Yapısına Göre Cümleler Soruları

JTK SAMPIYON YAYINLAR Yayin, bas-mn, ak-in, ok-in vb. ALIŞTIRMA 7 Bir sanat olsaydı hayatı sevmek, daha çok öğrenmek için can atardı belki de insanoğlu. Farkına varabilse belki de uğraşt ğı tüm şeylerin boş ve gereksiz olduğunu anlayabilirdi. Tek bir şarkının değil de birçok melodinin tınıları gibi kulağa hoş gelen her şeyi daha iyi algılamaz mıydı sizce? Ya gökkuşağının tüm renklerini daha ayrıntılı görmez miydi? Sanat, yalnızca görmek değildir ki aynı zamanda derinliğiyle de titreyebilmektir âdeta Bu parçadaki altı çizili söz öbeklerinde ortak olarak kulla- nılan ekler aşağıdakilerden hangisidir? A) Tamlayan eki, çokluk eki, tamlanan eki B) İsimden isim yapım eki, çokluk eki, iyelik eki C) Tamlama ekleri, ek fiil, çokluk eki D) Ek fiil, durum eki, ilgi eki X E) Durum eki, iyelik eki, çokluk eki Her ço On ya Bu a anlar Bu dersin konularını ve videolu çözümlerini, yandaki karekodu okutarak dijital ortamda görüntüleyebilirsiniz. 0440

15. (1) Her gün çeşitli motorlu araçların yol açtığı kaza haberlerini okuyoruz. (II) Oysa otomotiv sektörü: araçlara uzun zamandır sürüş güvenliğini arttırmak, yaşamları kurtarmak için çeşitli destek ekipmanlan yerleştiriyor. (III) Bu sürüş desteklerinin hepsi insan hatasına bağlı kazaları önlemek için. (IV) Trafik ka- zalarının %90'ı insan hatası nedeniyle yaşanıyor. (V) Kazalardan en fazla etkilenenlerse bisikletliler. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümle, yapıca girişik birleşik cümledir. B) II. cümle, yapıca bağımsız sıralı cümledir. III. cümle, anlamca olumlu bir isim cümlesidi D) IV. cümle, kural bir fiil cümlesidir. E) V. cümle, yapıca birleşik bir isim cümlesidir. & 22 KAT OBR

32. Parmağımıza bol gelen yüksüklerle, iğneli iğnesiz, dikişli dikişsiz nice oyunlar uydurur; dikiş aletlerini kaybedeceği- mizden korkan annemizden ne azarlar işitirdik. Bu cümlenin özellikleri aşağıdaki seçeneklerin hangi- sinde doğru olarak verilmiştir? A) Olumlu - kurallı - isim - birleşik B) Olumsuz - kurallı - fiil - bağlı Qlumlu - devrik - fiil - bağlı D) Olumlu - kurallı - fiil - sıralı E) Olumsuz - devrik - fiil- birleşik

16. 1) Ahmet Hamdi, Tanpınar'ın pek çok türde yapıtı vardır. (II) Şiirlerinde "Muşiki, duygu ve hayal ön plandadır. (III) Şiirlerini sade bir dille yazmıştır. (IV) Bütün şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır. (V) Roman ve öykülerinde ise psi- kolojik yön önemli yer tutar. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi- sinde bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

