Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce»
5. "Ooo! Karga cenapları, merhaba!
5
Ne kadar güzelsiniz, ne kadar şirinsiniz!
Gözüm kör olsun yalanim varsa.
Tüyleriniz gibiyse sesiniz,
Sultanı sayılırsınız bütün bu ormanın."
Keyfinden aklı başından gitti bay karganin.
Göstermek için güzel sesini
Açınca ağzını, düşürdü nevalesini.
Tilki kapıp onu dedi ki: "Efendiciğim,
Size güzel bir ders vereceğim:
Her dalkavuk bir alığın sırtından geçinir,
Bu derse de fazla olmasa gerek bir peynir."
Karga şaşkın, mahcup, biraz da geç ama,
Yemin etti gayrı faka basmayacağına,
Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Olay anlatımı söz konusudur.
B) Ahenk unsurlarından yararlanılmıştır.
C) Intak ve teşhis sanatına yer verilmiştir.
D) Yer ve zaman unsuru bellidir.
E) Bir fabldan alınmıştır.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceIR
Edebî türler; doğar, gelişir, ölür ve ölenlerden geriye Ilya-
14.
da ve Binbir Gece Masalları gibi zamanla klasikleşenler
kalır. Her çağın da kendi klasiklerini belirlemek için özel-
likle öne çıkardığı edebî türler vardır. Örneğin Goethe'nin
"insanlığın evrensel mülkü" dediği şiir artık her kıtada
geri çekilmiştir. Günümüzde; isyanın, umudun ve aşkın
edebiyatını temsil eden şiirin yerini alan roman, yüzler-
ce sayfayı bulan hacmine rağmen boş zamanı gittikçe
azalan insanların hayatında daha çok kabul görmüştür.
Bunun başlıca nedeni; romanın tanımlanamayan sınırla-
rinin kendinden önceki bütün edebiyat türlerini hatta fel-
sefe, psikoloji, tarih, sosyoloji gibi farklı alanları içerme
gücüdür. Ayrıca metinler arasılık, türler arasılık ve başka
olanaklar da romanin esneyip zenginleşmesini sağlayan
araçlardır. Dünyanın bütün söz üretimleri romanin içine
doğru akarken roman da genleşip coğrafi ve kültürel düz-
lemde bütün dünyaya yayılır. Her tür anlatı ve söylem,
kara deliğe benzeyen romanın içine çekilip yoğrulur.
11. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söylenebi-
lir?
A) ilyada ve Binbir Gece Masalları kendi dönemlerinde
öne çıkmıştır.
B) Goethe, şiiri dünya çapında bir edebî tür olarak tanım-
lamıştır.
C) Insanlar, yoğun uğraşları arasında edebiyata vakit
ayırmakta
zorlanır.
D) Günümüzde insanlar, farklı disiplinlerle ilgilenmekten
keyif alır.
E) Klasik eserlerin yerini günümüzde popüler ürünler al-
mıştır.
(2021-KPSS)
INFORMAL YAYINLARI Ý KARA KUTU YAYIN
NE
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce1
GÜC
TEST - 15
Etrafınızdaki bitkilere baktiginizda birbiriyle çok yakın yaşayan türlerin bile yapraklarının birbirinden çok farkh
sekillere sahip olduğunu görebilirsiniz. Bu da akıllarda doğal olarak neden bitkilerin birbirlerinden bu kadar
farklı yaprak sekilleri taşıdıklan sorusunu getirmektedir. Orneğin üç saplı yaprak, saplan oc kademeli
1
olan yaprak tipidir. Bir ana sap, o ana sapa baglı yanal saplar ve bu yanal saplara bağlı yaprak sap-
or bulunur. Genellikle yapraklar hareketsizdir. El biçimli yaprak şekli, parmakları genişçe açılmrug bit
ele benzeyen tiptir. Avuç saplı yaprak, el biçimli damarlara, loblara sahip ve tek bir merkezde birleşen,
sivri uçlu olma olmayan yaprak tipidir. Parmaklı yaprak ise genellikle daha ince parçalara sahip, yine
açık bir ele benzeyen tiptir.
