Masal Türü ve Genel Özellikleri Soruları

2. Masallardaki kişilerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yan- iştir? A) İnsanlar gibi gerçekçi; peri, cin, dev gibi olağanüstü varlıklardan oluşabilir. B) Masalda kişilerdeki nitelikler sürekli değişir; olaylar ilerledikçe iyiler kötü, kötüler de iyi olabilir. C) lyiler masalın sonunda mutlaka kazanır, kötüler de her zaman kaybeder. D) Masal kişileri, iyilik-kötülük, doğruluk-haksızlık, alçak gönüllülük-kibir... gibi zıt durumları temsil eder. E) Kişilerin özel isimleri yoktur, daha çok sahip oldukları niteliklerle masalda yer alırlar.

Masal 5. Bir varmış, bir yokmuş. Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, develer tellal iken pireler berber iken ben annemin beşiğini tingir mingir sallar iken uzak ülkelerin birinde ihtiyar bir çiftçi ve üç kızı yaşarmış. Bir gün yaşlı çiftçi hastalanıp ölmüş ve üç kızı üç gün üç gece durmadan ağlamışlar. Ama yapacak bir şey yokmuş. Zavallı kızlar yokluk içinde kalakalmışlar. Bir gece en küçük kız rüyasında bahçedeki fesleğen ağacının dibinde dokuz küp altın olduğunu görmüş. İlk önce kız buna aldırmamış ama üç gece üst üste aynı rüyayı görünce kardeşlerine durumu anlatmış. Hemen gidip fesleğen ağacının dibini kazmışlar ve gerçekten de dokuz küp altın olduğunu görmüşler. 1. Döşeme bölümü bulunmaktadır. II. Olayın geçtiği yer bellidir. III. Olağanüstü olaya yer verilmiştir. Yukarıdaki parça ile ilgili olarak numaralanmış yar- gilardan hangileri söylenemez? B) Yalnız II A) Yalnız I D) I ve III E) II ve III C) I ve II

Hay dedim, huy dedim; bu ne pişmez şey dedim. Bir iken iki olduk, üç iken dört olduk; anan soylu baban boylu derken kırk olduk; kırkımız kırk ateş yaktık.Kırk gündür kaynatırım kaynamaz. Baktım ki olacak gibi değil, sofaya konacak gibi değil, eğil dağlar eğil dedik; onumuz su cekti; onumuz un, odun çekti. Haydan gele- ni huya sattık; unu, bulguru suya kattık. Suyu kazana, kazanı yeniden ocağa attık; vay ne kaynattık, ne kay- nattık. Bu parça masalın hangi bölümünden alınmış ola- bilir? A) Döşeme B) Serim Düğüm D) Çözüm E) Dilek

Aşağıdakilerden hangisi masalın işlevlerinden biri olamaz? A) Kültürü kuşaktan kuşağa aktarmak B) Öğretmek ve eğitmek C) Millî ve dini motifleri benimsetmek D) Poplumun aksayan yönlerini yansıtmak E) Eğlendirerek okuyucuya iyi zaman geçirtmek

6. Masalla ilgili bir araştırma yapan öğrencinin aşağı- dakilerden hangisine ulaşması beklenemez? B A) Masallar halk dilinde anlatılarak oluşan sözlü edebi- yat ürünleridir. B) Türk edebiyatındaki en ünlü sanatsal masal örneği "Keloğlan" masallarıdır. C) Anonim masallar, söyleyeni belli olmayan; toplu- mun değer yargılarını, anlayışını, kültürünü yansı- tan ürünlerdir. D) Masallarda tüm insanları ilgilendiren evrensel değerler ve konular anlatılır. E) Masallar, özellikle çocuklara hitap eden eğitsel içe- rikli metinler olduğu için akıcı bir anlatıma sahiptir.

