Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

9. Özellikle kış aylarında çok tüketilen, ticari amaçla kullanılan başka bir salep çeşidi olan yayla salebi, 700-1300m yükseltideki yerlerde yetişir. A) Salep, kış aylarında tüketilen içecekler içinde insan sağlığı açısından en çok faydalı olanıdır. B) Yayla salebi diğer salep türlerinden farklı olarak belli bir yükseltideki yerlerde yetiştirilmektedir. C) Sadece ticari amaçla üretilen salep çeşitleri yoğun ola- rak kış aylarında tüketilmektedir. D) Yayla salebi gibi ticari amaçla kullanılan başka salep türleri yoğun olarak kış aylarında tüketilmektedir. E) Yüksek yerlerde yetişen yayla salebine ilginin en çok kış aylarında olduğu bilinmektedir.

ÇAP / TYT u 21. Şiirin çevrilemezliği meselesi edebiyat, dil bilimi ve çe- viri bilim alanlarında en çok tartışılan meselelerden biri olmuştur. Şiirin çevrilemez olduğunu iddia edenlerin sayısı bugün bile azımsanamayacak kadar fazladır. Şiirin çevrilemez olduğunu savunanlar, şiir çevirisi- nin olanaksızlığını amaç ve kaynak dillerin, kültürlerin ve edebiyat geleneklerinin birbirinden farklı olmasına dayandırırlar. Öyleyse dünyadaki dil, kültür ve ede- biyat dizgelerinin birbirinden farklı olması nedeniyle gerekli ve kaçınılmaz olan çeviri, çevrilemezlik iddia- si çerçevesinde tam da bu farklılıktan ötürü başarıya ulaşması olanaksız bir etkinlik olarak sunulmaktadır. Kaynak metindeki özün, anlamın ya da kaynak metnin yarattığı edebî etkinin amaç dizgeye asla tam olarak aktarılamayacağı yolundaki bu görüş iki metin arasın- da tam bir örtüşme sağlanabileceği düşüncesiyle yani çevrilebilirlik iddiasıyla da yakından ilişkilidir; esasen bunlar çevrilebilirlik veya çevrilemezlik ikiliğinin iki ayrı kutbuna işaret eden iddialardır. Bu parçada yazarın tartıştığı sorunsal aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Amaç dilin, kaynak dille aynı olmaması durumu B) kültürler arası farklılığın çeviriyi etkilemesi sorunu C) Çeviri şiirin olup olmayacağı meselesi D) Çevirinin dil biliminin mi çeviri bilimin mi konusu ol- duğu E) Şiir çevirisinde dikkat edilecek unsurların neler olduğu

A 28. Despot bir baba olup olmadığımı bilmiyorum. Çocukla- rim daha çok küçük. Yani bu duruma onlar karar vere- cek. Onlara karşı annem ve babam gibi olmak istiyorum. Çünkü bize bir şeyi kırmışsak onarmamız, bir şeyi istiyor- sak başarmamız gerektiği öğretilmişti. Bundan dolayıdır kifaşanan basit veya ciddi olumsuzluklar benim gibi in- sanlara, kendine güvenmeyi öğretiyor. Aşağıda verilen davranışlardan hangisi buradaki dü- şünceyi destekler niteliktedir? A) Çocuklarına karşı yenilikçi tavırlardan kaçınmakta- dır. B) Çocuklarını büyütürken nasıl bir tutum sergileyece- gini bilmemektedir. Çocuklarının kendi güçlerine inanmalarını istemek- tedir. D) Cocuklarını büyütürken büyüklerini örnek alma- thaktadır. E) Çocuklarını sorumluluk duygusundan uzak yetiştir- mektedir.

Tanpınar'ın şiirinde geçen su imgelerini kitabında işleyen Nurdan Gürbilek, Tanpınar şiirine yön veren temel etmen ola- rak Ophelia kompleksini görür. Ophelia kompleksi çoğu za- man sularda kendi aksine âşık olan Narkissos kompleksine benzer. Günümüzde narsisizm olarak bilinen bu terim ken- dini sevme özelliğini ön plana çıkarma işine denir. Ophelia kompleksi, dünya şiirinde ölüm ve “ölü anne" arayışı ile birlik- te anılmaktadır. Narkissos kompleksi ise kendi suretine âşık olmaktan dolayı benlikle bağlantılandırılır. Tanpınar'ın suları "ölü sular"dır, "bulanık sular"dır. Dolayısıyla suyun böyle bir kullanımının Sezai karakoç şiirindeki suyun kullanımı ile her- hangi bir bağlantısı yoktur. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? B) Karşılaştırma A) Açıklama D) Benzetme C) Tanımlama E) Örnekleme

