Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları

A A pia 30. Eskişehir'in Seyitgazi ilçesinde görkemli bir kaya anisti, güneşin ilk ışıkları onu okşayınca onuruna dikildiği kralin yen dilinin sözcükleri kazınmıştır. Sonra şaşırtıcı bir gölge, adını fısıldar: "Midas". Kayanın üzerine Friglerin çözüleme oluşumundaki gizli yüze bakar. Bu gizli yüz, bir gölge değil- görünümüne benzer ve karşısında duran bir başka kaya gittikçe büyür anıtın yüzünde. Bu gölge, bir insanın yandan dir. Insan eliyle yapılmışa benzer ve başka açıdan bakıldı "Bu yüz, Anadolu'da birçok uygarlığın tapındığı ana tanrıça ğında, iki yanında iki köpek başı seçilir. Düşünürsünüz. viet um $- ik Kibele'nin yüzü olmasın?" Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İzlenimlerden söz edilmiştir. B) Söyleşi üslubundan yararlanılmıştır. C) Niteleyici sözlerden yararlanılmıştır. D) Örneklemeye başvurulmuştur. E) İnsan özellikleri doğaya aktarılmıştır. 31. Memduh Şevket Esendal, sevgiden yoksun bir pol memurunun, iki genci sokakta birbirlerini öntüler diy

1 16. 1950'lerde gelişen bir şiir anlayışı, şiirin önceki dönemde basite indirgenmesine tepki olarak doğdu. Söz sanatları, imge ve çağrışımlar, nazımda hak ettiği itibarı yeniden kazanmaya başladı. Birinci ve İkinci Dünya Savaşı'nın getirdiği toplumsal yıkım ve bunalan aydının kendini ifade ediş tarzına uygun eserler verdiler. Şiirde anlam geri plana atılarak, gelenek tümüyle dışlanarak içsel, bireyci bir şiir anlayışı geliştirdiler. Bu anlamdan uzaklaşma, anlamsız, duyulmadık "cehennet, aparthan, üvercinka" vb. sözcüklerin yazın dünyasına sevkini sağlamşıtır. Onlara göre “Şiir için sanat, sanat için şiir” anlayışı öyküleyici anlatımı tümden reddetmek olmuştur. Bu parçada anlatılanlardan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İkinci Yeni şiir anlayışının ortaya çıkma serüveninden bahsedilmektedir. 1950'lerin şiirinin tekrar klasik şiir anlayışından esinlendiği dile getirilmiştir. c) Anlayışı benimseyen sanatçıların savaşların da etkisiyle sürrealizm akımından etkilendikleri belirtilmiştir. D) Verilen örneklerde Cemal Süreya'nın bir şiicine atıfta bulunulmuştur. E) 1950 şiirinin hikâye edici, düzyazıyı andıran şiirin karşısında olduğu ileri sürülmüştür.

19. Bilen bilir ben Neşet Ertaş'ı çok severim. Neşet'e soruyorlar: “Saz çalmaya başlayan gençlere ne önerirsiniz?" Cevap veriyor: “Efen- dim, yüreklerine aşk ateşini koysunlar, o ateş onlara ne yapacak- larını gösterir. Yoksa bu sazı tingirdatır dururlar.” Şiirde de durum aynıdır. Bir meseleleri yoksa sözcüklerle stres topu gibi oynar dururlar. Belki bir iki hüner de gösterirler. Ama uzun yalnızlık saat- lerinde gidip okuyacak şiir ararlar. Hemen canlarını yakacak bir D dert edinsinler: Aşk olur, toplumsal / siyasal bir sorun olur, yalnızlık olur, ölüm korkusu olur... Ya da hepsi birden olur. Bir de küçük (!) ayrıntı: Yazdıkları dilde yazılan şiiri bilsinler. Arkası gelecektir. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İki farklı durum arasında ilişki kurulmuştur. B) Okuru yönlendiren bir hava taşımaktadır. LCY İletinin güçlendirilmesi için tanıklıktan yararlanılmıştır. DI Benzetmede, yansıma sesten türetilmiş isme yer verilmiştir. E) Ironinin anlaşılmama ihtimalini ortadan kaldıran bir noktalama işareti kullanılmıştır.

