Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

22 Mayıs Paz AA E-Kitaplar OGM (TYT) Genel Deneme MATERYAL kçe | Soru 21 Önceki Sayfa Açılamıyor ogm.eba.gov.tr %37 C + Genel Deneme Sınavı | OG DERİN DÖKMEN Çıkıs Bitir ? Sonraki 12. Sinif Tekrar Testleri Kitabi 02:25:18 Cevaplarım 21. Montaigne hakikatin anahtarının insan olduğuna inanır. Hakikate ulaşmak için insanın dönüp kendi- sine bakması yeterliydi: "Herkesin gözü dışındadır, ben gözümü içeri çevirir, içimde gezdiririm. Herkes dışarıya bakar, ben içime bakarım; benim işim gü- cüm kendimledir. Hep kendimi seyreder, kendimi yoklar, kendimi tadarım." Denemeler, Montaigne'in hayatının kitabıydı, kırk yaşında yazmaya başladı. Yazdıklarını uzun süre yayımlamadı, yayımladık- tan sonra da hep aynı kitabı genişletti, hayatı bo- yunca deneme yazdı. "Kendim dışında hiçbir amaç gözetmedim, kitabımın özü benim." diyordu. Bu parçada Montaigne ile ilgili vurgulanmak is- tenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Montaigne'in eserleri onun iç dünyasının dışa vurumudur. B) Denemeler Montaigne'in en başarılı eseridir. C) Montaigne çağdaşlarından farklı davranarak başarıya ulaşmıştır. D) Montaigne gerçeğin peşinde bir yazardır ve gerçeğe ulaşmak için başta kendi olmak üzere insanları incelemiştir. E) Montaigne dönemin sosyal sorunlarıyla ilgilen- memiş kendisini sanata yöneltmiştir. A B C D E

1. Milli Edebiyat akımının öncülerinden olan Ömer Sey- Yeni Lisan başlıklı makalesiyle yazı hayatına atılmış- tır. Makalede yer alan en önemli konu ise dilimize yerleşen yabancı sözcükleri atmamak ve o sözcük- leri Türkçenin dil yapısına uyarlamaktır. Bu yönüyle Milli Edebiyat sanatçıları kendilerinden önceki toplu- luk olan Servetifünun topluluğunu çokça eleştirmiş- lerdir. Bu kargaşa içinde Ömer Seyfettin ise "edebi- yatsız edebiyat yapmak" anlayışını benimsemiş ve eserlerinde konularını günlük hayattan, askerlik ve çocukluk anılarından seçerek oluşturmuştur. Sayısı 140'ı geçen öyküleriyle Türk edebiyatında öykücülü- ğü meslek edinen sanatçı olmuştur. Bu parçaya göre Ömer Seyfettin'in "edebiyatsız edebiyat yapmak" anlayışını benimsemesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Millî Edebiyat akımının bir gerekliliği olması B) Edebiyat anlayışın sadece öykü yazmaktan ibaret olmas C) Günlük ve sade bir dil anlayışıyla hareket etmesi D) Servetifünuncularla aynı anlayışı benimsemek istememesi E) Yabancı sözcükleri ve mecazları kullanması 3. sonuç

Kişi her zaman kendi gücüne güvenmeli. Aşağıdaki yargılardan hangisi bu cümle ile çelişmek- tedir? A) İnsanın en büyük yardımcısı her zaman ve daima kendisidir. B) Başkasına güvenirsen yan yolda kalma olasılığın yüksektir. C) Insan her zaman kendi gücünün farkına vararak ha- reket etmelidir. D) Tecrübeli kişilerden destek almak, kişinin kendine olan güvenini zedelemez E) Bir başkasına güvenerek yola çıkmak, her zaman bir risk taşır.

A AYT DENEME SINAVI A 4. 6. Bilindiği gibi Namib Çölü, çöl olmasına rağmen okyanusa kıyısı olan bir yer. Çölün Atlas Okyanusu'na bakan kıyı- sında sabah saatlerinde bir sis oluşur. Namib böceği, su ihtiyacını Namib Çölü'nde sabahın erken saatlerinde oluşan sisten karşılar. Böcek; eğimli bir yerde başı aşağı, sırt ve kanat kısmı ise yukarı doğru gelecek şekilde yaklaşık 45 derecelik bir açıyla durur. Havadaki nemde bulunan su molekülleri, böceğin sırt kabuk yapısında bulunan hidrofilik (su seven) ve hidrofobik (su iten) yüzeylerin bir arada olduğu bölgede toplanır ve eğimli duruştan dolayı böceğin ağzına iner. Bilim insanları, biyobenzetim yak- laşımıyla Namib böceğinin sırt yapısındakine benzeyen bir yüzey oluşturarak su toplama sistemi denemeleri ve prototipleri tasarlıyorlar. Bu parçadan hareketle Namib böceğiyle ilgili aşağı- dakilerden hangisine ulaşılamaz? A) ilham kaynağı olduğuna" BSisli havalarda ortaya çıktığına er Su gereksinimini nasıl karşıladığına Sırt yapısının işlevine Su ihtiyacını karşılama zamanına Şiin ya ac e S

