Sohbet ve Fıkra Soruları

all 78 11:00 T D) Kişinin iç dünyasını diğer insanlara anlatma ihtiyacından günlük 9. Gandhi der ki: Olumlu düşünün, Çünkü düşünceleriniz, sözleriniz olur. Sözleriniz olumlu olsun, Çünkü sözleriniz, davranışlarınız olur. Davranışlarınız olumlu olsun, Çünkü davranışlarınız, alışkanlıklarınız olur. Alışkanlıklarınız olumlu olsun, Çünkü alışkanlıklarınız, değerleriniz olur. Değerleriniz olumlu olsun. Çünkü değerleriniz, kaderiniz olur. Yukarıdaki şiir şeklinde verilen parçanın, düz yazıya çevrilmiş hali hangi türde yazılmış bir metin olur? A) Sohbet B) Deneme C) Eleştiri D) Fıkra gelerek tamlama kurduğunda büyük; sonra gelerek tamlama kurduğ

Eleştiri ve fikrayı nasıl ayırt edesim ? 10. Bu bayram, dilimizin bir kelime kaybettiğine iyice inandım. "Tandır" gibi "kağnı" gibi artık yaşanan hayatta, yeri kalmamış, şöyle böyle bir kelime değil; zarif, ince, medeni bir kelime. Ka- pıyı çalan çöpçünün pos bıyıkları arasında onu aradım. Yok!.. Bahşişini alan bekçinin kavlak dudaklarından onu bekledim. Yok!.. Bakkalın çırağından, sebzecinin yamağından, kasabın oğlundan onu işitmek istedim. Yok!.. Tramvayda, ayakta kalmış bir kadına yerinizi veriyorsunuz. Yüzünüze, burun delikleriyle yüksekten bir bakış! Ve hiçbirinin dilinde aradığınız o ince, o kibar, o insanı insan yapan güzel kelime yok! Düşünüyorum: Artık lügat kitaplarında beyaz kâğıdın kefenlediği bu ölü keli- meyi nasıl diriltsek? Hiç olmazsa çarşıda, pazarda, iş hayatında canımız istediği zaman listeye bakar, parasını verir ve içimizin özlediği bu üç heceli sözü duyarız! Haaa! Affedersiniz, de- minden beri, yana yakıla hasretini çektiğim bu kelimenin ne olduğunu söylemedim değil mi? Teşekkür! Bu parça aşağıdaki yazınsal türlerin hangisinden alınmış olabilir? A) Sleştiri D) Fikra B) Röportaj EX Ani C) Makale

01 TEST 3. Sanat metinleri; edebi bir heyecan uyandırmak, estetik zevk ve anlayış kazandırmak amacıyla ya- zilir. Coşku ve heyecanı dile getiren metinler (pir), Edebiyata Giriş - { öyküleyici (anlatmaya bağ) metinler (masal, tabl destan, hikâye, roman), göstermeye bağlı metinler (tiyatro) sanat metinleridir. Öğretici metinler, tant- I mak, bilgi ve haber vermek, uyarmak, düşündür- mek, kanilanı değiştirmek, yönlendirmek gibi amaçlarla yazılır. Tarihi metinler, felsefi metinler, bilimsel metinler, gazete çevresinde gelişen metin türleri (makale, deneme, fikra, eleştiri, mülakat, ro- portaj, haber yazılanı) ile kişisel hayatı konu alan IV metin türleri (ani, günlük, gezi yazısı, biyografioto- biyografi, mektup) öğretici metinlerdir. "Sohbet" türü bu parçada numaralanmış yerler- den hangisine eklenmelidir? A) I B) II C) III D) IV E) V

