Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

2021-MSÜrTürks
7.
6.
Yerks
har
Neil Turok, İçimizdeki Evren adlı eserinde son üç
yüz yılımızın çığır açıcı keşiflerini ve yapılan her
yeni keşfin, yeni teknolojilere nasıl dönüştüğünü
a
göstermektedir.
esinde bir grup
ya benzer basit
i ile ilgileniyordu.
hörde dört bir tabloya
7 alti E.coli bakterisi
ek bir programlama ile
Flerin aynı satır, sütun
erden biriyle aynı
bir ifadeyle bu
a hem konumlarini
bildi. (V) Deneyin
oranında tabloyu
ve her bir kareyi
II. Dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden Neil
Turok, İçimizdeki Evien de yeni teknolojilerin
toplum yapısında köklü değişiklikler oluşturduğunu
belirtmektedir.
C
Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir
biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden
hangisidir?
e ilgili
ve araştırma
denekler
A) Içimizdeki Evren adlı eserin yazarı dünyanın en bilinen
kuramsal fizikçisi Neil Turok; yaşadığımız son üç yüz
yıldaki önemli keşifleri, bu keşiflerin yeni teknolojilere
dönüşme sürecini, yeni teknolojilerin de toplum
yapısında nasıl büyük değişiklikler oluşturduğunu
Incelemektedir.
B) Dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden Neil
Turok, yaşadığımız son üç yüz yılda yapılan çığır açıcı
Keşifleri, keşiflerin toplum yapısındaki radikal
değişimleri ve keşiflerin yeni teknolojilere evrilme
sürecini ortaya koymak amacıyla İçimizdeki Evren adlı
eseri kaleme almıştır
.
C) Dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden Neil
Turok, İçimizdeki Evren adlı eserinde geride
bıraktığımız üç yüz yılın
çığır açıcı keşiflerini
incelerken her yeni keşfin toplumun yapısında radikal
değişimleri oluşturan yeni teknolojilere nasıl evrildiğini
ortaya koymaktadır.
in beklenen
ettikleri
Huymalı,
ca ayni
D) Neil Turok, İçimizdeki Evren adlı eserinde son üç yüz
yılda gerçekleşen çığır açıcı keşifleri incelemiş ve her
yeni keşfin toplumun yapısında radikal değişimleri
oluşturan yeni teknolojilere nasıl dönüştüğünü
göstererek dünyanın önde gelen kuramsal
fizikçilerinden biri olmuştur.
E) İçimizdeki Evren adlı eserin yazarı dünyanın önde
gelen kuramsal fizikçilerinden Neil Turok, eserini
yazmak için son üç yüz yılda gerçekleşen çığır açıcl
keşifleri inceleyerek her yeni keşfin toplumun
yapısında nasıl değişiklikler oluşturduğunu yeni
teknolojilerle göstermektedir.
N
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
2021-MSÜrTürks 7. 6. Yerks har Neil Turok, İçimizdeki Evren adlı eserinde son üç yüz yılımızın çığır açıcı keşiflerini ve yapılan her yeni keşfin, yeni teknolojilere nasıl dönüştüğünü a göstermektedir. esinde bir grup ya benzer basit i ile ilgileniyordu. hörde dört bir tabloya 7 alti E.coli bakterisi ek bir programlama ile Flerin aynı satır, sütun erden biriyle aynı bir ifadeyle bu a hem konumlarini bildi. (V) Deneyin oranında tabloyu ve her bir kareyi II. Dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden Neil Turok, İçimizdeki Evien de yeni teknolojilerin toplum yapısında köklü değişiklikler oluşturduğunu belirtmektedir. C Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? e ilgili ve araştırma denekler A) Içimizdeki Evren adlı eserin yazarı dünyanın en bilinen kuramsal fizikçisi Neil Turok; yaşadığımız son üç yüz yıldaki önemli keşifleri, bu keşiflerin yeni teknolojilere dönüşme sürecini, yeni teknolojilerin de toplum yapısında nasıl büyük değişiklikler oluşturduğunu Incelemektedir. B) Dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden Neil Turok, yaşadığımız son üç yüz yılda yapılan çığır açıcı Keşifleri, keşiflerin toplum yapısındaki radikal değişimleri ve keşiflerin yeni teknolojilere evrilme sürecini ortaya koymak amacıyla İçimizdeki Evren adlı eseri kaleme almıştır . C) Dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden Neil Turok, İçimizdeki Evren adlı eserinde geride bıraktığımız üç yüz yılın çığır açıcı keşiflerini incelerken her yeni keşfin toplumun yapısında radikal değişimleri oluşturan yeni teknolojilere nasıl evrildiğini ortaya koymaktadır. in beklenen ettikleri Huymalı, ca ayni D) Neil Turok, İçimizdeki Evren adlı eserinde son üç yüz yılda gerçekleşen çığır açıcı keşifleri incelemiş ve her yeni keşfin toplumun yapısında radikal değişimleri oluşturan yeni teknolojilere nasıl dönüştüğünü göstererek dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden biri olmuştur. E) İçimizdeki Evren adlı eserin yazarı dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden Neil Turok, eserini yazmak için son üç yüz yılda gerçekleşen çığır açıcl keşifleri inceleyerek her yeni keşfin toplumun yapısında nasıl değişiklikler oluşturduğunu yeni teknolojilerle göstermektedir. N
h Milli Eğitim Müdürlogo
B
26 ve 27. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
28. Ben
soviy
görü
bir ar
içimd
haya
olab
bagi
hika
kend
çiky
aslır
APOTEM
ILE
SINAVA
AZIRSIN
Olkemizde en çok bilinen reçine türü, çam ağaçlarının
reçinesidir. Halk arasında çam sakızı adıyla da bilinir
Bitkilerin salgı kanallarında toplandıktan sonra dişan
verilir. Ağaç gövdesi ya da dallanndan akan bu sivilar
katlaşarak biriki Reçine, bitkiler tarafından ağaçta
meydana gelen yaralan iyileştirmek veya ağacı diş
etkenlerden korumak amacıyla salgılanır. Bu salg
sayesinde orada meydana gelen yaralanmalar
hastalıklar ve böceklenmelerden korunur. Reçine, sanayi
ürünlerinde de kullanılır. Bunun haricinde ise günlük
alanda çok sayıda alanda karşımıza çıkabilmektedir.
Ozellikle sağlık noktasında oldukça yararlı olan çam
sakızı yani reçine, çiğnenmesi durumunda dişleri
geliştirir ve ağız içerisindeki zararlı plaklan temizler.
Mürekkep ve cila yapımında, boyacılıkta kullanılmakla
birlikte, keman gibi yaylı enstrümanlarda sesin daha
iyi çıkması için enstrümanın tellerine sürülür. Bazı
reçine türleri ise tütsü olarak kullanılır. Bu tütsülerin
Özellikle strese dayalı hastaliklar başta olmak üzere bazı
hastalıklara iyi geldiği söylenir.
Bu
aşa
A)
)
B)
C)
İYAR
AHB.
26. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılabilir?
D
Doğanın doğal döngüsü içerisinde çok yönlü açılımlar
vardu
E)
B) Yararlılık anlayışında çoğulluk değil tekillik önemlidir.
C) Evrendeki olağanüsto haller sıradan durumlarla aynı
faydayı taşımaktadır.
D) Nicel faydanın olmadığı yerde nitelik söz konusu
değildir.
E) Doğadaki dönemsellik insan için geçerli olamaz.
27. Bu parçada ele alınan reçineyle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Farklı türlerinin bulunduğu
B) Ağaca ne tür bir faydasının olduğu
olaubu
Yaraların iyileşmesini hızlandırdığı
p) En yaygın törlerinin hangi ağaçta görüldüğü
E) Değişik amaçlar için kullanıldığ
8809-58 33TYT05
10
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
h Milli Eğitim Müdürlogo B 26 ve 27. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. 28. Ben soviy görü bir ar içimd haya olab bagi hika kend çiky aslır APOTEM ILE SINAVA AZIRSIN Olkemizde en çok bilinen reçine türü, çam ağaçlarının reçinesidir. Halk arasında çam sakızı adıyla da bilinir Bitkilerin salgı kanallarında toplandıktan sonra dişan verilir. Ağaç gövdesi ya da dallanndan akan bu sivilar katlaşarak biriki Reçine, bitkiler tarafından ağaçta meydana gelen yaralan iyileştirmek veya ağacı diş etkenlerden korumak amacıyla salgılanır. Bu salg sayesinde orada meydana gelen yaralanmalar hastalıklar ve böceklenmelerden korunur. Reçine, sanayi ürünlerinde de kullanılır. Bunun haricinde ise günlük alanda çok sayıda alanda karşımıza çıkabilmektedir. Ozellikle sağlık noktasında oldukça yararlı olan çam sakızı yani reçine, çiğnenmesi durumunda dişleri geliştirir ve ağız içerisindeki zararlı plaklan temizler. Mürekkep ve cila yapımında, boyacılıkta kullanılmakla birlikte, keman gibi yaylı enstrümanlarda sesin daha iyi çıkması için enstrümanın tellerine sürülür. Bazı reçine türleri ise tütsü olarak kullanılır. Bu tütsülerin Özellikle strese dayalı hastaliklar başta olmak üzere bazı hastalıklara iyi geldiği söylenir. Bu aşa A) ) B) C) İYAR AHB. 26. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? D Doğanın doğal döngüsü içerisinde çok yönlü açılımlar vardu E) B) Yararlılık anlayışında çoğulluk değil tekillik önemlidir. C) Evrendeki olağanüsto haller sıradan durumlarla aynı faydayı taşımaktadır. D) Nicel faydanın olmadığı yerde nitelik söz konusu değildir. E) Doğadaki dönemsellik insan için geçerli olamaz. 27. Bu parçada ele alınan reçineyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Farklı türlerinin bulunduğu B) Ağaca ne tür bir faydasının olduğu olaubu Yaraların iyileşmesini hızlandırdığı p) En yaygın törlerinin hangi ağaçta görüldüğü E) Değişik amaçlar için kullanıldığ 8809-58 33TYT05 10
2021-MSÜ/Türkçe
2.
22.) Bir yazarin yazı serüvenini; kendi dünyası, renkleri,
nitelikleri ve ölçüleriyle ortüşen bir tutarlılık içinde
sürdürmesi doğru bir seçim ve yazarlığına yakışır bir
tutumdur. Ayrıca yazısını kendi mirasına sadik kalarak
sürdürmek bir yazara imzasını ve kimliğini kazandırır.
Bu tutumun bıçaksırtıysa kendi kendinin mirasyedisi
olmaktır Bazı yazarlar erken veya parlak dönemlerinde
yarattıklarının mirasına yaslanıp yıllar yılı hep aynı
şeyleri, aynı biçimde yazarak kendilerinin mirasyedisi
olurlar.
Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerin
hangisidir?
Al Geleceğe kalmak isteyen yazar devamllik gösteren
bir üsluba sahip olmalıdır.
B) Yazar eserlernde konularını çeşitlendirirken kendine
has üslubunu da geliştirmelidir
C) Eserlerinde benzer Konular isleyen bir yazarın, okurun
ilgisini canli tutabilmes zordur.
D) Kendi yarattığı değerleri koruyabilen yazarlar okurların
gözünde saygınlık kazanır.
E) Yazar, eserinde üslubunu yinelese bile toplumun
dikkatini çekecek konuları bulmalıdır.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
2021-MSÜ/Türkçe 2. 22.) Bir yazarin yazı serüvenini; kendi dünyası, renkleri, nitelikleri ve ölçüleriyle ortüşen bir tutarlılık içinde sürdürmesi doğru bir seçim ve yazarlığına yakışır bir tutumdur. Ayrıca yazısını kendi mirasına sadik kalarak sürdürmek bir yazara imzasını ve kimliğini kazandırır. Bu tutumun bıçaksırtıysa kendi kendinin mirasyedisi olmaktır Bazı yazarlar erken veya parlak dönemlerinde yarattıklarının mirasına yaslanıp yıllar yılı hep aynı şeyleri, aynı biçimde yazarak kendilerinin mirasyedisi olurlar. Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerin hangisidir? Al Geleceğe kalmak isteyen yazar devamllik gösteren bir üsluba sahip olmalıdır. B) Yazar eserlernde konularını çeşitlendirirken kendine has üslubunu da geliştirmelidir C) Eserlerinde benzer Konular isleyen bir yazarın, okurun ilgisini canli tutabilmes zordur. D) Kendi yarattığı değerleri koruyabilen yazarlar okurların gözünde saygınlık kazanır. E) Yazar, eserinde üslubunu yinelese bile toplumun dikkatini çekecek konuları bulmalıdır.
21. McGill Üniversitesinden bir grup araştırmacının yaptığı
çalışma, şehirde yaşayan kuşların kırsaldakilere göre
daha zeki olduğunu kanıtladı. Barbados'un farklı
bölgelerinde yaşayan bir kuş türü olan “şakraklar"
üzerinde yapılan çalışmada, söz konusu kuşların şehir
yaşamının zorluklarına ayak uydurabilmek için problem
gözlemlendi. Araştırmacılar, çalışmanın başında zihinsel
çözme ve analiz etme becerilerinin kısa sürede geliştiği
süreçlere fazla yatırım yapmanın kuşlardaki bağışıklık
sistemini zayıflatabileceğini öngörmüşlerdi.
Ancak yapılan ölçümler; şehir kuşlarının bağışıklık
sistemlerinin kırsaldakilere göre daha güçlü olduğunu,
zihinsel becerilerin gelişiminin bağışıklık sistemini
zayıflatmadığını ortaya koydu.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine
ulaşılamaz?
X
A) Şehir yaşamının zorluklarından uzak şakrakların
problem çözme yetisi daha az gelişir.
