Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

TYT/Türkçe 32. Aşağıdaki parçalardan hangisi "Akademik başarı ile millî gelişme arasında nasıl bir ilişki vardır?" sorusuna cevap vermektedir? A) Akademik başarının çok sayıda faktörle ilişkili olduğu öne sürülmektedir . Akademik başarının zekâ ile pozitif yönde ilişkili olduğu kabul edilmektedir. Akademik başarı ile öz saygı, yalnızlık ve utangaçlık arasında anlamlı ilişkiler olduğu gözlenmiştir. B) Öğrencinin akademik başarısı ya da başarısızlığı; kendisi, ailesi ve içinde yaşadığı toplum bakımından oldukça önem taşımaktadır. Akademik yönden başarılı ve nitelikli insan gücü potansiyelinin, bir ulusun kalkınmasında en temel güç olduğu kabul edilmektedir. Bu anlamda eğitime yapılan yatırımın uzun vadede toplum kalkınması için yapılan bir yatırım olduğu söylenebilir. C) Bireyin akademik başarısının artması, kültürel yönden Zenginleşmesine katkı sunmaktadır. Özellikle tarih, coğrafya ve sosyoloji gibi dersler sayesinde birey, daha donanımlı hâle gelmektedir. Bu bakımdan akademik başarı, sınav performansındaki iyileşmenin yanında bireyin kültürel birikimini güçlendirmektedir. D) Yapılan çalışmalar sosyal desteğin öğrencilerin akademik başarılarının yanı sıra, okula devam etmeleri ve okula uyum sağlamalarında da önemli rol oynadığını ortaya koymaktadır. Nitekim, üniversiteye yeni başlayan öğrenciler üzerinde yapılan bir çalışmada, öğrencilerin okula devam etmelerinde okul yönetiminden ve ailesinden aldığı desteğin önemli etkisi olduğu ortaya konmuştur. E) Sosyal destek ile öğrencinin akademik başarısı arasında net bir ilişki olduğunu gösteren araştırmalar bulunmaktadır. Tüm toplumlarda en yaygın, en önemli ve doğal sosyal destek kaynağı ise ailedir. Öğrencilerin en önemli sosyal destek kaynakları aileleri , arkadaşları ve öğretmenleri olarak sıralanmaktadır.

* Kültür de edebiyat da içinde yaşanılan çağın, medeniyetin, zihniyet ve anlayışın bir ürünüdür; doğmuş olduğu iklimi yan- sitır, onunla biçimlenir. Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye anlamca en yakındır? A) Kültür ve edebiyat aynı kaynaktan doğar. B) Edebiyat ve kültür ait olduğu toplumun özelliklerini taşır. C) Edebiyat ve kültür evrensel değerler çevresinde gelişir. D) Sanatçılar kendi toplumlarından güç alır. E) Kültür de edebiyat da doğduğu toprağı besler.

5. ABD'li suç psikologu Philip Zimbardo; 1969'da yaptığı bir deneyde suç oranının yüksek olduğu, yoksul Bronx ve daha yüksek yaşam standardına sahip Palo Alto bölgelerine 1959 model birer otomobil biraktı. Araçların plakası yoktu, kaputları aralıktı. Olup bitenleri gizli kamerayla izledi. Bronx'taki otomobil üç gün içinde baştan aşağıya yağmalandı. Diğerine ise bir hafta boyunca kimse dokunmadı. Ardından Zimbardo ile iki öğrencisi, sağlam kalan otomobilin yanına gidip çekiçle kelebek camını kırdı. Daha ilk darbe indirilmişti ki daha önce arabaya hiç dokunmamış olan çevredeki insanlar da yağmaya dahil oldu. Bu parçada sözü edilen deney, aşağıdakilerden hangisini ortaya koymak için yapılmış olabilir? A) Şehir yaşantısında belli standartları yakalayan, refah düzeyi yüksek topluluklarda insanlar çevrelerine uyum sağlamaya çalışır. B) Toplumsal düzeni bozan her türlü tavır ve davranış, insanların gerçek yüzünü görmemizi ve onları daha iyi tanımamızı sağlar. C) İnsanların iyi ya da kötü, verdikleri tüm kararlarda çevresel baskı, belirleyici bir faktör olarak kendini gösterir. D) Herkes tarafından tanık olunan küçük bozulmalar, düzensizlikler derhâl giderilmediğinde diğer insanlara da yayılır. E) Suçun niteliği, önceden belirlenmiş ilkelerle değil; suçun toplumu etkileme derecesiyle ölçülür.

