevre Derneği Başkanı: Üzerinde yaşadığımız gezegen insanlar tarafından hoyratça kullanılmaktadır. Bu anlayışın temelinde, bu hoyratlığı ortadan kaldırma var. Her ne üretiyor veya tüketiyorsak bunu doğa ile uyumlu bir biçimde yapmak en temel adım. Karbon salınımını azaltmak çok önemli. Hayvansal gıdaları az tüketmek, sentetik giysilerden kaçınmak, kalorifer, klima kullanımını en aza indirmek başlıca amaçlar. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? LİMİT YAYINLARI Vinos) la da Orta kültür şünceyi ümkün lojisinin e yaşamış ile MŐ Theogonia e kâinatın ilgili Hlığının ebiyatı ve ide olmadığı Eğa ev A) I. Sürdürülebilirlik ne anlama geliyor II. Sürdürülebilir yaşam anlayışının insanlara benimsetilmesi için nasıl çalışmalar yapılabilir B 1. Sürdürülebilir yaşam anlayışının topluma, insanlığa yararları nelerdir II. Sürdürülebilir yaşam anlayışında beslenme, giyim, barınma gibi alışkanlıkların nasıl olması hedeflenmektedir C) I. Sürdürülebilir yaşam anlayışı, hastalıklara çözüm olacak mi II. Toplumun, sürdürülebilirlik alanında bilinçlenmesi konusunda fayda sağlayacak projeleriniz ve çalışmalarınız neler D) I. Sürdürülebilir yaşam anlayışının günümüzde uygulanabilmesi mümkün müdür II. Sürdürülebilirlik, çevreye ve insana ne kazandıracak E) I. Sürdürülebilir yaşam anlayışının çıkış noktası nedir arin nak ngisi II. Sürdürülebilir yaşam anlayışı uygulamaları esnasında nasıl zorluklar yaşanmaktadır E) V KRONOMETRE PARAGRAF SORU BANKASI 205

7. Heyecan isteği ve can sikintisi mutsuzluk doğurmaktadır. Ne var ki, can sikintisi büsbütün kötü bir şey sayılmama- lıdır. Can sıkıntısı, kimileri verimli kılar. Bütün büyük yapıt- larda (eser) sıkıcı bölümler, bütün büyük yaşamlarda ilgi çekici olmayan dönemler vardır. Birinci yaprağından so- nuncu yaprağına kadar göz kamaştıran yapıtlar, büyük ya- pit değildir. Yeryüzünün temposu yavaştır. Birçok büyük işlerimizde verimli monotonluğa boyun eğmek zorundayız. Birtakım iyi şeyler vardır ki, belirli derecede monotonluk olmadan mümkün değildir. Modern kentlilerin çektiği can sıkıntısı, doğadan uzak bulunuşlarıyla ilgilidir. Istedikleri gibi yaşayabilecek derecede varlıklı olanlarsa, can sıkıntı- sindan kaçmak isterlerken, çok daha kötüsüne tutulurlar. Mutlu bir yaşam, büyük ölçüde sakin bir yaşamayla müm- kündür. Çünkü gerçek hoşnutluk ancak sakin bir ortamda yeşerebilir. Parçaya en uygun başlık aşağıdakilerden hangisi ola- bilir? (1975) A) Can Sıkıntısının Etkileri B) Monotonluğun Etkileri C) Heyecan İsteği ve Can Sıkıntısı DJ Mutlu Bir Yaşam E) Monotonluk ve Yaşam

0:20 OS 2-A Türkçe 7. Kalemler vardır, yaşamı anlamlı kılar, güzelleştirir ; kalemler vardır, akıntıya kürek çeker. Bu cümlede kalem ile ilgili anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? # Kalem, geride iz bırakma tutkusunun bir sonucudur. lik ? B) Kalem, yaşanan dünyayı değiştirici, dönüştürücü bir güce sahiptir. C) Kalem, insan belleğinin, düş gücünün oluşturucusudur. . V D) Kalemin gücü, onu tutan ellere göre değişir. V E Her yeni kalem, kendinden önceki kalemlerin bir uzantısıdır.

