Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

33. Bize ulaşan son şiirleriniz, hece ölçüsüyle kaleme alin- mış kusursuz parçalar. Ama bir şeyin kusursuz olması- nin mutlaka güzel olduğu anlamına gelmeyeceğini takdir edersiniz. Her şiirinizin son dizesini yazıp noktayı koydu- ğunuzda, o şiiri yazan kişi sıfatıyla değil, titiz bir şiir oku- ru sıfatıyla yazdıklarınızı tekrar tekrar okuyunuz ve ken- dinize şu soruyu sorunuz: Daha önce yazdıklarımdan ya da bu konuyu daha önce yazanlardan farklı ne gibi ye- nilikler var bu şiirde? Bu sorunun yanıtı olumsuz ise ya- ni yazdıklarınız daha öncekilerin bir başka şekilde tekra- rindan farklı bir özellik taşımıyorsa uygun adım yerinizde sayıyorsunuz demektir. Bu parçada sözü edilen şaire özellikle iletilmek iste- nen aşağıdakilerden hangisidir? A) Sonuna nokta konan bir şiirin bir ustalık ürünü olma- si gerektiği B) Şiirde biçimsel kusursuzluğun şiirin kalıcılığını sağla- yamayacağı C) Şairin, her şiirine dışardan birinin gözüyle bakması gerektiği D) İyi şiire ince ve ayrıntılı bir çalışmanın sonunda ulaşi- labileceği E) Şiirde ilerlemenin ve farklılığın özgünlükle mümkün olabileceği

17. Klasik Çağ'daki poetik eserler topluca değerlendiril- diğinde bu eserlerde asıl sorun özgün bir edebiyat değil, bu kavramı felsefi bir sorun olarak el almaktır. Özellikle Eflatun, Aristo ve Platon'da ve eserlerinde felsefenin poetika üzerindeki egemenliği açık biçim- de hissedilmektedir. ---- Klasik Çağ'la ilgili şunu söy- y . Y leyebiliriz ki bu çağ düşünürleri poatikayı bir edebiyat A anlamında kullanmadıklarının açık olduğudur. R G Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden ! hangisi getirilmelidir? Y A) Metinler, edebî birer vesika niteliği taşıdığından önem arz etmektedir. B) Poetika bu anlamda değerli görülmüş, sanatçıla- M nin olmazsa olmazı hâline gelmiştir. E C) Böylelikle halkı eğitme amacının dışına çıkılarak sanat yapma sağlanmıştır. D) Hislerine yer veren sanatçılar da halk tarafından çok sevilmiştir. E) Bu eserlerde sanatsal yaratim, ahlaksal ve eğit- sel işlev görme açısından değerlendirilmiştir.

31. Oykude reformist çalışmaların uzandıgı köşe bucak- tan biri de kısa öyküdür. Kısacık, bazen birkaç cüm- lelik metinler, derin bir anlam taşıyabilir. Iz bırakabi- fir. Kısacık bir metinde anlatılanlar ister istemez üstü örtülü olur. Kısa öyküler, az ve etkili sözcüklerden oluşur. Başı ve sonu yoktur. Başı ve sonu okurun düş gücüne bırakılır. Bu açıdan kışkırtıcıdır. Okuru bir adım ötesine yani yazmaya çağırır. Bir tek söz- cüğün bile yerinin değiştirilemeyeceği kısa öyküler, dilin en iyi sınandığı yerlerdendir. Dolambaçlara si- ğınmadan okurun kalbine doğru dümdüz yol alma- ya, onun atışını hızlandırmaya çalışır. Bu parçadan kısa öyküyle ilgili olarak aşağıdaki- terden hangisi çıkarılamaz? A) Yoğun bir anlatıma sahip olduğu B) Anlamca kapalı olduğu C) Okurun tamamlamasına olanak tanıdığı Uzun öyküye göre daha zor yazıldığı E) Okurun duygularını harekete geçirdiği