B) Şehirde yaşayan şakrakların bağışıklığının yüksek
olması güçlü zekâları ile ilişkilidir.
C) Kırsalda yaşayan şakraklar, hastalıklara karşı
şehirdekilere göre daha hassastır.
D) Şehir yaşamı, şakrakları zihinsel ve biyolojik
yapılarını olumlu
etkilemektedir.
E) Şakrakların zihinsel kapasiteleri çevresel etmenlere
bağlı olarak gelişebilir.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
21. McGill Üniversitesinden bir grup araştırmacının yaptığı çalışma, şehirde yaşayan kuşların kırsaldakilere göre daha zeki olduğunu kanıtladı. Barbados'un farklı bölgelerinde yaşayan bir kuş türü olan “şakraklar" üzerinde yapılan çalışmada, söz konusu kuşların şehir yaşamının zorluklarına ayak uydurabilmek için problem gözlemlendi. Araştırmacılar, çalışmanın başında zihinsel çözme ve analiz etme becerilerinin kısa sürede geliştiği süreçlere fazla yatırım yapmanın kuşlardaki bağışıklık sistemini zayıflatabileceğini öngörmüşlerdi. Ancak yapılan ölçümler; şehir kuşlarının bağışıklık sistemlerinin kırsaldakilere göre daha güçlü olduğunu, zihinsel becerilerin gelişiminin bağışıklık sistemini zayıflatmadığını ortaya koydu. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? X A) Şehir yaşamının zorluklarından uzak şakrakların problem çözme yetisi daha az gelişir. B) Şehirde yaşayan şakrakların bağışıklığının yüksek olması güçlü zekâları ile ilişkilidir. C) Kırsalda yaşayan şakraklar, hastalıklara karşı şehirdekilere göre daha hassastır. D) Şehir yaşamı, şakrakları zihinsel ve biyolojik yapılarını olumlu etkilemektedir. E) Şakrakların zihinsel kapasiteleri çevresel etmenlere bağlı olarak gelişebilir.
23. Toplu ulaşım uygulamalarının insanlara ve şehre olan
en hissedilebilir yansıması, kent merkezlerindeki trafik
tıkanıklığını azaltıcı etkisidir. Günümüz şehirlerinin
önde gelen sorunlarından birisi olan trafik yoğunluğunu
azaltmada gelişmiş bir toplu ulaşım sistemi son derece
etkilidir. Toplu ulaşım sistemlerinin bu etkisi yanında pek
çok faydası daha bulunmaktadır: Bireysel araç kullanımını
azaltıcı etkisi sonucunda yakıt maliyetinden tasarruf
sağlanmaktadır. Ayrıca trafik tıkanıklığı esnasındaki
zaman kayıpları da önemli ekonomik kayıplardandır. Toplu
ulaşım kullanımı insanlara daha sağlıklı bir hayat imkânı
da sunmaktadır. Çünkü toplu taşıma, araçlardan doğaya
salinan atik miktarını azaltarak çevrenin korunmasına da
katkı sunmaktadır. Bununla birlikte toplu ulaşım araçları ile
seyahat, otomobil kullanımına nazaran daha güvenlidir.
Bu parçadan yola çıkılarak aşağıdakilerden hangisinin
toplu taşımayı tercih etmesi beklenemez?
A) Aylığını tasarruflu kullanmak isteyen öğretmen
B) Kent trafiğinde araç kullanmaktan endişe duyan
akademisyen
C) Yoğun ortamda araçta bulunmayı sağlığı için riskli
bulan hasta
D) Kent trafiğinin kentin havasını kirlettiğini düşünen
mühendis
E) Bireysel araç kullanımının kent trafiğini olumsuz
etkilediğini düşünen belediye görevlisi
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
23. Toplu ulaşım uygulamalarının insanlara ve şehre olan en hissedilebilir yansıması, kent merkezlerindeki trafik tıkanıklığını azaltıcı etkisidir. Günümüz şehirlerinin önde gelen sorunlarından birisi olan trafik yoğunluğunu azaltmada gelişmiş bir toplu ulaşım sistemi son derece etkilidir. Toplu ulaşım sistemlerinin bu etkisi yanında pek çok faydası daha bulunmaktadır: Bireysel araç kullanımını azaltıcı etkisi sonucunda yakıt maliyetinden tasarruf sağlanmaktadır. Ayrıca trafik tıkanıklığı esnasındaki zaman kayıpları da önemli ekonomik kayıplardandır. Toplu ulaşım kullanımı insanlara daha sağlıklı bir hayat imkânı da sunmaktadır. Çünkü toplu taşıma, araçlardan doğaya salinan atik miktarını azaltarak çevrenin korunmasına da katkı sunmaktadır. Bununla birlikte toplu ulaşım araçları ile seyahat, otomobil kullanımına nazaran daha güvenlidir. Bu parçadan yola çıkılarak aşağıdakilerden hangisinin toplu taşımayı tercih etmesi beklenemez? A) Aylığını tasarruflu kullanmak isteyen öğretmen B) Kent trafiğinde araç kullanmaktan endişe duyan akademisyen C) Yoğun ortamda araçta bulunmayı sağlığı için riskli bulan hasta D) Kent trafiğinin kentin havasını kirlettiğini düşünen mühendis E) Bireysel araç kullanımının kent trafiğini olumsuz etkilediğini düşünen belediye görevlisi
40.
laki parçaya göre cevaplayınız.
Mücevhercilikte kullanılan has taşlar; beriller, turmalinler,
topazlar, kuvarslar, opal, turkuaz, grenalar ve lacivert taş-
larıdır. Has taşların değeri sertliklerine ve optik özelliklerine
göre değişir, renkleri, özel maden oksitlerinin varlığından ileri
gelir; bu renk, taşa uzaktan ya da yakından bakmaya göre
değişir. Bundan başka; taşlar parltılarına, işık üzerinde yap-
tiklan kinima ya da dağılma etkisine göre de türlere ayrılır.
Değerli taşların çoğu mücevhercilikte kullanılır; donuk has
taşlar süsleme, granür, vazoların yapımı vb. için uygundur.
39. Bu parçaya en uygun başlık
aşağıdakilerden hangisidir?