29. Kenya, Tanzanya, Kamerun, Güney Afrika, Namibya ve Zimbabwe'de yaşayan siyah gergedanlar, Afrika'nın beş büyükleri arasındadır. 1900'la yıllarda Afrika'da yüz binlerce olduğu tahmin edilen siyah gergedanlardan bugün sadece 3.600 tane kalmıştır. • Gergedanların kendilerini korumada yarar sağlayan boynuzlarını insanlar, bıçak sapı ve gereçler için tercih ediyor. Bundan dolayı gergedanların çoğunun soyu tükenme tehlikesi geçiriyor. Boynuzu nedeniyle kaçak olarak avlanmaya devam edilen gergedanların sayısı her geçen gün azalmaktadır. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Bir olgu ortaya konup bu olguyu ortaya çıkaran etmenden söz etmektedirler. B) Aynı düşünceyi pekiştirmeye yönelik değişik örnekler vermektedirler. iki farklı durumla ilgili olarak ortak bir görüş olduğunu vurgulamaktadırlar. D) Değişik fikirlerin aslında birbirini desteklediğini göstermektedirler. E) Farklı biçemler kullansalar da konuyu benzer nedenlerle. açıklamaktadırlar.

Esi 5 9. 11. nikâye sanatının ön esi ile olan ilişkisin- Türk edebiyatına Batılılaşma ile ya- unda halk, saray ve yakın ilişki- ur. Bu çevreler- iz hissetmez. k kültürü be- şayan yalnız er da onların Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucusu Osman den bazıları şunlardır: “Oğul! Güçlüsün, akıllısın zi'ye Şeyh Edebali'nin yol gösteren nasihatlerin söz sahibisin ama bunları nerede, nasıl kullanaca. ğını bilemezsen sabah rüzgârında savrulup gider. bildiğini bilme, sözünü unutma, sözü söz olsun sin. Her sözü üstüne alma, gördüğünü söyleme diye söyleme. Altının değerini sarraf bilir, sözünü muhatabına göre ayarlayasın. Cahilin karşısında altınlarını çamura atmayasın. Yiğit olan kördür, kö. dir, her ağzına geleni demez. Bildiğini de her yerde ayaklar altına sermez." Bu parçada Osman Bey'e verilen öğütlere göre, Osman Bey'in sahip olması gereken en temel özellik aşağıdakilerin hangisidir? A Gerçekçi olmak Sabırlı olmak Sinliğa çık- o enin akı- Eirilmeli- yarata- C) Umudunu korumak giren his- etisim.com.tr Dy Özünü hatırlamak E) Özgün olmak skisi

CI DÜŞÜNCELER IA ............/ 3. Şiirlerle başlayan bir yolculuktu benimki. Onun dillerde gezen dizeleri, bir yerlere kaydedilen sözleri ilgimi çekmişti her zaman. Çevirileriyle buluştuğumdaysa onunla ilgili pek çok şeyi öğrenmiştim. Zamanın dönüşümünü anlatan şairin yaşamındaki renklilik, yazıda gezindiği yerleri ortaya çıkarma serüvenini de anlatıyordu bana. Şiirine bakarken dipten akıp giden zenginliği hissediyordum. Ama adım attığı düzyazıda, bambaşka bir seyrin kapılarını açması için biraz beklemem gerekiyordu. Bu parçada sözü edilen yazar ve eserleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yabancı dilden tercümeler yaptığı B) Anlam derinliğine önem verdiği C) Eserlerinde yaşamından izlere rastlandığı D) Şiirdeki başarısını öteki türlerde de gösterdiği E) Belleklerde bir yer edindiği YGS - 2015 ÖSYM İnsanın kendi dünyasından başkalarının dünyasına borli olan bu durum,