22. Bir yazarın yazı serüvenini; kendi dünyası, renkleri, nitelikleri ve ölçüleriyle örtüşen bir tutarlılık içinde sürdürmesi doğru bir seçim ve yazarlığına yakışır bir tutumdur. Ayrıca yazısını kendi mirasına sadık kalarak sürdürmek bir yazara imzasını ve kimliğini kazandırır. Bu tutumun bıçaksırtıysa kendi kendinin mirasyedisi olmaktır. Bazı yazarlar erken veya parlak dönemlerinde yarattıklarının mirasına yaslanıp yıllar yılı hep aynı şeyleri, aynı biçimde yazarak kendilerinin mirasyedisi olurlar. Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerin hangisidir? A) Geleceğe kalmak isteyen yazar, devamlılık gösteren bir üsluba sahip olmalıdır. B) Yazar, eserlerinde konularını çeşitlendirirken kendine has üslubunu da geliştirmelidir. C) Eserlerinde benzer Konuları işleyen bir yazarın, okurun ilgisini canlı tutabilmesi zordur. D) Kendi yarattığı değerleri koruyabilen yazarlar okurların gözünde saygınlık kazanır. E) Yazar, eserinde üslubunu nelese bile toplumun dikkatini çekecek konuları bursalıdır.

You mak bilmeyen doyumsuz bilgi açindan türü Veonardo, Italyan Faust olarak adlandinimo Ancak Faus'un trajedisinde esas oldugu gibi bil giacho hayattan sat ha almaya donosmemiş. Leonardo'nun consumo Spinozavari bir düşünme eylemi geliştirme yönünde olmuştur. Numaralanmış Il. cumle ile ilgili aşağıdakilerden han- gisi söylenebilir? A) t. cümlede hakkada bilgi verilen sunrun benze- tadi skipi ile arasında tarktan bahsetmektedir. comlede deginilen boyasina a zandirdi yenilerden bahsedimet comedor damer oranya andanda Manolone vurgulan mata ou come bare konan yazare ne yer vermekted e comedey oluntarianne awr yang and

51 Kuhn, bilimler tarihinin süreksizliği anlayışını açıkça savu- nur ve her türlü kapanmayan bir tartışmaya yol açar. Eğer her bilimsel teorinin bir “paradigma"ya bağlı olduğu, bir dünya görüşü olarak hayalde canlandırıldığı ortaya çıkarsa birbirine rakip teorileri kendi aralarında nasıl karşılaştırabili- riz? Birinin diğerinden üstün olduğunu nasıl ileri sürebiliriz? Daha önemlisi her teorinin dili, bu teorinin dâhil olduğu nor- mal bilim örneğinin anlamını tam bir cendereye soktuğunu fark etmez mi? Bilgilerin adım adım birikmesi şeklindeki sürükleyici anlayışı reddederek her türlü gerçekçi tavrı da engellemiş olmuyor muyuz? Bilimsel bilgilerin fiilî gelişimi- ni açıklayamayan bir göreceliğe yol açmış olmaz mıyız? Mach'tan bir örnekle klasik kütle kavramının anlamının göreceli mekanik içinde edindiği anlamla aynı olmadığını söylüyor olsak da bu kavramların birinden diğerine geçer- ken gerçeğin bilinmesinde bir ilerleme kaydedildiğini inkâr mi edeceğiz? YAYIN DENİZİ PRO . 241. Bu parçada asıl söylemek istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Bilimde devamlılığı olan fikir ayrılıkları vardır. B) Gerçeğin çözümlenmesi için bazı soruların cevabı aranır. C) Farklı teorileri karşılaştırmak bilim için gereklidir. D) Bilimdeki gerçekçi tavırlar, bazı araştırmacılar tarafın- dan engellenebilir. E) Birimdeki bazı kavramların tanımı değişkendir.

TÜRKÇE EL YETENEK 7. I. Hayatla edebiyatın kesiştiği gizli bir alanda durur şiir. II. Insanoğlu rahatlıktan yanadır, bu ne- denle rahatının bozulmasını isteme- yenler yeniliklere surat asar. III. Şiir anlayışını geliştirmek için önce şiirin yerini belirlemek gerekir. 7 IV. Edebiyatın, sanatın ve hayatın hangi alanında olursa olsun yenilik, cesaret ister. 3 V. Dolayısıyla hayattaki yenilikleri şi- irdeki yeniliklerle örtüştüremeyen, bunu içselleştiremeyen birinin yeniliği algılayabilmesi zordur. Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluşturulduğunda bu parça- nin baştan dördüncü cümlesi aşağı- dakilerden hangisidir? A) I. B) II. c) III. D) IV. E) V. 96 EDIKLIM