D
A) Has Taş Türleri
B) Has Taşların Değeri
C) Değerli Taş Türleri
D) Kuyumculukta kullanılan Has Taşlar
E) Mücevhercilikte kullanılan Taşlar
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
40. laki parçaya göre cevaplayınız. Mücevhercilikte kullanılan has taşlar; beriller, turmalinler, topazlar, kuvarslar, opal, turkuaz, grenalar ve lacivert taş- larıdır. Has taşların değeri sertliklerine ve optik özelliklerine göre değişir, renkleri, özel maden oksitlerinin varlığından ileri gelir; bu renk, taşa uzaktan ya da yakından bakmaya göre değişir. Bundan başka; taşlar parltılarına, işık üzerinde yap- tiklan kinima ya da dağılma etkisine göre de türlere ayrılır. Değerli taşların çoğu mücevhercilikte kullanılır; donuk has taşlar süsleme, granür, vazoların yapımı vb. için uygundur. 39. Bu parçaya en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir? D A) Has Taş Türleri B) Has Taşların Değeri C) Değerli Taş Türleri D) Kuyumculukta kullanılan Has Taşlar E) Mücevhercilikte kullanılan Taşlar
(1) Televizyonun sunduğu dünya; gerçekliğin abartılı
olarak basmakaliplaştırılmış, kurgulanmış bir kopyasıdır
ve simtgeseldir ki bu simgesel dünyada monoton
tekrarlardan oluşan gerçeklik dramatize edilerek
abartılır, izleyiciyi heyecanlandıracak ve dikkatini
çekecek şekilde sunulur. (II) Televizyonun teknik yapısı
başka bir deyişle doğasıyla beraber dramanın özellikleri
de bu abartmaya olanak sağlar. (III) Aslında drama
gerçekliğin abartılmış yeniden üretilmesi sanatıdır ve
bu sanatta televizyonun doğasına uygundur, izleyiciler
sürekli tekrarlanan bu dramatize edilmiş dünyayı
gerçek sanır. (IV) Bunun sonucu olarak da televizyon
zaman içerisinde en etkili toplumsallaştırma aracı
hâline gelmiştir. ()Modern kitle iletişim araçlarının
içeriğiyle gerçek dünya arasındaki ilişkiyi sistemli olarak
ilk kez Walter Lippmann araştırmıştır. (VI) Lippmann'a
göre kitle iletişim araçları gerçek dünyayı çarpıtarak
yansıtmaktadır ki bunun sonucunda gerçek dünyanın
aktörleri olan insanların; gerçeği çarpık biçimde
algılamaları, onların gerçek yaşama ideal biçimde
müdahalelerini engeller.
7. Bu parçada televizyona yönelik yapılan eleştiriler
arasında aşağıdakilerden hangisi yoktyt?
ta) Gerçeklerin abartılı ifade edilmesi
B) Toplumu yanlış algilar ile oyalaması
C) Gerçeklerin özgünlükten uzak anlatımı
D) Tekrarlarla sahte gerçekk algisk oluşturması
E) Gereksiz şekilde seyircinin heyacanlandırılması
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
(1) Televizyonun sunduğu dünya; gerçekliğin abartılı olarak basmakaliplaştırılmış, kurgulanmış bir kopyasıdır ve simtgeseldir ki bu simgesel dünyada monoton tekrarlardan oluşan gerçeklik dramatize edilerek abartılır, izleyiciyi heyecanlandıracak ve dikkatini çekecek şekilde sunulur. (II) Televizyonun teknik yapısı başka bir deyişle doğasıyla beraber dramanın özellikleri de bu abartmaya olanak sağlar. (III) Aslında drama gerçekliğin abartılmış yeniden üretilmesi sanatıdır ve bu sanatta televizyonun doğasına uygundur, izleyiciler sürekli tekrarlanan bu dramatize edilmiş dünyayı gerçek sanır. (IV) Bunun sonucu olarak da televizyon zaman içerisinde en etkili toplumsallaştırma aracı hâline gelmiştir. ()Modern kitle iletişim araçlarının içeriğiyle gerçek dünya arasındaki ilişkiyi sistemli olarak ilk kez Walter Lippmann araştırmıştır. (VI) Lippmann'a göre kitle iletişim araçları gerçek dünyayı çarpıtarak yansıtmaktadır ki bunun sonucunda gerçek dünyanın aktörleri olan insanların; gerçeği çarpık biçimde algılamaları, onların gerçek yaşama ideal biçimde müdahalelerini engeller. 7. Bu parçada televizyona yönelik yapılan eleştiriler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktyt? ta) Gerçeklerin abartılı ifade edilmesi B) Toplumu yanlış algilar ile oyalaması C) Gerçeklerin özgünlükten uzak anlatımı D) Tekrarlarla sahte gerçekk algisk oluşturması E) Gereksiz şekilde seyircinin heyacanlandırılması
23. Her şair ama mutlaka her eleştirmen aslî ilgi alanı dışın-
da kalan bir sanat disipliniyle belli bir düzeyde ilişki kura-
bilmelidir, eleştiri de buradan beslenir. Ne çok örnek var.
Kendinin şiirde yapmaya çalıştığını resimde yapmış res-
samı sevmeyen, ondan habersiz şairler var!
Bu parçada yakınılan durum aşağıdakilerden hangisi-
dir?
A) Şairlerin aynı zamanda eleştirmen olmamaları ve eleş-
tiri alanından uzak kalmaları
B) Şairlerin ressamları sevmemeleri ve resim sanatıyla
ilgilenmemeleri
C) Eleştirmenlerin çok fazla alanla ilgilenip asıl alanların-
dan uzaklaşmaları
D) Şairlerin ve eleştirmenlerin diğer sanat dallarıyla yete-
rince ilişki kurmamaları
E) Şair ve eleştirmenlerin birbirleriyle anlaşamamaları ve
ortak paydada buluşamamaları
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
23. Her şair ama mutlaka her eleştirmen aslî ilgi alanı dışın- da kalan bir sanat disipliniyle belli bir düzeyde ilişki kura- bilmelidir, eleştiri de buradan beslenir. Ne çok örnek var. Kendinin şiirde yapmaya çalıştığını resimde yapmış res- samı sevmeyen, ondan habersiz şairler var! Bu parçada yakınılan durum aşağıdakilerden hangisi- dir? A) Şairlerin aynı zamanda eleştirmen olmamaları ve eleş- tiri alanından uzak kalmaları B) Şairlerin ressamları sevmemeleri ve resim sanatıyla ilgilenmemeleri C) Eleştirmenlerin çok fazla alanla ilgilenip asıl alanların- dan uzaklaşmaları D) Şairlerin ve eleştirmenlerin diğer sanat dallarıyla yete- rince ilişki kurmamaları E) Şair ve eleştirmenlerin birbirleriyle anlaşamamaları ve ortak paydada buluşamamaları
20
18. Yeni bir araştırmaya göre insanların çoğu işik kirliliği yüzünden
geceyi gerçek anlamda yaşayamıyor. Italya'da Tiene'deki Işık
Kirliliği Bilim ve Teknoloji Enstitüsü'nden Fabio Falchi liderliğin-
deki uluslararası bir araştırma ekibi dünya çapında işik kirliliği-
ni haritaladi. Araştırma Avrupa'daki ve ABD'deki insanların
%99'unun, tüm dünya nüfusunun ise %83'ünün bir çeşit ışık kir-
liliğine maruz kaldığını gösteriyor. Bu, insanların çoğunun gece-
leri Samanyolu'nun o büyüleyici manzarasından mahrum kaldı-
ğı anlamına geliyor. Araştırmada her ülkenin yapay işık altında
ve yapay işıktan kaynaklı aydınlıkta yaşayan nüfus oranıyla il-
gili istatistikler de yer alıyor. Buna göre Singapur'un tüm nüfusu
aydınlık bir gökyüzü altında uyuyor. En karanlık gökyüzünün ta-
dini çıkarabilenlerse Afrika'da: Çad, Orta Afrika Cumhuriyeti ve
Madagaskar. Bu ülkelerin nüfuslarının dörtte üçten fazlası ya-
pay ışıktan etkilenmiyor. Araştırmacılar işık kirliliğini azaltmak
için trafiğe ya da havaya göre yanıp sönebilen sensörlü sokak
lambalarının kullanılması gibi önerilerde bulunuyor.
Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Işık kirliliğinin etkili olduğu ülkeler
B) Kirli hava ile mücadele etme yöntemleri
C) Işık kirliliğini azaltmak için yapılması gerekenler
D) Yapay işığın insan sağlığına ve yaşamına etkileri
E) Işık kirliliğinin etkileri
21.
calls.com
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
20 18. Yeni bir araştırmaya göre insanların çoğu işik kirliliği yüzünden geceyi gerçek anlamda yaşayamıyor. Italya'da Tiene'deki Işık Kirliliği Bilim ve Teknoloji Enstitüsü'nden Fabio Falchi liderliğin- deki uluslararası bir araştırma ekibi dünya çapında işik kirliliği- ni haritaladi. Araştırma Avrupa'daki ve ABD'deki insanların %99'unun, tüm dünya nüfusunun ise %83'ünün bir çeşit ışık kir- liliğine maruz kaldığını gösteriyor. Bu, insanların çoğunun gece- leri Samanyolu'nun o büyüleyici manzarasından mahrum kaldı- ğı anlamına geliyor. Araştırmada her ülkenin yapay işık altında ve yapay işıktan kaynaklı aydınlıkta yaşayan nüfus oranıyla il- gili istatistikler de yer alıyor. Buna göre Singapur'un tüm nüfusu aydınlık bir gökyüzü altında uyuyor. En karanlık gökyüzünün ta- dini çıkarabilenlerse Afrika'da: Çad, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Madagaskar. Bu ülkelerin nüfuslarının dörtte üçten fazlası ya- pay ışıktan etkilenmiyor. Araştırmacılar işık kirliliğini azaltmak için trafiğe ya da havaya göre yanıp sönebilen sensörlü sokak lambalarının kullanılması gibi önerilerde bulunuyor. Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisidir? A) Işık kirliliğinin etkili olduğu ülkeler B) Kirli hava ile mücadele etme yöntemleri C) Işık kirliliğini azaltmak için yapılması gerekenler D) Yapay işığın insan sağlığına ve yaşamına etkileri E) Işık kirliliğinin etkileri 21. calls.com
MB
ÖZDEBİR
SAINERI
uru anlatımını kompo-
Hüşünce ve duyguları
matidir:
D
doğru biçimde bir-
11. Kuşkusuz yazarlar yazdıklarının okunmasını ister ama bunun
yazmak için geçerli bir sebep olduğunu düşünmüyorum. Ge-
niş okur kitleleri de pek umurumda değil. Bir yazar hiçbir za-
man bunu dert edinerek yazmaz. Tek kişinin bile okumayaca-
ğını bilsem yine de yazardım, diyorsanız yazmalısınız. İkincisi,
bana göre öykü romana göre hem yazılması hem okunması
daha zor bir tür. Ben gerçek edebiyat okurunun öykü okuru
olduğunu düşünüyorum. Öykü, sınırlı izleği içinde hata kaldır-
mayacak bir tür. Üstelik bir kere benim çok derdim, anlatmak
istediğim çok mesele var, şu anda roman bana sınırlayıcı geli-
yor.
nao
apo
larak anlatıldığı
bütün özellikle-
ess
düşünce ve
ve etkili bi-
er alır.
Bu sözler aşağıdaki soruların hangisine karşılık söylenmiş ola-
bilir?
i sadece
tinler sa-
A) Daha dar bir okur kitlesine seslenmesine rağmen neden
roman yerine öykü türünü tercih ettiniz?
kural-
B Bazen yazdıklarınızın nitelikli okurlar tarafından fark edil-
mediğini düşünüyor musunuz?
pozis-
C) Anlatım tarzınızın özgünlüğü nedeniyle okuyucu kitlenizi
yitirmekten korkmuyor musunuz?
ve
a-
D) Ele aldığınız bir konuyu hangi yazınsal türde ortaya koya-
cağınıza nasıl karar veriyorsunuz?
E) Diğer yazarlardan farklı
, kendinize göre bir anlatım yöne-
liminiz olmasının altında ne yatıyor?
/ )
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
MB ÖZDEBİR SAINERI uru anlatımını kompo- Hüşünce ve duyguları matidir: D doğru biçimde bir- 11. Kuşkusuz yazarlar yazdıklarının okunmasını ister ama bunun yazmak için geçerli bir sebep olduğunu düşünmüyorum. Ge- niş okur kitleleri de pek umurumda değil. Bir yazar hiçbir za- man bunu dert edinerek yazmaz. Tek kişinin bile okumayaca- ğını bilsem yine de yazardım, diyorsanız yazmalısınız. İkincisi, bana göre öykü romana göre hem yazılması hem okunması daha zor bir tür. Ben gerçek edebiyat okurunun öykü okuru olduğunu düşünüyorum. Öykü, sınırlı izleği içinde hata kaldır- mayacak bir tür. Üstelik bir kere benim çok derdim, anlatmak istediğim çok mesele var, şu anda roman bana sınırlayıcı geli- yor. nao apo larak anlatıldığı bütün özellikle- ess düşünce ve ve etkili bi- er alır. Bu sözler aşağıdaki soruların hangisine karşılık söylenmiş ola- bilir? i sadece tinler sa- A) Daha dar bir okur kitlesine seslenmesine rağmen neden roman yerine öykü türünü tercih ettiniz? kural- B Bazen yazdıklarınızın nitelikli okurlar tarafından fark edil- mediğini düşünüyor musunuz? pozis- C) Anlatım tarzınızın özgünlüğü nedeniyle okuyucu kitlenizi yitirmekten korkmuyor musunuz? ve a- D) Ele aldığınız bir konuyu hangi yazınsal türde ortaya koya- cağınıza nasıl karar veriyorsunuz? E) Diğer yazarlardan farklı , kendinize göre bir anlatım yöne- liminiz olmasının altında ne yatıyor? / )
33. Her fotoğraf bir parçayı, bir kesiti temsil eder.
Bir fotoğrafın anlamı, hangi çerçeve sınırlarında
görüldüğüne göre değişir. Bu yüzden fotoğraflar,
bir şipşak baskıda, bir galeride, bir polis dosyasında,
bir fotoğraf dergisinde veya bir evin oturma odasında
farklı görünecektir. Benzeri ortamların hepsi,
fotoğrafların bambaşka kullanımları olduğunu akla getirir
fakat bu kullanım biçimlerinin hiçbirinden onun kesin
anlamını çıkarmak gibi bir durum da söz konusu
değildir.
