Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

32. Davranış bilimleri, bilim dallarının devamlı olarak ayrılmasını durdurma (önüne geçme) ihtiyacından ortaya çıkmıştır. Bu bölünmüş bilim dallarının uğraştıkları (ilgilendikleri) alanların Il daralması sonucu tek başlarına, insan davranışlarının bütün yönleriyle (her bakımdan) araştırılması ve anlaşılmasında yetersiz kalmışlardır. Davranışları (tepkileri) bir bütün olarak IV değerlendirme ihtiyacı, insanı konu alan sosyal bilimlerde disiplinler arası bir mutabakatın sağlanması (uzlaşmaya V varılması) zorunluluğunu doğurmuştur. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı pa- rantez ( ) içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır? bat A) B) 11 C) III D) IV E) V avtosals

2. I. Ortadaki çıkrik, kâh bir çocuk gülmesine kâh bir kadin hıçkırığına benzer sesler çıkarır. II. Kuyunun dört bir tarafından düz, uzun, küçük toprak kanallar, serin ve berrak suyu sarışın marul tarlalarına doğru götürür. Ill. Batı Anadolu'da ne güzel ne yeşil bostanlar görmüştüm. IV. Ortalarında bir dolaplı kuyu vardı ve gözleri bağlı bir hayvan, durmadan bu dolabı çevirir. V. Sira sira demir kovalardan sular boşalır, dolar. Yukarıdaki cümleler anlamlı ve kuralli bir paragraf oluşturacak şekilde sıralandığında hangisi baştan dördüncü olur? A) 1 B) II C) ID) IV E) V

14. Uzun bir serüvendir kâğıdın öyküsü. Papirüs tomarla- rindan başlayan ve günümüzde kullandığımız kâğıtlara kadar uzanan... Yazının bulunmasıyla kardeş, tüm kültürlerde bir misyoner... Kâğıdın yaşamınızdaki ye- rini bir düşünün. İlk kez kalemle kâğıdın aşkına tanık olduğunuz an, yeni basılmış bir kitabın kokusu, en özel duygularınızı yazdığınız ve yıllar sonra baktığınız o günlük... Kâğıt olmasaydı yaşam ne kadar da eksik olurdu! Aşağıdakilerden hangisi, kâğıdın bu parçada sözü edilen özelliklerinden biri değildir? A) Bilgi aktarımında rol oynaması A B) Kullanım alanlarının zamanla değişmesi C) Çeşitli gelişim aşamalarından geçmesi D) Güvenilir bir sirdaş olması E) Yaşantılara tanıklık etmesi işmesi

B B B TYT de, ter ar ra an 32. Eğer okuyucu Bazarov'u tüm kabalığıyla, kalpsizliğiyle, acımasız soğukluğuyla sevemediyse yineliyorum ki, ben suçluyum ve amacıma ulaşamadım demektir (...) Baza. rov benim sevgili çocuğumdur, bu akıllı, bu kahraman kişi bir karikatür olabilir mi? Onun benim yarattığım tip- lerin en sempatiklerinden olduğunu fark etmiyor musu- nuz? O iliklerine kadar demokrat, dürüst ve (...) Romanım tümüyle ilerici bir sınıf olarak soylulara karşıdır. Pavel Petroviç’in, Nikolay Petroviç'in çehreleri- ne bakınız. Zayıflık, uyuşukluk ve dar kafalılık. Estetik duygu beni, konumu daha iyi açıklığa kavuşturabilmem için, soylu sınıfın özellikle en iyi temsilcilerini seçmeye zorladı: Kaymak böyle ise, süt nasıldır? gerçekçidir ar- te- a- de n- fe Bu parçanın yazarı Turgenyev ile ilgili aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Yazar, roman kahramanlarından Bazarov'u gerçek- çi bulmayanlara karşı çıkmakta ve onu sahiplen- mektedir. B) Kurgusal başarının artırılmasında güçlük yazarlar takip etmek gerektiğine inanmaktadır. C) Roman kişilerini, onların karakteristik özellikleri üze- rinden değerlendirmiştir. D) Roman kahramanlarına ilişkin değerlendirmelerinde ideolojik bir bakış hissedilmektedir. mektedir. Roman karakterlerinin en tepedeki insanlardan se- çilmesinde, aşağı tabakayı gösterme gayreti sezil-