28. Şeytani olan, iyinin suretine bürünür bazen hatta bütünüyle onun vücuduna yerleştirir kendisini. Eğer bu gerçek bana gizli kalırsa hiç kuşkusuz yenik düşerim çünkü böyle bir iyi, gerçek iyiden daha ayartıcıdır. Ama ya kendini benden giz- leyemezse ya sürek avındaki şeytan güruhu beni dosdoğru iyinin içine sürerse ya iğrenç bir nesne olan ben, her tara- fima batan bütün iğne uçları tarafından yuvarlana yuvarlana her yanım iğnelenerek iyinin içine zorla tıkılırsam ya iyinin göze görünür pençeleri üzerime saldırırsa? O zaman bir adım geriler, bütün o süre boyunca arkamda benim karar vermemi beklemiş olan kötüden içeri usulcacık ve üzgün giriveririm. Bu parçanın yazarının aşağıdakilerden hangisini söyle- mesi beklenemez? A) Insanı kötüye götüren sebeplerin başında iyinin aslında gerçek iyi olmaması vardır. B) Gerçek iyi ile gerçek kötü seçilemezse insanın doğru karar vermesi olası değildir. e) Kötünün iyi gibi görünerek yaptığı aldatmacayı sezeme- yenler, kötünün tuzağına düşerler. D) yinin dayatılması ile iyiden uzaklaşan birey, kötüye meyletme eğilimindedir. E) Kötünün içindeki gerçek iyiliği gören insanlar, iyiyi bul- maya daha yakındır.

12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tezatlı söyleyiş yoktur? A) Ne de olsa kışın sonu bahardır Bu da gelir bu da geçer ağlama B) Agladım gözyaşlarım döndü ateşe Bir türlü bu yangını söndüremedim C) Benden selam söyleyin vefasız yare Gurbet benim olsun sila kendine D) Âlemde gündüz gönlüme işkencedir; Bence bayram ufukta gün bitincedir. E) Ne vakitten beridir burada oturmuşuz? 08 nicip Dünden hatta bugünden bile yok haberimiz.

4. Yazarlık seminerlerine katılan bir öğrenciden yazınsal nitelikte bir metin yazması istenince öğrenci şu cümleleri yazar: "Tam otuz yıl evvel çocukluğun ne demek olduğunu bilmediğim bir yaş olan on iki yaşındaydım. Anadolu'nun güneşe küsmüş, uzak ve talihsiz bir şehrinde bulunuyorduk. Babam yorgun ve yalnız bir memurdu. Şehre kavurucu bir yaz sonunda gelmiştik. Sonra bir gün bahar geliverdi. Hiç erimeyecek zannettiğim karlar, güneşin değil coşkun yağmurların etkisiyle eriyiverdi. Öğrenciye verilen tavsiye: "----." Yapılan değerlendirme sonucu kendisine verilen tavsiyeleri dikkate alan öğrenci yazdığı metni aşağıdaki gibi değiştirir: "Tam otuz sene evvel on iki yaşındaydım. Anadolu'nun bir şehrinde bulunuyorduk. Babam memurdu. Şehre bir yaz sonunda gelmiştik. Sonra bir gün bahar geliverdi. Karlar eridi. Karlar eridi ama karları eriten güneş değildi, yağmurdu." Bu parçadan hareketle öğrenciye verilecek tavsiye aşağıdakilerin hangisi olabilir? A) Yazınsal metinlerinde kendini ve aileni yaşadığınız çevreden soyutlarsan yazdıklarınla gerçeklik algısı oluşturman son derece zor olur. B) Başarılı bir yazar olmak için yapay mecazlara, nedensellik bağlantısı olmayan sıfatlara değil sadeliğin, yalınlığın gücüne inanmalısın. C) Herkesin yazdığı konuları herkes gibi yazmak sana başkalarında olmayan senin de fark edemediğin çok özel bir nitelik kazandırır. D) Iç dünyandaki birikimi zaman ve mekân algısıyla birleştirerek bütüncül bir yaklaşıma sahip olduğunda gerçek bir yazar olursun. E) Yaşamın ayrıntılarını özgün yaklaşımlarla aktarabilen isimlerin çağın ötesine seslenebileceğini unutmadan yazma çabasında olman gerekli. 5.