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine
ulaşılabilir?
A) Her fotoğrafın anlamı ona bakanın ruh hâline göre
ortaya çıkar.
B) Fotoğrafın taşıdığı anlamı belirleyen unsur, kullanıldığı
bağlamdır.
a
C) Aynı obje değişik bir amaç ve teknikle fotoğraflanırsa
farklı bir anlam üretir.
D) Kapalılık ve değişken anlam fotoğrafın sanatsal
yönünü ortaya çıkarır.
E) Fotoğrafların doğru ve eksiksiz yorumları teknik bilgiler
sayesinde yapılır.
X
li
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
33. Her fotoğraf bir parçayı, bir kesiti temsil eder. Bir fotoğrafın anlamı, hangi çerçeve sınırlarında görüldüğüne göre değişir. Bu yüzden fotoğraflar, bir şipşak baskıda, bir galeride, bir polis dosyasında, bir fotoğraf dergisinde veya bir evin oturma odasında farklı görünecektir. Benzeri ortamların hepsi, fotoğrafların bambaşka kullanımları olduğunu akla getirir fakat bu kullanım biçimlerinin hiçbirinden onun kesin anlamını çıkarmak gibi bir durum da söz konusu değildir. Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir? A) Her fotoğrafın anlamı ona bakanın ruh hâline göre ortaya çıkar. B) Fotoğrafın taşıdığı anlamı belirleyen unsur, kullanıldığı bağlamdır. a C) Aynı obje değişik bir amaç ve teknikle fotoğraflanırsa farklı bir anlam üretir. D) Kapalılık ve değişken anlam fotoğrafın sanatsal yönünü ortaya çıkarır. E) Fotoğrafların doğru ve eksiksiz yorumları teknik bilgiler sayesinde yapılır. X li
2. Yahya Kemal, yenileşme ve sadeleşme yolunda
olan Türkçe ile bir şiir dili kurmak ister. Onun
kurmak istediği bu dil; milletimizin duygularını
ifade edecek temiz, sade bir dil olmalıdır.
Fransızlar, nasıl klasik metinlerden hareket edip
yeni Fransız şiirine ulaştılarsa biz de divan_şiirini
günümüzde ihya etmenin; ondan pürüzsüz, sade
misralar elde etmenin yollarını aramalıyız.
Metnin ana düşüncesi dikkate alındığında altı
çizili söz grubu,
1. Eski durumuna getirme
II. Yeniden canlandırma
III. Mutluluğa kavuşturma
IV. Geliştirme, güçlendirme
anlamlarından hangisi ya da hangileri
kastedilerek kullanılmıştır?
A) Yalnız I.
B) I ve II.
C) I, II ve III.
D) II ve IV.
E) II, III ve IV.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
2. Yahya Kemal, yenileşme ve sadeleşme yolunda olan Türkçe ile bir şiir dili kurmak ister. Onun kurmak istediği bu dil; milletimizin duygularını ifade edecek temiz, sade bir dil olmalıdır. Fransızlar, nasıl klasik metinlerden hareket edip yeni Fransız şiirine ulaştılarsa biz de divan_şiirini günümüzde ihya etmenin; ondan pürüzsüz, sade misralar elde etmenin yollarını aramalıyız. Metnin ana düşüncesi dikkate alındığında altı çizili söz grubu, 1. Eski durumuna getirme II. Yeniden canlandırma III. Mutluluğa kavuşturma IV. Geliştirme, güçlendirme anlamlarından hangisi ya da hangileri kastedilerek kullanılmıştır? A) Yalnız I. B) I ve II. C) I, II ve III. D) II ve IV. E) II, III ve IV.
6.
Neil Turok. İçimizdeki Evren adlı eserinde son üç
yüz yılımızın çığır açıcı keşiflerini ve yapılan her
yeni keşfin, yeni teknolojilere nasıl dönüştüğünü
göstermektedir.
bir grup
zer basit
gileniyordu.
dört bir tabloya
Ecoli bakterisi
programlama ile
aynı satır, sütun
biriyle aynı
adeyle bu
konumlarni
V) Deneyin
nda tabloyu
bir kareyi
II. Dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden Neil
Turok, İçimizdeki Evren'de yeni teknolojilerin
toplum yapısında köklü değişiklikler oluşturduğunu
belirtmektedir.
Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir
biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden
hangisidir?
araştırma
A) İçimizdeki Evren adlı eserin yazarı dünyanın en bilinen
kuramsal fizikçisi Neil Turok; yaşadığımız son üç yüz
yıldaki önemli keşifleri, bu keşiflerin yeni teknolojilere
dönüşme sürecini, yeni teknolojilerin de toplum
yapısında nasıl büyük değişiklikler oluşturduğunu
incelemektedir.
B) Dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden Neil
Turok, yaşadığımız son üç yüz yılda yapılan çığır açıcı
keşifleri, keşiflerin toplum yapısındaki radikal
değişimleri ve keşiflerin yeni teknolojilere evrilme
sürecini ortaya koymak amacıyla İçimizdeki Evren adlı
eseri kaleme almıştır.
enekler
beklenen
ettikleri
C) Dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden Neil
Turok, İçimizdeki Evren adlı eserinde geride
bıraktığımız üç yüz yilin çığır açıcı keşiflerini
incelerken her yeni keşfin toplumun yapısında radikal
değişimleri oluşturan yeni teknolojilere nasıl evrildiğini
ortaya koymaktadır.
D) Neil Turok, İçimizdeki Evren adlı eserinde son üç yüz
yilda gerçekleşen çığır açıcı keşifleri incelemiş ve her
yeni keşfin toplumun yapısında radikal değişimleri
oluşturan yeni teknolojilere nasıl dönüştüğünü
göstererek dünyanın önde gelen kuramsal
fizikçilerinden biri olmuştur.
E) İçimizdeki Evren adlı eserin yazarı dünyanın önde
gelen kuramsal fizikçilerinden Neil Turok; eserini
yazmak için son üç yüz yılda gerçekleşen çığır açıcı
keşifleri inceleyerek her yeni keşfin toplumun
yapısında nasıl değişiklikler oluşturduğunu yeni
teknolojilerle göstermektedir.