a. Bilinen en eski masal örnekleri kahramanları genellikle hayvanlar olan..................dır. b. Doğudaki ilk masal örnekleri ise Hint edebiyatındaki Pançatantra ile....................n kaleme aldığı çeviri yoluyla Türkçeye kazandırılan..............dir. C. Türk halk edebiyatının sözlü ürünleri içinde "masal" karşılığı............ Türk şiirinde kullanılan ölçüler................ d. e. Savaş, kahramanlık, yiğitlik gibi konuları işleyen şiirlere..........denir.

den alındığı söylenebilir? mış. 8. Aşağıdakilerden hangisinin bir masalın dilek bölümün- A) Bir ülkede, bir padişahın dünyalar güzeli bir kızı var- B) Bir memleketin birinde Sülün kız derler, bir kız varmış. Ne kimsenin bir tüyüne dokunur ne de yerdeki karınca- yı incitirmiş ama Allah kalbine göre vermemiş. C) Batan güneşin son ışıkları bu soğuk hücreye girdi ve hem iyinin hem de kötünün üzerine düştü. D) Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, cinler cirit oynarken eski hamam içinde... A R A M E) Gayrı karardı köz, tükendi söz; gökten üç elma daha düştü; anasız kuzulara kol kanat olanların başına...

6. Kederli kederli yerinden kalkmış. Düşünceli düşünceli yola koyulmuş. Ne olursa olsun üçüncü limonu bir su kenarında kesmeye karar vermiş. Böylece epey zaman yol almış, nihayet bir şehre yaklaşmış. Şehre girme- den yol kenarında ağaçlıklı bir bahçe görmüş. Bahçenin ortasında kocaman bir havuz varmış. Etrafta da kimse- cikler yokmuş. Gidip havuzun kenarına oturmuş. Elleri titreye titreye üçüncü limonu çıkarıp kesmiş. Bu sefer, içinden, evvelkilerden daha güzel, ayın on dördü gibi bir kız çıkmış, başlamış "Su, su!" demeye. Şehzade hemen onu tutup havuzun içine atmış. Bol suya kavuşan Limon Kız, kana kana içmiş, doya doya yıkanmış; şen kahka- halar atmaya başlamış. Bu parçadan, masal türüyle ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisine ulaşılabilir? A) Eğitici nitelik taşır. B) Evrensel bir türdür, tüm insanlığa seslenir. C) Döşeme, serim, düğüm, çözüm, dilek bölümlerinden oluşur. D) Edebiyatın en eski türlerindendir. E) Olağanüstü olaylar içerir. 9. akika G T K C E N öğretide 10.

2. Aşağıdaki tabloda boş bırakılan yerlere masalların bölümlerine göre doldurunuz. Döşeme Tekerleme bölümüdür. Kahraman tanıtılır. Konu verilir. URK DILI VE EDEBIYATI Kahramanın başından geçen olaylar anlatılır. Okuyucunun merak duygusu ortaya çıkartılır. Olay sonuca bağlanır. İyiler kazanır, kötüler kaybeder. İyiler ödüllendirilir, Kötüler cezalan- dınlır. İyi dileklerle masal biter. Masal iyi dilek bildiren kaliplaşmış sözlerle sonlandırılır. plus ise yazınız.

pot e 8. Eleştirmen ve edebiyat tarihçisi bir bakıma aynı kaderi pay- laşırlar. Eleştirmen de edebiyat tarihçisi de aynı görevi yük- lenmiştir. Her ikisinin de yapıt ve sanatçı hakkındaki değer yargısı gerçek bir temele dayanmalıdır. Onlar salt nesnel ger- çekleri dile getirmelidir. Aksine tarafsızlıktan uzaklaşırlarsa, yanlış düşüncelere saparlarsa kendilerine yüklenen "eleştiri- cilik görevini ihmal etmiş olurlar. Eleştireyim derken eleştiri- len konumuna düşerler. Bunun için ----. Bu parça, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden han- gisiyle tamamlanabilir? A) kötümserlik bir kenara bırakılarak yapıta ve sanatçıya iyim- ser biçimde yaklaşılmalıdır B) Kişisel duygularını bir kenara bırakarak yapıta ve sanatçı- ya bu şekilde yaklaşmalıdırlar C) nesnellik ve öznellik dengesini iyi koruyabilmeleri gerekir D) tarih ve edebiyatın etkileşim içinde olması kaçınılmazdır E) bu tarz ön yargılarla bir yere varılamayacağı bilinmelidir