odk 39-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Bir eksiltme sanatı olarak da bakılabilir bazen edebiyata, Adania Shibli'nin eserleri, bu bakışı destekleyen birer argüman gibi. Yazarken kanaatkâr olmanın kıymetini bilen azla çok şey anlatabilme disiplinini kariyerinin daha başında, otuzlu yaşlarına varmadan uygulamaya başlamış bir yazar var karşımızda. Sadece tasvirlerinde, sıfat ve mecaz kullanımında değil , yarattığı karakterlerde, aktardığı olaylarda, diyaloglarında da tutumlu. Uzun psikolojik tahlillerden çoğunlukla imtina etmesine rağmen -belki biraz da bu sayede- insan ruhunu çok iyi anlatıyor. Fazlalıkları eleyip bir dürbünün içinden bakarcasına esasa odaklanmamızı sağlıyor. Yakın okumayı teşvik eden, okura kendini karakterlerin yanı başında hissettiren bir yapı kuruyor. Büyük tarihsel-politik olayları, minimalist olmamakla birlikte gayet iktisatlı hikâyelerin içinde yer alması, duygusal zekâmıza güvendiğini düşündürüyor bana. 39. Bu parçada söz edilen yazarla ilgili aşağıdakilerden hangisine değintimemiştir? A) Etkileyici bir anlatımının olmasına B) Insan ruhunu aktarmada başarısına C) Okuru vereceği mesaja yöneltmesine D) Öykülerinde önemli olaylara yer vermesine Kurguda kullaheliği sıra dışı anlatım tekniklerine

TYT/Türkçe 37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. "Mevlana, Yunus Emre, Hacı Bayram Veli, Fuzun, Baki, Nedim yahut II. Murat, Fatih, III. Selim de hatıralarını yaz- miş olsalardı bugün kim bilir ne kadar ilgi çekici olurdu. Hele geçmiş asırlarda yaşamış bir kalem efendisi, bir mahalle imamı, bir köy kahyası, bekçisi, bir yeniçeri veya sipahi günlük hayatını yazıyla anlatmış olsaydı ve bunlar bugün elimize geçmiş bulunsaydı değerlerine paha biçil- mezdi. Hayat üzerinde düşünmeyişimiz ve onu anlatma- ya önem vermeyişimiz, bizde tarih bilincinin gelişmesine engel olmuştur. Batı'da tarih bilincinin bizimkinden çok yüksek oluşunun sebebi, onların yaşadıklan hayatı re- sim, mektup, hatira veya gerçeği veren roman şeklinde ortaya koymalarıdır. Bizde hâlâ hayatından iz bırakmak düşüncesi tam olarak yerleşmemiştir. 39 37. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada yakınılanlardan biri değildir? A) Büyük devlet adamlarının ve edebiyat dünyasının ün- ülerinin anılarını yazmaktan geri durması B) Geçmiş mesleklerin günlük işleyişi hakkında bilgilerin yeterli olmaması C) Batılıların farklı sanat eserleriyle gerçek hayatı yansit- masi D) Yaşamı anlamlandıracak sorgulamalarda bulunulma- masi Geleceğe bir şeyler taşımak düşüncesinden uzak olunması 38. Bu parçaya göre yazarın "anıların yazılması gerekti- ģi" şeklindeki düşüncesinin sebebi aşağıdakilerden

TYT/Türkçe hir de la- a. 2 21. Rize ve Hopa arasında, her mevsim sizi bekleyen keskin buzullari, masmavi gölleri, yeşilin her tonuna sahip orman 23 ları ile Kaçkarlar, doğal park görünümündedir. Ülkenin bu cenhet köşesinden Vercenik Yaylası'na çeviriyoruz rotam- 21. Beş saatlik bir yolculuktan sonra, sislerin içinde bir gó- rünüp bir kaybolan yaylaya varıyoruz. Hava nemli, gökyüzü kasvetli. Ağaçlar, ruhu okşayan uyumlu bir ritimle aynı yöne eğilip kalkıyor. Her türküde adı geçen dumanlı dağlar, yesi- lin her tonuyla tarif edilemez bir güzellik sunuyor. Tüm bun- lara Karadeniz insanının saf, içten güzelliği eklenince içinizi ar n huzur kaplıyor. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Ay Duyguları yansıtan sözlere yer verilmiştir. B) Betimleyici ögelerden yararlanılmıştır. Soyut kavramlar örneklerle belirginleştirilmiştir. Dr Görme duyusuyla ilgili ayrıntılara yer verilmiştir. E) Varlıklar devinim hâlinde yansıtılmıştır.