some Svensoor 33. Türk toplumlarında şehirsel yerleşmelerin ilk olarak 8. yüzyılda ortaya çıktığı tahmin edilmektedir. İnsanların ticaret ve zanaatla uğraştığı ilk Türk yerleşmelerinden olan Beşbalık şehrinin etrafı güvenlik gerekçesiyle sur- larla çevrilmiştir. Mevlana'nın doğduğu yer olan Belh'te ise hem şehrin etrafı hem de sahip olunan tarım arazileri surlarla çevrilerek saldırılara karşı korunaklı hâle getiril- miştir. İslamiyet'in kabulüyle Türkler tarafından göçebe yaşam tarzı yavaş yavaş terk edilmeye başlanmış ve bu doğrultuda 9. yüzyıldan itibaren Taşkent, Fergana, Bu- - hara, Semerkant ve Tebriz gibi önemli Türk-İslam şehir- leri ortaya çıkmıştır. Bu parçada özellikle aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir? Türk toplumlarının şehirsel yaşama nasıl geçtiğinden B) İslamiyet'in kabulünden sonra Türklerde görülen yaşam tarzından Türk toplumlarında şehirsel nüfusun nasıl arttığından D) Türk-İslam şehirlerinin oluşmasındaki farklı etmen- lerden Ticaret ve zanaatla uğraşan Türklerin yaşamından

Devrimiz pisiriklik, çekin- genlik devri değil, atılganlık devridir. Çağımızda pisirik- lara hayat hakkı yoktur. Artik cesaretle ileri atılalım. ama ölçüyü de kaçırmaya- lim. Geleceği önceden gö- relim ve siniri tayin etmeyi bilelim. Düşünme gücünü kullanan insanlar, ölçülü olmayı ve sinirda durmayı da bilirler. Bu paragrafta 'geleceği önceden görmek" sözüyle anlatılmak istenen aşağı- dakilerden hangisi olamaz? AV Yaşananlardan ders çıkarmak B) Olayları sezinleyerek önlem almak akabilecek problemleri tahmin etmek Dilleri görüşlü olmak

TYT 31. Bir arabacisiniz ve iki tekerlekli at arabanız güçlü kuvvetli iki at tarafından çekiliyor. Beyaz at aklın, siyah at tutkunun temsilcisi. Beyaz at sizi sürekli olarak yolun bir tarafına, siyah at da diğer tarafına çekmeye çalışıyor. Sizin işiniz dizginleri sıkıp ikisini de kontrol altında tutmak çünkü yolun ortasından ilerlemeye devam etmenizin tek yolu bu. Bu parçadaki benzetmeden hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Herhangi bir parçanın kontrolü ele geçirmesi kesinlikle daha az verimli ve daha az etkili bir sistemle sonuçlanır. B) Duygusal ve akılcı sistemler arasında bir dengeye ihtiyaç duyulur. C) Beyindeki duygusal ve akılcı ağlar her zaman mücadele içindedir. V D) Beyindeki duygusal ve akılcı ağlar arasındaki denge her zaman insanın lehine olur. E) Fiziksel yakınlığın olmaması beyindeki duygusal ağların harekete geçmesini engeller.

Türkçe 7. Üslubu, insanın karakteridir. Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır , bu da benim yoğurt yiyişim. Bilmiyorum ne kadar coşkulu? Daha doğrusu coşkulu olsun diye özel bir ça- ba harcamadım. Zira her insanın kendine özgü bir dü- şünme biçimi ve hayat tarzı vardır. Kimi kesik kesik dü- şünür, kimi sağanak yağmurdaki gök gürültüleri gibi ani patlamalarla kimi de sakin, telaşsız ve halkaları birbiri peşi sıra iç içe geçirerek. Kısaca söylemek gerekirse üs- lubumu oluşturmak için özel bir çaba göstermiyorum. Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık söy- lenmiş olabilir? A) insanı merkeze alan yapıtlarınızda süslü bir dil kul- lanmayı neden düşünmediniz? By Okurların beklentilerini göz ardı ederek mi yapıtları- nizi oluşturuyorsunuz? C) Özgünlüğün sanat yaşamınızda ana hedef olduğu- nu belirtiyorsunuz, bu hedefinize ulaştığınıza inani- yor musunuz? D) Anlatımı bu kadar önemsemeniz, konu bulmakta zor- landığınız anlamına gelmez mi? E) Yapıtlarınızda duygularınızı yüksek perdeden dile ge- tirmenizin özel bir nedeni var mı?

5. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde verilen kavramla uyuşmamaktadır? A) Bilim, sanat, kültür veya başka konularda bilgi vermek, bir düşünceyi ortaya koymak ya da savunmak amacıyla hazırlanan yazılardır. (Makale) B) Sanat, siyaset, ekonomi, kültür, günlük yaşam ile ilgili bir konuyu kanıtlama kaygısı gütmeden, senli benli bir üslupla anlatan yazılardır. (Röportaj) C) Bir yapıtı, konuyu veya insanı doğru ve yanlış yönlerini bulup gösterme düşüncesiyle kimi zaman nesnel, kimi zaman öznel bir bakış açısıyla ele alan yazılardır. (Eleştiri) D) Politik, sosyal ve kültürel olaylar başta olmak üzere herhangi bir konuyu belli bir düşünceye bağlı olarak işleyen; bir kamuoyu oluşturmak için konuşma diliyle yazılan gazete ve dergi yazılarıdır. (Fikra) E) Bir yazarın bilim, felsefe, yazın, sanat konuları üzerinde kişisel duygu ve düşüncelerini özgürce ve içtenlikle dile getirebildiği yazılardır. (Deneme)

3. ve 4. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Dünyada, cam üretimi dışında hiçbir işte, eritilen ham maddenin soğuması için geçen 15-20 saniye içinde tam bitmiş bir ürüne dönüştürülmesinin gerekliliğinden söz edilemez. 1500°C'de eritilen cam, su gibi akıcı hale gelir. Bu haliyle ona dokunmak mümkün değildir fakat çok kısa sürede ona şekil verilmesi gerekir. O kısa sürede ya başarırsınız ya da başaramazsınız Cam işçiliği; tamamen risklerle dolu, zamana karşı ya- rış içinde yapılan ve tecrübe gerektiren bir iştir. Doğal camdan üretilen kum, istenildiği kadar eritilip yeniden biçimlendirilebilir. Değişik boyutlarda ve biçimlerde üretilebilir. Doğal hali renksiz ve saydam olan bir mad- deden estetik bir ürün çıkarmak güç bir iştir. Bununla birlikte saydam bir nesne olması cama birçok avantaj sağlar. Bu özelliği sayesinde cam, ışığı geçirerek içine konulanı gösterir. İçine konulanların yapısını bozma- dığı için parfüm, yiyecek, içecek gibi maddeler cam kaplara konulur. 3. Bu parçada camla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Biçim verilmesi için geçen zamanın çok kısa ol- duğuna BY İşlenmesinin uzmanlık gerektirdiğine Üretim sürecinde hataya yer olmadığına D) Verilecek biçimin üretim anında tasarlandığına E) Yapısının getirdiği artılara

sine yakındır? A) Sünni-Hanefi B) Oniki Imam yolunda Alevi - Bektaşi C) Ehl-i Beyt'e muhabbeti olan tevhid ehli D) Mevlana Celaleddin-i Rumi'ye bağlı Mevlevi E) Şeyh Necmeddin-i Kübra'ya bağlı Kübrevi 9. Alevi-Bektaşi Şiiri'nin teşekkülünde etken olan veya besleyici faktör sayılan hususlar arasında, aşağıdakilerden hangisi bulunmaz? 11 A) Moğol istilası sebebiyle Anadolu'ya gezginci dervişlerin gelişi B) İslamiyet'in kabulünden sonra eski inanç sistemlerinden izlerin bütünüyle silinmemiş olması C) Türklerin, Anadolu'ya gelirken geçtikleri coğrafyalarda Şia inancının yer yer hâkim bulunması D) Anadolu'nun o dönemde Alevi-şi bir nüfus ile dolu bulunması E) Yeniçeri Ocağı'nın Bektaşi tarikatına mensup olmasi Alan Bilgisi Yayınları 10. Tarikatlarda, yeni giren dervişlere tarikat adap ve erkanını öğretmek amacıyla mürşitler tara- findan söylenmiş didaktik nitelikteki manzum türe verilen isim, aşağıdakilerden hangisidir? A) Devriye B) Nutuk D) Durak c) cu E) Sathiye