Genc romano roma hakkinda nestmenler den birinin yazdim ben Hamasti okuduktan sonra tayo "Neyt bacarmacie As tyrilan uza Alde. Balear resleri Jilarina Jerebi üksek samim timento arden Bu parade bosbrin yerencenina sine göre, skerden hangisidir? A) Eleştirinin eserin derini anlatmasındaki ro Toni unutmama B) Her eleştirmen, en az eleştirdiği yazar kadar ye. teneklidir Siz benim gibi yazamadiginiz için beni eleştiri- yorsunuz D) Yazdıklarınıza bir okur bulduğunuz için sevinme- lisiniz. E) Eleştirileriniz eserime katkı sağlamıyor. nan- deki ada i de Y 5. dar A cer R - ve G TSI- 1 muş Y Türkiye'de temel resim eğitimi başlangıcından itibaren genel çizgileri ile Batı resim sanatı etrafında kurulmuş ve devam etmiştir. Doğu tarzı ve üslupları ancak resim sanatını meslek olarak ele alan fakülte ve yüksekokul- larda müfredata girmiştir. Zaman zaman yerli ögeler üzerinde durulmakla birlikte genel eğitim anlayışının Battekseninden uzaklaştığını söylemek zordur. Bu parçada Türkiye'deki resim eğitiminin eleşti- rilen yönü aşağıdakilerden hangisidir? A en y N E A) Öğrenilecek içeriğin dışlayıcı olması B Dünyadaki yaygın eğitim anlayışına uymaması - c) Çoğunlukla taklitçiliğe dayanması D) Belirli bir seviyeden öteye geçmemesi E) Usta sanatçılar yetiştirememesi - 6. 7 i Yönetmenin son filmine hayran olmamak elde değil . Bugüne kadar yaptığı tüm filmlerin üstüne çıkmış. iç içe geçmiş olaylar, duygu ve düşünceleri karma- karışık kahramanlar tertemiz bir üslupla anlatılmış. Yoğun, nefes kesen bir hikâye ama hikâyenin dili bir masal berraklığında Bu parçada sözü edilen filmle ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi söylenebilir? di tokniklere basvurulduğu

33. Medyada "Minik Serçe" unvanıyla sıkça anilan Sezen Aksu, Selanik'ten mübadele ile Türkiye'ye gelen bir anne ile Rizeli bir babanın kızı olarak 13 Temmuz 1954'te De- nizli Sarayköy'de doğmuştur. Fatma Sezen Yıldırım, bi- linen sahne adıyla Sezen Aksu, Türk şarkıcı, söz yazarı ve bestecidir. Çıkış yaptığı 1970'lerin ortalarından itiba- ren şarkılarıyla bir ikon haline gelerek Türk pop müziğine yön verdi. Şarkıcılığının yanı sıra yazıp bestelediği şarkı lan başkalanna vermesi sayesinde söz yazarı ve besteci kimliğiyle de sık sık ön plana çıktı. Kendisine geri vokallik yapan birçok kişiyi destekleyerek bu kişilerin albümleri- nin yapımcılığını üstlendi. Bu sayede 1990'lar boyunca ve 2000'lerin başında çeşitli isimlerin tanınmasına yar- dimci olarak bu isimleri etkiledi. Üç yaşındayken ailesi- nin İzmir'e taşınması sonucunda burada eğitim gördü. izmir Kız Lisesini tamamladıktan sonra Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesine devam etti ancak ikinci sinifta okulu bıraktı. 1974'te plak yapmak için Istanbul'a taşındı ve bir yıl sonra ilk 45'liği Haydi Şansım' Sezen Seley adıyla çıkardi Bu parçadan hareketle Sezen Aksu ile ilgili aşağıda- kilerden hangisine değinilmemiştir? A) ilk albümünü hangi isimle çıkardığına B) Eğitim hayatının hangi döneme kadar devam ettiğine C) Şarkıcılıkla beraber hangi işleri yaptığına D) Aile bireylerinin kökeninin neresi olduğuna E) Kendisine vokallik yapan herkese albüm çıkardığına