32. Yalnızlık; issizlik, tenhalik adına ne derseniz deyin tek bin yönü olan bir şey değildir . Sevilen bir kişi kaybedildiğinde, bir ayrılık söz konusu olduğunda oldukça üzüntü verici ve çaresiz hissettiren bir durumdur. Yaratıcılığı ve sakinleşmeyi, kendi başına kalmayı sağlaması nedeniyle de oldukça öz- gürlük içeren bir hâldir. Dolayısıyla ne tümüyle pozitif ne de tümüyle negatif bir durumdur. Kişinin yalnızlığı nasıl yaşa- dığı, bunu seçip seçmediği ve yalnızlığı kendisi için bir ola- nağa dönüştürüp dönüştüremediği önemlidir. Bu parçada asıl anlatılmak isterlen aşağıdakilerden han- gisidir? A) insanlar yaşanmışlıkları sonucunda kavramları iyi ya da kötü olarak anlamlandırırlar. Yalnızlık kavramı farklı adlarla anılsa da insanlar onu zi- hinsel kabiliyetleri doğrultusunda anlamlandırır. C) İyilik ya da kötülük salt bir biçimde karşımıza çıkar ve insanları yönlendirir. D) Insanın duygularını başka bireylere aktaramaması, yal- nızlığın bir çeşididir. E) Bir kavramın iyi ya da kötü olması herkesçe kabul edildi- ğinde geçerli olur.

ptikla erinde ce ki- isine Günümüzün "ağ toplumu"nda kültürler, politikalar ve toplumlar beklenmedik bir hızla değişiyor. Dijital ağlar hızla yayılıyor ve pek çok alanı yutuyor. Artık fotoğrafı filmlerle çekmiyor, müziği kasetçalarlarla dinlemiyoruz. Bankacılık, sergi, müzik veya sinema sektörleri dijital ağla bütünleşiyor. Ağin içsel mantığı basitlik ve hız üze- rine kurulu. Yavaş olan kenarda kalıyor ve büyük küçü- ğü değil, hızlı yavaşı yutuyor. Pek çoğumuz artık sürek- li çevrimiçi ve her an bilgisayarla bağlantı hâlindeyiz. Böylece birey ağ zamanına kendisini ayarlıyor, bir fark- sızlık zamanına, sınırsız çalışmanın yıldızsız gökyüzün- de artık ona yön gösterecek bir işaretin olmadığı zama- na. Daima uygunluk zamanına. Her gün o kadar çok im- ge, söz ve simge aliyoruz ki zihinlerimiz, dikkatlerimiz sığlaşıyor ve bu da daha gür bir seda ile iletişimi zorun- lu kılıyor. "Yumuşak kirlenme' tabakasını aşıp dikkati çekmek için bağırmak gerek. YAYINLARI 35. Aşağıdakilerden hangisi bu parçadan çıkarılabile- cek bir yargı değildir? LÍMIT yumusok crlenme A) Günümüz insanı tamamıyla bilgisayara bağlı bir bi- çimde yaşamını sürdürmektedir. B) Sanal âlemdeki bildirimleránsan zihnini olumsuz et- kilemektedir. C) Sosyalleşme, büyük ölçüde artık sanal dünya üze- rinden gerçekleşmektedir. D) Hız, günümüz bilişim dünyasının en önemli ögesi durumundadır. E) Sosyal yaşam çok boyutlu bir devinim içerisindedir. hareketlik 36. Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Bedenlerimiz ve kimliklerimizin her şeyi içine alma- si ve aşırı doygunlaşması B) Teknolojik aletlerin zamanla yıpranması ve işe ya- rarliklarini kaybetmesi CY Günümüzdeki yaşamın sadece “şimdiki zaman"la sınırlandırılmış olması D) Teknolojik aletlerin daha çok yeni neslin gereksinim- Heri için üretilmesi E) Günümüzde sanal yaşamın gerçek yaşamın önüne geçmesi f 0 limityayinlari