A Deneme - 5 25. Heidegger, Bergson'un da Aristoteles'ten beri süre- gelen, "ölçülebilir" ve uzamla birlikte düşünülen klasik zaman anlayışının içinde olduğunu öne sürer. Ona göre Bergson'da zaman, ölçülebilirdir ve uzamsal olarak dü- şünülebilir. Ne var ki Bergson neredeyse bütün eserle- rinde zamanı iki tür olarak ele almakta ve gerçek zaman dediğini, bilimin ele aldığı ve ölçülebilir olarak gördüğü zamandan ayırmaktadır . Böyle olmakla birlikte, Heideg- ger'in, Aristoteles'in görüşünün Bergson'un zaman an- layışını etkilediğini, özellikle hareket noktası bakımından (Her ikisi için de bu "devinim”dir ama devinim Aristote- les'te bilim, Bergson'da ise yaşam bağlamında ele alınır.) belirleyici olduğunu söylemesi doğru görünüyor. Bu parçada yazarın Heidegger'e karşı çıktığı nokta aşağıdakilerden hangisidir? A) Bergson'un zaman ile ilgili bakış açısını Aristote- les'ten aldığı düşüncesi B) Aristoteles ile Bergson'un düşüncelerinin birbirini ta- mamlar nitelikte olduğu görüşü C) Zamanı hem klasik hem de hayat bağlamında ele alma anlayışı D) Devinim kavramının geleneksel yaklaşımla ele alın- maması gerektiği düşüncesi & Bergson'un zaman anlayışının, bütünüyle ölçülebilir bir özellik gösterdiği yaklaşımı

4. Sherlock Holmes'ün yaratıcısı, İskoç yazar Arthur Conan da "Bu dedektif, saçma sapan problemleri çözüyor. Benim önüme geçti, beni öldürdü, daha büyük romanlar yazmalı- yim!" diyordu. Fakat hiçbiri olmadı. Cervantes'i de Conan'ı da günümüze taşıyan metinler, onların beğenmediği metin- ler. 100 yıl sonra okunuyorsanız iyi edebiyat bu oluyor işte. Hiç tanınmasanız bile. Kafka da öyle; hiç tanınmayan biriy- ken, üstelik eserlerinin yakılmasını istemişken... Bu parçada, Arthur Conan aşağıdakilerin hangisinden yakınmaktadır? A) lyi edebiyatın hiçbir zaman yaratıcısı tarafından fark edi- lememesinden B) Yazarların kahramanlarını yaratırken yeterince özenli davranmamasından C) Roman kahramanlarının toplumsal sorunlara duyarsız olduğundan D) Roman kahramanının yazarından daha ünlü olmasından E) Yazar hayattayken iyi metinlerin okur tarafından yete- rince ilgi görmemesinden

TA I miz tüm en belli men ola- I 24. Hiçbir ozanin, hiçbir sanatçının tek başına tam bir anlamı yoktur. Onun anlamı, değerlendirilmesi, Öl- müş ozan ve sanatçılarla olan bağının değerlendi- 1 rilmesidir. ar uydu- 1 Bu cümleye dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine varılabilir? istenen A) Başka sanatçılardan etkilenmeyen şair yok de- necek kadar azdır. mlu ol- B) Bir sanatçının değerlendirilmesinde farklı kis- taslar vardır. aşılma- cüklerin C) Günümüzde en başarılı şairler eserlerine ken- dilerinden çok başkalarının duygularını katan- lardır. rak kul- D) Sanatçının diğer sanatçılardan etkilenmemesi onu özgün kılar. E) Bir sanatçı kendinden önceki sanatçılardan et- kilendiği ölçüde değer kazanır. 10