E TESTİ 16. (1) Fotoğraf makinesi 1839'da Fox Talbot tarafından icat edildi. (IV) Başlangıçta seçkinlerin kullanımına açık olan cihaz; 30 yıl gibi kısa bir süre sonra polis dosya kayıtları, savaş muhabirliği, aile albümleri ve kartpostallar için kullanılmaya başlandı. (III) Kulla- nim alanı hızla artan fotoğraf makinesinin halk için ucuz maliyetli üretilen ilk örneği, pazara 1888'de sürüldü. (IV) Kullanım olanaklarının böylesine art- ması, fotoğraf makinesinin toplumu çok derinden ve can alıcı bir biçimde etkileyeceğinin göstergesiydi. (V) Fotoğrafın, görünümlere gönderme yapmada en baskın ve en doğal yol olması, sanayileşmenin sonuçlarının alınmaya başlandığı dönemde gerçek- leşti. (VI) Fotoğraf, her şeyi yakından gören tanık olarak dünyanın yerine o zaman geçti. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II B) III C) IV D) V E) VI "

2030 yilina kan asyonun PARAGRAF Paragraf 4.1. lama %33 Popüler edebiyat, modern sanayi üretiminin sayısı her y 3. gelişimine paralel olarak son üç yuz yilda bu- linda 1.800 yuk gelişme kaydetmiştir. Her alandaki piya- acaktır. Gelipe sa ilişkileri geliştikçe kitabın mal olarak değeri si için turizm na de giderek artmış ve sonunda kendi başına bir endüstri-alant haline gelmiştir. Kitap sek- törünun gelişimine en büyük katkıyı sağlayan eserler ise şüphesiz milyonları bulan satış ra- kamları ile popüler edebiyat ürünleridir. Tüm dünyada üretilen ve tüketilen kültürel ürünle- varında kalky rin büyük kısmi popüler edebiyat başlığına dâhildir. Bu geniş tüketime, piyasadaki ağır- Sil kaynayi ve Vi ekonomik i Bu zorlukların baş len isimleri taratin değerlendirmelerin mesi gerektiği anl I. Klâsik Türk edeb araştırmaların hi lik bakımından çalışmalarla tel günümüzde ale bakış açısı gel zorluklarla kar ncel verilere ya ligina rağmen ---- avini inandirici özellikle he III. Sosyal bilimia raminin geçe ile ilgili müla nesnel birta gerekmekl ların özne kıldığı göz R G IV. Her alan biyatı sa kendind ğında, olarak Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) popüler edebiyat ürünlerinin okurun üze- rindeki etkisi uzun soluklu olamamıştır B) modern sanayi bölgelerinde kendine ait y A bir alan açmakta zorlanmaktadır gpopüler edebiyat akademik alanda, yakın dönemlere kadar gereken ilgiyi göreme- miştir D) kendi alanındaki bu yüksek gücü, yakın zamanda akademik alanda yapılan çalış- N L malara terk etmiştir E) tüm dünya da olduğu gibi bizim ülkemiz- de de genç nesli olumsuz olarak etkile- miştir Y A Y 1 V. Bu yö döner rehbe önen A R Yukarıd lamlıb leri ye AVIY A) I ve

e ayak B 1 L G i 5 A H M A L. 32. (1) İnsan merkezci görüşlerin Batı kültürünün etkisi al- tinda ortaya çıktığı ve buna kaynaklık eden filozofların başında da Aristoteles'in geldiği söylenir. (11) Bilindiği gibi Aristoteles; insanları, ussallık derecelerine göre oluştur- duğu canlılar piramidinin en üst basamağına koyar ve bitkilerin, hayvanlar için olduğunu söyler. (III) Thomas Aquinas ve Kant'ın görüşlerini de Aristoteles ile aynı temele dayandırmak mümkündür. (IV) Kant da ahlak ilkelerini ortaya koyarken asıl amacın insan olduğunu, insanın bir araç değil amaç olması gerektiğini vurgula- yarak şöyle der: “İnsan, her türlü istek için rastgele kul- lanılacak sırf bir araç değil, kendisi amaç olarak vardır." (V) Bu ifadeleriyle Kant'ın, insanı merkeze alan ahlak öğretilerinin savunuculuğunu yaptığı söylenebilir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra “Doğanın hiçbir şeyi amaçsız meydana getirmedi- ğine, tüm şeyleri özel olarak ve insanlar için oluşturduğuna inanmamız gerektiğini belirtir." cümlesi getirilebilir? A) B) 11 C) III D) IV E) V

