Paragrafın Yapısı Soruları
Lise Türkçe
Paragrafın YapısıALES
26. - 28. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
Tiyatronun usta isimlerinden Genco Erkal'ın
Türkiye'nin ilk tek kişilik oyunu olan Bir Delinin
Hatıra Defteri adlı eseri, ilk defa 1965 yılında
sahnelenmiştir. Erkal, o sıralar 27 yaşındadır
ve İstanbul Üniversitesi Psikoloji Bölümünü
bitirmek üzeredir. Dolayısıyla sadece tiyatral
anlamda değil psikolojik olarak da çok yakın-
dır hatıra defteri tutan deliye. Sahneye çıkıp
tek kişilik bir oyun sergilemenin başlı başına
delilik sayıldığı o günlerde Erkal, performan-
sıyla tüm tabuları yıkmış ve oldukça başarılı
bir şekilde performansını tamamlamıştır. Dün-
yadaki tüm haksızlıkları gören, isyan eden ve
kabul etmeyen; kendine özel, şiirsel bir dünya
yaratıp oraya sığınan deliyi herkese tanıtma-
yı başarmıştır. Genco Erkal 1969 ve 1993'te
aynı oyunu farklı dekor ve yorumlarla tekrar-
sergilese de 2014 yılındaki sahnesi onun için
bambaşkadır: "Oyundaki deli ile olan dostlu-
ğumuzun, kardeşliğimizin 50. yılı! Ben, 50 yıl
sonra bugün onu yeniden canlandırıyorum
ki bu durum çok az kişiye nasip olur, tadını
çıkarıyorum. Aslına bakarsanız ben kendimi
hâlâ 27 yaşında görüyorum ama 77 yıl yaşa-
mış bir 27 yaş! Geçmişteki üç ayrı yorumun
sentezini yaparak, onları aşarak, bu sefer
bilge bir deliye dönüşerek genç arkadaşımı
selamlıyorum. Her ne kadar muzip, kendisi ve
dünyayla dalga geçen biri olsa da her zaman
yalnız, kırgın ve hüzünlü olan arkadaşıma ku-
cak açıyorum."
1
N
E
V
2019 1. SINA
26. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istene
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yaşadıklarından ders çıkararak günü şekillend
rebilen
B) Birikim ve deneyimle enerjisini birleştirebilen
CDKendisini hâlâ genç ve enerji dolu görebilen
D) Aklı ve kalbinin isteklerini bir araya getirebilen
E) Geçmiş dönemleri yeniden canlandırabilen
MOBIDIIME
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısımandir
elki de
e sıkı bir
e
nikler.
açtan
a edebi
ele
ülen
l bir
min
E) VI
11 (1) Kendisinin doğal şekillenişi ve haritasının dışında,
kişiliğimizin, yaşamımızın izlerini de taşır yüzlerimiz. (II) Belki
de bu nedenle, tertemiz, kusursuz yüzü, kafası olanlardan
pek hikâye çıkacağına inanmam. (III) Yaşadıysanız hasar
olacaktır, kesik olacaktır, nasıl yıllar yaşanmışlığın emaresi
çizgiler bırakıyorsa... (IV) Şurasından, burasından hasar
almış, dikiş izleri olan kafaları ya da yüzünde derin bir
kesiğin, arkası kesilememiş sivilcelerin izlerini taşıyanlar
ilgimi çeker benim. (V) Onlar sanki her türlü kazadan,
sorundan uzak hijyenik bir fanus içinde yaşamışlar gibidir.
Bu parçada anlam ve anlatım bütünlüğü sağlanması için
numaralanmış cümlelerden hangileri yer değiştirmelidir?
A) Il ve III
B11 ve IV
C) III ve IV
D) II e V
E) IN ve V
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısı11.
Anadolu'da yemekten sonra alleler, akrabalar,
dostlar bir evde kadınlı erkekli toplanırlardı.
Bu toplantıya her alle "kahve sepetini" alarak gl-
derdi.