Aktif 28. 26. Tanzimat'tan itibaren hemen her dönemde ilgi gören kla sik kurgulu tarihsel romanlar, sürükleyici üsluplanyla rahat okuyucu bulsalar da belli bir tarih tezine dayanmadıkların dan tarih ve sosyoloji için bir belge niteliği taşırnaları dışında roman türüne fazla bir katkı sağlamazlar. Altmışlı yıllara ka- dar tarihsel olaylara ve dönemin egemen olan ideolojisine bağlı kalınarak klasik çizgide devam eden bu romanlar, yet- mişli yıllardan itibaren yerlerini tezli eserlere bıraktılar. Baş- ka bir söyleyişle tarihsel roman, bir tezin gerçekleştirilebile ceği bir alan olarak görülmeye başlandı. Özellikle seksenli yıllara gelindiğinde sebep - sonuç ilişkisine dayalı , belgeler- le kanıtlanabilen ve yoruma fazla yer vermeyen nesnel tarih anlayışı da değişti ve kurmaca metnin malzemesi oldu. Bu parçadan hareketle tarihsel romanlar ile ilgili aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? A) Zamanla yerini tezli romana bırakmıştır. By Okuyucu sayıları fazladır ama çok okunması roman tu- rünün gelişimine katkı sağladığı anlamını taşımaz. C) Belli zaman dilimi içerisinde hâkim düşünceyi anlatmıştır. Yillar içerisinde nitelik olarak değişime uğramıştır . Geçirdiği değişim estetik açıdan değer kazanmasını sağlamıştır.

33. Aşağıdaki parçalardan hangisi "Mükemmeliyetçilik, in- sanın ideallerine ulaşmasında önemli bir unsur mudur?" sorusuna cevap vermektedir? A) Mükemmeliyetçi kişiler genellikle davranışlarıyla kendilerine zarar verdiklerinin farkına varmazlar. Mü- kemmel olma istek ve azimlerinin kendilerine başarı, onay, sevgi ve takdir kazandıracağını sanırlar ama genellikle tam tersi olur; başarılı olsalar da kullandik- ları yöntemler onları çok istedikleri "sevgi” ve “kabul görme"den mahrum bırakır. B) Mükemmeliyetçi kişiler yüksek beklentileri nedeniyle kişiler arası ilişkilerde zorluklar yaşarlar. Ancak kişi- nin kendisine zarar veren özelliklerini fark etmesi ve onlarla etkin bir şekilde baş etmeyi öğrenmesi müm- kündür. C) En iyiyi başarmak için çaba gösterenler, başarılı olmak ya da hedeflerine ulaşmak için gösterdikleri bu çabadan zevk alırlar. Mükemmeliyetçi kişiler ise hiçbir zaman ve koşulda hata yapılmaması gerekti- ğine inandıklarından kendilerinden ve yaptıklarından sürekli kuşku duyup kaygı içinde yaşarlar. DI Mükemmeliyetçiler için performans ile benlik algısı iç içe geçmiştir. Başarılı olamadıklarında sadece yaptıkları konusunda hayal kırıklığı değil, kendi kim- liklerine dair de utanç hissederler. Sonra da mükem- meliyetçiler, bu utancı hissetmemek için bir savunma taktiği geliştirirler. E) Araştırmalardan elde edilen sonuçlar mükemmeliyet- çilik algısının anlamlı bir biçimde ve devamlı olarak canlı tutulmasının bazı faydalar sağlayacağını gös- teriyor. Mükemmeliyetçiler: işleri konusunda daha motive oluyor, daha uzun saatler boyunca çalışıyor ve işlerine daha bağlı kişiler olarak karşımıza çıkıyor.

2. Orhan Veliler, Cahit Sıtkılar, Sait Faikler sanata değiş- mez kurallar getiren anlayışlara sırt çevirdiler. Dolayı- sıyla onlar, bu zorlamayı tanımadılar. Bildikleri gibi, iç- lerinden geldiği gibi yazdılar. Kişiliklerini çoktan bul- muş oldukları için "Şiir şöyle yazılır, şiirde bu konular işlenir.” biçimindeki dayatmalara karşı koymasını bildi- ler, kendilerini akıntıya kaptırmadılar. Bu parçada geçen "kendilerini akıntıya kaptırmak" sö- züyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Yenilikleri kolayca benimsememek B) istedikleri konuyu yapıtlarında işleyememek C) Eserlerinde belli bir düşünceyi savunmak D) Birçok sanatsal akımın etkisinde kalmak E) Yetkinliğe ulaşmadan eser vermeye kalkmak

1. Hiçbir yapıt, boşluğa doğmaz; akan nehre sonradan eklenir. Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatılmak is- tenene anlamca en yakındır? Hemen her yapıt, çoktan kabul edilmiş doğruların üzerinde yükselir. B) Edebî yapıtlar, yazarın iç hesaplaşmalarının yansı- dığı bir aynadır. C) Her yapıt, olay örgüsü açısından biricik olma ide- aliyle ortaya çıkar. D) Bütün yapıtlar, kendilerinden önceki yapıtlarla ya- pılmış bir konuşmanın izlerini taşır. E) Sanat eserlerinin çoğu, daha önce anlatılmamışı bulup ortaya çıkarmak amacıyla yazılır.