se
zca
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
6. Neil Turok. İçimizdeki Evren adlı eserinde son üç yüz yılımızın çığır açıcı keşiflerini ve yapılan her yeni keşfin, yeni teknolojilere nasıl dönüştüğünü göstermektedir. bir grup zer basit gileniyordu. dört bir tabloya Ecoli bakterisi programlama ile aynı satır, sütun biriyle aynı adeyle bu konumlarni V) Deneyin nda tabloyu bir kareyi II. Dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden Neil Turok, İçimizdeki Evren'de yeni teknolojilerin toplum yapısında köklü değişiklikler oluşturduğunu belirtmektedir. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? araştırma A) İçimizdeki Evren adlı eserin yazarı dünyanın en bilinen kuramsal fizikçisi Neil Turok; yaşadığımız son üç yüz yıldaki önemli keşifleri, bu keşiflerin yeni teknolojilere dönüşme sürecini, yeni teknolojilerin de toplum yapısında nasıl büyük değişiklikler oluşturduğunu incelemektedir. B) Dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden Neil Turok, yaşadığımız son üç yüz yılda yapılan çığır açıcı keşifleri, keşiflerin toplum yapısındaki radikal değişimleri ve keşiflerin yeni teknolojilere evrilme sürecini ortaya koymak amacıyla İçimizdeki Evren adlı eseri kaleme almıştır. enekler beklenen ettikleri C) Dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden Neil Turok, İçimizdeki Evren adlı eserinde geride bıraktığımız üç yüz yilin çığır açıcı keşiflerini incelerken her yeni keşfin toplumun yapısında radikal değişimleri oluşturan yeni teknolojilere nasıl evrildiğini ortaya koymaktadır. D) Neil Turok, İçimizdeki Evren adlı eserinde son üç yüz yilda gerçekleşen çığır açıcı keşifleri incelemiş ve her yeni keşfin toplumun yapısında radikal değişimleri oluşturan yeni teknolojilere nasıl dönüştüğünü göstererek dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden biri olmuştur. E) İçimizdeki Evren adlı eserin yazarı dünyanın önde gelen kuramsal fizikçilerinden Neil Turok; eserini yazmak için son üç yüz yılda gerçekleşen çığır açıcı keşifleri inceleyerek her yeni keşfin toplumun yapısında nasıl değişiklikler oluşturduğunu yeni teknolojilerle göstermektedir. se zca
37 ve 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
1
Türk toplumunu bütün özellikleriyle bilen Oğuz Atay, metin-
lerinde "sözde aydinlan" ve hayatın aslında bir oyun"dan
ibaret olduğunu vurgulamaktadır. Olkemiz aydınlannın
toplum içindeki konumlarını sorgulamıştır. Oğuz Atay ve
eserleri bu yüzden hep tartışma konusu olmuştur. Çünkü
o benimsediği yenilikçi dil ile yeni bir üslup yaratmış, bun-
lar da gündemdeki konulan ya da sorunlar tartışmak için
kullanmıştır. Bu nedenle belirli çevreleri her daim rahatsız
etmeyi başarmıştır. Oğuz Atay'ın metinlerinde "oyun" keli-
mesi hem evrensel hem de bireysel bağlamda incelenme-
lidir. "Oyun" kelimesi onun eserlerinin adeta "anahtan" dir.
Çünkü Oğuz Atay, insanlar bir maske takarak gezdigini.
oynanan yaşam oyunlarıyla" ömür tükettiğini ve çoğu kez
de bunun farkına varmadığımızı belirtmiştir. Onun istedi-
gi: kendimizle yüzleşmemizdir, maskemizi düşürmemizdir.
Kendimizle hesaplaşırsak bu oyunu yenebileceğimizi iddia
etmiştir. "Tehlikeli Oyunlar" romanındaki Hikmet'in haykı-
rışlarıyla duyanz bu isteğini: "Ülkemiz büyük bir oyun ye-
ridir. Her sabah uyanınca, biraz isteksiz de olsak, hepimiz
sahnenin bir yerinde, bizi çevreleyen büyük ve uzak dünya-
nin sevimli bir benzerini kurmak için toplanınz. Küçük top-
luluklar olarak, birbirimizden bağımsız davranarak ve birbi-
rimizi seyrederek günlük oyunlanmiza başlanz. Ben Hikmet
IV, zamanında -yani Hikmet I olduğum sıralarda bu oyunu
ciddiye almış ve bütün oyunlan heyecanla seyretmiştim.
Sonunda, kendi oyunumu, bütün oyunlann dışında ve ger-
çek olarak yaşamaya karar verdim. Insanlarımız, aynı piyesi
yıllardır aynı biçimde oynamanın yorgunluğu ve gerçeğe
bir türlü benzetememenin bezginliği içindeyken ben, biz-
lere bugüne kadar hiç yaran dokunmamış olan aklın daha
doğrusu akıl olduğunu sandığımız akıl taklidinin- zincirle-
rinden kurtularak bütün ülkeleri ve onlann gerçek kişilerini
içine alan büyük oyunun heyecanı içinde bulunuyorum."
"Oyunlarla Yaşayanlar" eserinde "oyun"un nerede bittiği
ya da "gerçeğin" nerede başladığı sorunu üzerinde du-
rulmuştur. Ancak Oğuz Atay bilinçli olarak bunu net bir
çizgiyle birbirinden ayırmamıştır. Oğuz Atay, insanlar ya-
şamlan boyunca oyunlarla oyalandıkları için gerçeklerden
kaçtığını savunmuş, bu nedenle de "gerçek" ya da "oyun"
kavramlarını ayırmayı gerekli görmemiştir.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
37 ve 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. 1 Türk toplumunu bütün özellikleriyle bilen Oğuz Atay, metin- lerinde "sözde aydinlan" ve hayatın aslında bir oyun"dan ibaret olduğunu vurgulamaktadır. Olkemiz aydınlannın toplum içindeki konumlarını sorgulamıştır. Oğuz Atay ve eserleri bu yüzden hep tartışma konusu olmuştur. Çünkü o benimsediği yenilikçi dil ile yeni bir üslup yaratmış, bun- lar da gündemdeki konulan ya da sorunlar tartışmak için kullanmıştır. Bu nedenle belirli çevreleri her daim rahatsız etmeyi başarmıştır. Oğuz Atay'ın metinlerinde "oyun" keli- mesi hem evrensel hem de bireysel bağlamda incelenme- lidir. "Oyun" kelimesi onun eserlerinin adeta "anahtan" dir. Çünkü Oğuz Atay, insanlar bir maske takarak gezdigini. oynanan yaşam oyunlarıyla" ömür tükettiğini ve çoğu kez de bunun farkına varmadığımızı belirtmiştir. Onun istedi- gi: kendimizle yüzleşmemizdir, maskemizi düşürmemizdir. Kendimizle hesaplaşırsak bu oyunu yenebileceğimizi iddia etmiştir. "Tehlikeli Oyunlar" romanındaki Hikmet'in haykı- rışlarıyla duyanz bu isteğini: "Ülkemiz büyük bir oyun ye- ridir. Her sabah uyanınca, biraz isteksiz de olsak, hepimiz sahnenin bir yerinde, bizi çevreleyen büyük ve uzak dünya- nin sevimli bir benzerini kurmak için toplanınz. Küçük top- luluklar olarak, birbirimizden bağımsız davranarak ve birbi- rimizi seyrederek günlük oyunlanmiza başlanz. Ben Hikmet IV, zamanında -yani Hikmet I olduğum sıralarda bu oyunu ciddiye almış ve bütün oyunlan heyecanla seyretmiştim. Sonunda, kendi oyunumu, bütün oyunlann dışında ve ger- çek olarak yaşamaya karar verdim. Insanlarımız, aynı piyesi yıllardır aynı biçimde oynamanın yorgunluğu ve gerçeğe bir türlü benzetememenin bezginliği içindeyken ben, biz- lere bugüne kadar hiç yaran dokunmamış olan aklın daha doğrusu akıl olduğunu sandığımız akıl taklidinin- zincirle- rinden kurtularak bütün ülkeleri ve onlann gerçek kişilerini içine alan büyük oyunun heyecanı içinde bulunuyorum." "Oyunlarla Yaşayanlar" eserinde "oyun"un nerede bittiği ya da "gerçeğin" nerede başladığı sorunu üzerinde du- rulmuştur. Ancak Oğuz Atay bilinçli olarak bunu net bir çizgiyle birbirinden ayırmamıştır. Oğuz Atay, insanlar ya- şamlan boyunca oyunlarla oyalandıkları için gerçeklerden kaçtığını savunmuş, bu nedenle de "gerçek" ya da "oyun" kavramlarını ayırmayı gerekli görmemiştir.
