Yapısına Göre Cümleler Soruları

3. Anadolu insanı dendiğinde hayatı bilgece okuyan in- san tipi gelir aklıma. Nerede ne söyleyeceğini bilir, abuk sabuk konuşmaz; yalan dolanla, gizlice kötü iş I yapmaktan kaçınır, dalavere çevirmez; sürekli darlık || ve sıkıntı içinde yaşar, rahat yüzü görmemiştir ama ||| dilinden şükür eksik olmaz; keyif çattığı görülmemiş- IV tir; hoş ve eğlenceli zaman geçirdiği söylenemez, geri dönülmesi güç bir durum oluşturup olmayacak duaya âmin demez. Anadolu insanı; erdemin, bere- V ketin, mütevazılığın sembolüdür. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi an- lamına uygun yerde kullanılmamıştır? AN B) II C) III D) IV E) V

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "düşünülen gerçeğin örtüşmediği" vurgulanmıştır? Onu ilk gördüğümde, soğuk gibi gelmişti ama sonradan en yakın dostum oldu. B) Tevfik Bey çocuk sevmezdi; onun için de çocukluğumda bana pek az yüz vermişti. C) Basit işlerden bile anladığı yok, aldığı işi yüzüne gözüne bulaştırıyor. D)Komşularını yanıltmamış, sınıfını geçemeyerek ailesinin yüzünü kara çıkarmıştı. E) Çocuğu o perişan haliyle her gördüğümde yüreğim sızlıyordu.

9. kabul gören, okura dokunan bir özellik taşıyor. (II) Hiç kuş- (1) Sanatçının şiiri üslubu vasıtasıyla okur katında büyük kusuz bu, şiirinin büyüklüğü kadar okurunu şiirin içine çek- meyi başarmasıyla da ilgilidir. (III) Öyküyle başladığı yazın serüveninde ray değiştirip başarıya ulaşarak bu alandaki seçkin insanlardan biri hâline geldi. (IV) Sanatın her zaman insanlara katkısı olacağını düşünen sanatçı, eserlerini bu bağlamda kaleme aldığını sıklıkla dile getirmiştir. (V) Bu da onun sanatı sanat yapmak için değil, tutkuyla yaptığını gös- teriyor. Bir sanatçı hakkındaki düşüncelerin dile getirildiği bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede, anlatımıyla okurlarını etkilediği ifade edil- miştir. B) II. cümlede, eserlerinin sürükleyici olduğu açıklanmıştır. C) III. cümlede, edebiyat yaşamına farklı türde eserlerle başladığı belirtilmiştir. D) IV. cümlede, yapıtlarına temel oluşturan düşünce ifade edilmiştir. E) V. cümlede, bir konudaki eleştirel düşüncesine yer v veril- miştir.

10. Kitaplar gibi yazarlar da gürültüye gidiyor galiba. Galiba değil, gidiyor da. Hatta sırtını köklü bir yayınevine yaslayamayan bir kitap, doğal olarak da günlük gazetelerin veya aylık dergilerin herhangi birinde bir tanış, bir yâren bulamayan yazar da büsbütün gürültüye gidiyor galiba. Galiba değil, gidiyor da. Bu parçada geçen "gürültüye gitmek" sözünün anlamını en iyi açıklayan cümle aşağıdakilerden hangisidir? Kavgaya kadar varan sert konuşmalarda bulundular. Laf kalabalığından, ortalığın karışıklığından yararlanarak istediğini elde etti. Herkes başka konularla uğraştığı için onun işi üzerinde durulmadı, unutuldu. DOnun uyarıları önemli değil, aldırış etme, sen bildiğini yap. Yapılacak iş için bir süre belirlemek lazım, başka türl çalışılmaz.

6. Yakup Kadri'ye göre aydınlar, köyün geri kalmışlığının en büyük nedenidir. Bu düşünce onun, aydınları köyün kalkınmasında kurtarıcı olarak görmesini engellemez. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? Yakup Kadri bir yandan köyün geri kalmışlığının asıl nedeni, diğer yandan köyün kalkınmasının öncüsü olarak aydınları görür. Yakup Kadri aydınları köyün geri kalmışlığının asıl nedeni olarak gördüğü için onlara köyün kalkınmasında kurtarıcı bir rol verir. Yakup Kadri köyün geri kalmışlığını etkileyen pek çok unsur olsa da köyün kalkınmasının aydınlar sayesinde gerçekleşeceğini düşünür. Yakup Kadri köyün kalkınmasında farklı etkenlerin rol aldığını düşünürken geri kalmışlığında en büyük nedenin aydınlar olduğunu savunur. (E) Yakup Kadri hem köylülerin hem aydınların köyün geri kalmışlığının yanı sıra kalkınmasında da büyük paya sahip olduğunu öne sürer.