TYT- B B B 35. Romancılar, hikâyeciler, tiyatro yazarları, denemeciler, eleştirmenler önce şiirde ararlar kısmetlerini. Şiirin üs- tesinden gelemeyince sonradan yönelirler öbür türlere. İçlerinde "Hiç şiir yazamadım." diyenler de araştırılacak olursa iyi bir şiir okuyucusu olarak akrabalığı vardır şiirle. Onun içindir ki hemen bütün edebiyatçıların, ilk genç- liklerinde yararlandıkları şairlerin etkilerini, yaşadıkları sürece yazdıklarında az ya da çok sürdürdükleri görülür. VOTSESTANE Yukarıdaki parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Şiir yazmak tecrübe ve birikim ister. B) Yazın türleri içerisinde yazması en zor olan tür şiirdir. C) Şiire olan ilgi-zamania azalmaktadır. D) Yazın türlerinin hemen hemen hepsinde şiirin do- kunuşları vardır. E) İyi bir öykü yazmak için öncelikle iyi bir şiir yazmak gerekir.

a. a- 3- m 5- k n 11 23. Edebiyatın gerçek hayatla ilişkisi bakımından en dikkat çekici türleri hiç şüphe yok ki roman ve hikâyedir. Stend- hal, "Roman, yol boyunca gezdirilen bir aynadır." der. Hayat ile roman arasındaki ilişki her zaman Stendhal'in sözünü ettiği seviyede tezahür etmeyebilir. Ancak her zaman, kurmaca bir dünya oluşturmak isteyen roman yazarı, gerçekle değişen boyutlarda da olsa kaçınılmaz bir ilişki düzleminde bulur kendini. Yazdığının gerçek ha- yatla hiçbir şekilde ilişkilendirilemeyeceğini iddia ettiğin- de bile roman yazarı, pek çok ögeyi bu dünyadan ödünç almıştır. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? Dış dünya gerçekliği ile kurmaca gerçekliğin temelde birbirinden oldukça farklı nitelikler taşıdığı B) Romanların "olmuş ya da olması mümkün olayları anlatma" prensibi üzerine kurulmasının, bu türdeki yapıtların ortak özelliği olduğu Roman yazarının, gözlemlediği kişi ve olayları bire bir yansıtamayacağı için bunları mümkün olduğunca gerçeğe benzer olarak vermeye çalıştığı D) Roman yazarının, tanık olduğu bir olayı ve tanıdığı kişileri anlattığında bile bilerek ya da bilmeyerek bazı gerçekleri değiştirip bozduğu E) Roman her ne kadar kurmaca gerçeklik üzerine inşa edilse de romanda anlatılanların gerçek yaşamdan alınanların bir yansıması olduğu

28. Tolstoy, Anna Karenina romanına "Mutlu aileler birbi- rine benzerler, her mutsuz aileninse kendine özgü bir mutsuzluğu vardır." cümlesiyle başlayarak okura bir anahtar verir. Tolstoy, bu cümleyle romanın aforizma- sını yazar ve romanını da bu aforizmanın örneklemesi üzerine oturtur. ● Thomas Mann, Büyülü Dağ romanına anlatacağı hikâ- yenin resmini çizerek girer âdeta: "Sıradan bir genç, doğup büyüdüğü Hamburg'dan Davos-Platz'a gitmek üzere yola çıktı; orada üç hafta kalmayı planlıyordu. Hamburg'dan o yüksekliğe çıkmak kolay değildi." "Sıradan bir genç", "üç hafta kalmayı planlıyordu", "yükseklik" daha sonra romanın çok önemli simgeleri olarak öne çıkacaktır. Bu parçalar aşağıdaki yargılardan hangisini örnekle- mek amacıyla kullanılabilir? fukli A) Kimi yazarlar, romanlarına gösterişsiz bir girişle baş- larken kimileri çarpıcı girişleri tercih eder. B) Edebî eserlerde açılışlar, hikâyenin örtüsünün kaldı- masına ilişkin bir şifre verir; bunlar gelecekte ola- cakların vaadi gibidirler. Yapıtlarının başlangıcını zenginleştirmek isteyen ya- zarlar; çağrışımlı konular, metinler arası gönderme- Jerle kitaba girerek birden fazla açılış yaparlar. fr DY Modern romanda klasik giriş, gelişme, sonuç anlayışı terk edilmiş; pek çok anlatım tekniğiyle başlangıçlara yüklenen anlam değişmiştir. E) Başarılı romanların açılışı, yeni bir dünyanın aralanan kapısıdır; ilk cümlelerde görüntüler ve sesler oluşma- ya başlar, kelimeler kaybolur ve özgün bir dünyaya dönüşür. 29. Vitri anla kile yaz bic gö isto Gi m ça ne B li 30.