TODER 27 ve 28. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Biyo-inovasyon, doğayı inceleyip ondan esinlenerek in- santann problemlerine etkili, kalıcı ve sürdürülebilir ço- zümler sunmayı amaçlayan bir bilim dalıdır . Örneğin, za- rarlı maddeleri süzen eğrelti otlan, hava temizliği yapan cihazlar için bir model haline gelmiştir. Bazı çöl bitkilerinin hayatta kalmak için geliştirdiği uyum çabaları ise yağmur suyunun toplanması konusunda ve buzdolabında saklan- malanna gerek duyulmaksızın bozulmadan kalabilen aşıla- ra ilham kaynağı olmuştur. 27. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi biyo- inovasyona örnek olarak gösterilemez? A) Termit yuvalarından hareketle modern yaşam alan- larını inşa etmek B) Yaliçapkınının gagasından yola çıkarak hızlı tren lo- komotifi tasarlamak C) Insan akciğerini model alarak modern filtre sistem- leri geliştirmek D) Aydinlatma sistemlerini daha ucuz ve işlevsel hâle getirmek için ateşböceklerinden ilham almak E) Üç boyutlu yazıcılarda istenen malzemeyi daha ucuza yapabilmek

A Y I N L A R I lat- nce IZ- ar- ZÜ ary er- ka- m; ki- 10X Her yazınsal dil, konuşma dilinin toprağında çi- çeklenir. Günlük dilin, konuşma dilinin sıcaklığını örgüsünde taşımayan yazınsal dil, ister istemez donuklaşır, yapaylaşır. Bu gerçeğin ayrımında olan yazarımız, anlatımını konuşma dilinin sun- duğu olanaklarla donatip zenginleştiriyor. Onun, okunurluk katsayısını yükselten etkenlerden biri de budur. Kısacası, Türkçenin derin sularında yüzen, yazılarını çok yönlü bir değerlendirmeden geçirerek oluşturan bir yazarımızdır o. Aşağıdakilerden hangisi bu parçadan çıkarı- labilecek bir yargıdır? 2 Al Bir yapıtın değeri konusuyla ölçülmez. Ancak okurların anlayabildiği yapıtlar kalıcı olabilir. (C) Anlatımları günlük dile dayanmayan yapıtlar başarılı olamaz. n D) Yazınsal dilin kullanımı yazardan yazara de- ğişir. E) Yazınsal dille oluşturulan yapıtların tadına le n- ir. e- 5) herkes varamaz. (220-100 (2005 - ÖSS) F YKS. PARAGRAF

20. (1) Felsefede bilgi genel olarak bilen özne ile bilinen nesne arasındaki ilişki olarak tanımlanır. (II) Bilgi ediminde özne ve nesnenin ya da diğer bir dile getirişle bilen ve bilinenin olması zorunludur. (III) Bilgide iç içe geçmiş karşılıklı bir ilişki söz konusudur: Özne bilerek ve bildiği oranda öznedir. (IV) Özne, bilenen nesnellik ile kendisinin ayrımına varabilir ve bilen bir özne olabilir; nesne de nesne olabilmek, yani bilinen bir varlık olarak ortaya çıkabilmek için bilen özneyi gerektirir. (V) Öncelikle toplumsal varoluşun ve değişim dinamiğinin hem öznel ve hem de nesnel bir yapı oluşturduğu herkes tarafından kabul edildiği söylenebilir. (VI) Nesne, bireysel özne onun bilincinde olmasa da var olmaya devam edebilir fakat onun özne için bir nesne olabilmesi için, bilginin konusu olabilmesi için öznel bilinçte içerilmiş olması gerekir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) II By111 C) IV E) VI