3. 1. Bir şairin, yazarın adım adım kendini geliştirerek nitelikli eserlere doğru yol almasının daha iyi olduğunu savunurum. Edebiyat tarihi, erkenden çiçek açıp daha sonra meyveye dönüşemeyen sanatçılarla doludur. Adım adım ilerlemek, kendi baharına ulaşmadan soğukta kalmayı önleyecektir. Bu parçada altı çizili sözle aşağıdakilerden hangisi anlatılmak istenmiştir? A) Yolun başında nitelikli eser kaleme almak B) Yazmaya çok genç yaşta başlamak C) Başka sanatçılardan etkilenmeden eser vermek D) Sanat birikiminden yararlanmadan eser oluşturmak E) Sanatta yenilik yapmak

11. C 9. Bilgi kapasitesi yüksek olan insan; bilgiye ulaşma yollarını bilen, ulaştığı bilgiyi anlamlandırarak öğrenen, öğrendiği bil- gilerden yeni bilgiler üretebilen kişidir. Ürettiği bilgileri kar- şılaştığı sorunların çözümünde kullanır. Bilgili insan genel bağlamda ilmî dengesi yüksek bir zihniyete sahiptir. Imi zih- niyet kişiye dürüst ve tarafsız olmayı, ayrıntılı düşünmeyi öğ- retir. Insan, ilmî bilgi sayesinde karmaşık problemlere çözüm üretir. Gözlem, düşünme ve akıl yürütme yeteneği insandaki ilmî bilgiye bağlı olarak artar. İlmî zihniyetin yerleşip yaygın- laşması, insanların ahlaki bakımdan yükselmelerine yardım eder ve insan rasyonalist bir dengeye sahip olur. Değer yar- gilanı, bilgi yapılanmasının ışığında yararlı davranışları benim- semesine ve sergilemesine olanak sağlar. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ula- şılabilir? A) Bilgi toplumunda ana unsur, toprak ve sermaye gibi maddi varlıklardan çok saygı odaklı nitelikli eğitimdir. B) Insan, bilgeliğe ulaştığında aşırıya kaçmadan her şeye fay- dalı ve gerekli olduğu ölçüde değer verir. C) Kuramsal bilgi medeni toplumundan önceki dönemlere gö- re insana daha fazla hukuki sorumluluklar yüklemektedir. D) Birey, bilgi mülkiyetine ilişkin hukuk kuralları olmasına rağ- men korsanlık, taklitçilik ve sahtecilik gibi çeşitli suçlarla karşılaşmaktadır. E) Ahlak ve hukuk kurallarını çiğneyen kişiler, toplum tara- findan ayıplanmak ve dışlanmak gibi ahlaki yaptırımlar ile cezalandırılır.

UINUCICI şaşkına çeviriyor beni seyahatımın başında. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmamıştır? A) Düşselliğe B) Abartmaya C) Kişileştirmeye -D) Benzetmeye E) Vansız bir söyleme 20. Kobe'nin ölümünden sonraki ilk Lakers maçını izlerken çok duygulandım. Lakers takımı Kobe'yi çok güzel onurlandırdı. Hepimiz duygulandık, çok şaşırdık. Haberi öğle arasında, Sundance Film Festivali'nde aldım. Röportajlarıma devam et- mem gerekiyordu ve o gece Yokuş Aşağı filminin galası vardı. Hepimiz durduk düşündük, gün nasıl biter diye merak ettik. Neyse ki filmden konu açılması dikkatimizi başka yöne yön- lendirmemize yardımcı oldu. Kobe ile birçok kez buluşmuş- tum, Babalar Savaşıyor filminde küçük bir rol almıştı. Bize "Kobe çekimlerin hemen bitmesini istiyor, akşama maçı var." denilmişti ama tam tersi oldu. Kendisine ihtiyacımız olan süre boyunca sette kaldı. Hafızam beni yanıltmiyorsa bir basın konferansında, benim Kobe Bryant hikâyesinde Kobe Bryant rolünü oynamamı istediğini söylemişti. "Mükemmel olmaz mı?" demişti. Bunu hatırladıkça hep gururlanacağım. Düşün- senize, 17 yaşındayken seçilmiş, NBA'de büyümüş. Kolay ol- masa gerek. Yaşamı boyunca kendini geliştirip o tanıdığımız olağanüstü adam, eş ve baba olmuş. Tabii meslekteki başarı- larını da buna eklemek gerek. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Tank göstermeye başvurulmuştur. BT Birinci kişili anlatım kullanılmıştır. C) Söyleşmeye bağlı anlatıma başvurulmuştur. Danmin bildiren yargıya yer verilmiştir. El Olaylar kronolojik bir sırayla aktarılmıştır. 6 - Diğer sayfaya geçiniz.