III. Akşam yemeğinden sonra gidilen "tandır kahve-
si" toplantıları günümüzde kimi yörelerde devam
ediyor.
IV. Kahveler pişirilir, içilir; sohbetler edilirdi.
Tandır çevresinde bir daire oluşuturulur, kapaklı
sepetler açılır, ortadaki tandır ateşine cezveler
sürülürdü.
A) I. ile II.
B) II. lle III.
D) III. ile V.
C) II. lle IV.
EXIV. ile V.
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısı1. Çünkü kanatların üzerindeki hava basıncı azalır.
altındaki hava basıncıysa artar.
OF
Uçakların kanatlarının üst yüzeyi kavisliyken alt
yüzeyi düzdür.
Bunun sonucunda havanın bir bölümü kanatların
üzerinden, bir bölümü de altından geçer.
IM Uçağın uçabilmesi için gerekli olan kaldırma kuy-
veti bölünen bu havanın kanadın ucunda aynı
anda birleşmesiyle ortaya çıkar.
Bu yapı kanatların üzerinden geçen havanın
daha hızlı, altından geçen havanınsa daha
yavaş yolmasını sağlar.
VI. Uçak ilerlemeye başladığında kanatlar, içinden
geçtiği havayı böler.
VIC Böylelikle de kaldırma kuvveti oluşur ve uçak yu-
karı doğru itilir.
Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluş-
turulduğunda sondan ikinci cümle hangisi olur?
D) VI
B) III
C) V
E) VII
H
69
Lise Türkçe
Paragrafın YapısıUyumazsam çok kötü olacaktı; hemen uyumalı idim. Bu-
nun için de uykuya en elverişli durum ve şartları gözet-
mem gerekti: Midemi gözeterek sol yanıma uzanmış ve
heyecanımı yatıştıracak bir konu aramaya başlamıştım.
Çok geçmeden kalbimin de sol yanda olduğunu hatırla-
dım, sağa döndüm. Bedenim böyle daha rahattı ama ka-
famda bir eksiklik var gibiydi. Kafam, gözlüğünü unutmuş
biri iyice miyop, öteki iyice hipermetrop bir çift göz gibi
utangaç bir panik içindeydi... Ve kafam kendi kendini zor-
ladı, sebebi buldu: Sol yana yatarken çevirdiği film kop-
muştu. Ekledi: Film bir tabiat manzarası idi ve bu benim
eski bir yöntemimdi. Uykunun altın olduğu askerlik günle-
rinde onun sayesinde pek iyi sonuçlar elde etmiştim; on
dakikalık molalarda bile mişıl mışıl uyurdum. Rastgele bir
yere şöyle uzanıverir; doğduğum kasabayı, bu kasabada-
ki kocaman çınarlı tepeyi düşünür, ovanın bu tepeden gö-
rünüşünü düşünür, böylece de sinirlerim gevşemiş, rahat
ve sakin dalar giderdim. Bu bir kanundu; çünkü her dene-
nişinde aynı sonucu verirdi. Ama işte şimdi iflas ediyordu,
işe yaramıyordu.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yok-
tur?
A) Benzetme
C) iç konuşma
E) Örneklendirme
B) Ikileme
D) Niteleyici söz
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısı1. Balasagunlu Yusuf'un dokuz yüzyıl önce kaleme aldığı
Kutadgu Bilig, insanların hem bu dünyada hem de öteki
dünyada mutlak mutluluğa ulaşabilmelerinin yolunu
eşsiz bir rehber. Güç, saadet, akıl ve inanç temeli üzerine
kurulmuş nasihatlerden oluşan kitap, insanın ve devletin
varlığının doğruya ve iyiliğe yönelmesini - güçlü sesiyle
günümüzde de geçerliliğini koruyor.
———-
A) çizen - içeren
B) bilen - uygun gören
C) gösteren - telkin eden
D) gözleyen - tavsiye eden
E) tutan - isteyen
‒‒‒‒
Bu cümlelerde boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangileri sırasıyla getirilmelidir?
