Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Soruları

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerarlığını
na dek
bilin-
Eir.
şatan
sevgi
sevgi
ku-
8. (1) Internet ile etkileşimli bir iletişim süreci doğmuş-
tur. (II) Geleneksel medyadaki yansıma gecikmeleri
ve okurdan tepki alamama sorunlarına karşı internet
ortamında okurdan anlık tepkiler alabilme olanağı bu-
lunmaktadır. (III) Çünkü internet kullanıcısı, bilgisayar
ekranında okuduğu yazının tepkisini, herhangi bir ma-
teryale ihtiyaç duymadan web sayfasındaki ilgili yere
tıklayarak anında iletebilmektedir. (IV) Bu kolay ve
çok basit bir şekilde kitleden yanıt alabilme; internet
kullanıcısının görüşlerini, deneyimlerini, gördüklerini
aktarabilme olanağını doğurmuş ve etkileşimli bir ileti-
şim süreci oluşturmuştur. (V) Teknolojideki gelişmeler
hızını kaybetmezse bu karşılıklı iletişim ve etkileşimin
yakın gelecekte edebiyat ve sanat hayatımıza önemli
katkılar sağlayacağını düşünüyorum.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin-
de "tahmin söz konusudur?
A) I
B) I
C) III
D) IV
E) V

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerTYT/ Türkçe
27. Yazı karakterleri, pazarlama elemanları içerisinde en
önde gelen dizayn araçlarından biridir. Hem
akademisyenler hem de uygulamacılar, yazı karakteri
tasarımının bütünleşik iletişim çalışmalarında önemli bir
görsel araç olduğunu kabul etmektedir. Araştırmalar
gösteriyor ki yazı karakterleri, reklamı yapılan
markaların algılanmasına, hafızada tutulmasına ve
anlaşılmasına doğrudan etki etmektedir. Bu dizaynlar
hitap ettikleri kişilerin markayı yenilikçi, güçlü, sıcak vb.
şekilde algılamasında etkilidir. Bu sebepten seçilen yazı
karakteri ürün veya markayla ilgili beklentileri
karşılamalıdır. Bu durum, firmanın finansal
performansına dahi etki edebilmektedir. Fakat genelde
yazı karakterlerinin bütün etkilerine rağmen önemi
yeterince anlaşılamamıştır.
Bu parçadan "yazı karakterleri"yle ilgili
aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
Şirketlerin gelirlerini etkilediği
Marka veya ürünün içeriğine göre belirlendiği
Göze hitap eden bir etkileşim oluşturduğu
Müşterinin markaya yönelik bakış açısını
şekillendirdiği
of Ma
Markanın tanınıp hatırlanmasında rol oynadığı
28) Sos
Sos
Psi
ORDREDEYOUU
ba

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerE-6/B
Gecekondu yıkımı filmlerinde karşılaşılan "metropole sığınan
taşralı" tipi, adaletsiz düzene başkaldıran bir kahraman gibi tas-
vir edilmektedir. 1970'lerin siyasal itiraz ikliminin etkili olduğu bu
filmlerden sonra, gecekondu afları ve buna bağlı olarak kentsel
arsaların spekülasyon malzemesi olmasıyla 1970'lerin ortasına
denk gelen bir dönemde "Kapıcılar Kralı, Banker Bilo, Muhsin
Bey" filmlerinde görülen girişken taşralı tipler yeni bir taşralı for-
mu olarak ortaya çıkıyor. Asıl dönüm noktası ise Nuri Bilge Cey-
lan filmleri ile yaşanıyor. Anlatım dili açısından "Kasaba" ve "Ma-
yıs Sıkıntısı" filmleri önceki toplumcu-gerçekçi veya realist sine-
ma dilini güçlü bir natüralizmle değiştiriyor. Daha önemlisi ise
yoğun bir imgesel dil var bu filmlerde. Taşra filmlerinde o zama-
na kadar karşımıza çıkan göç, kasabadan kaçış, boğulma, si-
kılma, tekdüzelik gibi temaların----.
X
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşa-
ğıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) taşraya sığınma, ona dönüş, bir sıcaklık veya dostluk arayı-
şi gibi unsurlarla yer değiştirmeye başlaması bu açıdan önem-
lidir
Bilgi çekici bir şekilde sunulmasıyla taşradan gelen kişilerin
gehre bir türlü tutunamaması sıklıkla işlenen konuların ba-
şında geliyor
yeni tiplemelerle sunulması Türk sinemasının gelişimine kat-
kı sunamamıştır
Dizleyici tarafından ilgi görmemesi senarist ve yönetmenleri
yeni arayışlara sevk etmiştir
yerine yalılarda ve köşklerde yaşayan insanların yaşamları-
nın ele alınması izleyici tarafından daha çok beğenilmiştir
Yolunu yitirdiğini ve şaşırdığını hissettiğin zaman ağaçları dü-

