Deyimler ve Atasözleri Soruları
Lise Türkçe
Deyimler ve Atasözleri12. İnsanların iyisini, kötüsünü seçebilen kimseye insan sarrafı
I
denir. Unutulan, ismi anılmayan kişilerin adı batmıştır.
Alnının akıyla ün kazanan şahısların adının çıktığı
söylenir. Kendisi yok olduktan sonra da adı anılan kişilerin
adının kaldığı bilinir. Pek yavaş olarak ve kesintili
IV
iş görenler için ağır aksak tabiri kullanılır.
V
z
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi yanlış
kullanılmıştır?
AI
B) 11
C) IH
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Deyimler ve Atasözleri11.
9. Nasrettin Hoca'ya bir gün sormuşlar:
Hocam, sen bilgili adamsın. Şimdi bir küp al-
tin bulsan ne yaparsın? Hoca, gülümseyerek ce-
vap verir:
Vallahi komşular, küpü alıp hanıma götürü-
rüm; altını ise atarım.
Komşular, beklemedikleri bu cevap karşısında şa-
şırırlar ve tekrar sorarlar:
Hocam, sen esas değerli olanı atıyor, çok de-
ğersiz bir şeyi tercih ediyorsun, neden böyle?
Hoca, gayet sakin cevap verir:
Benim hanım, aylardır, turşu kuracağım, bana
küp getir diye başımın etini yiyor; altın maltın
istediği yok.
Buradaki öykünün içerdiği mesaj ile aşağıdaki
atasözlerinden hangisinin mesajien
yakındır?
A) Değirmen iki taştan, muhabbet iki baştan.
B) Tarlada izin olsun, harmanda yüzün olsun.
C) Harman döven öküzün ağzı bağlanmaz.
D) Ak akçe, kara gün içindir.
E) Buğday başak verince orak pahaya çıkar.
Lise Türkçe
Deyimler ve AtasözleriÇE TESTI
A
an kısmına işaretleyiniz.
3.
Aşağıdakilerin hangisinde verilen yargı, ayraç
içindeki atasözüyle uyuşmamaktadır?
B
A) Aslında niteliksiz olan bir şeye ne yapılsa de-
ğişmez. (Eşek, kulağı kesilmekle küheylan ol-
maz.)
B) Kişi yaşlandığında olgunlaşmayıp akılsız kal-
mışsa çocukça işler yapar. (Akil yaşta değil,
baştadır.)
C) insan tek başına yaşayamaz, konuşup görüş-
mek için arkadaş arar. (Can canın yoldaşıdır.)
D) Birçok kimse için felakete yol açan bir olay,
bazı insanları ilgilendirmez. (Dünyayı sel bassa
ördeğe viz gelir.)
E) Sürekli olarak iş değiştiren bir kimse başarı ka-
zanamaz. (Yuvarlanan taş yosun tutmaz.)
U AKADEMIK
Lise Türkçe
Deyimler ve Atasözleriarpek anla
14. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde mecazli bir soyleys
yoktur?
pecinden
A Bir baş soğan, bir kazanı kokutur.
almayacak.
prum
ar vardi.
B) Yuvarlanan taş yosun tutmaz.
C) Çok konuşan çok yanılır.
D) Acı patlıcanı kırağı çalmaz.
E) Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur.
geniştim
3.
naisinde
15
Asağıdakilerin hangisi
Lise Türkçe
Deyimler ve Atasözleri6 içinde bulunduğumuz durumu çoğu kez en iyi halk
deyişleriyle anlatabiliriz. Bir işin gizli kalmış, kötü ve
aksak yanıyla, kuşkulu bir durumla karşılaştığımızda
altından çapanoğlu çıktı deriz. Umduğumuzu ele
1
geçiremediğimizde ise avucumuzu yalarız. Birine küçük
de olsa faydamız dokunduğunda bir baltaya sap olmaktan
mutluluk duyarız. Keyifli bir haber alıp çok sevindiğimizde
ağzımız kulaklarımıza yarır. Çok yorulup dermansız
I
kaldığımızda ise ayaklarımıza kara su jner.
Bu parçada numaralanmis sözlerden hangisi yanlış
kullanılmıştır?
BIL
DAV
E) Y
A) 1
Lise Türkçe
Deyimler ve AtasözleriTürkçe
21. "Ayak sürümek" deyimi, verilen bir işi ağirdan almak
1
veya gönderilen yere isteği ile gitmemek; "ayağını kay
dırmak" deyimi, bir yolunu bulup birini isinden veya gö-
11
revinden uzaklaştırmak anlamına gelir. "Ayak diremek"
deyimi de bir düşünceyi, bir davranışı sonuna kadar sür-
dürmek, kendi tutumundan şaşmamak anlamındadır.
"Ayakları üstünde durmak" deyimi, baskasinin yardımı
IV
na ihtiyaç duymadan güclü bir biçimde sorunları çözebi-
lecek durumda olmak anlamına gelirken "ayakları
yerden kesmek” deyimi ise çok sevinmek anlamındadır.