14. Öncülerin veya küçük birliklerin yaptıkları küçük savaşma a r 1 m 15. Birinin işini görme veya birine yarayan bir işi yapma h Z 16. Kimsesiz, zavallı olan a r p 17. Gücenmek, kırılmak, alinmak, incinmek

3 B. B Türkçe 19. Tüm kediler birbirleriyle aynı görünümde olmamasına rağmen neye göre hepsini kedi olarak tanıyıp sınıflan- dirabiliyoruz? Felsefede Platon'dan kaynaklanan ve bugünkü felsefi tartışmalarda bile karşılaşılan "evren- seller" kavramı var. Buna göre Platon, bir ideal biçimler evreninde ideal bir kedi şeklinin ya da temsilcisinin bu- lunduğunu, bizim de bu şekilden, bu biçimden haberdar olduğumuzu ve her kedi gördüğümüzde bu biçimle bir karşılaştırma yaptığımızı söylüyor. Platon'un açıklama- sini bütünüyle benimsemesek de maddesel dünyayı ke- diler, bulutlar, ağaçlar gibi kategorilerle algıladığımız ve yorumladığımız bir gerçek. Bu parçaya göre aşağıdaki önermelerden hangisi Platon'un varlıkları tanıma anlayışıyla örtüşür? A) Bir hayvana kedi denebilmesi için onun zihnimizdeki kedi algısına uyması gerekir. B) Zihnimizde canlandırdığımız her kedinin fiziki ev- rende bir karşılığı olmayabilir. C) Kedilerin dış dünyadakinden bağımsız olarak insan zihninde soyut bir tasarımı vardır. D) Dış dünyada kedi olarak nitelediğimiz hayvanların ni- teliklerini duyularımızla kavrarız. E) Bir hayvanın kedilere özgü genel yapiyi taşıması, kedi olması için yeterli olmaz. 20. Tarihin ilk çağlarından beri insanlar müzikle renkler ara- sında bir ilişkinin varlığına inanagelmiştir. Örneğin New- ton; kırmızı, turuncu ve sarı renklerin sırasıyla "do, re, krorlike

Polye, çok büyük karstik çukurlara verilen addır. "Karstik ova” olarak da ifade edilir. Geniş düzlükler ve ovalar genel olarak "polye" olarak tanımlanır. Kilometrelerce uzunlukta olabilen polye; lapya, dolin, uvala ve obruk olarak tabir edi- len yeryüzü şekillerinin en büyüğüdür. Polye, yüksek dağlar arasında oluşur. Çözülebilen kayaların veya kireçtaşlarının çözülmesi, dolin, uvala, lapya gibi erime çukurlarının birleş- mesiyle ortaya çıkar. Sırpça "ova" anlamına gelen polye, coğrafya literatürüne de bu dilden girmiştir. Ancak ovalar için değil "karstik düz çukurlar" için kullanılır. Örneğin; Muğla ili ve Akseki ilçesinin alanlarının karakteri polye oluşumudur. Türkiye'de genellikle Akdeniz ve İç Batu Anadolu bölgele- rinde, Toroslar ve çevresinde polyeler görülmektedir. Tür- kiye'de başlıca polyeleri şöyle sıralayabiliriz: Muğla, Milas, Seki, Bozova, Akseki, Elmalı, Kestel, Gembos, Korkuteli, Acıpayam, Tefenni, Tavas, Çivril, Yellice, Şuhut, Güngör- mez, Karabedir, Çukurkaya... Bu parçada polye ile ilgili olarak; nasıl oluştuğu, II. Türkiye'de hangi bölgelerde görüldüğa, III. dünyadaki en uzun polyenin nerede olduğu konularından hangilerine değinilmiştir? A) Yalnız B) Yalnız II C) Yalnız III E) II ve III D) I ve II Bid 32