Bu metinde numaralanmış yaprak türlerinin görselleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla ve-
rilmiştir?
IV
A)
* *
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceTYT
ÇE TESTİ
5
.
Net 45
Kismına işaretleyiniz.
3.
Gazeteci:
- Eserlerindeki kişiler hakkında ne söylersiniz?
Yazar:
Eserlerimdeki kişiler satranç taşlarına benzerler. Onlar, düş-
sel ya da gerçek, bende olup bitenlerin toplamıdırlar olsa olsa.
Ama...Gene de...
Forster şöyle demiştir: "Yazarın yüzü, okuyucunun yüzüne çok
yaklaşıyor." Benim de kişilerimde olan budur.
Aşağıdaki yargılardan hangisinin bu diyalogdaki yazarın
sanat anlayışıyla örtüştüğü söylenebilir?
A) Şair, yetinmesini bilmeli; büyüklüğü, derinliği dilde, onun
anlatım gücünde aramalıdır; başka yerde değil.
B) Her zaman söylemişimdir, sanat yaşamdır benim için; o ya-
şam ki usta bir elmas yontucusu gibi sözcükleri yonta yonta
çok görünüşlü bir nesneye çevirir.
C) Anlattığım ben sürekli bir değişim içinde, akan bir yüz; onu
şiire konuşlandırmak oldukça güç; bütün insanlık gibi sürek-
li değişim, şiirde de...
D) Şair, kendi özel kişiliğini şiirinin ardında gizlemesini iyi bil-
meli; okuyan, orada kendisi var zannetmelidir.
6
EY Çoğu zaman erinçle bunalım, acıyla mutluluk, umutsuzlukla
umut iç içe yaşar insanda; işte şiirimde de bu ikilem var,
insan var.
4. (1) Irmağa giden yol, kasabadan kurtulunca göz alabildiğine
uzanan sayısız şeftali bahçeleri arasından geçerdi. (II) Hazi-
ran içinde bile taşkın dere ayakları, gölgeli yerlerde ıslak ve ça-
murlu toprak olmasını sağlardı. (III) Ağaçların tepeleri üzerinde,
kan
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce2. Yeryüzünde söylenmedik söz, üzerinde yazı yazıl-
madık konu yoktur; asıl beceriklilik o sözleri kendi-
ne özgü biçimde söylemek ve yazmaktır.
Bu cümleyi söyleyen yazar, aşağıdakilerden
hangisini anlatmak istemiştir?
A) Yazı yazarken nesnel olmayı
B) Konuları özgün bir şekilde işlemeyi
C) İçten ve akıcı bir dil kullanmayı
D) Eserleri açık bir dille yazmayı
E) Eserin anlatiminin süslü olmasını
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşüncecevaplayınız.
laki parçaya göre
Bilge Karasu'nun Kılavuz adlı romanının anlamı
okura hazırlanip sunulmuş metinlerden değil.
Belirsizlikleri, anlamı karanlık bırakılmış diyalog-
lar, avucumuzdan kayıp giden karakterleri okuru
edilgen tutumdan çıkarıp anlamlandırmaya zorlar.
Okur, yazarın edinimine katılacak ve boşlukları
kendince dolduracak olduğuna göre, roman
çeşitli okurlar tarafından çeşitli biçimde okunacak
ve farklı şekilde yorumlanacak demektir.
Hb moblodet
So
1. Bu parçadaki altı çizili sözle roman kişileri
ile ilgili anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
Paragrafın Şifresi® - Modüler Soru Bankası
A Gerçeklikten uzak olmaları
B) Hayatın içinde kaybolmaları
Karanlık bir yanlarının bulunması
Dikişilikten yoksun olmaları
Ey Okurla özdeşleşmeyen yanlarının bulunması
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce31
36. Şlirini yaşamının büyüklüğünden süzen sair çok olma-
sina çoktur ama büyük şair olmak için büyük yaşam
gerekmez. Tekdüzelik de insanın imgelerini kışkırtır.
Hep aynı şeyleri gören, hep aynı şeyleri duyan biri
kendi içine doğru derinleşir. Örneğin Behçet Necatigil,
odasını bedeninin derisi gibi yaşadı. Odası onun sini-
riydi ama şiirini o oda besledi, büyüttü.
