Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

9. Niğde ile Kayseri arasındaki yolu Faruk Nafiz'in İstiklal Mu- harebesi senelerinde kona göçe, üç günde aştığı o uzun mesafeyi, ben, bugün âdeta uçarak geçiyorum. Ulukışla ile Kayseri arasında günde iki sefer yapan arabaların, birinci ve ikinci sinif yolcular için koltukları var. Bu arabalar, yol- ları adeta, çocuk oyuncağına çevirmiş. Mesela Kayserililer, bizim Ada vapurları biletinden daha ucuz bir para ile günü- birliğine Bor bahçelerine eğlenmeye gidiyorlar. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yok- tur? V AY Estetik haz oluşturma amacı B) iliski kurma Nesnel gerçeklikten hareket etme Dr Gözlem gücünden yararlanma Karşılaştırmaya başvurma

2 Iki evi vardı Sait Faik'in. Biri Adalar, özellikle Burgaz Ada, ötekiyse cadde ve sokaklarıyla bütün bir İstan- bul. Aynı zamanda sokaktaki insanın kalbiydi onun evi. Ayrı bir yer, başka bir benlik aramadı. Sokakta nasil olunursa öyleydi her yerde. Sokaktaki herkesten farkı, bu büyük deneyimi yazıyor olmasıydı. Türkiye insanı için de edebiyatı için de yeni ve modern olan bu anla- yışı aşkla, tutkuyla, şevkle, neşeyle yansıttı. Bu parçaya dayanarak Sait Faik'le ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? A) Alanında o güne kadar yapılmayanı yapmıştır. B) Çevresinde gördüğü sıradan insanlarla kendini özdeşleştirmiştir . C) Yazar olarak kendini çevresinden soyutlamamıştır. D) İşini çok severek yapmıştir. E) Dili ve anlatımıyla öykülerinde yetkinliğe ulaşmıştır.

25 PARASRAFTA YARDIMCI DÜŞÜNCE Fetarihinin büyük karşıthğının tarafı olan ezelf ebedi, bölünemez, boşluk içermeyen ve hareketsiz yok yoktur" kesini temel almıştır. Ona göre varlik, Pamides ouşüncesinin merkezine "Varlık vardır, asal olarak varlık bir olandır. Ayrica değişimin reddiyle landir. Varlık aldatıcı olarak, çokluk olarak görünse de çıkıp başka bir şey olmasıdır. O hâlde değişim, duyusal Parmenides'e göre değişim, bir şeyin o şey olmaktan varlığın zamanla olan bağının olmadığını da söyler. bir yanılgıdır. Varlığın değiştiğini düşünmek mantıksal bir bilgisine sahiptir, yokluk olmadığından yokluğun bilgisi de hatayla çelişkiye düşmektir. Düşünce var olanların olamaz. Aşağıdakilerden hangisi, Parmenides'in anlatmak istediğine ters düşer? A) Yokluk diye bir şey olmadığından onun bilgisinden de söz edilemez. eğişim ile duyuların yanılsaması arasında organik bir ağ vardır. C) Varlık, başlangıcı ve sonu olmayan niteliklere sahip bir kavramdır. Dy Değişim, bir varlığın aslını yitirerek başka bir varlığa / , dönüşmesidir . Ey Varlıklar, değişerek çokluk olabilme özelliğini mantıksa yöntemle kazanır.

