Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

TYT / TÜRKÇE 28. Kimi yazarlar vardır zamana dayanıklıdır, yıllar geçse de dilden düşmez onlar. Antika gibi giderek değer kazanır yazdıkları. Bir yazarı özel kılan unsurlardan biri de budur. Güçlü bir yazar; okuyucusunu, ruhunun kıvrımlarından, kendi iç sesinin nabız atışlarından bile haberdar edebilir. kadar tutarlı ve kuşatıcı olursa ortaya çıkardıkları eserler Yazarların yapıtlarında işlediği duygu ve düşünceler ne de o kadar sarıp sarmalar sizi. Bu parçaya göre yazarın güçlü olması V. Kalıcılığı yakalamak 1. Yalın bir üslup benimsemek yr. Birbiriyle çelişmeyen düşünceleri anlatmak özelliklerinden hangileriyle ilişkili değildir? A) Yalnız! B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve IIIE) II ve III

3 Gazeteci: Ressam: Ben yalnızlığı seven biriyim. Gruplan okullan sanat topluluklarni sevmem, bu yüzden hiçbir gruba bağlı olmadım. Birkaç ressamla arkadaş olduk diyebilirim. Ancak burada hiç ressam arkadaşım yok çünkü ben yalnızca mesafe istiyorum. Gazeteci: Ressam: Dört yıl boyunca, Avrupa'da bir yabancı gibi yaşadım. Bu "yabancılık" beni bir gölge gibi takip ediyordu ve aynısını resimlerimdeki kişilere de yaptı. Şimdi düşününce eğer resimlerimi ülkemde yapmış olsaydım herhalde çok farklı resimler ortaya çıkardı. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) (1) Yeni sanat akımlan hakkında görüşleriniz nedir? (II) Resimlerinize etki eden düşünce sistemleri nelerdir? B) (0) Resimlerinizi, arkadaş çevreniz nasıl değerlendiriyor (II) Sizi karamsar bulanlar hakkında ne düşünüyorsanuz? C) Sanat yaşamınızaa kendinizi herhangi bir sanat topluluğuna bağlı hissetmediniz mi? (II) Avrupa'da yaşamanın resimlerinize net bir etkisi oldu mu? b) (0) Belli sanatsal kurallara bağlı kalır mısınız? (II) Resimlerinizde neye önem verirsiniz? (1) Her resminiz farklı bir yönünüzden mi izler taşır? (II) Ülkenizde resim sanatına değer veriliyor mu?

17. Bir şair veya yazar için başarının birçok anahtarı olduğu söylenir . İyi bir edebiyatçı olmak için çeşitli tavsiyeler yazılır, çizilir. Ancak edebiyat, çoğunlukla doğru sözcüğü, hiçbir sözcüğün bir başkasının yerine geçemeyeceği cümleyi, sesler ile kavramların en etkili ve en yoğun anlamı iletecek biçimde söylenişini bulma yolundaki sabırlı arayışı gerektirir. Düzyazı için de şiir için de bu ilkeler geçerlidir. Her iki durumda da söz konusu olan, bu ilkelere uymaktır. Bu parçaya göre iyi bir edebiyatçı olma, aşağıdakilerden hangisine bağlıdır? A) Okurun nabzını iyi tutmaya B) Dili kurallarına uygun kullanmaya C) Özgün bir anlatım geliştirmeye D) Konuyu en uygun biçemle anlatmaya E) Yeni ve farklı temalara yönelmeye temalara