aplusakademi 31. Kedilerin Bu Davranışlarının Sebebi Bilinmiyor! Kedilerin kutu, çamaşır sepeti ve hatta zemine bantlarla oluşturulmuş kapalı şekiller içerisine oturma eğilimi gös- termesi sıkça görülen bir olgu. Kedilerle zaman geçirdiy- seniz onların küçük kutularda oturmayı ve kivrilmayı ne kadar sevdiğini bilirsiniz. Kedilerin iki boyutlu çerçeve- lerin içerisine oturmayı tercih etmeleri ise oldukça ilginç bir durum olup çoğu kişi tarafından bilinmiyor. Kedilerin bu davranışının hayvansal içgüdüleri ile alakalı olduğu düşünülüyor. Saklanabilecekleri, kendilerini güvende hissedebilecekleri veya avlarını gözleyebilecekleri ka- palı yerler kedileri kendine çekiyor. 2014 yılında yapılan bir araştırmanın sonuçları, kedilerin bu alışkanlığının sa- kinleşmelerine ve yeni bir ortama uyum sağlamalarına olumlu etkisi olduğunu gösteriyor. Demek ki kedilerin yeni geldikleri yerde bir kutunun içine girmeleri bun- dan... D Bu bilgilendirici metinle ilgili aşağıdakilerden hangi- si söylenebilir? A) Bir olgunun sebepleri üzerinde tahminler sunulmuş- tur. B) Konuyla ilgili yapılan bir araştırmadan söz edilmiştir. c) Üzerinde durulan olgunun ilgi çekici olduğu vurgu- lanmıştır. D) Benzer araştırmalardan farklı sonuçlar çıktığı vurgu- lanmıştır. Edinilen veriler üzerinden çıkarımda bulunma ger- çekleştirilmiştir . TYT

Ax* en an ibi lir. 23. (1) Hoş kokulu kolonya ve kadın parfümo, eski zamanlar dan beri ticareti yapılan bir üründür. (II) Parfümler ceken kuru otlar, yanmış odun veya preslenmiş yağ gibi birçok fatti, doğal malzemeden yapılırdı. (III) O zamanlarda sentetik koku üretmek mümkün değildi. (IV) Bu nedenle eski uygarlıklar, vücut losyonlarını ve suyu aromatik çiçekler ve farklı atar, türleri ile karıştırıyordu. (V) Tarçın ve mür gibi baharatlardan ve bitkilerden çıkarılan yağlar, diğer güzel kokulu sıvılarla birleştirilirdi. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşün- cenin akışını bozmaktadır? A) B) II C) III D) IV E) V we si 7 -

Ana Düşünce ve Konu TEST 2 6. Neyi anlatırsa anlatsın, şiirin veya romanın biçirnle kaynaşarak değerlenecegi bir gerçektir. Düşünce- ler, en soylu duygular, gerçek büyüklüklerini ancak birer özgün sanat biçimi içinde ifade edilmeleriyle kazanırlar. Bir eser yalnızca konusuyla değerlen- dirilseydi Namık Kemal'in "Vatan" piyesi ile hiçbir eser yarışamazdı. Vatandan ve özgürlükten daha büyük, daha kutlu ne olabilir? Ne yazık ki bu piyes- teki kahramanlıklar, içimize gerçek sanat eserleri- nin o derin heyecanını dökemiyor. Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Gerçek sanat eserleri, özgünlüğü yakalayabi- len eserlerdir. B) Bir eserin büyüklüğünü sağlayan, eserde ele alinan konudur. C) Kahramanlığı işleyen eserlerde de biçim önem- lidir. D) Bir esere esas değerini katan, içerikle biçimin bütünlüğüdür. E) Kahramanlık konulu sanat eserleri, insana bek- lediği heyecanı verir.

12. (1)Türk edebiyatının geleneğinde yıllıklar önemli bir yer tutar. (II) Mehmet H. Doğan'ın şiir yıllıkları ve Kemal Gündüzalp'in öykü yıllıkları bunlara örnektir. (III) Bu yıllıklarda bir yılın dökümü yapılır, o yıl yayımlanan eserlerden seçmeler yayımlanır, yıl içinde yaşanan edebiyat tartışmaları özetlenirdi. (IV) Yilliklarda bir de soruşturma bölümü vardı ki burada edebiyatçılardan o yıla ait genel bir değerlendirme yapmaları istenirdi. (V) Ne yazık ki giderek zayıflayan bu değerli çalışma alanını yeniden canlandırmak niyetindeyiz. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda söylenenlerden hangisi yanlıştır? AV I. cümle kurallı, basit, eylem cümlesidir. BY 11. cümlenin yüklemi isimdir ve üç ögesi vardır. II O III. cümle bileşenleri arasında öge ortaklığı bulunan sıralı cümledir. DD DIV. cümle ki'li birleşik cümledir. V. cümle girişik birleşik yapıdadır. sin