25. Test PARAGRAFIN YAPISI-Paragraf Tamamlama Çırak Kalfa Usta F 3. Öncelikle yazarken kalemden kolayca akmasına, kuru- duğu zaman rengini muhafaza etmesine, pis kokmamasına dikkat etmelidir. Güzel mürekkep baktıkça hoşa gider. Ken- disine mahsus bir letâfeti vardır. İçinde güzel koku bulunma- sa bile asla fena kokmaz, fena mürekkepse ekşi ekşi kokar. İyi mürekkep hokkada veya şişesinde ne kadar çok durur- sa dursun, bozulmaz. Fena mürekkep kırçıllaşır, limonküfü gibi küf yapar. Kaliteli bezir mürekkebi asırlarca dursa rengi kaybolmaz. Eskidikçe daha güzel yazılır ve daha güzel gö- rünür. Bin sene önce yazılmış kitaplarda görülen ve bugün yazılmış zannını veren bezir mürekkebinin benzeri mürek- kep olmadığında hattatlar hemen hemen müttefik gibidirler. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdaki- lerden hangisi getirilmelidir? A) Mürekkebin değeri onu kullanan hattatların kalemleri derecesiyle belirlenir. B) Kalemden damlayan her damla mürekkep, ilim yolunda harcanan alın teridir. C) Usta hattatlar güzel yazı yazabilmek için kaliteli bezir mürekkebi ararmış. D) Mürekkep, bir yazının güzel olmasını sağlayan en temel malzemedir. E) Mürekkebin iyisini anlamak için bakılacak pek çok özel- lik vardır. NAVIGASYON 2. 4 Ebru sanatının diğer sanatlara göre farklılığı su ile olan iliş- kisinde saklı. Su insanın yaşaması için nasıl en temel ihti- yaç ise ebrunun yapılabilmesi için de gerekli ve en temel malzemedir. Ayrıca su her türlü fiziksel ve kimyasal olaydan bassasiyet bekler

Yanit Yayinlari 7. Sivri diliyle tanınan Neyzen Tevfik renkli, içi dışı bir ve kim- selere benzemeyen bir kişiliğe sahipti. Sinifin değil, evrenin meraklı ve haylaz bir öğrencisiydi. Neyzen Tevfik'i anlama- mak, yargılamak, damgalamak çok kolaydı ve o, bu yazgiyi yaşadı. Onu tanımak için teğet geçmek yetmezdi, dairenin merkezine yürümek gerekirdi. Renkli kişiliği ve enerjisi Ata- türk'ten Mehmet Akif'e kadar birçok kişiyi etkilemiş, onlarla güçlü bağlar kurmuştu. Usta şairin çok sevdiğim bir fotoğrafı var, ünlü bir karedir: Boynunda, üzerinde "HİÇ" yazan bir tabelayla bakar objektife. Kaçımız yaparız böyle bir şeyi, hangimiz talibiz "hiç" olmaya? Makami, mevkiyi, şöhreti elinin tersiyle itip toz zerresi olmayı kim ister? Bu parçadan Neyzen Tevfik'le ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Herkesi şaşırtacak kadar alçak gönüllü olduğu B) Gerçeğe dayanmayan yargılarla değerlendirildiği C) Kendine özgü bir kişiliğinin olduğu D) Ünlü kişilerle kalıcı dostluklar kurduğu - Duygu ve düşüncelerini eleştirel bir dille aktardığı