32. Cam, tarih boyunca bazı önemli evreler geçirmiştir. Yak- laşık 3500 yıl öncesinde camin bulunuşu ile başlayan gelişim süreci, milattan kısa bir süre önce, sicak cam üflemenin keşfi ile camin daha geniş kitlelere yayılmasını sağlamıştır. Daha sonra, kristal camın gelişmesi ve düşük maliyetli cam üretiminin başlaması ile cam malze- menin kullanımı yaygınlaşmıştır. En önemli dönüm nokta- si ise, yaklaşık 100 yıl önceki stüdyo camcılığı hareketi- dir. Cam eski uygarlıklardan günümüze kadar, dekoratif amaçlı kullanılmış bir malzemedir. Doğa kendiliğinden cam malzemesini üretmiş ve obsidiyen adı verilen doğal cam eski zamanlardan itibaren çeşitli aletlerin yapımında kullanılmıştır. Teknolojinin gelişmesi ile birlikte, cam endüstriyel olarak üretilmeye başlanmış aynı zamanda stüdyo camcılığının gelişmesiyle de sıcak cam şekillen- dirme, cam sanatları içinde bir teknik olarak kendini var etmiştir. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiş- tir? A) Camin tarihsel gelişimine B) Kristal cam gelişiminin kullanıma etki etmesine C) Camın kullanım alanlarına D) Camin ilk olarak nasıl oluştuğuna E) Camin, teknolojinin gelişmesinde etkili olduğuna

35. Sözlerimi ünlü şairlerimizden Cemal Süreya'nın bir sö- zü ile bitiriyorum: "Türkçeden bir kil kopar; içinde gü- neşler, dünyalar, ırmaklar vardır. Ama Türkçeden kopa- racaksın..." Parçaya göre Cemal Süreya dilimizin hangi özelli- ğini vurgulamıştır? A) Yalınlık C) Özgünlük D) Ozlülük B) Açıklık E) puruluk

Ankara Yayıncılık 18. Başka şeyler gibi, şiiri bir amaç uğruna araçlaştıran şairler ve anlayışlar da şiirimizin düzeyini düşürmektedir. Her şey şiire konu olabilir elbette. Gömlek düğmesinden Afrika'daki aç bir çocuğun acısına kadar her şey. Ama şiir "bildiri" niteliğine dönüşünce kendiliğinden yok olur. Ancak meyvedeki tat ve besleyicilik gibi, şiir tadıyla düşünceyi birbirine kaynaştırabi- len, dengeli tutabilen ozanlar seviyeli şiirler yazabilir. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden han- gisidir? A) Şiirde mesaj verilecekse bu, söyleyişte nitelik kaybı olma- dan yapılmalıdır. B) Yaşamdaki en sıradan şeyler bile şiirle anlatılabilir. C Şiirde içerikle biçim uyum içinde olmalıdır. D) Şiirimizde nitelikli yapıtlar veren ozanların sayısı gittikçe azalmaktadır. E) Şiir, bir düşünceyi savunmak için uygun bir tür değildir.

TYT 02 33. Gerçeği arayan bir matematikçi, deney nedenselliğinin formal bütünlüğünü tam manasıyla irdelemeden çıkarımlarını ortaya koymaz. Üzerinde çalıştığı bir düşüncenin dayanak noktalarını matematik disiplini içinde bir yerlere oturtmaya çalışır ve uyguladığı yöntemin her parçasını açık bir sadelikte aşama aşama gösterir. Felsefe de gerçekliği aramaya koyulur fakat kendi yöntemi kapsamında hareket eder. Kendini filozof olarak tanımlayan bir kişi, çıkarımlarını deneysel gerçekliğin kıyılarında gezinerek aramaz. Gerçekliğe farklı bir bakış açısından yaklaşarak onu tanımlamaya çalışır. Bu parçaya göre aşağıdaki önermelerden hangisi felsefenin bakışıyla örtüşür? A) Her felsefi olgu genelgeçer koşullar içinde incelenir. B) Sorgulayan her insan filozof bakış açısını sergileyebilir. C) Felsefe bilimi her zaman kural koyucu olarak sahaya çıkar. D) Felsefenin olgusal yeterliliği evrensel dayanak noktalarından uzaktır. E) Bilimsel genellemeler felsefenin sorgulayıcılığına bağlıdır.