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısıu
a
-
K
T
1
A
DENEME SINAVI - 6
7. .
Dünyanın bilinen en eski ve en büyük tapınak
yerleşkesi Göbekli Tepe'nin kazı alanı Şanlıur-
fa'ya 18 kilometredir.
Kazı alanında üç ayrı katman bulunmaktadır.
Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru
bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Kazı alanında üç ayrı katmanı olan ve dünyanın
en eski ve en büyük tapınak yerleşkesi kabul edi-
len Göbekli Tepe'nin kazı alanı Şanlıurfa'ya yak-
laşık 18 kilometredir.
B) Üç farklı tabakadan oluşan ve yeryüzünün bili-
nen en eski ve en büyük tapınaklarından biri olan
Göbekli Tepe'nin Şanlıurfa merkezine yakınlığı
18 kilometredir.
C) Dünyanın bilinen en eski ve en büyük yerleşkesi
Göbekli Tepe'nin Şanlıurfa'ya 18 kilometre uzak-
likta üç farklı katmanı olan kazı alanı vardır.
D) Kazı alanında üç farklı katmanı olan ve yeryüzü-
nün bilinen en eski ve en büyük tapınak yerleş-
kesi Göbekli Tepe'nin kazı alanı Şanlıurfa'ya 18
kilometredir.
E) Xeryüzünün bilinen en eski ve 18 kilometre uzun-
luğundaki en büyük tapınak yerleşkesi Göbekli
Tepe'nin birden fazla farklı katmandan oluşan
kazı alanı bulunmaktadır.
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısıanlatımıyla okuru - - - - yazar, her za-
man kendine zamanın ötesinde yer bulabilir
-- --
Bu cümlede boş bırakılan yerlere anlam
bütünlüğünün sağlanması için sırasıyla
aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) Sıkıcı - bezdiren
B) Sarsıcı - sürükleyen
C) Gizemli - tek yönlü düşündüren
D) Durağan - göz ardı eden
Lise Türkçe
Paragrafın YapısıYEDIIKLIM
ağacının
adaklarını
deceklerini.
klerden di-
bir yıldız kı-
ulu hakana.
um diyarına.
ar yeni yurt-
öktanrı dedi
şağıdakiler-
8 t
mebi (O
B) Soru ve cevaplarla okurun ilgisi canlı tutulmuştur.
C Bilimsel gerçekler hikayeleştilerek anlatılmıştır.
(D) Sayısal verilerden faydanılmıştır.
LEX Parça konuşma havası içerisinde aktarılmıştır.
Beni nasıl bu kadar iyi tanıyorsun?
Keşke seni ne kadar sevdiğimi bilseydin Vasya, o
zaman bunu soramazdın...Evet!
Doğru, haklısın Arkadiy, bunu bilmiyorum çünkü...
Çünkü beni neden bu kadar sevdiğini bilmiyorum!
Ya Arkadiy, bu sevginle beni öldürebileceğini bili-
yor musun? Biliyor musun, özellikle de yatağa uza-
nıp seni düşündüğümde(çünkü uykudan önce hep
seni düşünürüm) kaç kez gözyaşlarına boğuldum,
yüreğim çarpıp durdu, çünkü, çünkü... İşte çünkü,
beni öyle seviyorsun ki, bense yüreğimi hiçbir su-
retle hafifletemiyorum, sana nasıl teşekkür edece-
ğimi bilemiyorum...
Yukarıdaki parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez?
A) Karşılıklı konuşmalara yer verilmiştir.
B) Anlamca tamamlanmamış cümleler vardır.
C) Pişmanlık belirten ifadeler vardır.
D) Benzetmelere yer verilmişticX
E) Asıl soru cümlelerine yer verilmiştir.