'gili bir su- hazırladığı ? MIRAY YAYINLARI- A AYT Deneme Sınavi-2 24. Aşağıdaki parçalardan hangisi ayraç içindeki kavramla ilişkilendirilemez? A) Bütün kalıplara, alışılmış düzene karşı çıkılır. Olaylar arasında bağ kurulmaz. Kahramanları genelde zavallı, suçlu, bilgisiz ve zayıf kişilerdir. Belli bir olay dizisi yoktur. Verilmek istenen mesaj yoruma açıktır. (Absürt tiyatro) B) Bu, Roma'ya üçüncü gelişimdir. Roma, orada doğup orada büyüyenler için bile bitmez. Her heykel, her tablo, her anıt, size her görünüşünde güzelliğin yeni bir sırrını açacaktır. Roma'da heykel, vatandaş olmuştur. O, mü- zede değil, bizim gibi sokaklarda dolaşıyor, meydanlar- da geziniyor, parklarda dinleniyor! (Gezi yazısı) C) Hasta çocukların yanlarında ailelerinden birer büyük in- şan var ama hastalarından daha endişeli görünüyorlar ve bir anne pelerinini iliklemek bahanesiyle omzu sarılı çocuğun sırtını okşuyor, onu biraz sonra çekeceği iğne acısına hazırlamak için. (Tanrısal bakış açısı) D) 19.yy.da trafedinin katı kurallarını yıkmak amacıyla orta- ya çıkan bu turde acıklı ve komik olaylar bir arada işlenir. Üç birlik kuralına uyma zorunluluğu olmayan bu türün oluşmasında romantizm etkili olmuştur. (Dram) E) Asik suratlı insanlardan hoşlanır mısınız, desem tabii bana gülersiniz. Zaten ben de biraz gülmeniz için söze böyle başladım. Güler yüze ve gülmeye dair olan bu konuşmayı, asık suratla dinlemenizi istemem tabii. Ko- nuşurken söze başladığınız sırada karşınızdakinin kaş- larını çattığını, asık bir suratla sizi dinlediğini görürseniz konuşma hevesiniz kırılır. Lafı kısa kesip bu tatsız ko- nuşmayı bir an önce bitirmeye bakarsınız. (Fıkra)

dir 14. Asık suratlı insanlardan hoşlanır mısınız, desem tabii bana gülersiniz. Zaten ben de biraz gülmeniz için söze böyle başladım. Güler yüze ve gülmeye dair olan bu yazıyı asık suratla okumanızı istemem tabii. Güler yüz, her şeyden önce insana cesaret verir. Çünkü güler yüzlü insanlar her kusuru hog gören, affeden insanlardır. Bu dünya öyle çatık kaşla dolaşmaya, şunun bunun kalbini kırmaya değer bir dünya değildir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçanın kaleme alındığı düzyazı türünün özelliklerinden değil- dir? A) Yazarın okuyucu ile senli benli konuştuğu bir yazı türüdür. B) Daha çok yazarın kişisel düşünceleri ağırlık ka- zanır. C) Yazar, samimi ve içten bir ifade tarzı ortaya koyar. Günübirlik, kalıcılığı olmayan yazılardır. E) Yazar, düşüncelerini kanıtlamak zorunda değil- dir. A) YE DJ B E) G

AND 6. (1) Sempozyum, sanat ve bilim alanında uzmanlaş- mış kişilerin, seçilen bir konunun farklı yönlerini ele aldıkları konuşmalardır. (II) Her oturumun başkanı farklıdır. (III) Sempozyumda bir dizi konuşma söz konusudur. (IV) Yapılacak konuşmaların, birbirini tamamlayacak şekilde düzenlenmesine dikkat edilir. (V) Bir heyet başkanı tarafından yönetilen sempoz- yumda konuşmaların bir gün içinde tamamlanması gerekir. Sempozyumla ilgili bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinde yanlış bir bilgi verilmiştir? A) C) III. D) IV. E) V. B) II.

AYT/TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İletişim fakültesi 4. sınıf öğrencisi Burak, bir gazetede staj yaparken kendisinden bir sohbet yazısı yazması istenince şu cümleleri kurar: Ⓒ "Halil Cibran "Üzgün olduğunuzda tekrar kalbinize bakın, göreceksiniz ki daha önce sevinciniz olan bir şey için ağlıyorsunuz.' diyor. Gerçekten de insan, mutluluğunun kaynağı olan bir şeyin dışındaki kayıplar için gerçek bir üzüntü yaşamaz." Burak'a verilen tavsiye: "----" Usta köşe yazarının tavsiyesinden sonra iletişim öğrencisi Burak, sohbet yazısına şöyle başlar: "Halil Cibran "Üzgün olduğunuzda tekrar kalbinize bakın, göreceksiniz ki daha önce sevinciniz olan bir şey için ağlı- yorsunuz.' diyor. Yazara bu konuda hak veriyorum. Sizce de haklı değil mi? İnsan, kendini mutlu etmeyen bir şeyin mutsuzluğunu yaşayabilir mi? O zaman bir şeyin varlığı bizi mutlu ediyorsa yokluğu da mutsuz edecektir. Bu, doğal bir döngü değil mi?" Bu parçadan hareketle Burak'a verilen tavsiye aşağıda- kilerden hangisidir? A) Anlattığınız konuyla ilgili düşüncelerinizin alıntılarla verilmesi, sizin özgün düşüncelerinizin bulunmadığı kanısı uyandırabilir. (B) Sohbet yazısı, aktüel konularla ilgili olmalı ve okuyucu- ya inandırıcı gelecek deliller sunmalıdır. C) Sohbet yazısında önemli olan, bir fikir solosu yapmak değil okuyucuyu metne dâhil eden bir üslup kullanmaktır. D) Söyleşinin can damarı, okuyucu kitlesini ilgilendiren bir konuda kişisel görüşlerin yansıtılmasıdır. E) Anlattıklarınızı kişisel yaşamınızdan hareketle anlatma- lısınız ki okuyucunun yüreğine dokunabilesiniz.