(1) Varlığının bilincine varan insanla kültür başlar çünkü insan yeteneklerini kullanarak içinde yaşadığı doğada kendine bir dünya kurar. (10) Bu dünyanın gereklerini yerine ge- tirebilmesi için bir yanıyla tutucu olması ge- rekir, zira insan ancak zaman içinde üretir ve çevreye uyum sağlar. (III) İşte burada kültür insanları devreye girer çünkü gelişmeye açık olmayan kültür hayattan kopar, fosilleşir; canlı bir organizma olan hayat kendisine ayak uyduramayan kalipları parçalar. (IV) Yazdıkları denemelerle toplumun aksak ta- raflarını ele alırlar, nasıl düzeltilebileceğini. gösterirler. (V) Denemeci toplumun beynini, şair de yüreğini temsil eder; denemecinin ek- sikliği toplumun paslı örgütlerle kuşatılması- ni, yani ölümünü hazırlarken şairin eksikliği ise toplumun yüreğini zayıflatır, onu taşa dö- nüştürür. Yukarıda numaralanmış cümlelerin han- gisinde yargı, açıklamasıyla verilmemis- tir? AI. B) II. C) III. D) IV. E) V.

2. . dans: Müzik temposuna uyularak yapılan ve estetik değer taşıyan düzenli vücut hareketleri, raks. tutku: Aşırı düşkünlük. sert: Hırçın, öfkeli, hiddetli, yoğun. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde" dans, tutku, sert" sözcük- leri belirtilen anlamları karşılayacak şekilde kullanılmıştır? A) Müzik, dans ve spora tutkum varsa latif şeyleri ve sert heye- canları seviyorum demektir. B) Elime geçirdiğim sert tahta bir çubukla, sıranın üstüne vu- rup tempo tutarak arkadaşlarımın danslarına eşlik etmek başka tutkuları bana unutturmuştu. C) Odanın ortasına sert adımlarla yürüyüp "Sanat okumak, dans eğitimi almak benim en büyük tutkum; bunu engelle- yemezsiniz!" dediğim an rahatlamıştım. D) Babamın sert kişiliği, ondan korkum dans tutkumu hep içim- de taşımama sebep olmuştu. E) Dans eğitiminde sert bir çalışma temposuna girmişler, tüm bunlara dans tutkuları yüzünden katlanmışlardı. 6€

37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Realizm, XVIII. yüzyılın sonlarından XIX. yüzyılın ortalarına kadar hüküm sürmüş bir edebiyat akımıdır. Bu akımının doğuşundaki en önemli etkenlerden biri, Fransız Devrimi'yle ortaya çıkan romantizmdir. Çünkü romantizmle eşitlik, kardeşlik, özgürlük kavramları öne çıkmış; birey, toplum içinde başlı başına bir değer olarak kendini göstermeye başlamıştır. Romantizmin aşırı duygusal, tesadüflere yaslanan ve nedensellikten uzak yaklaşımının miadını doldurması sonucu realizm baş göstermiş ve gözlem önemli bir olguya dönüşmüştür. ARI hobenene 38. Bu parçadan hareketle realizmle ilgili aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir? A Eskiyen bir edebî anlayışın yerine geldiğine B) Günümüzün edebi hareketlerine ilham verdiğine C) Fransız Devrimi'nin ilkelerinden etkilendiğine D) Hayatı tüm detaylarıyla yansıtmayı amaçladığına E) Belli ekonomik ve siyasal gelişmelerin etkisiyle doğduğuna

35-36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. im. Hiğime <i ar o Doğru ve atma hayali 1 için im niç Psikanalizin kurucusu Freud, toplum psikolojisini ve liderliği ele alırken toplulukları aşağı ve değersiz gören Gustave Le Bon'un o sıralar epey revaçta olan Kitle Psikolojisi kitabının etkisi altındadır. (11) Insan psikolojisine bakışındaki genel karamsarlık, toplulukları düşündüğü sırada doruğa çıkıyor. (III) Birbirleriyle alakasız insan kalabalıklarının oluşturduğu yığın yan "kitle'ile "organize topluluk" arasında bir ayrım yapmıyor. (IV) Ona göre, organize topluluğun bütün üyeleri de lideri kendi "ego ideali" yerine koyuyor ve her biri kendisi için lidere duygusal enerji yatırımı yapıyor. (V) Lider sayesinde toplum, ortak bir ideal etrafında birleşebiliyor. (VI) Bu sayede üyelerin birbirlerine bağlılıkları artıyor ayrıca üyeler kendilerini hakir görmekten de kurtulmuş oluyor. iğini an SI 35. Bu parçaya göre Işlek bir caddede yürüyüş hâlindeki kişiler II. iş çıkışında farklı marketlerden alışveriş yapan insanlar iv. Hafta sonu birlikte aynı maçı izlemeye giden ta- raftarlar ay durumlarından hangileri yıgın olarak değerlendirilebilir? A) Yalnız B) Yalniz TI Ch Yalniz TT Eve IT D) | vell