2. Cikmış sorulara yakın bir şekilde hazırlanmıştır. 3. Tüm sorular telif hakkına sahiptir. Gelir elde etme amacıyla kullanılamaz, kopyalanamaz. 1. 1) Gün işığı, araladı tüm geçmişi. II) Cam kenarlarından siziyordu içeriye rüzgâr. III) O esnada konaktaki herkes dışarı çıkmak istedi. MV) Dışarıda hayat vardı resmen ve insanlar hızlıca bir yere gidiyor gibiydiler. V) Toplumu sarmış büyük bir telaş söz konusuydu. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde yan anlamda kullanılmış bir sözcük vardır? A) I B) || C) III D) IV EV

20. Aşağıdaki parçalardan hangisi "Kişiliğin oluşum ve gelişiminde, yaşanılan coğrafyanın etkisi var mıdır?" sorusuna cevap vermektedir? A) Benlik, kişiliği etkileyen en güçlü etmendir. Kişiliğin öznel yanı ya da dış çevrede somutlaşmış görünümü ve özü olarak da tanımlanabilir. Kısaca benlik; bireyin kendisini tanıma ve değerlendirme biçimi, temel niteliğidir. B) Bireylere emredici, baskici, eleştirici ve despotik yaklaşımlar; kişilik oluşumu ve gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bu durum, bireylerde güven duygusu yetersizliğine ve boyun eğici itaatkâr tutum eğilimine neden olur. C) Bilim insanları, düşünme tarzlarının coğrafi konuma göre ne kadar farklı olabileceğini araştırıyor. Bu araştırmanın sonuçlarına göre, düşünme tarzlarının kişilik olgusuna kazandıracağı verileri değerlendirmeyi planlıyorlar. D) Kişilik gelişimine yönelik nesnel çalışmalar, "bireycilik” ve "kolektivizm" ayrımı üzerinden yürütülüyor. Bu bağlamda Batılıların daha bireyci; Hindistan, Japonya, Çin gibi ülkelerde yaşayan insanların ise daha kolektivist olduğu tezi inceleniyor. E) Kıyı kesimde doğup büyüyen ya da yaşayan bireyler daha duygusal daha yumuşak bir mizaç sergiler. Buna karşın karasal ya da dağlık bölgelerde, aşırı sıcak ya da soğuk iklimlerde doğan, büyüyen ve yaşayan bireylerin daha sert karaktere sahip oldukları söylenebilir. UcDc

31. sa Sanatçı, eserleri aracılığıyla yaşadığı toplumu biçimlendirendir. II. Sait Faik'in "Yazmasam deli olacaktım" sözü bir yazarlık tavrının açıklayıcısıdır. III. İnsan, iç dalgalanmalarını kâğıda dökebildiğince sanatçı olur. Numaralanmış cümlelerden hangileri, Büyük şair Paul Claudel, bir sanatçının niçin yazdığını irdelerken diyor ki: "Shakespeare'in, Dostoyevski'nin sanat için mi çalıştığını sanıyorsunuz? Hayır! Onlar, her ne pahasına olursa olsun, yüklerinden kurtulmak, canlı varlıklarının ağırlığını dışarıya atmak için çalışıyorlardı." parçasının ana fikrini desteklemektedir? A) Yalnız! B) Yalnız II CL Yalnız III D) Lve IT E) II ve Hi 12 Diğer sayfaya geçiniz.

KPS Genel 3. 1. Cahit Külebi bir yazısında şöyle diyor: "Şiirin, insanın kendi ana dilinin çalgi- sında söylenen bir türkü olduğu düşü- nülebileceği gibi, gerçek şiirin de ulusal çalgıyla çalınan bir ezgi olduğu da dü- şünülebilir. Bu yüzden şiir; bütün ilkelli- ğine, kuralsızlığına, başıboşluğuna rağmen, sanatların insana en yakini, belki de en soylusudur." Bu parçada geçen “gerçek şiirin ulusal çalgıyla çalınan bir ezgi olması" sözüy- le şiirle ilgili olarak anlatılmak iste- nen, aşağıdakilerden hangisidir? Y A G A) Güzelliğini yalnizca yaratıldığı dilde sergilemesi B) Düşüncenin değil duygunun ön R planda olması c) Halk deyişlerinden, deyimlerden C yararlanması D) İşlediği konularla tüm insanlığı ku- caklaması E) Yaşananların en güzel şiirle ifade N edilebilmesi Y Y 1 E V