Bu parçadan "büyük şair" ile ilgili yargıların hangi-
sine ulaşılabilir?
A) Tekdüze yaşamlardan büyük şairler çıkabileceği
B) Şairlerin yaşamı ile şiirleri arasında bağ kurulama-
yacağı
C) Büyük yaşamlardan büyük şiirler çıkanlamayacağı
D) Sıradan yaşamların, şair olmanın ön koşulu olama-
yacağı
E) Düz yaşamlardan büyük şiirler oluşturulamayacağı
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce2021-TYT/Türkçe
TÜRKÇE TESTİ
1. Bu testte 40 soru vardır.
2. Cevaplarınızı cevap kâğıdının Türkçe Testi için ayrılan kısmına iş
1.
3. Tor
ter
no
bü
Bir romancı, her romanda dilini yeniden oluşturmak
zorundadır. Eğer yeni bir dil kuramıyorsa derhâl bırak-
malıdır romanı. Birçok yazar dile farklılıklar getirmiştir.
Farklılık dilin tadıdır
, dili zenginleştirir. Hızlı giden treni,
düz ovayı anlatır gibi anlatamazsın. Anlattığın öge de
senin dilini tayin eder. Roman, taklit edilemez olmalı-
dir ayrıca. Kendi biçimini bulduğun an gerçek anlamda
romancı olursun.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada savunulanları
destekler niteliktedir?
şa
bi
g
S
n
A) Ancak özgün bir anlatım yakalayan yazar romancı
unvanını alabilir.
B) Sanatçının kendi yaratıcılığıyla şekillendirdiği söz-
cüklerden oluşmuş bir yapıt, topluma mal edilemez.
C) Bir roman ister sıradan isterse renkli bir konuda
yazılmış olsun, biriciklik bunları bir arada verebil-
mektir.
D) Yenilikleri takip eden ve yeni konuları romana ta-
şıyabilen bir yazar geniş kitlelere ulaşan yapıtlar
ortaya koyar.
E) Bir yazar biricikliği sağlamak için yapıtına anonim
lezzetleri de karıştırmalıdır.
endemik-
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceTYT
DENEME SINAVI
k
el
k
e
7-
a
19. Çip Kıtlığı Bizi Nasıl Etkiliyor?
Çip üreticileri yeni siparişlere 40 haftayı aşan teslim tarih-
leri veriyor. Bu nedenle çiplere ihtiyaç duyan birçok firma
üretime ara vermek zorunda kaldı. Otomobiller dünya
mikrocip pazarinin %10'unu oluşturuyor. Modem bir araç-
ta 100'den fazla mikroçip bulunuyor. Bu yüzden birçok
otomobil firması üretim azaltma kararı aldı. Dolayısıyla
otomobil sektörünün 2021 gelirlerinde çip kıtlığına bağlı
olarak 210 milyar dolar düşüş olacağı tahmin ediliyor.
Elektronik cihaz üreticileri devre tasarımlarını değiştirerek
piyasada daha fazla bulunan çiplere göre düzenlemeye
başladı. Tüm bunlar kullanacağımız elektronik ürünlerin
pahalanacağı anlamına geliyor.
Bu parçayla ilgili olarak
I. Güncel bir gelismenin doğurduğu sorunlardan söz
edilmektedir.
n
II. Güncel bir konunun sosyal etkilerine değinilmektedir.
iç
III. Verilerden hareketle öngörüde bulunulmaktadır.
saptamalarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız
B) Yalnız 11
C) Yalnız III
D) Ive
E) Lye III
a.
Z-
in
e
.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce30. Konusuyla, şahıs kadrosu ve mekânıyla, toplumun, ede-
biyat sanatçısının zihnindeki estetik kırılmasıyla oluşan
edebi eser; toplumsal bir yansıma olarak karşımıza çıkar.
Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede ortaya konan
düşünceye uzak düşmektedir?
A) Toplumun yansıması olan edebiyat, sosyoloji için
kaynak oluşturan bir alandır.
