Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

10. Aşık Veysel "Beni Hor Görme Gardaşım" şiirinde Beni hor görme gardaşım Sen altınsın ben tunç muyum Aynı vardan var olmuşuz Sen gümüşsün ben sac miyim Ne var ise sende bende Aynı varlık her bedende Yarın mezara girende Sen toksun da ben aç mıyım diyerek nasihat eder ve sorgulama yapar. Âşık Veysel'in vurguladığı düşünceler arasında da 1. Mütevazı olmak gerektiği II. Yaratılışta insanların eşit olduğu III. Ölümün fakir-zengin ayrımı yapmadığı IV. Mala mülke düşkün olmamak gerektiği durumlarından hangileri yoktur? ve IV B) Il ve IV C) Yalnız 11 D) III ve IV E) Valnız IV

21. Her masal kültürel kodları barındırır. Kültürel kodları taşıyan bu hücreler vücudumuza girdiğinde bize büyülü bir dünyanın kapılarını aralar. Masal evrenine yolculuğumuzda biz imkânsız diye bir kavramın olmadığını görürüz. İyilerin mutlaka mükâfatlandırıldığını, kötülerin de cezalandırıldığını biliriz. Masal kahramanının erginleşme yolculuğunda bütün zorluklara rağmen vazgeçmeyip amacına ulaşması, bize de zorluklar karşısında vazgeçmememizi anlatır. Bu sözler aşağıdaki soruların hangisine karşılık söylenmiş olabilir? A) Masal dinleyerek büyüyen çocuk ile hayatında masal olmayan bir çocuk arasında büyüdüğünde nasıl bir ayrım olacağını düşünüyorsunuz? B) Masallarla çıkılan yolculuk çocuklarımıza küçük yaşlardan itibaren ne aşılıyor? C) Modern dünyada masal kahramanlarımız nasıl bir değişikliğe uğradı? D) Masalların, millî şuura tesirinden bahsedebilir misiniz? E) Çocuklara anlatılacak masallar ile büyüklere anlatılacak masallar ayrı mıdır?

playınız. 39.-40. soruları aşağı Bir başkasına bağlı yaşamak yürekler acisi ve belalı bir bile güvenilir değiliz bazen. Kendimi hem yürekçe, asıl iş şeydir. Kendimize -ki en iyi, en emin sığınağımızdır- bile yürekli olmakta çünkü hem varlıkça öyle hazırlıyorum ki başka her şeyimi yitirdiğim zaman kendimle yaşayabile- ceğim. Hippias, gerektiğinde her şeyden sevine sevine elini çekip kendisiyle baş başa kalabilmek için kendini bilime vermekle yetinmedi. Ruhunun kendisiyle var ol- ması, dışarıdan gelecek rahatlıklardan yiğitçe vazgeçe- bilmesi için filozof olmakla da kalmadı. Büyük bir merak- ta yemek pişirmeyi; giysilerini, ayakkabılarını, ötebеrisini kendi yapmayı da öğrendi ki kendi yükünü taşıyabildiği kadar kendi taşısın ve kimsenin yardımına muhtaç olma- sin. 0. Aşağıdakilerin hangisi bu parçada anlatılan düşünce ile örtüşür? A) Kurbağadan yardım istemektense boğulmak daha iyidir. L B) Kendi evini yapamiyorsan bir yapana taş taşı. C) Başkasına bir şey vermek bir şey almaktan daha iyi- dir. D) Sağlam göz ağlasa kör gözden yaş akar.X E) Varlığımın yok sayıldığı bir yerde yokluğumu yük etmem. X TÜRKÇE TESTİ BİTTİ. SOSYAL BİLİMLER TESTİNE GEÇİNİZ.

4. Denizin kara ile buluştuğu öyle yerler vardır ki bakmaya doyamazsınız. Bu tür ender rastlanan manzaralar bir çiçekle bir kelebeğin öpüşmesini andırır. Oranın o şekilde kalması lazımdır, gelen geçen bu güzelliğe doya doya baksın diye. Oradan yol geçirmek, iki sevgiliyi ayırmak gibi vahşettir. Yolu arkadan geçirin, bozmayın manzarayı. Bu parçada yazarın vurgulamak istediği asıl düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsana hizmet sunarken doğayı yok etmek doğru değildir. B) Doğa kendisine yapılan haksızlığın intikamını bir gün alır. C) Doğanın kanunlarına uymak insana mutluluk verir. DWUygarlığın ölçüsü doğaya gösterilen saygıyla ortaya çıkar. E) Doğayı koruyan toplumlar hayattan zevk almayı bilir.