YEDIIKLIM
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısır-
1-
k
37
www.sorubankasi.net
21. (Gönüller sultanı Mevlâna, düşünce ve kültür tarihi-
mizin önemli abidevi şahsiyetlerindendir. (II) Insanlığa
verdiği eserler ile tasavvuf düşüncesinin yerleşmesinde
ve yayılmasında önemli bir rolü olmuştur. (III) Mevlâna
gerek yaşamı sırasında gerekse ölümünden sonra pek
çok kişi ve topluluğu fikirleriyle etkilemiş büyük bir İslam
düşünürüdür. (IV) Asırlarca değişik milletleri aynı değer-
ler etrafında oluşturdukları İslam kültürü ve medeniyetini
yoğuran asli ve en önemli unsurlardan birini -tasavvuf dü-
şüncesi- temel almıştır. (V) Mevlâna, düşünce yapısıyla
evrenselliğin sınırlarını zorlayarak her dönemde söz sa-
hibi olmayı başarabilmiş Türk düşünce ve kültür tarihinin
ulvi şahsiyetlerindendir.
Mevlâna'nın anlatıldığı bu parçadaki numaralanmış
cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) I. cümlede, önemi ve değeri çok olan bir kimlik oldu-
ğundan bahsedilmiştir.
B) II cümlede, tasavvuf tarzını genişletmek için yazınsal
dünyayı araç olarak kullandığı söylenmiştir.
C) III. cümlede, hem bireysel hem toplumsal olarak birçok
insanı düşünüş sistemiyle etkilediği belirtilmiştir.
D) IV. cümlede, Islam'da ana ögelerden biri olan tasavvuf
düşüncesinin ortaya çıkmasını sağladığı dile getirilmiş-
tir.
E) V. cümlede, fikirleriyle dünyaya hitap eden bir konuma
geldiği belirtilmiştir.
Lise Türkçe
Paragrafın YapısıAFTA
7.
I. Yabancı bir dilin kolaylığı, zorluğu ve öğrenme
süreleri; ilgili dili öğrenen kişinin ana diline, ana
dilinin öğrenmek istediği dile olan yakınlığına, di
öğrenme gerekçesine, motivasyonuna, öğrenme
yöntemine, öğrenme ortamına ve bildiği diğer
yabancı dillere göre değişiklik göstermektedir.
hususuna net bir cevap verebilmek için öncelikle br
Dünyadaki dillerin ne kadar sürede öğrenilebilece
sıfır noktasına ihtiyaç duyulmaktadır.
Dö
II. ABD Yabancı Hizmet Enstitüsü (Foreign Service
Institute) Dil Eğitim Merkezi, İngilizceyi referans
alarak (sıfır noktası kabul ederek) diğer dillerin
zorlukları ve öğrenme süreleri üzerine bir araştırma
yaparak yayımlamış durumda.
III. Dillerin öğrenme sürelerinin 575 saat (24 hafta) ile
2.200 (88 hafta) saat arasında değiştiği görülüyor.
Türkçe, ana dili İngilizce olanlar için 4. kategoride
yani 44 haftada (1.100 saat) öğrenilebilecek diller
arasında.
IV. Ancak Türkiye'de Türkiye burslusu öğrencilerin
140 saatlik akademik Türkçe ile destekleniyor
olması, Yunus Emre Enstitülerinde ve üniversitelerde
Türkçe öğretimini desteklemek amacıyla
gerçekleştirilen ders dışı etkinlikler ve konuşma
kulüpleri, yabancılara Türkçe öğretiminde en az
1.000 saate ihtiyaç duyulduğunu da göstermektedir.
V. Bu ders dışı etkinlikler ve konuşma kulüpleri göz
önüne alındığında Türkiye'nin Türkçe öğretimi
konusunda son yıllarda çok büyük tecrübeler
edindiğini söyleyebiliriz. Bu tecrübeler çerçevesinde
Türkçe referans alınarak (sıfır noktası seçilerek)
diğer dilleri konuşanların (yabancı dilleri ve lehçeleri)
Türkçeyi öğrenme süreleri/süreçleri konusunda bir
araştırma yapılarak net bir harita yayımlanabilir.