TYT/Türkçe 19. Gazeteci: (1) Bilim insanı: - Amerika'da da yeni başladı ama bütün dünya bu çalışmalarım üzerinde uğraşıyor. Kullanılmaya başla- nıldığı yerler var, biraz da nanoteknolojinin gelişimine paralel olarak ilerliyor. Esasında nanoteknoloji yeni bir saha değil, eskiden beri olan bir saha. Romalılara kadar gidiyor fakat nanoteknoloji diye onu yeni tanımladık. Gazeteci: (11) Bilim insanı: - ---- Bence başlangıçta programları etkili yapmak için yurt dışı programlarının faydası vardı. Ama sonuçta taşıma su ile değirmen dönmez. Türkiye'nin kendi dok- tora ve yüksek lisans eğitimini yerine oturtması ve Tür- kiye'deki insanlara cazip hâle getirmesi gerekir. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) (1) Yazdığınız makalelerde ortaya koyduğunuz dü- şüncelerin etkileri görülüyor mu? (II) Yurt dışında eğitim almak bilimsel anlamda size neler kazandırdı? B) (1) Yaptığınız buluşlar ilk olarak hangi amaçlar için kullanıldı? (II) Ülkemiz dışında yaşanan bilimsel gelişmeleri yakından takip ediyor musunuz? (1) Geliştirdiğiniz uygulamaların tıp dünyasına akta- rumına başlandı mı? (II) Yurt dışında yüksek eğitim almayla ilgili düşün- celeriniz nelerdir? D) (1) Ortaya koyduğunuz çalışmaların dünyada yan- www kıları nasıl oldu? brogat (II) Farklı ülkelerdeki bilim eğitimiyle ülkemizdekini kıyaslayabilir misiniz? endemik- E) (1) Türkiye'de yürüttüğünüz bilimsel faaliyetleri baş- ka yerlerde de başlattınız mı? 20. (1) gü m ol: (II) Yurt dışında eğitim görmek isteyenlere hangi tavsiyelerde bulunmak istersiniz? gu la Ta a abr E

3. Hizmet edecek yerde, hizmet ettiren devlet ne kadar korkunç- insanıyüceltecek yerde bayağılaştıran sanat da o kadar sa; korkunçtur. Subiey imp Bu cümlede kaç isim kullanılmıştır? em lidsinsxiQ 1simsins nys C) 7 B) 6 A) 5 stauyuxo (A 81ea0E) D) 8 D)

38-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Yazmak, yalnız başına yapılan tuhaf bir iştir. Bir- romanın ilk sayfalarını yazarken cesaretinizin kinldığı anlar olur. Her geçen gün, yanlış bir yolda ilerlediğiniz izlenimine kapilirsiniz. Ve o anlarda geriye dönüp farklı bir yola sapmak eğiliminin cazibesine kendinizi kaptırırsınız. Oysa bu ayartmaya gönül indirmemeniz ve yola kaldığınız yerden devam etmeniz gerekir. Bu durum arabanın direksiyonunda olmaya benzer; kış ortasinda, geceleyin, buzlu bir yolda görüş mesafenizi yitirmiş gibisinizdir. Başka seçeneğiniz de yoktur çünkü geriye dönemezsiniz. Kendi kendinize sonunda daha sağlam bir yere varacağınızı söyleyerek yola devam etmeniz gerekir. 38. Bu parçada yazar aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemektedir? A) Yazma sürecindeki endişelere boyun eğmemek gerektiğini B) Roman yazmada derin bir kültür birikiminin şart olduğunu C) Hayatın her alanında zarardan dönmenin insanı kâra ulaştıracağını D) Insanın, tek başına kaldığında daha iyi yazdığını E) Yazarlık serüveninde cesur olamayanların silinip gittiğini 39. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Tavsiye niteliğinde cümlele B) Savunulan düşünceyi belirgin kilrhak cin benzerlikten yararlanma C) II. çoğul kişiye hitap eden anlatin D) Deyim Tanık gösterme yöntemi AVNIS 40. Bu parçadan yola çıkılarak "bir yazar'la ilgili aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? Al Yazmaya başladığında cesaretini kaybedebileceğine B) Yazma sürecini tek başına sürdürdüğüne C) Kendini sorguladığı dönemler geçirebileceğine D) Tek bir edebi türe saplanmasının yanlış olduğuna E) Kararlı olması gerektiğine

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde üslupla ilgili bilgiye yer verilmiştir? AY Derginin eylül sayısındaki yazıda Ömer Seyfettin, "Türkiye haricindeki Türk edebiyatı"na dikkat çekiyor. B) Güvercinler Gittiğinde edebiyatta kadın dilini arayan yazarların yoluna ışık tutacak yetkinlikte bir dile sahip. Nick Hornby, Türkçeye çevrilen son kitabı Komik Kız'da umulmadık bir olay örgüsüne çağırıyor bizi. Hikâye, büyük hayallerin, bütün hayatı kökünden değiştirecek tutkuların başrolde olduğu bir anlatıya imza atıyor. E) Yazar, romanında insanın ve dünyanın izini sürüyor, bunu yaparken ister istemez "ben" çıkıyor karşısına