B) Bjk roman, hikâye kahramanı ya da şiire konu edilen
kişi, yazarının belleğindeki toplumsal birikimlerin izle-
rini taşır.
C) Kurgusal ürünler; günlük yaşamın, sıradan insanla-
rin, sosyal olayların yansıtıcılarıdır.
"Dl Toplum üzerinde etkisi bulunan edebî eserler aracılı-
ğıyla edebiyat, toplumsal değişimlerde rol oynar.
E) Edebî eserler, yaratıcısının bakış açısından ortaya
konmuş toplumsal bir olguya dayanır.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce8. Günümüzde de görgülü, kibar, zarif insan, bey, beyefendi
karşılığı kullanılan "Çelebi" kelimesinin dilimizde kullanımı
oldukça eskilere gitmektedir. 14. yüzyıldan itibaren şehza-
deler, padişah nedimleri, divanihümayun kâtipleri, şair ve
müellifler vb. gibi daha çok okumuş yazmış, bilgili, kültürlü
kimseler için çelebinin unvan olarak kullanıldığını kaynak-
lar kaydediyorlar. Nitekim I. Murad ile Fatih Dönemleri ara-
sinda Osmanlı şehzadelerinin “çelebi" unvanını taşıdıklan-
ni biliyoruz. Ayrıca, Mevlânâ soyundan gelenlere, Mevlevi
şeyhlerine Mevlevilik geleneği içerisinde çelebi denildiği gi-
bi Bektaşilikte de Hacı Bektaş Veli soyundan olan erkekle.
re çelebi dendiği bilinmektedir. Hatta kaynaklarda belirtil-
diğine göre özellikle Osmanlıların son dönemlerinde bazı
Hristiyanlar da bu unvanla anılmışlardır.
Bu parçada çelebi unvanı ile ilgili aşağıdakilerden han-
gisine değinilmemiştir?
A) Tasavvufî gelenekte kullanım yerine
B) ilk kullanıldığı döneme
C) Günümüzde karşıladığı sıfatlara
D) İslam dışındaki dinlerde kullanım alanlarına
E) Kullanıldığı meslek gruplarına
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce24. I. Yetişkin kelebeklerin ömrü, türüne bağlı olmak
üzere bir hafta ile bir yıl arasında değişebilir.
II. Kelebekler başkalaşım geçirirler ve yaşamları 4
ana kısımdan oluşur: Yumurta, tırtıl, koza ve ye-
tişkin
26
Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru
bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Kelebekler başkalaşım geçirerek yaşamlarını
yumurta, tirtil, koza ve yetişkinlik adı verilen dö-
nemlerde bir hafta ile bir yıl arasında geçirirler.
B) Yetişkin kelebekler türüne göre bir hafta ile bir yıl
arasında yaşamasına rağmen başkalaşım geçir-
dikleri diğer dönemlerde kelebeklerin ömrü kısa-
dır.
C) Yaşamları yumurta, tortil, koza ve yetişkinlik dö-
nemlerine ayrılan kelebeklerin yetişkinlik dönem-
lerindeki ömürleri sadece bir gün zannedilme-
sine rağmen bir haftayı bulmaktadır.
D) Başkalaşım geçirerek yumurta, tortil, koza ve ye-
tişkin dönemleri olan kelebeklerin yetişkinlik dö-
nemindeki ömürleri türüne göre bir hafta ile bir yıl
arasında değişmektedir.
E) Yumurta, tortil, koza ve yetişkinlik dönemlerini
yaşayan kelebeklerin ömürleri zannedilenin ak-
sine yetişkinlik döneminde bir yıla yaklaşmakta-
dır.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünceal-
çi-
36. Aşağıdaki cümlelerden bir paragraf oluşturulmak
istense bunlardan hangisi o paragrafın giriş cümlesi
olur?
ne-
ün
le-
er-
er-
A) Belirli bir bilgi düzeyine erişmemiş kimseden de "ol-
gun bir şiir” beklemek yersiz olur.
B) Bu birikim de yaşamın türlü deneyimleri ve edinilen
bilgilerin sonucu oluşur.
C) Nitekim, hayatın çeşitli gerçekleriyle karşılaşmış bir
gencin "belirli olgunlukta" bir şiir yazması beklene-
mez.