22. Insan mutsuzluğa çare aradığında da teslim olduğunda da, mutluluğa göre çok daha karmaşık, dalgalı ve derin bir hayat tecrübesi edinir. Dolayısıyla mutluluk, insan ha- yatında en arzu edilen durum olsa da, edebiyat için kısır bir konudur. Mutluluk ideal ve sıradan olandır. Edebiyat ise sıradanlığı kıranın veya kırmanın peşindedir. Dolayısıyla ideal olanın varlığı, yokluğu kadar edebiyatı besleyemez Bu denklem, mutluluğun ana bileşeni olan sevgi için de ge- çerlidir. Bu parçanın yazarının aşağıdakilerden hangisini söyle- mesi beklenir? A AYAşkta hikâyeyi büyüten: sevginin karşılıksız kalması, önüne engeller cikmasıdır. By Bütün mutlu aileler birbirine benzer, her mutsuz ailenin mutsuzluğu kendine özgüdür. C) Çünkü insan genellikle belli bir rutin içinde kendini rahat ve güvende hisseder. D) Mutsuzluğun edebiyattaki temsili, yazarın bakış açısına göre değişiklik gösterir. EYEdebiyatta mutluluğun işlenmesi sik başvurulmasa da daha çok ilgi çekmektedir.

5. Bu şiirleri anlamıyorum ben. Öyle bir karmaşa, öyle bir söz karıncalanması var ki onlarda, bir türlü asıl şiiri yakala- yamıyorum. Çünkü sözcükler köprü olacak yerde, köstek oluyor ayağıma; tepeler gibi önüme dikiliyor, ne yapsam aşamıyorum. Durmadan biçim oyunlarıyla çarpışıyorum, öyleyken öze giremiyorum. Öze girmek diye bir sorun yok şiirler için. Sözcükler, özle kaynaşmiyor, dilde yoğunlaşmı- yor. Evet bir curcuna bu, başka bir şey değil. Yazarın okuduğu şiirleri anlamamasının nedeni aşağı- daki cümlelerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? AY Okuduğu şiirlerin dilinin sade olması B) Okuduğu şiirlerin gerçeği yansıtmada eksik kalması e Okuduğu şiirlerin kendisine seslenmemesi DD okuduğu şiirlerin dil örgüsünün karmaşık olması Okuduğu şiirlerin geneli anlatması

B öre cevap- 39 - 40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layiniz. dengelen- yetmezliği ak gerçek- da su, tuz, liz, böbrek zla sivi ve mizlenme- ir insanın hortumu makine- üre gibi aliz SIVI verilir Şimdiki zamanı doyasıya yaşamak ve geleceği plan- lamak bazılarımız için zordur. Geçmişe takılıp kalmak hayatta yol almamızı engeller. Çocukluk fotoğraflarını sik sık gözden geçirmek, eski sınıf arkadaşlarıyla lise anılarından konuşmak, eski dostluklari hatırlamak. Bunlar ne olduğumuzun ve neye dönüştüğümüzün bi- lincine varmamız için farklı yöntemler. Yüzünü geçmişe dönmek, şimdiki zamanda kendimizi yeniden konum- landırmaya ve geleceğimizi öngörmeye yarar. Geçmiş mutlu veya mutsuz olsun, kendimizle her zaman buluş tuğumuz alandır ve içindeyken güvende hissettiğimiz bir baloncuktur. Peki, geçmişte yaşamanın riski nedir? On- dan kopamamak. Bu yüzden kişiliğimizin bir bölümünü kendimizden koparıp geçmişimizdeki edinimlerimizde tutar ve potansiyelimizi geliştiremeyecek hâle geliriz. si ka- ✓ 39. Bu parçada altı çizili sözle "geçmiş"le ilgili anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Bugünü şekillendiren bir yapısının olduğu B) Kararlı ve devamlı bir yapıya sahip olduğu c) Kişinin kendini bulduğu ve gerçekleştirdiği bir alan ol- duğu D), insana huzur veren bir yönü olduğu E) Emniyetli hissettirse de sığınılamayacak bir yer ol- duğu 40. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? Al Insan geleceğini planlarken geçmişten tamamen konmalıdır