2021-MSÜ/Türkçe
22.
24.
Bir yazarın yazı serüvenini; kendi dünyası, renkleri
nitelikleri ve ölçüleriyle örtüşen bir tutarlılık içinde
sürdürmesi doğru bir seçim ve yazarlığına yakışır bir
tutumdur. Ayrıca yazısını kendi mirasına sadik kalarak
sürdürmek bir yazara imzasini ve kimliğini kazandırır.
Bu tutumun bıçaksırtıysa kendi kendinin mirasyedisi
olmaktır. Bazı yazarlar erken veya parlak dönemlerinde
yarattıklarının mirasına yaslanıp yıllar yılı hep ayni
şeyleri, aynı biçimde yazarak kendilerinin mirasyedisi
olurlar.
Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerin
hangisidir?
A) Geleceğe kalmak isteyen yazar, devamlilik gösteren
bir üsluba sahip olmalıdır.
Yazar, eserlerinde konularını çeşitlendirirken kendine
has üslubunu da geliştirmelidir.
C) Eserlerinde benzer konuları işleyen bir yazarın, okurun
ilgisini canlı tutabilmesi zordur.
Kendi yarattığı değerleri koruyabilen yazarlar okurların
gözünde saygınlık kazanır.
E) Yazar, eserinde üslubunu yinelese bile toplumun
dikkatini çekecek konuları bulmalıdır.
23.
Hayat, nakış gibidir. Hayatının ilk yarısında herkes
nakışın ön tarafını görür, ikinci yarısında ise tersini.
Ikincisi o kadar güzel ve çekici değildir ama daha
öğreticidir. Çünkü iplerin birbirine nasıl bağlandığını
görmemizi sağlar.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
2021-MSÜ/Türkçe 22. 24. Bir yazarın yazı serüvenini; kendi dünyası, renkleri nitelikleri ve ölçüleriyle örtüşen bir tutarlılık içinde sürdürmesi doğru bir seçim ve yazarlığına yakışır bir tutumdur. Ayrıca yazısını kendi mirasına sadik kalarak sürdürmek bir yazara imzasini ve kimliğini kazandırır. Bu tutumun bıçaksırtıysa kendi kendinin mirasyedisi olmaktır. Bazı yazarlar erken veya parlak dönemlerinde yarattıklarının mirasına yaslanıp yıllar yılı hep ayni şeyleri, aynı biçimde yazarak kendilerinin mirasyedisi olurlar. Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerin hangisidir? A) Geleceğe kalmak isteyen yazar, devamlilik gösteren bir üsluba sahip olmalıdır. Yazar, eserlerinde konularını çeşitlendirirken kendine has üslubunu da geliştirmelidir. C) Eserlerinde benzer konuları işleyen bir yazarın, okurun ilgisini canlı tutabilmesi zordur. Kendi yarattığı değerleri koruyabilen yazarlar okurların gözünde saygınlık kazanır. E) Yazar, eserinde üslubunu yinelese bile toplumun dikkatini çekecek konuları bulmalıdır. 23. Hayat, nakış gibidir. Hayatının ilk yarısında herkes nakışın ön tarafını görür, ikinci yarısında ise tersini. Ikincisi o kadar güzel ve çekici değildir ama daha öğreticidir. Çünkü iplerin birbirine nasıl bağlandığını görmemizi sağlar.
90. Çözümleyici eleştiri yapanlar ele alınan eseri çok yönlü olarak
inceleyen ve okurları o konuda bilgilendiren kişilerdir. Eleştir-
dikleri eseri farklı yönleriyle ele almayı tercih ederler. Onla-
ra göre esere öznel ya da nesnel gerekirse de toplumcu bir
dikkatle yaklaşılmalıdır. Eseri oluşturan unsurları belli ölçülere
bağlı kalarak değerlendirirler, bunu yaparken de farklı eleştiri
yöntemlerinden herhangi birine bağlı kalabilir, bazen esere
bazen de sanatçıya yönelik bir eleştiri yöntemi seçebilir ya da
hepsinden de belirli ölçülerde yararlanabilirler.
Aşağıdakilerden hangisi çözümleyici eleştiri yapan bi-
rinin, eleştiri süreci içinde kendine soracağı sorular-
dan herhangi biri olamaz?
A) Eserin toplumsal yönü için ne söyleyebilirim?
B) Eserle ilgili kişisel görüşlerim neler olabilir?
C) Eserin kanıtlanabilenecek yönleri nelerdir?
D) Eserin yazarını göz önünde bulundurarak sanatçıya yö-
nelik eleştiri yapabilir miyim?
E) Acaba eleştiri oklarımı sadece edebî eserlere mi yö-
neltmeliyim?
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce
90. Çözümleyici eleştiri yapanlar ele alınan eseri çok yönlü olarak inceleyen ve okurları o konuda bilgilendiren kişilerdir. Eleştir- dikleri eseri farklı yönleriyle ele almayı tercih ederler. Onla- ra göre esere öznel ya da nesnel gerekirse de toplumcu bir dikkatle yaklaşılmalıdır. Eseri oluşturan unsurları belli ölçülere bağlı kalarak değerlendirirler, bunu yaparken de farklı eleştiri yöntemlerinden herhangi birine bağlı kalabilir, bazen esere bazen de sanatçıya yönelik bir eleştiri yöntemi seçebilir ya da hepsinden de belirli ölçülerde yararlanabilirler. Aşağıdakilerden hangisi çözümleyici eleştiri yapan bi- rinin, eleştiri süreci içinde kendine soracağı sorular- dan herhangi biri olamaz? A) Eserin toplumsal yönü için ne söyleyebilirim? B) Eserle ilgili kişisel görüşlerim neler olabilir? C) Eserin kanıtlanabilenecek yönleri nelerdir? D) Eserin yazarını göz önünde bulundurarak sanatçıya yö- nelik eleştiri yapabilir miyim? E) Acaba eleştiri oklarımı sadece edebî eserlere mi yö- neltmeliyim?