~ 40. Hızırla Kirk Saat, Sezai Karakoç'un özenle yükselttiği poe- tik hisarın mihenk taşıdır Bu kitap onu İkinci Yeni vadisin- den büyük ölçüde koparmıştır. Dönemin baskın tematik eğilimleriyle fazla örtüşmeyen özgün tercihler kavşağın- da yükseltmiştir. (Karakoç'un Cumhuriyet Dönemi'nde doğan Islamcı ilk edip olmasını sağlayan bu yönelişi, bağımsız kalma noktasında titizlenmesinin uygulamalı ilk manifestosu sayılabilir. Kültürümüzde “Allah'ın izniyle darda kalanlara yardım ettiğine inanılan Hızır” gibi, "kırk” kelimesinin seçilmesi de bu sayının tasavvuf kültürümüz- de özel bir yerinin olmasıyla ilgilidir. Bu parçadan hareketle Hızırla Kırk Saat kitabı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Açeriksel özünü yansıtan bir isme sahip olduğu B) Yazarı için yeni bir yönelimin başlangıcı olduğu islami dünya görüşüyle şekillenmiş bir içeriğinin ol- duğu şık D) Bağımsız sanat anlayışını savunan bir bildirinin ilk ör neği olduğu E) Kenusal açıdan döneminin öne çıkan tutumlarından farklı olduğu

ALES/3/SÖZEL 39.-42. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Saatleri Ayarlama Enstitüsü iki uygarlık arasında bocalayan toplumun yanlış tutumlarını, davranışlarını, saçmalıklarını alaya alan, eleştirel bir romandır. Yazarı Ahmet Hamdi Tanpınar, seyirci yöntemi denilebilecek, topluma bir "yabancı"nın gözüyle bakma yöntemini kullanmıştır. Baş karakter ve romanın anlatıcısı Hayri Irdal aslında eleştirilen toplumun bir üyesidir; o insanlarla birlikte yaşar ama meczup, garip kişiliği ve içine kapalılığı ile hayatın dışındadır ki bu durum kendisine içinde yaşadığı topluma farklı bir açıdan bakma olanağı sağlar. Olaylar gülmece açısından da çok ustaca anlatılır. Ancak anlatıcı Irdal, kendi telaşındadır; ciddidir ve bundan ötürü komik olanı ne görür ne vurgular. Tersine, Ingilizlerin "understatement" dedikleri yolla, yani söylenebilecek olanın tümünü, hakkını vererek söylemek yerine, önemsizleştirerek, durumu fark etmemiş bir adam olarak anlatır ve tür bunları anlamasını okura ödev olarak yükler. Böylece Tanpınar, komik olanı, durumu kavrayamayan cahil ve saf Irdal'ın anlatışıyla sunarak gülmecesine hem incelik hem de güç kazandırır. 39. Bu parçada Saatleri Ayarlama Enstitüs bas romanın ön plana çıkarılan zelliği aşağıdakilerde hangisidir? A) Toplumun içindeki sıradan bir insanın topluma ola eleştirisini yansıtması B zıldığı dönemin önemli olaylarını ve kişilerini Orems Lieştienest oplum içerisinde yaşarken dışlanmış kişilerin haklarini savunması Türk edebiyatında çok az kullanılan bir teknar masi E) Teckinsal. eleştiririn elzah ögeleri kullanıla yaphazer kişi kurun rin telif hakları ÖSYM' hiç

20. Başak burcu, kuşağının altıncı burcudur. Bu burç, düzen ve çalışmayı simgeler; başak burcu insanı için çalışmak yaşamın tuzu biberidir. Bu burcun insanları titizlikleri ile ünlüdür. Bilgi edinebilmek onların en önemli özelliğidir. Bu burcun insanları için en uygun cümle "---- " dur. Bu insanların bilgileri genelde tecrübeler sonucu edinilmiştir. İşlerini önemseyerek yaparlar ve detaylara çok dikkat ederler. Dostluk ve arkadaşlık onlar için önem taşır ve arkadaşlarına özellikle iş bulmak için ellerinden geleni yaparlar. Bu parçada bırakılan boşluğa getirilecek en uygun cümle aşağıdakilerden hangisidir? A) Ben araştırıyorum B) Ben dengeliyorum CYBen görüyorum D) Ben inanıyorum EXBen sabrediyorum

