Türk Edebiyatında Romanın Tarihî Gelişimi Soruları

5. Aşağıdaki yargılardan hangisi, Tanzimat Dö- nemi öykü ve romanlarının özelliklerinden biri değildir? A) Genellikle saray ve çevresindeki insanların ku- ral tanımaz tutum ve uygulamaları dile getiril- miştir. B) Karakterler; doğal bireyler olmaktan çok, yaza- rin çizdiği, genellikle insana özgü karşıtlıkları simgeleyen kişilerdir. Yüzyılın sonuna doğru köy, köylü sorunlarının konu olarak yer almaya başladığı görülür. D Ahmet Mithat'ın Felâtun Bey ile Rakım Efen- di adlı eseri ile Recaizade Mahmut Ekrem'in Araba Sevdası adlı eserlerinde benzer Konular işlenmiştir. E) Şemsettin Sami'nin Taaşşuk-i Talát ve Fitnati ilk romandır, ancak edebî değer taşıyan ilk ro- man Namık Kemal'in Intibah adlı eseridir. (2013-LYS)

10. Isınma ve beslenme amacı ile kullandığımız yakıtlardan oluşan ürünler, konut yalıtımında kullanılan malzemeler, tüketim ürünlerinin artıklari, elektronik cihazlar, evlerde üreyebilen mikroorganizmalar, sigara ve tütün dumanları, tozlar hatta binaların duvar ve tavanları; konutların atmosferini kirletebilen etkenlerin bazısıdır. Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Zarf görevinde kullanılan edat grubu B) Çoğul ekiyle birlikte kullanılan belirtme hâl eki e) Belgisiz zamiri yüklem yapan ek fiil D) Tamlayanı sıfat-fiil ile nitelenmiş isim tamlaması E) Birden fazla tamlanan bağlaçla bağlanmış belirtili isim tamlaması

11. “Nabizâde Nazım” ile ilgili aşağıdaki yargılardan han- gisi yanlıştır? A) Edebiyata şiirle başlamış, daha sonra roman ve öy- küye geçmiştir. B) Gözlem yeteneği oldukça güçlüdür. 2 Realizm ve naturalizm akımlarının etkisinde kalmıştır. D) Roman ve öykünün konularını İstanbul dışına çıkar- mıştır. E) Romanlarında romantizmin etkisiyle araya girip ge- reksiz açıklamalar yapmıştır.

1. Kişiler, iyi-kötü karşıtlığı içinde yansıtılmıştır. 1. II. Yazarlar, eserlerinde kişiliğini gizlememişlerdir. III. Kişiler ve olaylar çoğunlukla hayal ürünü olup rast- lantılara sıkça yer verilmiştir. IV. Gözlem ve belge yerine duygulara ve hayallere ağır- lik verilmiştir. V. Olaylar genellikle İstanbul'da geçmekte olup eserler- de yalı, konak gibi mekânlar kullanılmıştır. Numaralanmış cümlelerde verilen özellikler aşağıdaki romanların hangisinde görülmez? A) Felatun Bey'le Rakım Efendi B) İntibah C) Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat D) Karabibik E) Henüz On Yedi Yaşında

5. Güller gülerdi Nedîm'in eylüllerinde Serâpâ âbâd olurdu Sadâbâd Eli zilli, ince belli bir rakkase edasıyla Tutuştururdu gülleri, gönülleri Göksu Çamlıca dalarken eski konakta Küf kokulu bir hayale Aşk doğuran gecelerin issızlığında Galipler mağlup olurdu Beyhan iklimlerinde. Hüsnler, Aşklar damlardı mehtaptan Mehtaptan kan damlardı Galata'ya Aşk damlardı. Mumdan gemiler kalkardı sonra mor vakitlerde Yârin âteş dudaklarının bilinmezliğine doğru. Yitik martı kanatlarında sonsuzluk olurdu En âteşîn mesnevisi Dersaadet'in. Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Divan şiirinin benzetme ögelerinden yararlanıldığı B) İçerik olarak lirik nitelikler taşıdığı C) İmgesel bir anlatım yeğlendiği D) Ahengin iç uyaklarla sağlandığı E) Telmih aracılığıyla kurmaca ve gerçek kimliklere yer ve- rildiği