. (1) Masallarda yer ve zaman belirsizdir. (II) Olaylar, hayalî mekânlarda ve belirsiz geçmiş zamanda geçer. (III) Olay- ların anlatımında duyulan geçmiş zaman kipi (-di) kulla- nılır. (IV) Kahramanlar genellikle devler, periler, cinler, padişahlar, prensler vb. kişilerdir. (V) Masalların sonunda iyiler ödüllendirilirken kötüler cezalandırılır. Masalların özelliği ile ilgili olan bu parçadaki numara- lanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

1 Tekerlemenin yer aldığı bölümdür. Bu bölümle birlikte dinleyicinin dikkati anlatılacak olan masala çekilmiş olunur. 20) Yukarıda bahsedilen masal bölümü hangisidir? A) Döşeme erim C) Öğüt D) Dilek E) Tekerleme Bir cokak gitmisler, öbür sokağa varmışlar; ondan çıkıp

4. Evin içinde garip şeyler dönüyordu. Görünüşte her zamanki gibi idi sesler, çağırışlar, yemek zamanları hatta yüzler. Keşke bütün eşyalar yer değiştirmiş olsaydı da bu her şeyin her zamanki yerindeliğine bile karşı gelen hava olmasaydı. İnsan beklerdi o zaman masaların, bardakların, iskemlelerin yerlerinde yer et- mesini. Hayır, her şey yerli yerinde idi. Küçük kardeşim sabahleyin aynı saatte uyanıyor. Çay aynı dakikada kaynıyor, küçüğün tabağı- na konacak ekmeğin kokusu yatakta burnuna geliyordu. Sobanın başında geçen küçük, kendi hâlinde sabahımız aynı idi. Bu metin aşağıdakilerin hangisinden alın- mış olabilir? A) Fıkra C) Masal E) Hikâye B) Biyografi D) Fabl

29. "Hep bir kukla olmaktan bezdim! Diğer insanlar gibi benim de bir insan olma zamanım geldi artık!" dedi Pinokyo. Peri sakindi. "Bu olanaksız değil. Eğer bunu hak edersen sen de bir insan olabilirsin." Pinokyo çoşkuyla, "Gerçek mi?" diye sordu. "İnsan olmak, insanlığı heybemde taşımak, hak ede- bilmek için ne yapmalıyım?" -9- "Çok kolay!" "Kolay mı?" "Tabii. İşe iyi bir çocuk olmakla başlayabilirsin." Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Diyalog tekniği C) Olağanüstülük E) İmge B) Geriye dönüş tekniği D) Somutlama Diğer sayfaya geçiniz.

"Belime bir hamam peştamalı bağlayıp çakımı bulmak için karpuzun içine girdim. Çok büyük ve kalaba- lık bir şehir gördüm orada. O şehrin çarşısına gittim. Aşçı dükkânında bir dinar verdim, biraz çorba satın aldım ve içmeye başladım. Çorba o kadar lezzetliydi ki kâsesini bile yaladım. Kâseyi o kadar yaladım ki inceldi, inceldi neredeyse delinecekti." 8. Aşağıdakilerden hangisi bu metnin bir masaldan alındığını gösteren unsurlardan biri değil- dir? A) Anlaşılır bir dil kullanılması B) Belirsiz mekân C) Belirsiz zaman D) Olağanüstü olay E) Olağanüstü kahraman

- Ahlakı esas alır ve - Nazım şeklinde yazılır. hangi je - Olaylar ve kahramanlar üstülü zemr e ilgili bu cümleler doğru olur? "Masal" zel10xxrywb1amr0j0490 zemrwz0j0490 A) D-Y-Y B) D-Y-D C)Y-D-Y (Y) olarak değerlendirildiğinde sıralam. D) Y-D-D z0j0490