21. Arada kalmışlığın en içten tasviri, “İstanbul'da Kedi Ol- mak”. Son Feci Bisiklet adlı müzik grubu, bu şarkısıyla beraber tam olarak ne yaptığını ve kime hitap ettiğini an- ladığı noktaya geliyor. Bir grup için bu an önemlidir. Çün- kü amaç ne kadar özgün olmak olursa olsun dinlendiği- nizden ve sevildiğinizden emin olmak istersiniz. Başta tekli olarak çıkarılan, sonra "Vesaire" albümüne eklenen bu şarkı, Son Feci Bisiklet ve dinleyicisi arasındaki gü- ven bağını kuruyor. Zaten grubun "Vesaire"yi çıkartarak sosyal medya grubu olmaktan tam tescilli bir müzik gru- bu olmaya adım atmalarını da bu güven bağı sağlıyor. Bu parçadan hareketle "İstanbul'da Kedi Olmak” adlı müzik eseri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Son Feci Bisiklet'i kendi tarzı dışında daha farklı ve geniş kitlelere ulaştıran şarkısıdır. B) Grubun müzikal yeteneğinin az da olsa görülmeye başlandığı eseridir. i C) Son Feci Bisiklet'in kendi dinleyici kitlesi oluşturması- ni sağlayan şarkıdır. Grubun tüm eserleri içinde dinleyicilerce en başarılı bulunan şarkısıdır. E) Son Feci Bisiklet'in müzikal zayıflığını törpülediği müzik eseridir.

CAP/10.SINIF 2. DENEME 6 - bireyi mukaddes duygu, ortak şuur ve vicdan et- rafinda birleştirir. Bunu da büyük oranda sözün bu- yülü gücünden yararlanarak yapar. --- ise insana ait bir duyguyu, düşünceyl, hayali, yorumları tutumlan, gözlemleri dilin imkanlarıyla en güzel şekilde anlatma sanatidir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? A) Din - Edebiyat B) Edebiyat - Din x C) Din - Güzel Sanatlar X D) Tarih - Edebiyat X E) Edebiyat - Güzel Sanatlar

R KURUL YAYINCILIK KU YAYI 10. mi iyi a. ki- a- 8. O, unutulmuş yazarları hatırlatmayı, onların yapıtlarını yeniden gün ışığına çıkarmayı değil, günümüz yapıtlarını, birer birer, okur . lara tanıtmayı amaçlamıştı. Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye an- lamca en yakındır? m- You en A) Yapıtları değerlendirirken, geçmişin ürünlerini bugüne taşıma yerine, yeni yazılmış olanları ele almayı isterdi. B) Geçmişte ortaya konan yapıtların öne- minden değil, bugün nitelikli yapıtların nasıl oluşturulacağından söz ederdi. c) Yıllar sonra yapıtların değil, ancak ya- zarların anımsanabileceğini düşünürdü. Dj Yıllar önce ortaya konmuş ürünlerin, bu- gün için büyük bir değer taşıdığına ina- nirdi. E) Bugün ortaya konan yapıtların da bir süre sonra eskiyeceğinin unutulmaması gerektiğini belirtirdi. raç yer ya- an- By- fün rin da