Şiir biçiminde söz söylemek neredeyse insanlık tarihi kadar eskidir. Dünyanın gerçeklerinden süzülen duy- gusallığın dizelere dökülmüş hâlidir, şiir. İnsanın duy- gularından beslenir. Şair, duygularını yansıtır. Bunu bir amaç doğrultusunda yapar. Beğenilmek ister şa- ir, ondandir şiir söyleme isteği. Fakat beğenilmek- ten daha da öte sanatı güçlü olsun ister. Sözcüklere yüklediği anlamlarla çağrışım zenginliği yüksek bir anlatım özelliği yakalamaya çalışır. Bu parçada şairle ilgili olarak anlatılmak istenen asıl düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Şiirlerini imgeli anlatımla zenginleştirdiği B) Şiirlerini farklı unsurlarla beslediği C) Sanatını geleneksel değerlerle ilerlettiği D) Şiirlerini gerçekçi anlayışlarla beslediği E) Şiirlerini farklı dönemlerde topladığı

7. DENEME 35 ve 36. soruları bu metne göre cevaplayınız. Adile Naşit, dezavantajlarıyla boğuşarak kendini yaratmış bir yıldız. Endüstriyel sinemanın mekanizmalarıyla, ölçütleriyle ortaya çıkmış bir yıldız değil. Adile Naşit, yıldız üretme mekanizmalarından gelmiyor. Ama çok daha güçlü bir düzenekten geliyor: Aileden sanatçı olma durumu. Bunun yanında sınıflar üstü insanlık sevgisi de çok önemli. Onu tanıyan hemen herkes evinin kapısının herkese açık olduğunu söylüyor. Yani sinemadaki Adile Naşit algısıyla özel yaşamındaki Adile Naşit hemen hemen aynı kişi. Mesela Şener Şen, Münir Özkul, Kemal Sunal farklıdırlar. Adile Naşit'in, özel hayatını popüler kültüre magazine kapatırken her sınıftan pek çok insana açmış olması farklı bir durum. Dolayısıyla Adile Naşit'in farklı bir yıldızlaşma serüveni var. Bunu “anti-yıldız" kavramıyla açıklamak istedim. Hemen tüm filmlerinde yan roller oynamış ama o filmlere öyle bir damga vurmuş ki biz o filmleri Adile Naşit'le hatırlıyoruz. Mesela Hababam Sınıfı'nı inceledim. Münir Özkul'un yani Mahmut Hoca'nın bile olmadığı Hababam Sınıfı filmi var. Ya da Şener Şen çıkıyor İlyas Salman giriyor. Ama Adile Naşit'siz bir Hababam Sınıfı yok. O zaman şöyle de diyebiliriz: Hababam Sınıfı, Adile Naşit'tir. 1976'da "İşte Hayat" filminde yan rollerden biriyle Altın Portakal Ödülü'nü alması bile sinema tarihimizde ilk. Yeşilçam'ın yazılı olmayan kurallarını zorlayan bir çıkış bu. 5. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Örneklemeye yer verilmiştir. B) Karşılaştırmalardan yararlanılmıştır. C) Açıklayıcı anlatıma başvurulmuştur. D) Gözlem gücüyle ayrıntılar yakalanmıştır. E) Öznellik söz konusudur. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi "anti yıldız" olmanın niteliklerinden değildir? A) Karşılaştığı olumsuzluklar karşısında yılmama B) Hiç kimsenin desteğini almadan kendini var ederek özgünlüğe ulaşma C) Özel hayatı ile mesleğini birbirine karıştırmama D) Tüm insanları ayrım gözetmeden kucaklayabilme E) Mesleğiyle ilgili sağlam bir altyapıya sahip olma