V
Bu parçada numaralanmış deyimlerden hangisi yan-
lış açıklanmıştır?
ANI
B) !!
g) III
DAV
E) V
Lise Türkçe
Deyimler ve AtasözleriDeyim - Atasözleri - ikilemeler
ÜNİTE
SÖZCÜKTE ANLAM
4.
1.
Deyim
Açıklama
1 Gemi aziya almak
Inandirici olmayan oya -
layıcı sözler söylemek
Çok kurnazca hazırlan-
Il Maval okuma
mis hile
III. Alicengiz oyunu
Gün görmüş, aldatılma-
Si Zor
IV. Matrak geçmek Azgınlaşıp söz dinlemez
duruma gelmek
V. Kaçın kurasi
Yukarıda bazı deyimler ve bunların karşısında da açıkla-
malar verilmiştir.
bombed
Buna göre bu eşleştirmede hangi deyimin açıklaması
verilmemiştir? nes IM
A) I
B) 11
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Deyimler ve AtasözleriB
b
A
6.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde parantez içindeki
ifadenin anlamını karşılayan bir söz kullanılmamıştır?
A) Gemi aziya almış bir anlatımla başarır olmaya
çalışmanın bir faydası yoktur. (üslubunu kontrol
edememek)
B) Her nitelikte okura şapka çıkarttıran bir yazarla karşı
karşıyaydık. (herkesin beğenisini kazanmak)
C) Günümüzdeki yazarların moda tutumlarından biri de
hayata yakınma gözlükleriyle bakmasıdır. (yaşama
karşı sitem duyma)
D) Bir atımlık barutu olan bir yazardan kalıcı olmayı
beklemek doğru değildir
. (yazacağı çok az şey olmak)
Aktualitenin rüzgârina kapılan bir sanatçı olduğu için
edebiyatımızda etkili olamadı. (güncelliğin güdümünde
kalma)
UcDört
Bes
4
Lise Türkçe
Deyimler ve AtasözleriEri
Sorunun özünde
11. Saptama ya da yakınma neyi değiştirir ki? Türkçemizin bir
atasözü bu durumu çok iyi yansıtır: ----
yatan çağ dışı bakış açısını değiştirmek gerek. Anadil öğ.
retiminin okuma-yazma becerisi kazandırmadan öte, bu
beceriyi bir okuma alışkanlığına dönüştürme etkinliği ol
duğunda anlaşmamız gerek her şeyden önce. Anadil öğ
retiminde kullanılan ders kitaplarını, çocuğun ve gencin
dünyasını kuşatmayan "resmi ideolojinin kemikleşmiş kay-
ramlarını" bir yana birakarak onlara okumayı sevdirtecek
çağdaş ürünlerle yeniden hazırlamalıyız. Yoksa yakınmay-
la, saptamayla bir çözüm getiremeyiz soruna.
Bu parçada boş bırakılan yere özellikle parçanın son
cümlesini dikkate alırsak aşağıdaki atasözlerinden
hangisini getirmemiz en uygundur?
A) Görünen köy kılavuz istemez
B) Bal bal demekle ağız tatlanmaz
es Güneş balçıkla sıvanmaz
Dy Minareyi çalan kılıfını uydurur
B Armut dibine düşer
Lise Türkçe
Deyimler ve Atasözleri3.
bi
1. Atasözlerini temsilf sözler diye tanımlayanlar ve mecazı ata-
sözlerinin ayrılmaz niteliği sayanlar vardır. Her ne kadar ata-
sözlerimizin çoğu temsilî ve mecazi ise de temsili ve mecazi
olmayan atasözlerimiz de az değildir.
1. Sirkesini sarmısağını sayan paçayı yiyemez.
II.
Mum dibine işık vermez.
III. Damlaya damlaya göl olur.
D Bugünkü işini yarına bırakma.
V. Akıllı düşman akılsız dosttan hayırlıdır.
Bu parçaya göre yukarıdaki atasözlerinden hangileri
mecazlı değildir?
A) I ve III
B) I ve IV
c) N ve IV
D) III ve V
E) V ve V
Lise Türkçe
Deyimler ve Atasözleri4.
"01" yapıtında topladığı liriklerinde ağırlığını koyan, bize
(çapa attıran gece, Nilay Özer'in şiirlerinde çözümlemesini
istemediği bir gizemdir; insanın kendi biricikliğiyle kalakal-
dığı, korktuğu, sevindiği, gündüzün yapaylığından kurtul-
duğu anlamı örten şiir, düşünceyi gizleyen dildir gece.
Bu cümledeki altı çizili bölümle anlatılmak istenen
nedir?
At Đilin değişik olanaklarından yararlanmak
B) Okuyucunun yaratıcılığını devreye sokmak
C) Araştırmaya yönlendirmek
D Farklı biçimler geliştirmek
Et Daha çok okumayı sağlamak
Lise Türkçe
Deyimler ve Atasözleriparks
TÜRKÇE TESTİ
A
ayrılan kısmına işaretleyiniz.
e 45 dakikadır.