15. 14. "Benden felsefeyi değil, nasıl felsefe yapılacağını, tekrar edilecek düşünceleri değil, düşünmeyi öğreneceksiniz. Kendi payınıza düşünün, kendi payınıza inceleyin, kendi ayaklarınız üzerinde durun" demiş öğrencilerine Immanuel kant. Bu sözler isabetli bir tavsiyeyi, yerinde bir uyarıyı içinde barındırıyor gibi görünüyor. Ama bu sözler insanlar için ancak belli bir aşamadan, beli bir gelişme basamağından sonra isabetli ve yerinde sayılabilir: Eğer insanlar öğrenmeyi öğrenmişlerse... Neyi, nasıl ve niçin öğreneceğimiz bizi fazlasıyla meşgul ediyor. Bu meşguliyetimiz kaçınılmaz çünkü insan olarak yeryüzündeki hayatımız yalnızca zihin etkinliklerimizle kayıth. Saadetimiz ve felaketimiz hangi türden olursa olsun bilgi sınırları içinde gerçekleşiyor. İnsanların birbirleriyle olan ilişkileri kimin neyi , ne kadar bildiğiyle, kimin neyi, ne kadar becerebildiğiyle örülüdür. Bu yüzden öğrenmek söz konusu olduğunda hemen aklımıza neyi, ne kadar öğreneceğimiz gelir. Oysa öğreneceğimiz "şey'den daha önemlisi o şeyi öğrenecek olan"dır. Çünkü bilenin özellikleri ve mahiyeti bilinenin özellik ve mahiyetini tayin eder. Immanuel Kant'ın öğrencilerine tavsiyesi bir dönüş çağrısıdır. İnsanın bilgisiyle bütünleştiği bir duruma dönüş çağrısı... Bu parçada vurgulanmak istenen asıl düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Öğrenme bireyin nasıl öğrendiğini bilmesi, kendi bilişsel yeti ve mekanizmasını iyi tanıması neticesinde gerçekleşebilir. B) Süregelen hayat tarzını idame ettirmek için yani bir aracı ele geçirmek üzere değil, sadece duyarlı olduğu için bilgilenme, düşünme yoluna girenler sadece öğrenmeyi öğrenmiş sayılırlar. C) Toplum mekanizmasının işleyişi hususunda ne kadar çok şey bilir, ne kadar çok şey öğrenirsek ve ne kadar büyük imkânı kullanabilir durumdaysak o kadar duyarsız oluruz. D) Hayatımızı devam ettirmek için bilmemiz ve öğrenmemiz gereken şeyler bizi varlık karşısında duyarsız kılabilir. E) Öğrenmeyi öğrenmek, öğrenilen bilgilerin altında ezilmeden bilgiyi araç olarak aktif kullanmayı gerektirir. women.com obayayinevic