E 10. Okuyacağınız kitabı ya bilginlere, eleştirmenlere danışarak ya da kendi kendinize seçtiniz. Açıp da şöyle rahat rahat, eğlene eğlene okuyamayacak- mışsınız. Ya ne yapacakmışsınız? Dura dura oku- yacakmışsınız, kemiğin üstünde et, içinde ilik bırak- mamacasına... Bu parçada vurgulanmak istenen, aşağıdakiler- den hangisidir? A) Birine danışılmadan seçilen kitapların kolay an- laşılamayacağı B) Kitapların dinlene dinlene okunması gerektiği C) Okunacak kitapların bu işi bilen kişilerce öneril- mesi gerektiği D) Kitap okurken rahatlığın söz konusu edileme- yeceği E) Kitapları anlayarak okumak gerektiği 12. E E C C E

kural- TEST/2 10. I. bir bütün olarak toplumun II. bunalımı içerisinde III. sanatın ortamını yitirmesi IV. bulunduğunun ispatıdır V. bir kültür ve medeniyet Yukarıdaki sözler kurallı ve anlamlı bir cümle oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan ikinci olur? A) I. C) III. D) IV. O 1-11-111-V -|V tonkidin E) V. TYT mater

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir kanının yanlış olduğu belirtilmemiştir? A) B) Her ne kadar öyle olduğu sanılıyorsa da sözcük- leri yan yana getirmekle cümle kurulmuyor. Dünü yarında görmek isteği veya bugünde dünü bulma isteği, gerçekte bize yeni sayılabilecek ge- leceği unutturmaktadır. C) Okur, sanatçıyı anlamak için gerçekten çaba har- carsa onun hakkındaki görüşleri tamamen deği- şecektir. E) D) Ülkemizin değerleri, bazılarının dediği gibi küre- selleşmeden değil, yerel değerlere sırt çevirmek- ten yok oluyor. Sanat, aslında insanlar arasındaki farklılığı orta- dan kaldırmayı hedeflemez, farklılığın zenginlik olduğunu hatırlatır.

46 9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde "de" bağlacı, farklı bir anlam ve görevde kullanılmıştır? A) Telefon faturasını gördü de bana kızdı. B) Havalar soğudu da sobalar kuruldu. C) Rüzgâr çıktı da uçurtma havalandı. D) Ödevlerini bitirip de okula gitti. Olanları ayrıntısıyla anlattım da inandı. DİL BİLGİSİ Vince don surly 12

Test 5 Cümle Türleri Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapıca bağlı cümle değildir? A) Ana, ailenin güneşidir, bir ailede o olmazsa orada büyüyen çocuklar gölgede kalmış meyveler gibi olgunlaşmazlar. B) Dünyada her şeye değer biçmek mümkündür fakat öğretmenin eserine asla değer biçilemez. C) Herkes insanlığı değiştirmeyi düşünür ama hiç kimse önce kendini değiştirmeyi düşünmez. D) İsterseniz yanlış düşünün yalnız her durumda kendi kafanızla düşünün. E) Hiçbir şey insan kadar yükselemez ve onun kadar da alçalamaz. (1) Bugünlerde kendimi çok mutsuz ve yorgun Lui bellido. cok

3. Aşağıdaki yargılardan hangisi kişisel düşünce içer- mektedir? A) Budizm'de kutsal metinler Pali dilinde yazılmış olan Tipitaka ve sadece Mahayana okullarının kabul ettiği Mahayana Sutralarından oluşur. B) İbrani ismiyle genellikle Fırat ve Dicle nehirleri arasındaki Mezopotamya bölgesinde bulunan "Habur (Hapiru)" Ovası'ndan gelen halk kastedilmektedir. C Monografi; sınırları belirlenmiş, tek bir konunun, küçük grupların ya da örnek bir olayın tüm değişkenleriyle dar boyutlu ve derinlemesine incelenmesidir. D) Bir toplumsal bütünleşme teorisi olan asabiyeti nesep ve sebep asabiyeti olarak ikiye ayıran ve bu teori için- de dine büyük bir yer veren İbn-i Haldun, organizmacı bir toplum anlayışına sahiptir. E) Sosyoloji ve din sosyolojisinin kimilerine göre müjde- cisi, kimilerine göre ise kurucusu olma onuruna sahip olan kişi, İbn-i Haldun'dur.