göre cevaplayınız. 39.-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. gündelik söyleyişlerin alsi bir kurguyla, bir bilge Eadığınız andan yer bulmanızı ve kısa sağlar. Düşler bilinçli amanın çok yavaş aktiği Ömer Hayyam'ın geçtiği te başlayan, Fas'a, in hayatınadır: güzeller unedir. Onun eserlerinde an kurtulur. Sokaklarini, T sayesinde tarihin tozlu inkü yaralanı sorgularken (Trafikte seyrederken acil durumlarda sürücüler genellikle elden geldiğince sert fren yaparlar ve frenler kilitlenir. (II) Tekerleklerin dönüşünün durması, bir kaymanın olması ve sürtünme kuvvetinin azalması demektir. (ll) Bd problemi çözmek için makine mühendisleri kilitlenmesiz fren sistemini diğer adıyla ABS'yi geliştirmişlerdir fy Frenleme ile birlikte tekerleğin dönmesinin duracağı anda bu sistem, treni serbest bırakarak kızaklanma problemini çözer. (1) Trafikte frenlemenin kesik kesik olması durumundaki durma mesafesi, frene aralıksız olarak basıldığı zamanki durma mesafesinden daha büyüktür. (VI) Böyle olmakla birlikte frenlemenin kesik aralıklarla uygulanması bilgisayar kontrollü olarak yapılırsa frenin serbest kalma zamanlan minimuma indirilir. (VII) Bunun sonucu olarak durma mesafesi, frene kesintisiz basarak tekerleklerin kaydığı durma mesafesinden daha az olur. urduğu in sıkıntılarından la harmanladığı Oluşturduğu e ilgili olarak enemez? z lll CH+ve II 5 ve IV rin tutumundan atılmak istenen 40. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakile hangisi söylenebilir? en bunlan obj bir gözle A) Ordleklerle anlatılanlar somutlaştırılmıştır. B) Devrik cümlelerle tekdüzelikten uzaklaşılmıştır. ey Karşılaştırmalar yapılmıştır. D) Anlatım kişisel yargılara dayandırılmıştır. E) Gözlem gücünden yararlanılmıştır. s alarak kendin "üşen vrarken yapılan yani laylan okurken ğladiği ni hatırlatırken bunlardan . ini istediği

Deneme - 3 39. - 40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. edebiyat araştırma Yaşar Kemal'i sadece okurların ve onların dovun asyon ni sekil- silma ski ve da oz göze aşan cılarının değil, sosyologların, antropologlarin, etimolog- ların, tarihçilerin, siyaset bilimcilerin, dil bilimcilerin hatta müzikologların da aynı iştahla okuması gerekir. Çünkü Yaşar Kemal; Anadolu halklarının geleneklerini, mitlerini, âdeta sesleriyle kokularıyla yaşatmıştır. Yaşar Kemal, kır dillerini, türkülerini ve düşlerini sadece anlatmamış, bize güzelleme, ağıt ve taşlamayı tek forma indirgeyip şiirli bir düzyazıya dönüştürür. Şiir, Yaşar Kemal külliyatinin en karakteristik özelliklerinden biridir. O, kendine has bir doku- da oluşturduğu bu dille, Anadolu insanını ve içinde yaşadığı doğayı, düş gücü sınırlı okurun gözünde dahi kâh bir düğün coşkusunda kâh bir ağıt hüznünde bire bir canlandırır . insanına ilişkin edebiyatın nazım şekilleri olan koçaklama liğini th- 39. Bu parçadan hareketle Yaşar Kemal için aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Birçok alanı ilgilendiren eserler yazmıştır. B)-Eserlerinde şiirlere yer vermiştir. CÖzgün bir üslube sahiptir. Karşıt duyguları bir arada işlemiştir. E) Şiireel bir anlatımdan yararlanmıştır. A M A

OGM MATERYAL 1. İçinde bulunduğumuz 21. yüzyılın bilim ve teknoloji açısın- dan gözler önüne serdiği tablo, daha önceki yüzyıllarda bilim ve toplum arasında kurulmuş olan bağlantının bütünüyle de- ğiştiğini gösteriyor. E re- eri- dir Gündelik hayatımızın bir parçası haline gelen sosyal med- yada X ışınlarından CERN deneylerine, radyo dalgalarından kuarklara. Ay'dan sonra Güneş sistemindeki gezegenlere araç göndermeye, yapay zekayla çalışan sistemlere kadar sayısız başarı herkesin anlayabileceği dilde haberler olarak paylaşımlarda yer alıyor. an Verilen il numaralı cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? CAXI. cumledeki olgunun, sosyal medyadaki etkileri üzerinde du- Kulmuştur. B) I. cümlede ifade edilen konu örneklerle desteklenmiştir. C) I. cümlede bahsedilen durumun gerçekleşme sebebi açık- lanmıştır. D) I. cümlede belirtilen değişikliğin her alanda gerçekleşmediği örneklenmektedir. E) I. cümlede değinilen durumun amacı ortaya konmuştur.