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceleral
1
7
r
e
Aile, yetişkinlere ve çocuklara bazı ahlaki ve hukuki
sorumluluklar vermektedir. Günümüzde sosyologlar; aile
kavramının kapsayıcılığı içinde cinsiyet eşitsizliği,
ekonomik ilişkilerdeki değişim, geleneksel aile
yapılarından çekirdek aileye doğru değişim ve giderek
gevşemeye ve parçalanmaya başlayan aile sistemlerini
inceleyerek aile kavramının evrimini araştırmaktadır. Ortak
bir tanımlaması ve üzerinde bir fikir birliği olmasa da aile;
toplumsal ilişkileri düzenleyen, insan için gerekli işlevleri
yerine getiren ve sağlıklı nesillerin devamı için gerekli
görülen toplumsal yapı olarak önemini korumaktadır.
36
Bu parçaya göre toplum bilimcilerin aile kavramının
evrimiyle ilgili olarak
1. Yerleşik birlikteliğin çözülmesi,
II. Birey sayısındaki azalma,
III. Mal paylaşımı konusundaki yeni anlayışlar
maddelerinden hangilerini incelediği söylenebilir?
A) Yalnız I
B) I ve II
C) I ve III
Dyi ve III
Ext. 1l ve Ill

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerhiç
an-
GIG
weni
um.
an-
<?
x ba
eden
33. Okumak; yaşamı kavramanin, bilgi üretiminin, eleştirel düşün
cenin, bireyselleşmenin, bir kimlik edinmenin hemen hemen
tek yoludur. İnsanı gerçeğin her türlüsüne hazırlar. Özellikle
de acıya... Başkalarının acısını bilmek ve sonunda kendisinin
de aynı acıyı yaşayacağını öğrenmek... Hatta yaşayamaya
caklarını yaşama hissi... Bunları ancak okuma yapabilir.
Bu parçada okuma ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangi
sine ulaşılamaz?
A) Insanın hayal gücünü şekillendirdiğine
B) Insanin empati yeteneğini geliştirdiğine
Insanın hayatı anlamasını kolaylaştırdığına
Dy Insana yaşam tecrübesi kazandırdığına
Insani yaşamdaki acılara alıştırdığına

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelerolum-
E) V.
idaki-
Paraf Y
anlamları üzerinde durulmuştur.
E) VI. cümlede fotoğraflarm metni anlamadaki etkisi aktarıl-
miştir.
37. Yaygın bir inanışa göre sanat eserinin değeri, konusunun ye-
niliğinden, zenginliğinden ileri gelir. Oysa bunun hiç de böyle
olmadığını gerçek sanat eserleri açıkça gösteriyor. Aslında
konunun sanatta hiçbir "estetik" değeri yoktur. Burada asıl
önemli olan sanatçının neyi anlattığından çok bunu nasıl an-
lattığıdır.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre,
aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) hatta farklı sanatçılar aynı konuyu bile işleyebilir.
B) çünkü hangi konunun hangi sanatçıya uygun olduğunu
bilemeyiz
C) oysa bazı sanatçılar konunun önemli olduğunu savunabi-
lir
D) bu yüzden konuların işlenişi, sanatçının karakterini yan-
sıtması bakımından önemlidir
E) öyle ki konu seçiminde sadece sanatçı değil, hitap edilen
kitle de önemlidir
113

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler25. Edebiyat ürünlerini kültür tarihinin deposu sayan
anlayış üzerine düşünürken tarih ve edebiyat
araştırmacılarının durumunu tartışmak gerekir.
Aslında her iki yaratıcı çabanın da kazı alanı
ortaktır ve edebî metnin sunduğu geçmişe
ait bulgular üzerinde edebiyatçı da tarihçi de
farklı yöntemlerle çalışarak ortak bir noktada
buluşabilir. Ancak aralarında temel bir fark vardır.
Edebiyatçının kazı çalışmaları, yönünü geleceğe
de çevirebilirken tarihçinin bakışı geçmişle
çerçevelenmiştir.
Bu parçaya göre edebiyat ve tarih
araştırmacıları ile ilgili olarak
I. Kaynakları ortak olsa da yaklaşım ve
yöntemleri arasında belirgin farklılıklar vardır.
H. İnsan ve toplumun bugünü ve geleceğine dair
genel çıkarımlarda bulunurlar.
AIT. Üzerinde çalıştıkları kültür malzemesini
değiştirmeyi amaçlarlar.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız-II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) Ive !!!