Yukarıda numaralanmış metinlerden hangisinin
sonuna düşüncenin akışına göre "Türkçenin öğretimi
üzerine yapılan çalışmalar dikkate alındığında Türkiye
burslusu uluslararası öğrencilerin üniversite eğitimlerinin
temeli olan Türkçeyi öğrenmeleri için belirlenen 960
saatle, Yunus Emre Enstitüsü kurslarında C1 seviyesini
tamamlamak için gerekli olan 750 saatle -öğrencilerin ana
dilleri dikkate alınmadığında- Türkçenin 3. kategoride yer
alması gerektiği düşünülebilir." cümlesi getirilmelidir?
A) I
B) II
O
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısı1. (1) Ağaçlar, doğanın muhteşem parçaları olması
dolayısıyla bize en çok eşlik eden canlılardır. (II) Doğal
varlık olarak kazandırdığı onca güzelliğin yanında ağaçlar
bizim her konuda işimize yarar. (III) Ancak modern hayatın
içerisindeki koşuşturmada ağaçlara yeteri kadar önem
verip onları korumasak da insanların varlığını
sürdürebilmesi için ağaçlara ihtiyacı vardır. (IV) Tarih
boyunca çeşitli ağaç dalları birleştirilerek yapılan araç
gereçlerle başlayan bu birlikteliğimiz, daha sonraları
mutfak araç gereçlerinden tutun pek çok alanda araç
üretilmesi için farklı ağaçlardan çeşitli şekillerde
sürmüştür. (V) Günümüzde mutfak tezgâhlarının
yapımında "yoğunlaştırılmış ahşap denen, kimyasal veya
fiziksel işlem görmüş ağaç levhaları kullanılır. (VI) Bu
levhalar, tabakaların birbirine tutturulması söz konusu
olduğunda yapıştırılma işlemini sağlamadan yoğunluğu ve
sertliği önemli derecede artırmaktadır.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf
numaralanmis cümlelerin hangisiyle başlar?
C) IV
D) V
A) II
ByIll
E) VI
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısıe
10. Yokuşun başında tekrar durdu ve etrafına baktı. Sonbahar
gecesi; siyah ve çok cilalı bir camın arkasında gibi,
dağınık ve insanın içine kadar işleyen ışıklarıyla her türlü
değişme ihtimalinin dışında parlıyordu. Uzakta deniz koyu
kül rengi parıltıdan bir çizgi olmuştu. Onun ötesinde karşı
yakanın puslu yol fenerleri, yıldızları andıran bir
durgunlukla sadece etrafındaki hayatı değil; küçük gece
çıtırtılarıyla tek tük kuş ve böcek sesleriyle, dal
hışırtılarıyla beraber doğayı da aydınlatıyordu.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine
başvurulmamıştır?
A) Betimlemeye
B) Benzetmeye
C) Kişileştirmeye
D) İşitsel ayrıntılara
E) Görselliğe
FloDac
Lise Türkçe
Paragrafın Yapısı3.
1. Ayrıca emekli olmak, birçok kişinin psikolojik anlamda "Ben
bir işe yaramam.", "İhtiyarladım artık." gibi çöküntüler yaşa-
masına neden olabiliyor.
H. Uzun süreli çalışma hayatı sonrasında bireyde çöküntü ya-
ratan bu durumdan uzaklaşmak da sunulan yeni iş imkân-
ları sayesinde kolaylaşıyor.
III. Erken yaşta emekli olmuş ve düşünmesi gereken bir aile-
si, okutması gereken çocukları olan birinin emeklilik maaşı
bunlara yetmeyebiliyor.
V. Bu araştırmalar neticesinde yapılabilecek birçok iş, herhan-
gi bir sağlık sorunu yoksa emeklilere yeniden gelir elde etme
fırsatı sunuyor.
V. Bu yüzden çoğu insan, hayatındaki bu etkenleri ileri ya-
şında da sağlıklı bir şekilde devam ettirmek için ek gelir
sağlayacak işler araştırıyor.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluş-
turacak şekilde sıralandığında hangisi baştan üçüncü
cümle olur?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Paragrafın YapısıSTELL
Test 4
3.