" geleneği, beğenilmiş güzel bir şiirin benzerinin başka bir şairce ayni ölçü, uyak ve redite yazılması bakımından güzelige kayıtsız kalınmayarak o şini aşmak yolunda başlamış bir yarışı ifade eder. 16. Divan edebiyatındaki Osmanlı toplumunda maddi ve manevi kültürü meydana getiren her meslekten yaratıcı kişinin biyografik künye yaziciliğin temel alan türü daha çok, şair merkezli bir hüviyete sahiptir. Bu parçalarda boş birakilan yerlere sırasıyla aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir? A) nazire-tezkire 8) tehzil-hamse C) nazire-hamse D) tehzil-vakayiname E) tehzil-tezkire

SÖZCÜKTE ANL 10 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "gelmek” sözcü- ğü, verilen açıklamaya uygun kullanılmamıştır? A) Ulaşmak, varmak: Gurbetten gelmişim yorgunum hancı. B) Belli bir süreyi doldurmak: Vakit kuşluğu aşmış, öğleye geliyordu. C) Çıkmak, yönelmek: Merak etme, ondan kimseye kötülük gelmez. A D) Katılmak, eklenmek: Türkçede ekler kelimelerin sonuna gelir. E) Görünmek, sanılmak: Birazcık üşütmeye gelmi- yor, hemen hastalanıyor. n 14. Aş cü mi (A) D E)

ale- den ğını ece üzik halı. den ste, de Palme Yayıncılık (1) Can Yücel "Başka türlü bir şey bu benim istediğim..." der- ken memleket aşkını en saf hâliyle ele alıyor. (II) "Burası gibi değil gideceğim memleket..." diyerek hem biraz olsun uzak- laşmak istiyor sorunlardan hem de gidip gitmeme arasında bocalıyor. (II) "Denizi ayrı deniz, havası ayrı hava..." diyerek de son noktayı koyuyor: Gidecek ama gideceği yer başkalan- nın gittiği gibi Anadolu'nun dışı değil. (IV) O her zaman "Va- siyet şiirinde olduğu gibi Datça'da ebedi uykusuna yatmayı istediğini söylüyordu. (V) Kim bilir şimdi Datça'nın badem ağaçlı gölgeliğinde denizi ve memleketi için neler düşünü- yordur neler... 1. Birinci cümlede farklı türden zamirler kullanılmıştır. II. İkinci cümlede “burası” sözcüğü adlaşmış bir işaret sıfatı- dir. III. Üçüncü cümlede belgisiz zamire örnek verilmiştir. IV. Dördüncü cümlede "o" sözcüğü kişi zamiri olarak kullanıl- mıştır. V. Beşinci cümlede soru zamiri kullanılmıştır. Numaralandırılmış yargıların hangisi yanlıştır? B) II C) III D) IV A) I E) V

(Çocuk, hayallari için yaşayan ve bu hayallerini paylaş- maktan hoşlanan bir varlıktır. (1) kendince çizdiği bir diyarda dünyalar kurar ve onları kendince şekillendirir. (III) Ancak çocuğa göre yazılan eserlerde hayallere yer verme konusunda ölçüyü kaçırmamak, mümkün oldu- ğunca dengeli yol izlemek gereklidir. (IV) Her ne kadar çocuk gerçek dünyanın sınırlarını zaman zaman zorlasa bile gerçeklik ve yaşadıkları ile elde ettiklerinden yola çı- kan çocuğun bu yönü şikde özellikle dikkate alınması gereken bir özelliktir. (V) Hayal ve duygular çocukların yaşantı sınırlarını aşmalı, mümkünse bu unsurlarla olay- lar arasında güçlü bir bağlantı kurulmalıdır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) I ve III d D) II ve V B) I ve IV (E) IV ve V C) II ve III

6. Ben başı sonu belli kurgulara inanan bir yazar değilim. Insanlar. Gogol'un izindeyi görünce daha çok edebiyata yükleneceğimi sandilar galiba. Gogol'un benim için önemi, "Biraz da Rus soytanlarını görelim, yetti Fransız soytardari diyen ilk adam olması. Ik dela ülkesinin gerçek sorunlarını kitaplaştırdı. Ben de onun yolunu izlemeye çalıştım. Zaten çocukluğumdan bari bir kitabs alir okur, ikinci cildini kendi kafamda yazardım. Benim için sonras: önemlidir. Bu parçanın yazarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Başlığında "Gogol" ismine de yer verdiği bir eser yazmıştır. B) Ülke meseleleriyle ilgilenen bir yazardır. C) Eserlerini klasik bir kurguya dayandırmak yerine çıkış noktasından sonraki adimi önemser. D) Eserlerinin tümünde bir yazardan hareket etmeye özen gösterir. E) Gogol'u toplum sorunlannı önemsediği için beğenmektedir.