B) OS C) Halkçılık - Kardeşlik D) Vatanseverlik - Türkçecilik E) Romantizm - Hümanizm Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müde ---- 6. Modern Türk hikâyesinin, içerisinde bir gencin yaşadığı hayal kırıklığının anlatıldığı "Hiç" ve ağaç kesiminin tabi- atı seven bir insanın dünyasını nasıl yıktığının anlatıldığı "İki Yüz Elli Kuruşa Bir Asır" isimli hikâyeleri barındıran ile başladığını düşünüyorum. Bu eserden önce ya- yımlanmış ve yedi hikâyeden oluşan -- ve Ahmet Mit- hat Efendi'nin - - isimli eserindeki kısa hikâyeleri ise türün hazırlayıcısı olarak kabul edilebilir. Üç eserde de geleneksel anlatıdan büyük ölçüde yararlanılmıştır. Bu parçadaki boşluklara sırasıyla aşağıdakilerin han- gisinde verilenler getirilmelidir? MEB 2018 - 2019 - A) Letaif-i Rivayat - Müsameretname - Küçük Şeyler B) Küçük Şeyler-Kıssadan Hisse - Müsameretname Soy Letaif-i Rivayat - Kissadan Hisse -Müsameretname D) Müsameretname - Küçük Şeyler - Kıssadan Hisse E) Küçük Şeyler - Müsameretname - Letaif-i Rivayat OHO Cevap anahtarına ulaşma

17. Tanzimat edebiyatında oluşturulan şu eserler, Türk edebiyatında ilk olma özelliğine sahiptir: Karabibik, 1 Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat, Cezmi, Eylül, Vatan yahut II III V Silistre. IV Bu cümledeki altı çizili eserlerden hangisi bilgi yanlışına neden olmuştur? A) III B) C) || D) V E) IV UcDört Bes

25. İns AYT / Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 23. Çıplak gözün gördüğü nesne ve varlıklar ruhsuz birer madde yığınıdır; oysa yorumlamaya ve hayal gücünü ge- liştirmeye yönelik olan yarı aydınlık ortamdaki nesnelerin oluşturduğu görüntü, güneşin batarkenki kızıllığı insana farklı ve güzel şeyler çağrıştırır. Her çiçek farklı anlamlar çağrıştırır, bize bu çağrışımlar ilham veriyor. Bu parçada anlatılanlarla hangi edebi akıma vurgu ya- pılmaktadır? A) Romantizm B) Sembolizm C) Sürrealizm D) Natüralizm E) Parnasizm

9. Batıl anlamda ilk tiyatro eseri Şinasi'nin Şair 1 II Evlenmesi adlı komedisidir. "Tiyatro bir eğlencedir III fakat eğlencelerin en faydalısıdır." diyen Namik Kemal, Tanzimat Dönemi'nin önemli tiyatro yazar- IV Jarındandır. Tiyatrolarini halkı eğitmek için yazan Namık Kemal, realizm akiminin etkisindedir. V Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisi bilgi yanlışına yol açmıştır? A) 1 B) II C) IN D) IV E) V

15) Abdülhak Hamit Tarhan'ın ---- adlı oyunu, Namık Kemal'in Zavallı Çocuk ile Recaizade Mahmut Ekrem'in Vuslat yahut Süreksiz Sevinç adlı piyesle- riyle konu ve işleniş açısından benzerlik gösteren oyunlarından biridir. Eser Abdülhak Hamit Tarhan tarafından beş perde olarak planlanmış ancak eser- de iki perde içinde iki perde daha yer almış, bunun sonucunda da fasıllar ve perdeler birbirine karışıp 8 perde meydana çıkmıştır. Bir ahlak risalesi olarak kabul edeceğimiz oyunda sanatçı, kız çocuklarının yetiştirilmeleri, okutulmaları hakkında fikirlerini açık- ça ortaya koymuş ve birini sevme ile biriyle evlenme arasındaki farkı eserinin altyapısına yerleştirmiştir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Finten C) Macera-yi Aşk E) İçli Kız B) Eşber D) Sardanapal