nis. im- Bu ur. 27. Kuyruklu yıldızlar; buz, toz ve gazdan oluşur. Bileşimleri ge- zegenlere benzer ama onlardan çok daha küçüktürler. Yö- rüngeleri elips şeklindedir ve Güneş'e en yakın ve en uzak oldukları konumlar arasında çok büyük fark vardır. Güneş'in etrafında dolanma süreleri birkaç yıl ile birkaç milyon yıl kendilerine ulaşan işığı yansıttıkları için Güneş'ten uzak ol- arasında değişebilir. Küçük oldukları ve sadece Güneş'ten dukları konumlarda görülmeleri zordur. Güneş'e yaklaştıkça sıcaklıkları artar ve yüzeylerindeki katılar, sivi hâle geçme- den doğrudan gaz hâline geçmeye (süblimleşme) başlar. Bu durum çekirdeklerinin etrafında bir atmosfer oluşturur. Bu atmosfer, kuyruklu yıldızları gök taşlarından ayıran en önemli özelliktir ve kuyruklu yıldız isindikça büyüyerek kuy- ruğa benzer bir şekil alır. Bu parçadaki altı çizili ifadeyle 1. Güneş'e olan konumlarının kuyruklu yıldızların yapı- sini değiştirmesi II. Kuyruklu yıldızların oluşumunda yörünge yapısının etkili olması a III. Isısının artmasıyla kuyruklu yıldızların büyüyüp bir atmosfere sahip olması durumlardan hangilerine gönderme yapılmamıştır? A) Yalnız B) Yalnız II D) hvet Ctvett Elul ve III Diğer Sayfaya Geçiniz.

B B B B ens Egede Niteki Sayt 23. "Yaşamının son günlerinde bir öğrencisi Sokrates'in yanına gelir. Sokrates, elinde değişik bir saz gördüğü öğrencisinden bu sazın nasıl çalındığını öğrenmek ister. Ölüm cezası verildiğini bilen öğrencisi der ki: "Hocam öğreteyim ama sazı çalıp, hiçbir zaman keyfini alamaya- caksınız. Buna vaktimiz olmayacak.” Sokrates: "Asıl keyif çalmakta değil çalmayı öğrenmektedir” der. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada anlatılmak iste- nen düşünceyle örtüşmektedir? A) Kendine güvenen öğrencinin hocasına ihtiyacı yok- tur. B) Mutlak başarı, ustaları iyi dinlemekle mümkün olur. C) Becerisini kutsayan kişi kendini bilgiye kapatmıştır. D) Öğrenmenin vereceği mutluluk öğrenme sürecinde edinilen mutluluktan daha çok değildir. E) Öğrenci, hatasını hocanın bilgeliği sayesinde göre- bilir.

TYT Deneme Sınavı 23. İki tür yalnızlık vardır: Biri olumlu, diğeri de olumsuz yal- nizlik. Bu bölümleme yazar için de geçerlidir. Yenilgiyi, susmayı, geri çekilmeyi içeren yalnızlık elbette olumsuz yalnızlıktır. Burası bencilliğin ve sessizliğin karanlığıdır. Yaratıcı yalnızlıkta ise bir iç konuşma, kötülüklere karşı bir sitem, dünyaya kahır yüklü mektuplar, sessiz çığlıklar var- dır. Yalnızlık içe dönmek, yaşadığımız hayal kırıklıklarıyla yüzleşmek, gözden geçirmek, hayatımıza giren insanlar hakkındaki haklı çıktığımız olayları sıralayarak baş başa kalışımızı temellendirmektir. Yalnızlıkta hayal kırıklığı ile kendi kendine dönme duy- guları iç içedir. I. Olumsuz yalnızlıkta yenilmişlik ve umutsuzluk vardır. VII. Yalnızlık, insanların birtakım olaylar sonucunda başvur- mak zorunda kaldıkları bir süreçtir. L. IV. Olumlu yalnızlıkta birikim ve yenilenme süreci vardır. Bu parçadan yalnızlık ile ilgili olarak numaralanmış cümlelerden hangileri söylenemez? A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) Yalnız III E) Til ve IV Dye III