-Bir insanı, bir eseri, bir konuyu doğru ve yanlış yanlarını bulup
göstermek amacıyla inceleme işi olarak tanımlansa bile günlük
yaşantımızda sadece kötülemek amaçlı bir anlama indirgiyoruz
eleştiriyi. Doğru yanları göstermenin de bir tür eleştiri olduğunu
göz ardı ediyoruz. Ama en çok da "inceleme işi" kısmını es ge-
çiyoruz. Evet, bir tür otopsidir eleştiri. Bir eserin tamamını veya
bir parçasını ele alıp incelemektir. Bazen mikroskop altında bü-
yüterek... Bazen çok yakından bakınca görüntünün bulanıklaş-
tığı ve bütünü kapsayamadığı bilgisiyle geriye çekilerek... Ba-
zen metni yazan eli unutup yazıya odaklanmak, yazarın sesini
değil yazının sözünü dinlemektir. Ama kimi zaman metni, yaza-
rin diğer eserlerini, bakış açısını, hayatını, yaşadığı dönemi veya
toplumu ele alarak değerlendirmektir. Kâh zamansız ve mekân-
sızdır metin kâh yetim. Her eser kendi özelliklerine göre değer-
lendirilir ve her değerlendiren kendi bakış açısıyla yorumlar. O
zaman ikinci soru da şu olmalı sanırım: ---
Bu parçanın başına ve sonuna getirilebilecek soru cümlele-
ri aşağıdakilerin hangisinde verilenler olmalıdır?
Ülkemizde eleştiri neden bir kişiyi ya da yapıtı yerden ye-
re vurmak olarak algılanıyor? - Öznel eleştiri yazarın kendi
dünyasını reddettiği bir eleştiri yöntemi olmaz mı?
B) Bugün eleştirinin yetersizliğinden yakınan yazarlar, eleştiril-
diklerinde bu durumdan rahatsız olmuyorlar mı? - Herkes
kendi eleştiri yöntemini yetiştiği ülkenin kültürel ortamında
mi edinir?
C) Bir yapıtın özünü anlamadan onu ön yargılı biçimde ele al-
mak gerçek anlamda eleştiri midir? - Bir yapıtla ilgili herhan-
gi bir görüş belirten herkes eleştirmen midir?
D) Sorumlu bir eleştirmenin ele aldığı yapıtı ayrıntılı biçimde in-
celemesi gerekmez mi? - Her yıl yayımlanan onca kitabın
doğru bir şekilde değerlendirilmesi nasıl beklenebilir?
E) Yayın dünyasının en ünlü eleştirmenlerinin ortaya koyduğu
ürünler bile yapıtların iyi yönlerini ortaya koymaktan uzak
değil mi? - Yazarın eleştirilme kaygısı duymadan usta işi bir
eser vermesi düşünülebilir mi?
Lise Türkçe
Paragrafın YapısıBir insana empati duymak demek, o insanın sahip olduğu duy-
gu ve düşüncelerin aynısına sahip olmak demektir. Karşımızda-
ki kişiye sempati duyuyorsak onunla birlikte acı çekeriz ya da se-
viniriz. Empati kurduğumuzda ise karşımızdakinin duygu ve dü-
şüncelerini anlamak esastır. Kendimizi sempati duyduğumuz ki-
şinin yerine koymamız ve onu anlamamız şart değildir, sempa-
tide taraf olmak esastır. Empati kurduğumuzda ise karşımızdaki
kişiyle aynı duyguları ve görüşleri paylaşmamız gerekmez, sade-
ce onun duygularını ve düşüncelerini anlamaya çalışırız. Bir in-
sanı anlamak başka şeydir, ona hak vermek başka bir şey.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi vardır?
A) Öykülerne
1.
B) örneklendirme
D) Tartışma
C) Tanık gösterme
E) Karşılaştırma
MUXOS