3.
er ba-
demik
eyerli
deniz
1. Ateş düştüğü yeri yakar.
D
II. Demir tavında dövülür.
III. Işleyen demir ışıldar.
E
IV. Kaçan balik büyük olur. --- -A
V. kediden doğan fare tutar.
lliköy
ar Ku-
aç bin
yük-
ayvan
Ayrı-
Aşağıdaki atasözlerinden hangisi yukarıda numa-
ralanmış atasözlerinden herhangi biriyle anlamca
eslestirilemez?
amac
p bir
aftan
ağlar.
4
Kel ölür, sırma saçlı olur; kör ölür, badem gözlü
olur.
Ağaca bakan keçinin dala çıkan oğlağı olur.
C) Harman yel ile, düğün el ile.
ngisi
dir?
DEI, elin eşeğini türkü çağırarak arar.
E) V.
Basamak Yayınları
Yuvarlanan taş yosun tutmaz.
emli
ger-
4.
'un,
Çağımızda sosyal medya, belki de internetten sonra
1
II
ki en önemli buluştur. Birçok avantajına rağmen in-
arak
nin,
ģin-
sanlar bu alandaki yolculuklarının henüz başında. Bir-
Lise Türkçe
Deyimler ve AtasözleriYAYIN DENİZİ
3. Kafasındaki büyük düşünceler kabina sığmıyor,
onu ikide bir böyle dalgınlaştırıyordu. Türk ulusu-
nun on yedi kişiyle dağa çıkan bir kümeden büyük
bir hakanlık yarattığını atalar anlata anlata bitiremi-
yorlardı.
Bu cümledeki altı çizili sözü anlamca karşılaya-
bilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde
vardır?
A) Bir hakan gibi kurula kurula kurumuş et yiyen,
yaşı yirmiyi bulmamış bir delikanlıyı süzüyordu.
B) Bükülmez bir bileği, her saldırıyı karşılayan
usta bir kılıç kullanışı vardı ki dilden dile dolaşı-
yordu.
Dünya ona dar gelmiş, uçsuz bucaksız ovalar
önünde uzayıp giderken elindekilerle yetinmek
istememişti.
D) Sinirlerine hâkim olamayıp taşkın davranışlar-
da bulunan konak sahibinin yüzünü utanç kap-
lamıştı.
E) Benim atımı geçen atın ardından gitmemeye,
kimsenin bayrağı altında boyun eğmemeye ant
içtim.
Lise Türkçe
Deyimler ve AtasözleriAşağıdaki cümlelerin hangisinde parantez içindeki
ifadenin anlamını karşılayan bir söz kullanılmamıştır?
A) Gemi azıya almış bir anlatımla başarılı olmaya
çalışmanın bir faydası yoktur. (üslubunu kontrol
edememek)
B) Her nitelikte okura şapka çıkarttıran bir yazarla karşı
karşıyaydık. (herkesin beğenisini kazanmak)
Günümüzdeki yazarların moda tutumlarından biri de
hayata yakınma gözlükleriyle bakmasıdır. (yaşama
karşı sitem duyma)
D) Bir atımlık barutu olan bir yazardan kalıcı olmayı
beklemek doğru değildir. (yazacağı çok az şey olmak)
E) Aktüalitenin rüzgârına kapılan bir sanatçı olduğu için
edebiyatımızda etkili olamadı. (güncelliğin güdümünde
kalma)
Lise Türkçe
Deyimler ve AtasözleriB
B
Türkçe
B
TÜRKÇE TES
1.
Bu testte 40 soru vardır.
Cevaplarinizi, cevap kağıdının Türkçe Testi Için aynia
1.
3.
Atasözleri genelde kısa ve özlü yapıda, bir veya iki
cümleden oluşur. Daha uzunları da vardır fakat bun-
ların sayıları son derece azdır. Kesin ve açık bir an-
latima sahip olan atasözleri, aynı zamanda anlam
zenginliği olan, Oğüt verici söz gruplarıdır.
Aşağıdakilerden hangisi bir atasözü değildir?
A Mallı zenginden, evlatlı zengin iyidir.
B) Abdal düğünden, çocuk oyundan usanmaz.
C Horozu çok olan köyün sabahı geç olur. V
D El ile gelen düğün, bayram. %
EY Aşağı tükürsem sakal, yukarı tükürsem biyik.
MUBA YAYINLARI
2.
Aşağıdaki yargılardan hangisi kanıtlanabilirlik
Lise Türkçe
Deyimler ve Atasözleriek
leri
19. Annemin gergin olmadığı bir vakit, ---- camı benim kırdığımı
söyleyeceğim.
Cümlenin akışına göre cümlede boş bırakılan yere aşağı-
daki deyimlerden hangisi getirilemez?
ağı-
A punduna getirip
B) dengine getirip
C) fırsatını
bekleyip
D) bin dereden su getirip
E) zamanı kollayıp
6