Şehir merkezinin 5 km kadar dışındaki bir tepe üzerine kurulmuş Harput, Elâzığ'ın en eski yerleşim merkezi. • Anadolu'yu Orta Doğu'ya bağlayan ticaret yolları üzerindeki bu şehrin tarihi, MÖ 2000'li yıllara uzanıyor. Money Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? A) Elâzığ'ın en eski yerleşim merkezi olan ve tarihi MÖ 2000'li yıllara uzanan Harput, şehir merkezinin 5 km dışındaki bir tepede, Anadolu'yu Orta Doğu'ya bağlayan ticaret yolları üzerinde kurulmuş. B) Elâzığ'in en eski yerleşim merkezlerinden biri olan ve tarihi MÖ 2000'li yıllara uzanan Harput şehri, şehir merkezinin 5 km kadar dışındaki bir tepede, Anadolu'yu Orta Doğu'ya bağlayan ticaret yolları üzerinde kurulmuş. C) Elâzığ'ın en eski yerleşim merkezi olan ve tarihi MÖ 2000'li yıllara uzanan Harput şehri, şehir merkezinin yaklaşık 5 km dışındaki bir tepede, Anadolu'yu Orta Doğu'ya bağlayan ticaret yolları üzerinde kurulmuş. D) Elâzığ'ın en eski yerleşim merkezi olan ve tarihi MÖ 2000'li yıllara uzanan Harput şehri, şehir merkezinin sadece 5 km dışındaki bir tepede, Anadolu'yu Orta Doğu'ya bağlayan ticaret yolları üzerinde kurulmuş. E) Elâzığ'ın belki de en eski yerleşim merkezi olan ve tarihi MÖ 2000'li yıllara uzanan Harput şehri, şehir merkezinin 5 km kadar dışındaki bir tepede, Anadolu'yu Orta Doğu'ya bağlayan ticaret yolları üzerinde kurulmuş.

PARAGRAF Deneme - 2 8. An rah 6. Bitki bölümlerinin hareket algısı her zaman büyümeden dolayı değil bazen de hücre yapılarındaki değişimlerden kaynaklanmak- tadır. Küstüm otu diye bilinen bir bitkinin yaprakları hücrelerden oluşurken büyümeye başlar. Bu büyüme bitkinin tamamına yayılır. Özellikle hücrelerden beslenerek hücre hare- ketliliği sayesinde gelişim süreci gerçekleşir. Sinekkapan gibi etçil bir bitki için de aynı du- rum geçerlidir. izlo lar ku Su ni A öl d E 1. A) Bu parça ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Bitkilerin hareket algısının büyüme ile iliş- kisi olduğuna B) Hücre yapılarındaki değişmelerin büyü- meye etki ettiğinine © Küstüm otu yapraklarının hücrelerden oluştuğuna D) Etçil bitkilerin gelişim sürecinin hücre ha- A reketliliğine bağlı olduğuna R G (E) Hücre hareketliliği ile bazı yaprakların ge- liştiğine Y A Y 7. Eğrelti otları ve at kuyrukları gibi birçok bitkiyi N kapsayan eğreltiler adı verilen bitki topluluğu L ><U-

cevaplayınız. (1) Psikanalizin kurucusu Freud, toplum psikolojisini ve liderliği ele alırken toplulukları aşağı ve değersiz gören Gustave Le Bon'un o sıralar epey revaçta olan Kitle Psikolojisi kitabının etkisi altındadır. (II) Insan psikolojisine bakışındaki genel karamsarlik, toplulukları düşündüğü sırada doruğa çıkıyor. (III) Birbirleriyle alakasız insan kalabalıklarının oluşturduğu yığın yani "kitle" ile organize topluluk" arasında bir ayrım yapmıyor. (IV) Ona göre, organize topluluğun bütün üyeleri de lideri kendi "ego ideali” yerine koyuyor ve her biri kendisi için lidere duygusal enerji yatırımı yapıyor. (V) Lider sayesinde toplum, ortak bir ideal etrafında birleşebiliyor. (VI) Bu sayede üyelerin birbirlerine bağlılıkları artıyor ayrıca üyeler kendilerini hakir görmekten de kurtulmuş oluyor. 35. Bu parçaya göre ti. İşlek bir caddede yürüyüş hâlindeki kişiler TT. İş çıkışında farklı marketlerden alışveriş yapan insanlar III. Hafta sonu birlikte aynı maçı izlemeye giden ta- raftarlar qurumlarından hangileri yığın olarak değerlendirilebilir? A) Yalnız! Maria B) Yalnız II CyYalniz III Dve II e) E) II vem