Kütüphane denince belki de akla ilk sessizlik gelir. “Şşşt!.. Biraz sessiz olun lütfen!" uyarısı kütüphanelerde sıkça duyulur. Okurken sessiz olmak, başkalarını rahatsız et- memek gerekir. Kuşkusuz, insanlar kütüphanenin var ol- duğu her çağda sessiz okumuyordu. Söz gelimi, çağının bilim merkezi konumundaki ünlü İskenderiye Kütüphanesi, geniş bir alanda gezinen ve yüksek sesle papirüs okuyan okurlarıyla gürültüde bir çocuk bahçesiyle yarışabilirdi. Ça- ğın okuryazarı, sessiz okumuyordu. Yazılı her türlü parça seslendirilmekteydi. Çünkü ses, sözün tamamlayıcısıydı. Sessiz okumanın mümkün olmadığı bu çağda okumak, bu- günkü anlayışla sesli okumak demekti. h. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi, kütüphane lerle ilgili söylenemez? A) Okurların bilgi düzeyini yükselten yegâne mekân olduğu B) Geçmişten günümüze kadar varlığını sürdürdüğü C) Eski çağlarda, işlevini farklı biçimde yerine getirdiği D) Zihinlerde sessizlik kavramıyla bütünleştiği E) Okuma eyleminin farklı tarzda gerçekleştiği yerler olduğu

KOND 7. Günümüzde ve bundan sonraki günlerde hep gün- demde kalacak bir konu. Sadece koyun Dolly'le ye- tinilmeyecek, ileride insan kopyaları da denenecek. Kitabım o zamanın da kitabı olacak. Gençlerimiz, bu konuya bugünden girsin istedim. Bu yüzden bu konuyu seçtim. Gençler için yazdığım bu kitabın her bölümünde de ilgili konuda pek çok faydalı bilgiye yer verdim. Bu cümlede sözü edilen kitapla ilgili olarak üze- rinde durulan aşağıdakilerden hangisidir? A) Yazılma gerekçesi B) Emsallerinden farkı C) Bilimsel yöntemlerle hazırlandığı D) Etkileyici yönleri olduğu E) Anlatım özellikleri

25. Davranış"ın karşıtının bulunmadığı, başka bir ifadeyle hiçbir şey yapmamanın dahi davranış olduğu ifade edilir. Bu nedenle hareket etmek ya da bir şey söylemek kadar hareket etmemek ya da susmak da bir davranıştır ve an- lamlı bir mesaj oluşturur. Aynı sosyal ortamda birbirlerini algılayan kişilerin iletişim kuramamaları olanaksızdır. Bir otobüs yolculuğu yaptığınızı düşünün, kimseyle konuş- mak istemiyorsunuz. Yanınıza konuşkan yaşlı bir kadın oturuyor, uygar insan olmanın gereği hafifçe tebessüm ettikten sonra gözlerinizi kapatıyorsunuz ve uykunuz ya da baş ağrınız varmış gibi davranıyorsunuz. Bu durumda ne yaparsanız yapın ya da yapmayın, yaptığınız ya da yapmadığınız davranışın her birinin bir anlamı vardır ve öbür kişi için bir mesaj oluşturur. Gözlerinizi kapamanız "Uykum var ya da başım ağrıyor, sizinle konuşamam." mesajını verir. Elinizdeki dergi ya da kitabı okumaya devam etmeniz "Okuduğum kitap (dergi) daha çok ilgimi çekiyor, kitap okumayı sizinle konuşmaya yeğliyorum." mesajını verir. Aşağıdaki yargılardan hangisi bu parçadaki gibi dü- şünen birinin "davranış" ile ilgili görüşünü en iyi yan- sitır? A) Davranış, dıştan gözlemlenebilecek aksiyonların toplamını ifade eder. B) Davranış, bir uyarı ve buna karşılık verilen tepkinin sonucu olarak ortaya çıkar. C) Farkında olarak ya da olmayarak ortaya çıkan tercih- ler davranışı meydana getirir. D) Bir davranış ortaya koymak için aynı ortamda bulun- mak zorunlu değildir. E) Her davranış bir seçimi, her seçim ise bir davranışı oluşturur.