D) Şiir, onu yazacak kimsenin yetenekli olmasının yanı
sıra belirli bir birikime de sahip olmasını gerektirir.
E) Bu yüzden, şiiri değerlendirirken şairin kimliğine de
bakmamız yerinde olur.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce5.
Başarmak isteyen insan yalnızca alkışları duymalı,
bunun dışındaki seslere kayıtsız kalmalıdır.
Aşağıdakilerin hangisi bu cümleyle anlamca
aynı doğrultudadır?
A) Çevresinin eleştirilerini göz önüne almayan kim-
se başarısızlığa mahkûmdur.
B) Zor elde edilmiş bir başarının yorgunluğunu yal-
nizca alkışlar dindirir.
C) Olumsuz eleştirileri görmezden gelebilen hedefi-
ne daha kolay ulaşır.
D) Başarıya ulaşmanın altın kuralı yavaş ama de-
vamlı çaba göstermektir.
E) Aşılan her engel hem kişiye hem de çevresine
başarı için güven verir.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünceasagidaki parçaya göre cevaplayınız
Radyo tiyatrosu, edebiyat ve tiyatro sanatından beslenen,
kendine özgü sanatsal bir anlati formudur. Radyo tiyat
rosu, televizyonun yaygınlaşmadığı dönemlerde, insan
lar tarafından beğeniyle dinlenen bir radyo program foruy-
do. Yaygınlaşması, II. Dünya Savaşı'ndan sonraki yılla-
ra tekabül eder. 1940 yılından itibaren Türkiye'de de rad-
yo tiyatrosu bir devlet kurumu olan TRT radyolanında yük-
sek sayıda üretiliyor. yayımlanıyor ve beğeniyle dinleni-
yordu. Klasik edebiyat yapıtlarından adapteler yapıldı
ği gibi, özgün radyo oyunlar da yaziliyordu. Televizyo-
nun Türkiye'de yayginlaşması ve popüler kültürün toplu
ma egemen olması sonucunda, radyo tiyatrosunun yazil-
masi, üretimi ve dinlenme oranlan çok belirgin bir biçim-
de düştü. 1949'da Istanbul ve Ankara Radyosunda 100'ün
üzerinde radyo oyunu prodüksiyonu yapılıp yayımlanırken
2000'li yıllarda Istanbul Radyosunda bu sayı 10'un altına
düşmüştür
39. Bu parçada radyo tiyatrosu ile ilgili aşağıdakilerin
hangisine değinilmemiştir?
A) İkinci Dünya Savaşı'nın etkisiyle dünya üzerinde yay-
ginlaşmiş bir anlatformu olduğuna
B) Teknolojik gelişmelerle birlikte popularitesini yitirmeye
başlayan bir tür olduğuna
C) Edebiyat ve tiyatrodan faydalanmasına rağmen online
dan farklı bir formatta olduğuna
D) Klasik eserlerin uyarlanmasının yanında radyo oyunu
için de eserlerin yazildigina
E) Yarım asırlik bir zaman dilimi içerisinde prodüksiyonla-
rinda böyük azalma yaşandigina
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce17. Shein teki kidi bir su birikintisindeki saman çöpünün üstüne kondu. Kendince çok geniş olan su birikintisini deniz sa-
Alundaki saman çöpünü gemi, kendisini kaptan sanıyordu. Çünkü sinekte durumunu kavrayacak göz yoktu.
denizdir, bu da gemim... Ben de işini bilen, bilgili bir kaptanım." dedi. O küçücük ve pis su birikintisi ona göre sinirsizdi.
nordu. Sinek bir ara başını kaldırdı ve kendi kendine "Gemiyi ve denizi ben nice zamandır düşünür dururdum. Işte şu
Bu hikâyenin teması aşağıdakilerden hangisidir?
A) Alçak yerde tepecik kendini dağ zanneder.
Setgaçtan maşa, aptaldan paşa olmaz.
Herkesin dünyası gözünün gördüğü kadardır.
DKörler memleketinde şaşılar padişah olur.
Ehinsan kendini beğenmese çatlar.