7. (1) Türk edebiyatında dünya edebiyatında olduğu gibi fıkra ya- zarlığının gelişimini gazetenin ortaya çıkışıyla birlikte başlatmak gerekir. (II) Özellikle Şinasi'nin Agâh Efendi'yle birlikte 1860'ta çıkardığı Tercüman-ı Ahval gazetesiyle ilk fikra örnekleri görül- müştür. (III) Gazetelerin yaygınlaşmasıyla birlikte Şinasi başta ol- mak üzere Namık Kemal, Ahmet Mithat Efendi gibi birçok yazar dönemin güncel ve siyasi olaylarını ele alarak fikra niteliği gös- teren yazılar yazmışlardır. (IV) Fakat fikranın bir tür olarak belir- ginleşmesi, gazete makalelerinden ayrılması 19. yüzyılın sonları ile 20. yüzyılın başlarında gerçekleşmiştir. (V) Bu tarihten sonra yazılan fıkralarda daha çok edebiyat ve sanatla ilgili güncel ko- nulara yer verilmiştir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V 10. Aks zıla ye uz be d la

● e b. Uygulama Aşağıdaki aşamaları takip ederek güncel bir konuda fikra yazınız. Konu ve ana düşünceyi belirleyiniz. Metninizde kullanacağınız bilgi, düşünce, anekdot, mizah, anı, gözlem yiniz. Metninizde kullanacağınız unsurlarla gündem arasında ilişki kurunuz. Metnin temel bölümlerini ve bu bölümlerde değinilecek bilgi ve düşün Metninizi açık, akıcı, duru ve yalın bir dille yazınız. Metindeki dil bilgisi, yazım ve noktalama hatalarını düzeltiniz. Metninizde anlattıklarınızın hukuki ve ahlaki sorumluluğunun size ait • ●

6. Yazar, bilgilendirme amacıyla nesnel bilgiler verdiği bölümlerde dili. 7. Yazar, sıcak bir sohbet havasında zaman zaman okuyucuya soru sorar, bu yüzden ............. soru cümlelerine sıkça yer verir. 8. Sohbet türünde diğer düşünce yazılarında olduğu gibi 9. Batılı anlamda sohbet türü 19. yy.da 10. Sohbet türünün diğer bir adı dir. 14. Sohbet metinleri önce ......... ve ve işlevde kullanır. sonraki Türk edebiyatında görülmeye başlanmıştır. 11. Yazar, sohbet türünde genellikle kişisel düşüncelerini anlatır, bu yüzden de sohbet 12. "Gönül ne kahve ister ne kahvehane; gönül sohbet ister, kahve bahane." sözüyle insanların resmi değil, bir sohbet isteğini dile getirir. bölümleri bulunur. 13. Yazarın düşüncelerini okuyucuyla samimi bir şekilde paylaşması, bunu soru-cevap yöntemiyle dile getirmesi bir nevi yazarın okura içini dökmesi, okurla sayılır. 15.Sohbet yazıları günlük konuşma dilinin sıcaklığıyla, süsten uzak, . bir anlatıma sahiptir. yayımlanır, daha sonra bir araya getirilerek kitaplarda toplanır. bir dille yazılır.