33. Edebiyat ürünleri, zaman zaman edebiyat dışı tartışmalar- la, yazarlar da özel yaşamlarıyla gündeme gelmeye baş- ladı. Bunun sonucunda edebi alan magazinleşti ve medya dünyası, yazar, konu ve kullanılan dil anlamında romana ağırlığını koydu. Bu ağırlığın etkisiyle olmali, pek çok ga- zeteci, roman yazmaya hazırlanıyormuş. Elbette gazeteci- lerin roman yazma tutkuları, sadece meslekleri nedeniyle eleştirilemez. Ama bu meslek erbabinin, alışmış olduğu yavan üslubu ve üçüncü sayfa haberi derinliğindeki hikâye- leri edebiyata taşımasına da göz yumulamaz. Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Edebiyat alanında kimsenin tek başına söz sahibi ola- mayacağı B) Roman yazmak için yaşamla ve insanlarla ilgili biriki- me gereksinim duyulduğu C) Kitapların reklam malzemesi olarak kullanılmasının yanlışlığı D) Edebiyata, gazetecilik malzemesinin ve dilinin girme- mesi gerektiği E Gazetelerde kullanılan dil ile edebiyat dilinin çok farklı olduğu

50 PARAGRASTA BOŞLUK DOLDURMA 48. Ancak ince bilgi ayrica doğal bir eğilim, iyi bir eğitim öğretim ve kişiden ciddi bir mesai ister. Bu bileşenler bir araya geldiklerinde "düşünür" dediğimiz insan ortaya çıkar. Bu çerçevede geç mişe göre daha iyi düşünen, okuyan, eleştiren ve kendini ifade edebilen bir nesil yetiştiğini söyleme- liyim. Ancak ince bilgi açısından daha ciddi ve dikkatli bir kurumsallaşmaya ihtiyacımız var. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? Kültür, içinde yaşadığı gerçekliği anlamlan- dırmak için şemalar ve modeller geliştirir. B) Bilgi, herkese açık ancak belirli bir gayreti gösterenlerin elde edebileceği bir şeydir. insanı "düşünür" yapan bilgiyi ancak nesne- lerdeki evrensel ilkeleri soyutlama yoluyla kavranz. Emek verdiğimiz alanda belirli bir sonuç elde etmek için sürekliliği korumak zorundayız. Dilin bileşenleri iyi tespit edilmeden ve tanımlanmadan iletişimde bulunmak müm- kün değildir.

4. Flü Özlediğin nedir diye sorsanız; Kıyısında çimenlerle bir dere Ve berrak gökyüzünde ebemkuşağı, Hava kirliliğinden, makine gürültüsünden uzak; Beton yığınlarından azade, Tabiatın kucağında yaşamak, Şu üç günlük hayatı Bu misralarda vurgulanmak istenen temel düşünce aşağı- dakilerden hangisidir? Hayattan zevk almak gerekir. Şehir yaşamı insanın sağlığını bozmaktadır. İnsanların konforlu yaşaması gerekir. Çevrenin bozulmadan korunması gerekir. Teknoloji, insan hayatını kolaylaştırsa da insanı mutlu et- mez. 5. Nerde kaldı o güzelim günler, Fatanın bağrı yanık bucağı!

28. Son iki yılda çok kilo aldım. Beni biliyorsun, alırım veririm. Za ten insülin direnci ve hipotiroid gibi sıkıntılarım var. Üzerine hayatın sıkıştırması eklenince itiraf ediyorum güzel yedim! İz- mir'de yemek yemek bir tören zaten. İlaçlarımı da almadım. 17 sene önceki maksimum kilomun da üzerine çıktım. Ama İzmir'de yaşarken bu bir sorun teşkil etmiyor. Gel gör ki be- nim kilolarım, İstanbul'a, İstanbulluya dert oldu! Mesela sa- çımı da boyamadım bütün yaz. Saçlarımın akı da İstanbul'a dert oldu. Şu anda sağlığım için yeniden ilaçlarıma ve bes- lenme disiplinime döndüm. Eski hâlime tabii ki döneceğim. Ama şurası gerçek: "İstanbul baskısı" diye bir şey var. Kiloya ve sadeliğe tahammülsüz bir kesim var İstanbul'da. O baski- nin o kesimdeki herkesi aynılaştırdığını görüyorum. Bu parçada konuşan kişi asıl aşağıdakilerden hangisin- den rahatsızlık duymaktadır? A) Kilo alımını durduramayışından B) İnsanların onu dış görünüşü ile yargılamalarından C) Bireysel farklara fırsat vermeyen tek tipleştiren mahalle baskısından D) İnsanların onu bakımsızlıkla suçlamalarından E) İzmirlilerin tahammülüne sahip olmayan İstanbullulardan