8. Gazete, Osmanlı'da Tanzimat Dönemi'nde geliş- meye başlamış bir türdür. Türk edebiyatında önem- li gazetelerden biri olan “Tasvir-i Efkâr” gazetesi ilk olarak ---- tarafından çıkarılmaya başlanmış, sonra bu gazeteyi ---- çıkarmaya devam etmiştir. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşa- ğıda verilenlerden hangisi getirilmelidir? A) Namık Kemal - Ziya Paşa B) Şinasi - Namık Kemal C) Ziya Paşa - Ahmet Mithat Efendi - D) Şemsettin Sami - Direktör Ali Bey E) Şinasi - Ahmet Mithat Efendi

iyet, çin- ro- Jan 6. Cem Yılmaz'ın yazıp yönettiği Yahşi Batı adlı film- de ana karakter, "Âyinesi iştir kişinin lâfa bakılmaz / Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde" dizelerini atasözüymüş gibi kullanmıştır. er- Bu parçada alıntısı yapılan dizelerin yazarı aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Şinasi B) Namik Kemal C) Ahmet Mithat Efendi D) Ziya Paşa E) Direktör Ali Bey 191

5. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat edebiyatının Hazırlık Dönemi'nde ve öncesinde gerçekleşen yeniliklerden biri değildir? A) Hayrullah Efendi'nin “Hikaye-i İbrahim Paşa ve İbrahim-i Gülşeni” adlı oyun denemesi B) Ethem Pertev Paşa'nın Fransız şiirinden yaptığı çeviriler AYDIN YAYINLARI C) Namık Kemal'in “Vatan yahut Silistre" adlı oyu- nunun sahnelemesi D) İlk yarı resmi gazete olan Ceride-i Havadis'in çıkarılması E) Yusuf Kamil Paşa'nın “Telemak” adlı roman çe- virisi Wombat

13. Şiir alanında, ilkin divan edebiyatı yolunda manzumeler yazmış, Paris'e gidip de Batı edebiyatını yakından tani- diktan sonra eski nazım biçimleri içinde yeni düşünceleri anlatmış, ayrıca La Fontaine'in etkisiyle hem biçim hem de konu, düşünce ve ruh bakımından yepyeni şiirler kale- me almıştır (Eşek ile Tilki Hikâyesi, Arı ile Sivrisinek Hikâyesi). Bunun dışında, Batı şiirini daha yakından tanı- mak için birkaç Fransız şairinden seçtiği bazı parçaları manzum olarak Türkçeye çevirmiştir. Divan edebiyatında- ki parça güzelliği yerine bütün güzelliğini getirmiştir. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hán- gisidir? B) Namık Kemal CĂ) Şinasi C) Ziya Paşa D) Abdülhak Hamit E) Şemsettin Sami Y

11. Namık Kemal ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yan- lıştır? A) Edebiyatımızda ilk edebî roman olan İntibah'ı yazmıştır. B) Tiyatroyu "eğlencelerin en faydalısı” olarak nitelemiş ve bu türde eserler vermiştir. C) Âgâh Efendi ile birlikte ilk özel gazeteyi çıkarmıştır. D) Ziya Paşa'yı eleştirmek için yazdığı Tahrib-i Harabat, edebiyatımızdaki ilk eleştiridir. E) Yeni konularda, özellikle "vatan" konusunda çok şiir yazdığı için "vatan şairi" olarak anılmıştır.

17. Ahmet Vefik Paşa, Moliere'in ironik yaklaşımlarını ve ince üslubunu Türkçeye akıcı bir ifade ile yansıtarak tercüme tarihimiz için önemli bir başlangıç yaparken dilde komiği yakalama ve yaratma hususunda gösterdiği başarı ile tercümelerde ana dil hakimiyetinin ne kadar önemli olduğunu göstermiştir. Uyarlamalarında orijinal metindeki komik ögeleri Türk toplumundaki benzerleri ile eşleştirerek Türkçede metni adeta yeniden inşa eden Ahmet Vefik Paşa, Türk edebiyatında ilk ve başarılı uyarlama örneklerini veren kişidir. Onun Moliere çevirileri tercüme tarihinin yanı sıra Türk tiyatrosu için de yeni bir ufuk olmuştur. Bu parçaya göre, Ahmet Vefik Paşa için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A Ana dilinin inceliklerine hâkim olduğu B) Adaptasyon niteliği taşıyan yapıtlarında belli bir başarı yakaladığı Türk tiyatrosuna yeni bir bakış açısı kazandırdığı Telif yapıtlarının daha çok tanındığı EY Uyarlama yapıtlarında ironik yaklaşımların bulunduğu 5 Diğer sayfaya geçiniz.