DENEME - 7 29. “Sözcük” denince insanların aklına sadece söz- cüklerin anlamı geliyor. Oysa sözcüklerin bir de sesi vardır. Bu ses, anlama dâhildir, anlamdır bir bakıma. Ayrıca sözcüklerin görünüşü de oldukça önemlidir. Sözcükler yazıya geçtiğinde canlanır. Okuyucu anlamını düşünür ama o sözcük aynı za- manda bir nesne değeri kazanır. Bir nesneye ba- kar gibi bakılır o sözcüğe. Yani bir resim tarafı da var sözcüklerin. Şair, bütün bunların hesabını ya- parak seçmeli sözcüklerini Şiir için vazgeçilmezdir bu. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşı- labilir? A) Gerçek okuyucu, şiiri okurken şiirdeki kelime- lerin hangi anlama geldiğini ve ses değerlerini bilerek okumalıdır. B) Taşıdıkları anlam yönünden çok çeşitli oldukla- ni için okuyucuya anlamlı mesaj veren kelime- ler, şair tarafından seçilerek şiire konulmalıdır. C) Şiiri diğer edebî türlere göre vazgeçilmez kılan ansur, şiirin müziğe dönüştürülebilir olmasıdır. D) Kelimeler; okuyucunun karşısına anlamları, gö- rünüşleri ve çıkardıkları seslerle çıktığı için şair, kelime tercihini ona göre yapmalıdır. E) Şiirde kelime seçimi yapmak diğer edebî tür- lere göre daha zordur çünkü şiirin bir de işitsel yönü vardır.

6. (1) Çağımız; teknolojinin tarihteki en büyük nimetleri- ni bize sunmakta, kişi başına düşen refah düzeyi art- makta, yenilmez sanılan hastalıklar tedavi edilmekte ve geçilmez sanılan dağlar aşılmaktaydı. (II) Azgın irmaklar dizginlenerek ışığa, enerjiye kısaca yaşama dönüştürülmekteydi. (III) Peki, o zaman metinlerdeki bu çığlık niyeydi? (IV) Çağımız, kazanımlarıyla insan- lığı daha mı mutsuz etmişti? (V) Her yerde modern za- manların hâkimiyeti kabul edilen yol, su, elektrik, okul ve sağlık olarak insanlara ulaşamıyor muydu? Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, karşılaştırmaya yer verilmiştir. B) II. cümlede, karşıt unsurlardan yararlanılmıştır. C) III. cümlede, somutlaştırma yapılmıştır. D) IV. cümlede, kişileştirme söz konusudur. E) V. cümlede, çıkarım vardır.

23 21. Zamanın ne olduğunu bilmiyor olsak da onu ölçmenin volant bulmuşuzdur. Ömürlerimizi yıllar ile sayarız, aslinda düşünecek olursanız bu "yörüngeler" demenin başka bir biçimidir çünkü Yerküre üstündeki bir “yil" tam olarak budur. Dünya'nın, yani gezegenimizin yıldızımızın, yani Güneş'in çevresinde tamamladığı bir yörüngedir. Zamanın ne olduğunu bilmeyiz ama onu ölçme tarzımızı düşündüğümüzde şunları merak etmeden duramayız. Yin uzun olan başka bir gezegende yaşıyor olsaydık yaşam devremiz farklı olur muydu, daha uzun yaşar miy- dik? Bir milyonlarca yıl gezegeni" üstünde yaşıyor olsay- dik "ölümsüz olur muyduk? Bu sözler aşağıdaki soruların hangisine karşılık söy- lenmiş olabilir? A) Zaman soyutluğu bizi yanıltır mı? B) Zamanin başlangıcı var mıdır? C) Zamanın ölçümü ne kadar geçerlidir? D) Zaman sonsuzluğa düşen bir yolculuk mudur? E) Başka gezegenlerde zaman kavramı tanımlı mıdır?

A A A 6. . Londra Kraliyet Kolejinde çalışan araştırmacılar, ka raciğer naklini rafa kaldırabilecek nitelikte yeni bir tür hücre keşfetti. II. Karaciğer hastalığı, Ingiltere'deki ölüm sebepleri arasında beşinci sırada yer aldığından bu hastalığa dair çözüm arayışları sürmektedir. Numaralanmış I. cümle ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) II. cümlede belirtilen durumun sonucunu açıklamak- tadır. B) II. cümlede ortaya konulan durumun koşulunu belirt- mektedir. C) II. cümledeki bilgileri farklı örnekler üzerinden değer- lendirmektedir. D) II. cümledeki açıklamayı çürütmek için yeni bir bilgi sunmaktadır. E) II. cümlede yer alan açıklamayı karşılaştırmalı ele al- maktadır.

Oyunu sahneye koyan ve yöneten kişilerin ---- davranmala- ni esastır. Unutulmamali ki tiyatro seyircisi rafinedir; bu --- kitle; hafife alınmaktan, --- basit eserlerle karşılanmaktan hiç hoşlanmaz. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han- gisi sırasıyla getirilmelidir? A) dikkatli - hazır - sıradan B) seçici - kalburüstü - vasat eleştirel - sorgulayıcı - oylumlu Di - disiplinli - kuralci - demode BY korkusuz-acar - monoton o