3. 4 Çevirmenliğin bütünüyle öğrenimle kazanılabilecek bir beceri olduğuna inanmıyorum. Şairlik ya da yazarlık ne denli öğretilebilirse gerçek çevirmenlik de o denli öğreti- lebilir. Çevirmen; şair ve yazardan farklı olarak yazın ala- nının örneklerini, iletişim kurallarını, anadilini bilmenin yanı sıra çevirisini yapacağı dili de iyi bir şekilde bilmelidir. Bu, çevirmene temel birikimini, bilgi donanımını sağlar belki. Ötesi, yazın çevirmeninin becerisine bağlıdır. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? Göster Kendini test-9 AL Çevirmenliğin sadece yeteneğe bağlı olduğu B) Gevirmenin her iki dili de incelikleriyle bilmesi gerektiği C) Çevirmenliğin, yazarlıktan ve şairlikten daha çok uğraş gerektirdiği D Cevirmenliğin, doğuştan gelen yeteneklerin öğrenimle işlenmesi sonucu oluştuğu Eceviri yapıtların yeni bir sanat yapıtı sayılması gerektiği M

B) üslup oluşturmayı düşünüyorsunuz C) Yazarken hem bugüne hitap edecek hem de yarına kala- cak bir metin üretmeye çalışıyorsunuz D) Hayatta olup bitenlere kendi bakış açınızla yorumlar getirip sıradanlıktan kurtuluyorsunuz E) Sizin baktığınız yerden görünenler, artık sadece sizin değil, okurun da dünyasına hitap ediyor 14. Bu tür yaklaşımlar, şiiri daraltır ve zorlar. Bence şiiri zorlama- si gereken tek unsur dildir ve şiir çözümlemesinde dilin çağır- dığı kadar kurama gidilmelidir. Bir kuramla yola çıkıldığında şi- irin değil, kuramın konuştuğu ve konuşturulduğu kanısındayım. Böyle olduğunda ise bir şiirin yüceltilmesi de olumsuzluklarının ortaya konması da kolaylaşır. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakiler- den hangisi getirilmelidir? A) Şi eleştirisinin adamakıllı güç hatta çok kere imkânsız ol- duğunu göz ardı etmemek lazım. B Şiir çözümlemesinde ve yorumunda tek bir eleştiri kuramı- nın çok da işlevsel olmadığı kanısındayım. Şiir eleştirisinin objektif ve evrensel kriterler esas alınarak yapılması gerekir. Her şiir eleştirisi aynı zamanda eleştirmenin dünya görüşü- nün bir yansımasıdır. E Bütünüyle özgün bir şiir yoktur, düşüncesi kendi içinde bir çelişkiyi barındırır. 2-B 3-C 4-C 5-D 6-C 7-A Sınıflandırılmış Paragraf Sory Rani 8-A ÖZDEBİR YAYINLARI 9-D

D. (1) Amerikalı çok sayıda müzisyen, şarkıcı ve söz ya- zannın edebiyat dünyasına giriş yaptığını ve bu dün- yada tutunarak üretmeye devam ettiğini görüyoruz. (II) Örneğin, punk rock kraliçesi olarak kabul edilen Patti Smith, yeni yayımlanan beşinci kitabı Maymun Yılı ile edebî alanda daha anlatacak çok hikâyesi ol- duğunu gösterenlerden biri. (III) Roman ve hikâye gibi dallarda eser verenler arasında folk müzik sa- natçısı Woody Guthrie, rockçı Nick Cave, şair müzis- yenlerden Leonard Cohen sayılabilir. (IV) Dünya ve yaşam hakkında söyleyecek sözü olan bu isimler, meramlarını müzik dışında farklı yollar aracılığıyla da ifade etmeyi seçiyorlar. (V) Adını müzikle duyurmuş sanatçıların yaşama bakışları hakkında daha derinlikli bilgiler edinme avantajı sağlamış oluyorlar. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisin- den sonra "Milyonlara seslenen sanatçıların değişik anlatım yollarını denemeleri, hiç kuşku yok ki takipçi- leri için büyük bir kazanım." cümlesi getirilebilir? A) I B) II C) III D) IV E) V

8. Atasözlerinin çoğunluğu anonimdir. Kim tarafından veya hangi devirde söylendiği bilinmez. Ancak bazılarının han- gi devirde ortaya çıktığı tahmin edilebilir. Şöyle ki Osmanlı Devleti'nin çöküş yıllarında yaşanan ahlaksızlığı, korkaklığı, rüşveti ve kötü davranışları vurgulayan "----" atasözünün hangi devirde olduğunu tahmin etmek zor değildir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki atasözlerinden. hangisi getirilemez? A) Devletin mali deniz, yemeyen domuz. B) At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şan kalıy C) Yağmur yağarken küpünü doldurmaya bak. D) Erkekliğin onda dokuzu kaçmaktır. E) Akçası ak olanın yüzünün karasına bakma. ASYONEL YAYINLARI 11.