3 BB nde KV KUVARS SERİSİ OM04-SS.32TYT06 / TÜRKÇE 6. Bir kitap çalışmasının kemale ermesi en az birkaç yıl alıyor. Hatta bazı çalışmalarımın mazisi on yılı aşıyor. Çalışma konusu zihinde belirir belirmez çerçeve okumalar, yan okumalar, bağlantılı okumalar diye tabir ettiğimiz bir araştırma ve okuma süreci başlıyor. Bununla birlikte not alma ve fişleme yapılıyor. Eski dönemde hocalarımızın bize öğrettiği bilgi fişi hazırlama tekniklerini şimdilerde uygulayamıyorsak bile o yöntemin benzerini bilgisayar ve telefon marifetiyle uyguluyoruz. ey Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Çalışmayı öteki çalışmalardan ayıran özgünlüğe kavuşmak B) Çalışma sürecini en iyi şekilde değerlendirmek C) Arzu edilen olgunluk seviyesine ulaşmak D) Istenen satış rakamlarına bir an önce erişmek E) Tutarlılık gösteren bir yapıya bürünmek

2 28. Masallar halkın yarattığı kuşaktan kuşağa aktarılan edebi türdür. Bu türdeki kisiler ve onların başından geçenler olağanüstü özellikler gösterir. Tekerleme ile başlayan masallarda geçen yer ve zaman hayalîdir. (Kaf Dağı, fi tarihi gibi) Didaktik bir yanı olan masal- larda iyiler ile kötüler mücadele eder en sonunda ise iyiler kazanır. Dinî ve milli ögelere yer verilmeyen masallarda yalın bir üslup tercih edilir. Çeşitli bölüm- lerden oluşan masalın döşeme bölümünde tekerleme söylenir, serim bölümünde kişiler tanıtılır, düğüm bölümünde olay ayrıntılarıyla ele alınır, çözüm bölü- münde iyiler kazanır kötüler cezalandırılır, dilek bölü- münde ise iyi dilekler bildiren sözler kullanılır. Bu parçada "masal'la ilgili aşağıdakilerden hangi- şine değinilmemiştir? A) Öğretici bir yanı olduğuna B) Kaliplaşmış-ifadeler kullanıldığına COZ KAZAN C) Beş bölümden oluştuğuna SD) Sözlü oluşup sonradan yazıya geçirildiğine E) Yerel değil evrensel değerlere yer verildiğine

5. Bacon'ın dediği gibi okumak; haz duymaya, zihni- mizi süslemeye ve yetkinliğimizi artırmaya yarar. Haz duyurmak konusundaki faydası, insan bir köşe- ye çekilip tek başına kaldığı zaman kendisini göste- rir. Zihnimizi süslemedeki faydası da konuşurken anlama ve anlatma gücümüzü artırmasıdır. Tecrü- beyle yetişmiş kimseler, tek tek bazı işler yapıp onlar hakkında hüküm verebilse bile, meseleyi her bakımdan göz önünde tutan öğütler vermek, planlar yapmak özellikle bilgi sahibi kimselerin elinden gelir. Öte yandan; okumaya fazla zaman harcamak, uyuşukluktur. Okunan kitaplardan süs olsun diye faydalanmak gösteriş, bir hüküm verirken salt kitap- lardaki kurallara uymak da ukalalıktır. Bu parçadan, kitap okumakla ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi çıkanlamaz? A) Zevk ve bilgiyi bir arada sunabildiği Bazı olumsuz davranışlara da neden olabileceği C) Kişinin konuşma becerisini geliştirebileceği D) Kişiye, olaylara hâkim bakış açıları kazandırdığı E Pratik işleri anlatmakta yarar sağlamadığı