39 ve 40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Sabahattin Eyüboğlu bir yazısında Ahmet Haşim'in çok bilinen "Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden" dizesini aniyor ve bu dizeyi “Türkçenin en güzel dizelerinden biri." diye niteledikten sonra şöyle diyor: "Basit bir emirden başka bir şey olmayan bu dizeyi şöyle değiştirebiliriz: 'Bu merdivenlerden ağır ağır çıkacaksın.' Gördünüz mü, büyü bozuldu. Anlam değişmiyor ama şiirsellik yok bu cümle- de." Eyüboğlu ne kadar haklı, dizeleri böyle söyleyince şiir bitti değil mi? Onun bu değerlendirmeleri, sizin sorunuza da açık bir cevap olmuyor mu? 39. Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık ola- rak söylenmiştir? Al Sizce şiiri şiir yapan, içeriği mi söyleyiş özelliği mi- dir? B) Ahmet Haşim'i bu denli güçlü bir şair yapan hangi özelliğidir? Nitelikli şiire ulaşmak belli bir yaşı gerektirir mi? D) Br şiirin ilk hâlini değiştirmek, şiiri daha iyi bir hâle getirmek mümkün müdür? Düzyazı ile anlatılan her şey şiirle de anlatılabilir mi?

(21) Kaçırılmış fırsatlar, boşa çıkmış beklentiler, yaşanan büyük acılar üzerinde düşünmek çoğu zaman sıkıntı ve üzüntü vericidir. An- cak bu deneyimleri doğru biçimde "sindirebilmek” kişilik gelişi- mine ve sonuçta mutluluğa önemli bir katkı sağlayabilir. Hayat bize kötü deneyimleri hali altına süpürmek yerine onların üzerin- de düşünmek için zaman ayıranların daha olgun ve genel anlam- da mutluluğa daha açık kişiler hâline gelebildiklerini, bu kişilerin mutluluklarının da daha kalıcı olduğunu gösteriyor. Oysa insan- lar, başlarından geçen acılı ya da sıkıntılı durumlardan sonra ye- niden mutlu olabilmek için genellikle acele ediyorlar. Anlamaları gereken şeyse kendini kötü hissetmenin üstelik de belli bir süre boyunca kendini kötü hissetmenin yanlış bir şey olmadığı. Çün- kü ---- Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakiler- den hangisi getirilemez? (A) ) kayıp ya da acıları üzerinde düşünmek yerine, mutlu olmak için acele edenlerin bu mutluluğu kırılgan bir özellik taşıyor. B) mutluluk, acılı geçmişi unutmanızla değil, yaşamınızı daha önce yaptıklarınızın ya da yaşadığınız olumsuzlukların üzeri- ne kurabilmenizle ilgili. sodiy iyi geçen bu zaman dilimi aslında insan için, yeni fırsatlar ya- ratmanın fitili olabilir. Ø üzüntünün insan için bir olgunlaşma fırsatı doğurduğu, bu ol- gunlukla peşine düşülen mutluluğun da uzun ömürlü olduğu bir gerçek bu zaman diliminde kişi iç hesaplaşmalarıyla hayatında da- ha sağlam bir temel üzerine oturan bakış açısını oluşturmaya başlıyor. V

minde et kinlesen bölgeleri karşılaştırdı. Sonra okutulan ve dinletilen Yani dili, kendince kullanmayı öncelerler. Sözcükleri ger- çek anlamından sıyırarak onların mecaz ve yan anlamlarını or- taya çıkarırlar. Yazarları, bilim insanlarından ve diğer insanlar- dan ayıran en önemli özellik de işte, dili bu şekilde kişiselleş tirmeleri ve zenginleştirmeleridir. bi olsa Düşüncenin akışına göre bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uygundur? A) Yazarlar, konuştukları ve yazdıkları dilin inceliklerine hâ- kim olmak için sürekli çabalarlar B) Okuru etkilemek isteyen sanatçılar, içerikten çok biçime ağırlık verirler C) Gerçek yazarlar, eserlerinin merkezine kendilerini koymak tan çekinmez Di Yazınsal yapıtlarda yazarlar, anlamı herkesçe bilinen söz- cüklere yeni ve değişik anlamlar yükler A El Sanatçılar, eserlerinde sundukları renkli yaşamları kelime- lerle canlandırırlar