10. Grup 1. Moliere II. Sophokles III. Haldun Taner IV. Shakespeare V. Muhsin Ertuğrul A) I II. Grup Yukarıda 1. gruptaki sanatçılardan hangisi, II. gruptaki tiyatro türlerinden birinde eser vermemiştir? B) II dram komedi trajedi epik tiyatro C) III D) IV E) V 14

A 11.Sınıf/Türk Dili ve Edebiyatı 11. I. II. III. A Yazarın okuyucu ile karşılıklı konuşma havası içinde, sıcak bir dille yazdığı yazılardır. Bu türde daha çok yazarın kişisel düşünceleri ağırlık kazanır. Bu türün en önemli özelliği, yazarın samimi, içten bir ifade tarzını ortaya koymasıdır. Aşağıdaki yazarların hangisi yukarıda sözü edilen alanda eserleriyle tanınmıştır? A) Falih Rıfkı Atay B) Şevket Rado C) İsmail Habip Sevük D) Fuat Köprülü E) Sabahattin Eyüboğlu 13. E

8. Aşağıdakilerin hangisinde sohbetin özellikleriyle il- gili olarak yanlışlık yapılmamıştır? A) Yazarın kişisel düşüncelerini kendi kendine sohbet eder bir tarzda yazdığı fikir yazılarıdır. B) Ciddi bir üslupla kaleme alınır. C) Düşünceleri kanıtlama kaygısı vardır. D) Oluşturulurken fıkralardan, hikâyelerden, hatıralar- dan yararlanılabilir. E) Sanat, siyaset, ekonomi, kültürel yaşam, günlük ya- şam gibi konulardan söz edilmez.

6. Bir yazarın herhangi bir konu hakkındaki kişisel görüş, anlayış ve düşüncelerini kanıtlama gereği duymadan hoş bir üslupla yazdığı, kısa fikir yazılarıdır. Yazar, gün- delik olayları, kanıtlama gereği duymadan her gün kaleme alır. Düşüncelerini hiçbir kalıba bağlı kalmadan serbestçe ortaya koyar. Ele aldığı konu üzerinde bir kamuoyu oluşturmayı amaçlar. Gazetelerin bazı sayfa- larında, belli köşelerde, genel bir başlıkla, çoğunlukla da her gün yazılan bu tür yazılarda konu kısaca incele- nir ancak mutlaka bir sonuca varılır. Yukarıdaki parçada bahsedilen edebî tür aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Fıkra D) Makale B) Sohbet E) Eleştiri C) Deneme

Örnek - 3 (1) Ahmet Rasim, edebiyatın birçok türünde yapıt üretmiş bir ya- zardır. (II) Ancak asıl ününü roman ve hikâyeleriyle sağlamıştır. (III) Yazılarında daha çok kent yaşamını, çevresindeki yaşayışı, alışkanlıkları, çeşitli dünya görüşlerini ayrıntılara inerek başarıy- la anlatmıştır. (IV) Özellikle İstanbul üzerine yazdıkları okurları tarafından çok beğenilmiş ve takdirle karşılanmıştır. (V) Birçok gazete ve dergiye yazan Ahmet Rasim, Türk basınını iyi tanıyan biri olup Hangisi Daha Güzelmiş? başlıklı yazısında kendi mes- leğiyle ilgili bir öz eleştiri yapmıştır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bil- gi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV (nit E) V

7. Bu, pek kolay olmuyor elbette ki. Ama kültür alt- yapım hazır olduğu için birçok içeriği zihin ve gönül süzgecimden geçirip sentezleyerek yeni yeni yaratilar elde ediyorum. Bu sürede bazen pek güvendiğim kültür altyapım yetersiz kalabiliyor. O zaman da uzmanlara danışıyor, yazılı ve görsel kaynakları araştırmaya yöneliyorum. Rastlantı so- nucu içerik seçmiyorum açıkçası. B Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine verilmiş bir cevap olabilir? A) Kitabınızı yazmaya başlarken kurguyu önceden mi belirlersiniz? B) Konu seçimi tesadüfi mi oluyor yoksa hayatta karşılaştığınız bazı olaylardan mı etkilenirsiniz? C) Kültürel altyapınızı eserlerinize yansıtırken zor- luk çekiyor musunuz? D) Bazı konularda eser yazmak sizi zihnen yoruyor mu? E) Yazdığınız her eserde kültürel değerleri de önem- semeniz sizi zorlamıyor mu? 10. 11