Test 13 6. (1) Sanatçı, köy ve köylü sorunlarını insanın yü- reğine işleyecek duyarlıkla yazdı. (II) Daha sonra köyünden kalkıp yurt dışına göç eden insanları öykülerine konu etti. (III) Köylülerin ileri bir üretim tarzındaki çelişkilerini etkili bir biçimde dile getirdi. (IV) Onların uyum sorunlarını anlatırken sürük- deleyici anlatımdan ve gerçekçi yaklaşımdan uzak kalmamaya çalıştı. (V) Kentlileşemeyen köylülerin dramatik durumu roman ve öykülerinde en sarsıcı biçimde yer aldı. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han- gisi kanıtlanabilirlik açısından diğerlerinden farklıdır? A) I B) II CÜMLE C) III D) IV E) V

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde verilmek istenen düşünceyi, parantez içindeki atasözü açıklamaz? A) İçin için büyüyen bu nefretin patlayacağı belliydi. (Kaynayan kazan kapak tutmaz.) B) Kolay kolay saklayamayacağın bu suçu işlemeyi göze aldığına göre hazırlığını yapmışsındır. (Mina- reyi çalan kılıfını hazırlar.) C) insan, önemli durumlarda güvendiği akıllı insanların düşüncesini sormalı. (Akıl akıldan üstündür.) D) Daha önceki hatam bana pahalıya mal olduğundan bu işte çok temkinli olmalıyım. (Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer.) E) Bu işi de yardım almadan yapayım dedim ama işi elime yüzüme bulaştırınca zor duruma düştüm. (Sü- rüden ayrılanı kurt kapar.)

26. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi hem içerik hem üslupla ilgili bir yargı içermektedir? AY B) II C) DY IV E) Anadolu, dünyadaki biyolojik çeşitliliğe daha çok bitki türleri ile katkı sağlıyor. II. Topraklarımızdaki bitki zenginliği Avrupa'daki ile kıyaslandığında arada ciddi bir fark olduğu ortaya çıkıyor. Bu iki cümlenin anlamca doğru bir biçimde birleştiril- miş hâli aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? A) Avrupa'nın birçok önemli bölgesine kıyasla zengin bitki örtüsü ve biyo çeşitliliğe sahip Anadolu toprakları insanlığa büyük olanaklar sunmaktadır. B Zengin bitki zenginliğine sahip olan Anadolu'nun, bi- yolojik çeşitliliğe Avrupa'yla karşılaştırdığımızda daha fazla faydası olduğu görülmektedir. metin yayınları C) Anadolu'nun özellikle bitki türlerindeki zenginliği Avrupa'nın çoğu bölgesinden daha fazla olduğu için Anadolu önemli bir toprak parçası kabul edilmektedir. D) Bitki örtülerinin çeşitliliği üzerine yapılan araştırmalar incelendiğinde Anadolu'nun Avrupa'dan daha avantajlı olduğu anlaşılmaktadır. E) Aralarında büyük farklılıklar olmamasına rağmen Aña- dolu özellikle bitki örtüsündeki zenginlik bakımından Avrupa'dan ayrılmaktadır. B D) E) 28. 11

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikilemeyi oluş- turan sözcükler arasında farklı bir anlam ilgisi vardır? A) Küçüklü büyüklü tepeler yeşil alan hâline getiril- mişti. B) Onunla aşağı yukarı on yıldır aynı işte çalışıyoruz. C) Sen gittikten sonra evde dirlik düzenlik kalmadı. D) Varını yoğunu bu işe harcadığını herkes biliyordu. E) Kasabaya gide gele kasaba çocukları gibi olmuş- sun.