20. Mrs. Dalloway'le bilinç akışının en iyi örneğini sunan Virginia Woolf'un, Olümünden sonra bulunup yayim- lanan kitapların en önemlisi olan Varolma Anları, ni- hayet 39 yıl sonra Türkçede. Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağı- dakilerden hangisidir? A) Virginia Woolf, ülkemizde en çok Mrs. Dalloway adlı romanıyla tanınmıştır. B) Virginia Woolf'un, ölümünden sonra, yayımlanma- mış birden çok yapıtı keşfedilmiştir. C) Virginia Woolf, her romanında bilinç akışı tekniği- ni daha da geliştirmek için çalışmıştır D) Artık Virginia Woolf'un bütün yapıtları Türkçeye Artik aktarılmıştır. E) Virginia Woolf, Türkiye'de oldukça geç tanınmıştır .

27. "Aşkın en sağlam sigortası mesafedir." der Enis Batur, Cogito'nun “Aşk" sayısına yazdığı ön sözde. Yillar yılı has- retle beklediği ışığa kavuşan bir hücre mahkumu nasıl kör- leşirse aşk da körelir yakına gelince. Sanki özlemdir aşkın çimentosu; özlem çekildi mi aranan aşk sıradanlaşır, ehlile- şir, söner. Belki ondandır aşkların en güzelinin mektuplara yazılmış, şarkılara dökülmüş, yalnızca bakışlara hapsedil- miş oluşu. Mutlu aşkta yazılacak bir şey bulunamadığı için tüm yazarlar kavuşulamayan aşklar için söylemişlerdir en güzel methiyelerini. Bu parçada "aşk'la ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- sine değinilmemistir? A) Aşkı yaşanılır kilanın aradaki uzaklık olduğunu B) Mutlu aşkla biten hikayelerin insanları daha çok etkiledi- ğine C) Yazarların daha çok mutsuz aşk üzerinde durduklarına D) Vuslata ermeyen aşkların en güzel aşklar olduğuna E) Yakınlaşmanın aşkın değerini azalttığına

GE DIMCI DÜŞÜNCELER 6. yabancı devletlerin -Ingiltere ve Hollanda-ara deal ik, a Fleri; 1. Osmanlı Devleti, Karlofça Antlaşması ile ilk defa buluculuğunu kabul etmek zorunda kalmıştır. Bu kabullenme bir zamanlar hiçbir devleti kendisine görmeyen Osmanlı için önemli bir itibar kayu. zamanda ilk büyük toprak kaybının da yaşandiye Karlofça Antlaşması, Osmanlı Devleti'nin o güne dek yürüttüğü hücum ve ilerleme sürecini bitirmiştir. savunma dönemine girmiştir. Diplomatik açıdan days Osmanlı, bir daha toparlanamayacağı uzun bir ve itibar kaybeden Osmanlı Devleti, Karlofça da ka müzakere yoluyla bir antlaşma imzalamak zorunda kalmıştır. Oysa daha önceki dönemlerde diplomatik ilişkilerde baskın taraf olan Osmanlı, sürekli olarak kero şartlarını kabul ettirip antlaşmalarda belirleyici olmuş çekim bu Bu parçaya göre, Karlofça Anltlaşması'nın sonuçları arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur A) Yabancı devletlerin ara buluculuğunun kabul edilmesi B) İlk büyük toprak kaybının yaşanması C) Osmanlı Devleti'nin ilerleme sürecinin sona ermes D) Müzakere yoluyla mecburi olarak imzalanması E) Diplomatik ilişkilerde tarafları eşit hâle getirmesi YAYINLARI noluk yatar. Her şeyi