Yayin grubu 21. Tembel hayvanlar genellikle Orta ve Güney Amerika'da yaşayan ve tüm memeliler arasında en yavaş hareket eden hayvanlardırDakikada en fazla yarım metra kadar gidebilirler. Tembel hayvanlar, keskin penceleri sayesinde ağaç dalları üzerinde tersine doğru asılı bir şekilde yasarlar Yere ise yalnızca ağaç deditirmek veya bogatim yapabilmek için inerler. Tembel hayvanlar; böcekleri, küçük sürüngenleri ve leşleri yiyebilirler fakat asıl besinleri çoğunlukla tomurcuklar, ince filizler, yapraklar ve temel olarak cecropla ağaçlandı. Tembel hayvanlar, ağaçlarda yaşamaya uyum sağlamalarına rağmen bazı türlerinin iyi yüzücü oldukları bilinir. Kürkleri genellikle koyu kahverengidir fakat ara sıra bakterilerden dolayı yeşil bir renk görülebilir. Gebelik süreleri altı ay olup yavrular hemen hemen beş haftalık olana kadar annelerine sanılarak yaşarlar Bu parçadan "tembel hayvanlar" ile ilgili kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağıdakilerden hangisidir? At Tembel hayvanlar hem etçil hem otçul hayvanlardır. B) Pembel hayvanlar, tüm hayvanlar arasında en yavaş hareket edenlerdir. et orta ve Güney Amerika dışında yaşam alanları yoktur. DL. Yavrular beş haftadan önce annelerinden ayrılamazlar. E) Kürkleri oldukça değerlidir . ✓

PARAGRAFTA CÜMLELERİN YERLERİNİ DEĞİŞTİRME 1. (1) Buda, hayatının önceki bölümünde zevk ve sefa içinde zen- gin bir hayat sürdükten sonra bunun bir işe yaramadığını, böy- le bir yaşamın insanı kurtuluş ve mutluluğa eriştirmediğini görür. (II) Sonunda, bilgi ağacının dibinde, mistik bir tecrübenin ardın- dan gerçeği kavrayarak aydınlanır. (III) Bir süre de bunun tam tersi bir yoldan ilerler; aşırı bir perhiz ve riyazet (nefsin isteklerini kırma) uyguladıktan sonra, bu usullerin de insanı kurtuluşa ve mutluluğa götürmediğini anlar. (IV) İnsan için en doğrusunun aşırılıklar ara- sında bulunan bir “orta yol”un izleyicisi olmak olduğuna hükme- der. (V) Yoğun çatışma ve şiddetin olduğu bir dönemde insanla- ra barış ve sükûneti öğretmeye başlar. Bu parçanın anlam bütünlüğünün sağlanması için numara- lanmış cümlelerden hangileri birbiriyle yer değiştirmelidir? A) II ve v B) II ve IV C) III ve IV D) IV ve V E) II ve III

TYT Para ile her şeye sahip olunacağı söylenir. Yiyecek satın alabilirsin ama istah satın alamazsın. İlaç alırsın ama sağlık alamazsın. Bilgi alırsın ama bilgelik alamazsın. Gösteriş alırsın ama güzellik alamazsın. Eğlence alırsın ama neşe alamazsın. Tanıdık alırsın ama dost alamazsın. Hizmetçi alırsın ama sadakat alamazsın. Boş vakit alırsın ama huzur alamazsın. Para ile her şeyin kabuğunu alır, Hiçbir şeyin çekirdeğini alamazsın. Bu parçadaki altı çizili sözle "para" ile ilgili anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Emek harcamadan elde edildiğinde işlevinin yetersiz kalacağı B) Basit şeyleri almada kullanılabileceği ancak zor şeyleri almada kullanılamayacağı C) Sayesinde alınan her şeyden yeteri kadar verim alınamayacağı D) Onunla alınan şeylerin şekline sahip olunacağı fakat özüne sahip olunamayacağı E) Sadece maddi açıdan insanı varlıklı kılacağı ancak manevi açıdan yoksul edeceği