m. 7. yi- Dünya insanlara değil insanlar dünyaya ait. e- Blu e: er- a Dünya anamızdır, atamizdir ve yatağimizdir. Dünyaya ne kötülük yaparsak kendimize de o kötülüğü yapıyoruzdur. Eğer yere tükürüyorsak aslında kendi yüzümüze tükürüyo- ruzdur. Hava, su toprak gibi yaşamsal unsurlar bize ait değil biz onlara aitiz. Çünkü onları biz yapmadık ama onlar bizi yapıyor, yaşatıyor. Onları öldürürsek kendimizi öldürüyoruz. Dünyadaki her şey bir ailenin fertlerini birbirine bağlayan kan gibi ortaktır ve birbirine bağlıeler: Dev bir vücudun hücre- leriyiz hepimiz. Bir hücrenin acısı, arızası hepimizin acısı ve arızasıdır. Toprağı yenmek, suyu, ağacı, hayvanı yenmek zafer değil en büyük mağlubiyettir. Bir gün gökte kartallar, dağda ormanlar, derede sular, suda balıklar yok olursa ve bütün yaban atları evcilleştirilirse ve her yer insan kokusuyla dolarsa dünyanın da insanın da sonu geliyor demektir. Ana- miz, artık düşmanımızdır. Yatağımıza pislik yığarsak bir gün kendi pisliğimizde boğuluruz. "Yaşasın mağlubiyet!" diyelim ve anamızın elini öpelim ki okşasın ağrıyan başımızı. Bu köşe yazısıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Manşetteki yargıyı pekiştiren örnekler ve öngörüler üzerinden farkındalık oluşturulmaya çalışılmaktadır. B) Birbirinin benzeri örnekler gereğinden fazla sıralanarak ozlü bir anlatımdan uzaklaşılmaktadır. X C) Manşet-metin ilişkisi, bazı tutarsızlıklar ve yanlılıklar içermektedir. D) İstatistiki verilerden elde edilen bilgilerle çıkarımlar ya- pılmaktadır. EY Aktüelitenin ayrılmaz bir parçası olan bir konuyla ilgili duyarsızlıkların kaynağı hakkında irdelemeler yapıl- maktadır. 8. I 1. Zamanın peşinde dolaşırken uğruna bir ömür tükettiği ve aslında tek bir eser olan yedi ciltlik Kayıp Zamanın Izinde ve yazdığı bütün denemeler, makaleler, mek- tuplar ve günlüklerde de zamanın hatıraya dönüşme sürecini sorgular.

ÖZDEBİR YAYINLARI A 35 ve 36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Öykülerinde bu toprağın insanlarını, onların sorunlarını anlatan Memduh Şevket Esendal, öykülerinin tama- minda halkın içindeki tiplere yer vermiş, insanı yaşadığı ortamında ele almış, bunu yaparken de onların dilini eserlerine taşımıştır. Bu bağlamda öykücülüğü, gücünü halkın değerlerine dayanmasından almıştır, denebilir. Ancak toplumdaki çarpıklıkları veya sokağı yansıtma adı- na, ahlaken zayıf kahramanlara sıkça yer vermesi, yine halkın dilini kullanma eğilimiyle yerel ya da argo ifadelerin öykülerde yer alması, değerler eğitimi açısından eserlere ait olumsuz özellikler olarak tespit edilmiştir. Öykülerdeki değer eğitimi ile çelişen bu özellikler, olumsuz davranış- tan ders çıkarma, söz konusu davranışın neden olacağı sonuçları sezdirme gibi bir amaç güttüğünden, bu bağ- lamda değerlendirilmelidir. Bir geçiş dönemi yazarı olarak toplumdaki aksaklıkları ve sorunları farklı karakter ve tipler üzerinden veren Esendal, okuyucuyu sarsmaz, onu eğlendirir. Sonucu okurun sezgisine bırakır. 35. Bu parçadan hareketle M. Şevket Esendal ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Öykülerinde değerler eğitimiyle çelişen kahramanlara yer vermesi B) Köprü görevindeki bir dönemin yazarı olması C) Öykülerini bir sonuca bağlamaması Yaşaminin izlerini öykülerine yansıtması E) Öykülerinde sıradan insanlara yer vermesi

ması sonucu 5. “Bilim insanları 2010-2011 yılları arasında Arkansas'ta olan depremlerin, yakınlarda açılan kuyulara gönderilen 94,5 milyon galon suyun 9 aylık bir zaman içinde yerin derinliklerindeki kayaç katmanlarına ulaş- tetiklendiğini düşünüyor." Bu parçanın yazılış amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Okuyucuda beğeni oluşturmak B) Bilgi vermek, açıklama yapmak C) Okuyucuyu görsele yönlendirmek D) Okuyucuda edebî zevk uyandırmak E) Sanata olan ilgiyi artırmak