De G ns Deneme 1 27. - 28. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. HES'ler, yani hidroelektrik santraller gün geçmiyor ki bir habere konu olmasın. Suyun akışına, yeşile, doğaya genetik olarak âşık halkımız, malum hep su kenarlarına yerleşmiştir. Ama elektrik enerjisi ihtiyacı arttıkça bu köylerin, kasabaların II yanında nazli nazli akan derelerin üzerinde hemen bir HES inşa ediliyor. Fakat HES'ler çevreye verdikleri zararla meşhur ve halkımız genetik yatkınlığını ekolojik duyarlılığa dönüştürmüş durumda. Kazmasını, küreğini alan hemen iş IV makinelerinin karşısına dikiliyor. Peki bu HES'lerin çevreye zarari ne boyutta? Bir kere santrallerin kurulması için, önce santralin kurulacağı alanda bulunan bitki örtüsü tamamen V ortadan kaldırılıyor. Çünkü, başka türlü bu mümkün olmamaktadır. Dolayısıyla ormanlar ve onların içinde yaşayan tüm canlılar için hayati bir tehlike oluşturmaktadır HES inşaatı. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisi söylenemez? Halkın tarih boyunca doğayla iç içe yaşamaya önem verdiği HES'lerin çevreye zararı sonucunda halkın doğa sevgisinin doğayı koruma direnişine dönüştüğü + $) HES'lerin son yıllarda giderek daha çok gündem olduğu + do Artan enerji ihtiyacının HES krizinin büyümesine neden olduğu + E) Son yıllarda, çevreye en az zararı veren HES yapım tekniklerinin geliştirildiği 28, Parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerin hangisi söylenemez? 1. cümle, biçimce olumsuz anlamca olumlu bir cümledir. + B) II. cümlede belli bir koşul gerçekleştiği için ortaya çıkan bir durum söz konusudur. - * ♡ III. cümle, kendinden sonraki cümlenin nedenini göstermektedir. d) IV. cümlede yüklemde belirtilen işi yapanlar belli değildir. + .) I. cümle, amaç anlamı taşımaktadır. + 2

karekök 40. B 38. Şiir, çekicidir. Şairin sanatkâr tabiatı onu objeler arasında büyük mesafe boşluklan bırakarak hareket etmeye kışkır- tır. Güzel Sanatlar içinde şiir, yaşamı sanatkârâne plasti- ğin de ötesinde başkalaştıran bir keyfiliğin imtiyazına sa- hiptir. Şiirin fazlaca tercih edilişinin en büyük sebebi, şairi derbederliğe çağıran sahte hürriyet bahceleridir. Şiirle ilgili düşüncelerini böyle dile getiren yazara göre, şiirin fazlaca ilgi görmesinin sebebi aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Konusunun özgürce seçilebilmesi B) Şairi belli kalıp ve kurallarla sınırlamaması C) Bireysel yönü en ağır basan tür olması D) Anlam ve çağrışım zenginliği taşıması E) Dili soyutlaştırarak kullanması 11

11. (1) Günümüzde masal okumanın yerini televizyonlar ve çizgi filmler almıştır. (11) Elbette bazılarının dediği gibi ço- cuklar televizyon izleyecekler, çizgi filmlerden de bir şeyler öğrenecekler. (III) Ancak televizyonlarda çocukluğumuzun masum çizgi filmlerinin yerini şiddet içeren filmler almıştır. (IV) Bu noktada masalın önemi bir kez daha ortaya çıkıyor aslında. (V) Özellikle sizin anlatmakta olduğunuz masallar- da kontrol anne ve babada olduğu için masallar çocuklar üzerinde olumlu etki sağlamaktadır. Bu parçadaki numaralanmış cümleler için aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? A) 1. cümlede değişen bir durumdan söz edilmektedir. BH. cümlede bir görüse destek verilmiştir. CD I. cümlede bir gözlem alle getirilmiştir. DHIV. cümlede bir tutumdan bahsediliyor . X EVT. cümlede yargı, nedeniyle verilmiştir. 0 tutum bir sorunu ele alişselli 12. (1) Türkçenin öğretiminde bireyin anlama ve anlatma be- cerilerinin geliştirilmesi amaçlanırken dilin yazılı ve sözlü kaynakları ile dil bilgisi kurallarından yararlanılır. (II) Böyle- ce bireyin zihinsel gelisimiyle sosyallesme sürni nna dilim

21. 1. harflerin görünümleri ve sesleriyle II. Ünlü Rus şair bu dizelerinde III. bağlantı kurarak sanatseverleri IV. bir dansçının hareketleri arasında V. farklı yönde düşünmeye çağırıyor Yukandaki sözler anlamh ve kurallı bir cümle oluşturacak biçimde sıralandığında, hangisi baştan ikinci olur? A) B) I C) III D) IV E) V