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler4. Misyonu bilgi üretmek ve ürettiği bilgiyi demokratikleştirmek
olan akademisyenler, sisteme nitelikli iş gücü yetiştirmeye ve
misyonu her durumda hakikati söylemek ve mevcut düzenin
herkesin lehine olacak şekilde dönüşmesine öncülük etmek
olan entelektüeller, iktidarın veya alternatif iktidarların
sözcülüğünü yapmaya devam ettiği sürece daha yaşanılası
bir dünya için nasıl ümitli olabiliriz?
Aşağıdakilerin hangisi bu cümleye anlamcá en yakındır?
A) Akademisyenlerin ve entelektüellerin görevi politika
yapmak değil kendi alanlarında nitelikli bilgi üretmektir.
B) Anlamlı tarihsel görevi dünyayı insan lehine dönüştürmek
akademi olanlar sistemin devamını sağlayan sonuçlar
entellektueller
üretmemelidir.
C) Hangi meslek grubunda olursanız olun, yapmanız
gereken o alanın çağdaş ölçülerle şekillenmesini
sağlamaktır.
D) Dünyanın daha güzel bir yer olması için iktidarın ve
tahakkümün olmadığı bir dünya tasarımı geliştirmemiz
gerekir.
E) Her meslek sistemle ilişkilidir ve ürettiği sonuçlar
bakımından sistemin devamına yönelik çıktılar verir.

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceleri-
u
it
3
4. SINAV
13. Gelişmiş ülkelerde nüfus artış oranları azdır. Bu
ülkelerde nüfus artış oranları % 0 -1 arasında bu-
lunmaktadır. Genç nüfus bu ülkelerde az olup yaşlı
nüfus artmaktadır. Gelişmiş ülkelerde 65 yaş üstün-
deki nüfus 150 milyondan fazladır. Bu sayı önümüz-
deki yıllarda sürekli artacaktır. Çünkü tüm dünyada
ortalama ömür uzamaktadır. Bu sorun gelişmekte
olan ülkelerde de ileride kesinlikle önemli bir sorun
olacaktır.
KA 45
Bir makaleden alınan bu parçanın anlatımıyla il-
gili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Sayısal verilerden yararlanılmıştır. ✓
B) Ön yargı cümlesine yer verilmiştir.
C) Neden-sonuç ilgisi kurulmuştur.
D) Karşıt anlamlı sözcükler kullanılmıştır.
E) Tahminde bulunulmuştur.

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerTurk Telekom all
TEMATIK
DENEME-3 HR
24. Ne kadar güzel bir mevsimdir ilkbahar... Cemrelerle birlikte
şubat sonuna doğru ilk işaretlerini verir, kışın yapraklarından
soyunan ağaçlarda bir uyanış başlar ve milyonlarca tomur-
cukla donanıverir dallar. Sarılı beyazlı papatyalar, mor ballı-
babalar kaplar her yanı, kuşlar daha bir coşarak öter. En
karamsar gönüllerde bile tatlı bir kıpırtı uyanır, hoş bir heye-
can... Boşuna değildir çoğu aşkın ateşinin ilkbaharla alevle-
nivermesi. Hayatın kendini coşkuyla yenilemesinin dışında
kalabilir mi hiç insan?
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A Karşılaştırma yapılmıştır.
B) Betimleyici ögelere yer verilmiştir.
C) Kanıtlayıcı anlatım hâkimdir.
D) Soru yoluyla düşündürme yoluna gidilmiştir.
E) Kişileştirmelere başvurulmuştur.
<
781 01:52
ľ
O
0

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerEtkinl
yldzır
t
KUMBARAM
İçi dolu kumbaram,
Paralarımı saysam,
Bir, iki, üç, dört,
Içinde var beş liram.
Bes lirayla ne alsam?
Bir simitle bir ayran,
Sonunda bana kalan,
Sadece tek bir liram.
Olsun yine dolacak,
Harçlığım hep olacak.
Ihtiyaçlarım için,
Hep yanımda duracak.
Franlik
11
L sexer
Çocuğun kumbarasında kaç lira
varmış?
Çocuk parası ile neler almış?
Alışverişten sonra çocuğun kaç lirası
kalmış?
Senin kumbaran var mı?
olur?
Sen harçlığınla neler alıyorsun?
Juk var
daha