9. Isi, ışık, nem gibi etkenler, el yazması eserlerin bo- zulmasına neden olabilir. Ortam sıcaklığının yüksek olması, kâğıdın yaşlanma sürecini hızlandırır. Çünkü kâğıt yüksek sıcaklıklarda içindeki suyu kaybederek kurur. Bu kurumanın yol açtığı gerilme özellikle zayıf yapılı kâğıtlarin yırtılmasına ya da çatlamasına yol açar. Ayrıca yüksek sıcaklık ve nem, böceklerin ve başka zararlıların üremesine ve küf oluşmasına uy- gun ortam sağlar. Bu nedenle el yazması eserler, bu- lundukları bölgenin iklim özellikleri ve yıllık sıcaklık ortalamaları göz önünde bulundurularak depolanır. Sergilenmeleri sırasında ise ortamın sıcaklık değer- leri mümkün olduğunca sabit tutulur. Bu parçada özellikle aşağıdakilerin hangisi üze- rinde durulmaktadır? A) Isı, sıcaklık, nem gibi faktörlerin kağıdın yapısı- na etkileri B) El yazması eserlerin korunması için gerekli çev- resel koşulların sağlanması C) Sıcaklıktaki ani değişimlerin ham maddesi kağıt olan kitapları olumsuz etkilemesi DI Kağıttan üretilen el yazması eserlerin fiziksel olarak uğradığı zararlar EY Günümüz imkânlarıyla kitapların geçmişe göre daha kolay saklanabilmesi endemik

5. "Türklerin en belirgin özelliği, "hür ve müstakil olarak yaşama", dünyaya hâkim olma iradesidir. Türk tarih ve kültüründe bunu gösteren pek çok örnek vardır. Fakat Türkler, münasebette bulunduğu veya idaresi altına aldığı kavimlere saygılı ve âdil olmasını da bil- miştir. Anadolu Türk'ünün başarısı sadece kılıç kuv- veti değildir." Bu metnin ana fikri aşağıdakilerden hangisidir? A) Hür yaşamak, âdil ve saygılı olmak Türklerin en belirgin özelliklerindendir. B) Türk tarih ve kültürünü inceleyenler, Türklerin özelliklerini görürler. Cy Türkler, fethettikleri yerlerde hoşgörü politikasıyla hareket etmişlerdir. D) Türk'ün başarısı, hâkimiyeti altındaki milletlere adil davranmasında yatar. E) Türkler, tarih sahnesinde yer almaya başladıkları zamandan beri özgür yaşamışlardır. Diğer sayfaya geçiniz.

35. Bu parçaya göre aşağıdaki önermelerden hangisi Tumin'in düşünceleriyle örtüşür? AT Toplumsal eşitsizliğin hüküm sürdüğü toplumlarda yetenekli ve girişimci insanlar yok sayılır. By Devletlerin yetenekli gençleri tespit edip eğitimlerie topluma kazandırması gerekir. cünümüz toplumlarında zenginliğin yeni zenginlik- lerin sebebi olduğu kanıksanmıştır. Dr insanlar içerisinde yaşadıkları eşitsizliği kabullen- mekten başka bir şey yapamazlar. Bireylerde olduğu gibi toplumlardaki kıskançlik ve Öfke hisleri de tedavi edilmelidir.

Türkçe da 22. William Faulkner'ı romanci olarak biliriz. Ses ve Oike, Doseğimde Ölürken, Ağustos işığı gibi benzersiz romanlarını okumuş olmak yeter bunun için. Halbuki Faulkner aynı zamanda öykücü ve şairdir. Gerçi okuduğum birkaç şiiri, şiir konusunda israrcı olmamasının gayet isabetli bir karar olduğunu düşündürmedi değil ama öyküleri için aynısını söyleyemem. Şu sözünü buraya iliştirirsem onun öykücülüğünü niçin önemsememiz gerektiğini daha iyi anlarız: “Ara sıra kendinizden utanmadıkça dürüst değilsiniz demektir. Itiraf edeyim, ben başarısız bir şairdim. Zaten her romancı önce şiir yazmak ister, yazamadığını anlayınca şiirden sonraki en meşakkatli tür olan öyküyü dener. Onda da başarısız olursa romana geçer." Bu parçadan hareketle William Faulkner'la ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? öykücü yanı, romancılığına oranla gölgede kalmıştır. B) Şiir, öykü ve romanın birbirini tamamladığını düşünmektedir. Romanı diğer edebî türlerin bileşkesi olarak görmektedir. D) En az romanları kadar sağlam öyküleri de bulunmaktadır. E) Şiir ve öykünün romana geçişte bir köprü işlevi gördüğünü düşünmektedir.