> A TÜRKÇ 20. Masalların çocuklar üzerinde birçok olumlu etkisi vardır. Özel- likle konuşmayı öğrenme evresindeki çocukların dil gelişimi üzerinde tartışılmaz katkısı vardır. Bir çocuğun konuşmayı hızlı öğrenmesi için onu sürekli duyması gerekir. Oysa ebeveynlerin sürekli konuşması pek mümkün değildir. Bu nedenle çocuklara okunan, anlatılan, dinletilen masallar faydalı olacaktır. Masallar aynı zamanda çocuklara bir şeyler öğretme amacı taşıdıkları için anne ve babaların öğretemediği birçok şeyi çocuklara öğretmektedir. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylene- bilir? A) Dil gelişimi ve konuşma becerisi ailede yeterli ölçüde veri- lemiyorsa bu durumooplumu farklı öğretenlere yöneltir. B) Anne babaların çocuklarıyla düzenli iletişim kuramaması, çocukları masallara yönlendirmektedir. C) Çocuklar, özellikle aileleriyle ilişki kuramadıkları dönemler- de masallardan yaşamla ilgili bilgileri öğrenirler. D) Çocukların eğitiminde masalların etkili olduğunu düşünen yayınevleri, son zamanlarda öğretici içerikli masallar ya- yımlamaya başladılar. E) Gelişim sürecindeki bireylerin gelişiminde en çok etkili olan masallardır.

-TYT- B B B 20. Sabahattin Ali, ancak büyük yazarlarda görülebilecek bir ustalik ve rahatlıkla dilini kullanırdı. İnsan farkına varmaz once bu rahatligin. Ama izi yıllarca silinmeyen bir öyküyü her anımsayışta bu dil ustalığının da aklımıza gelişi, aynı tadı almamız, Sabahattin Ali'de anlatılan şeyle anlatımın nasıl birliğe ulaştığını bir kez daha kanıtlar bize. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi Sabahattin Ali'nin sözü edilen özelliklerinden biri değildir? C A) Öykülerinde öz ve biçim birliği kurması B) Öykülerinin okurlarda kalıcı etki yaratması C) Dili kullanmadaki becerişi D) Dil ustalığının onu yüceltmesi - E) Dykülerinin çok geniş bir okur kitlesine ulaşması 22. UĞUR

elit sanatçılar, mekânlarda sergilenen eserler kadar mimari tasarımın sanat eserine dönüşmesi, bulunduğu yerin kültürel yapısını değiştirme gibi kriterlere başvurarak zorlu bir seçim yapıyor." cümlesi getirilebilir? A) I B) II C) III D) IV E) V oniong 28. Aşağıdakilerin hangisi "İşimize yaramayan ve bize harekete geçmek için ilham vermeyen gerçeğin bir anlamı yoktur, bu nedenle gerçeği duyduğumuzda onun gereğini yapmalıyız." düşüncesine uzak düşmektedir? A) Önemli olan, sözler değil eylemdir; dünyanın en mühim, en doğru saptamalarını bile yapsak o bizi dönüştürmüyorsa, hayatımızda bir etkisi olmuyorsa hafif bir esinti gibi havada kaybolacaktır. B) Hakikati gösteren fikirler insanlığın yolunu sonsuza kadar aydınlatır, onlara kimse önem vermese bile bu onların "hakikat" olduğu gerçeğini değiştiremez. C) Kadın haklarına saygı duyduğunu tekrar edip duran yığınla erkek görüyoruz, bunları hayatlarına zerrece taşımıyorlar. Bu "kadın”a yapılmış ikinci bir hakarettir bana göre. Ne yaptıklarını anlamayacağımızı mı sanıyorlar? D) Bütün nutuklarında barışa övgüler düzen, savaşı lanetleyen politikacıları dinliyoruz. Peki, bu nasıl mümkün oluyor? Neden hâlâ savaş var ve devletler savaşıyor? E) Ahlaklı ve erdemli olmamızı sağlayan bütün sözler değerlidir; bu, yalnızca o sözün gücünden gelmez, aynı zamanda bizim de bu yönde kararlı davrandığımızın bir göstergesidir. 94