D B. TYT / TÜRKÇE 32 31. Aşağıdaki parçalardan hangisi "Mükemmeliyetçilik, in- sanın ideallerine ulaşmasında önemli bir unsur mudur?" sorusuna cevap vermektedir? A) Mükemmeliyetçi kişiler genellikle davranışlarıyla kendilerine zarar verdiklerinin farkına varmazlar. Mü- kemmel olma istek ve azimlerinin kendilerine başarı, onay, sevgi ve takdir kazandıracağını sanırlar ama genellikle tam tersi olur; başarılı olsalar da kullandık- ları yöntemler onları çok istedikleri "sevgi” ve “kabul görme"den mahrum bırakır. B) Mükemmeliyetçi kişiler yüksek beklentileri nedeniyle kişiler arası ilişkilerde zorluklar yaşarlar. Ancak kişi- nin kendisine zarar veren özelliklerini fark etmesi ve onlarla etkin bir şekilde baş etmeyi öğrenmesi müm- kündür. C) En iyiyi başarmak için çaba gösterenler, başarılı olmak ya da hedeflerine ulaşmak için gösterdikleri bu çabadan zevk alırlar. Mükemmeliyetçi kişiler ise hiçbir zaman ve koşulda hata yapılmaması gerekti- ğine inandıklarından kendilerinden ve yaptıklarından sürekli kuşku duyup kaygı içinde yaşarlar. D) Mükemmeliyetçiler için performans ile benlik algısı 4iç içe geçmiştir. Başarılı olamadıklarında sadece yaptıkları konusunda hayal kırıklığı değil, kendi kim- liklerine dair de utanç hissederler. Sonra da mükem- meliyetçiler, bu utancı hissetmemek için bir savunma taktiği geliştirirler. E) Araştırmalardan elde edilen sonuçlar mükemmeliyet- çilik algısının anlamlı bir biçimde ve devamlı olarak i cantı tutulmasının bazı faydalar sağlayacağını gös- teriyor. Mükemmeliyetçiler; işleri konusunda daha G motive oluyor, daha uzun saatler boyunca çalışıyor i ve işlerine daha bağlı kişiler olarak karşımıza çıkıyor. S A R M

Soru 7 Bir yazar , çok ünlü bir savaşı anlattığı roma- nin kahramanıyla ilgili olarak şunları söyle- miştir: "Yaramaz çocuklar gibiydiler. Yapın dediklerimi değil, bir zamanlar yaptıklarını yaptilar." Yazar bu sözüyle aşağıdakilerden hangi- sini anlatmak istemiştir? A) Kahramanların resmi tarihinin dışına çıka- rak, olayları değiştirmeleri B) Eserine konu ettiği tarihi gerçekliğin, ken- di kurgusunun önüne geçtiği C) Romanın akışını yazarın değil, roman kah- ramanlarının belirlediği D) Savaş romanlarının kişilerinin asi kişilikte olduğu E) Yazarın tarihe olan ilgisini romanına yan- sitamadığı

I. Bu benim elimdeki son fırsattı, ama ne yazık ki kaçırdım. pismenor II. Umutsuzluğa kapılma, gün doğmadan neler do- gar. 1. Bırak bu kalıplaşmış sözleri. (siredes) II. Öyle söyleme, bu sözler nasıl kalıplaştı haberin var mı? Bu diyaloga bakarak kalıplaşmış sözlerle ilgili aşa- ğıdaki sonuçlardan hangisine ulaşılabilir? Yaşanmış gerçeklerden doğduğu Toplumun içinden doğduğu C) Gereksiz yere kullanıldığı D) Herkes tarafından bilinmediği E) İnsanlar arasındaki etkileşimi arttırdığı