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşüncelera
7
UV
mw
18. Istanbul 4 Mart 1987'de bir gün sonra düşecek "baharın
müjdesici cemreyi beklerken kara teslim oldu. Saatte 80
kilometreye çıkan rüzgâr, devasa bir kar fırtınası oluştur-
muştu. Çınar ağaçları devriliyor, sokaklar yığılan karlardan
geçilmez hâle geliyordu. Karadeniz'de bir koster battı, iki
denizci kayboldu. Şehrin elektrik ve telefon şebekesi çök-
müştü. Ömerli Barajı'ndaki pompalar da arızalanınca kent
susuz kaldı. İstanbul'un çevre illerle bağlantısı kesilmişti...
Bu parça aşağıdakilerin hangisiyle tamamlanırsa İstan-
bul'da yaşananlar bir olgu olarak özetlenmiş olur?
A) Yaşananların neden bu kadar etkili olduğu anlaşılamadı.
B) İstanbul'da hayat durma noktasına geldi.
C) Istanbullular, yaşanan felâketlerin geçmesini bekledi.
D) Sorunların giderilmesi için çözüm yolları aranmaya baş-
ladı.
İstanbul'un daha öncede böyle felaketler yaşadığı hatır-
landı.
-13
Diğer sayfaya geçiniz.

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler37.-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Çocuk kitabı deyince akla hemen öykü ya da masal geliyor
ama aslında şiir çocuklara çok daha yakın bir tür. Hatırlayın,
çocukluğumuzda söylediğimiz tekerlemeleri, saymacaları,
nasıl da bıkmadan usanmadan tekrarlardık. Ayrıca şiirin kısa
olması, çabucak bir sona bağlanması çekici bir unsur.
Öykünün yaptığı olay anlatımını şiir de yapar ustelik, hem de
bal gibi yapar. Orhan Veli'nin La Fontaine'den yaptığı
çeviriler mesela. Kapakta öyle demiyor ama aslında herkese
hitap eden Büyüklerle Yeniden Nasrettin Hoca adlı kitabım
başka bir örnek. Orada fıkraları günümüze taşıyıp popüler
ögelerle yoğurarak şiir dilinde yeniden anlattım. Kitaplar
vesilesiyle çeşitli okullarda çocuklarla buluştum;
akrabalarımın, arkadaşlarımın çocuklarından yorumlar aldım.
Gördüğüm kadarıyla çocuklar onlara hitap eden şiirleri
tanımakta ve tepki vermekte gecikmiyorlar. Her tür metin için
söylenebilir bu. Sorun yazarların onları değil de anne
babaları, öğretmenleri gözeterek yazmaları. Ama kendi
adıma, çocukların şiirlerimi hemen benimsediklerini, çok
sevdiklerini görmek beni mutlu ediyor.
37. Bu parçadan hareketle
I. Çocuk edebiyatında ihmal edilen bir tür olan şiire
çocukların zihin ve dil dünyası oldukça yatkındır.
II. Şiir biçiminde aktarılacak kurmaca olay metinleri
çocuklar için daha da çekici hâle gelecektir.
III. Çocuk kitabı yazarlarının önceliği yazdıklarını
okuyucularına beğendirmek değil onların
sorumluluğunu alan yetişkinlere beğendirmek
olmaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) Ive II
E) I, II ve III
39.-40. s
(1) Eski is
yer, hiç s
II. Mahm
bu alan,
merkez
Burhar
"Rama
Direkl
(IV) T
görm
kada
C) Yalnız III
()
Ah
ca
gö
39

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerENTRE
11. Öğretmen dersinde halk hikâyeleriyle ilgili bilgi verirken
aşağıdaki gibi birkaç detaya da değinir:
Nazım ve nesir olarak karışık bir yapı gösteren ve
hacim bakımından uzun olmasıyla da diğer halk
anlatılarından kolaylıkla ayrılabilen halk hikâyeleri,
Türk halkının kültür değerlerini bünyesinde toplayan
önemli türlerden birisidir. XVI. yüzyıldan günümüze
gelene kadar toplumun çeşitli kesimlerinin ilgisini
çeken bu metinlerin konusu sevgi ve kahramanlıktır.
Bazen de bu iki konu bir hikâyede birlikte yer
alabilmektedir. Bazı araştırmacılar, Doğu Anadolu
Bölgesi'nde "serküşte", Çukurova'da "bozlak" adı
verilen hikâyeli türküleri de halk hikâyeleri içerisinde
ele almışlardır.
Konu anlatımını bitirdikten sonra öğrencilerden bu
hikâyelere birer örnek vermelerini ister.
Sevda → Ercişli Emrah ile Selvi Han
Engin → Kerem ile Aslı
Nazım → Tahir ile Zühre
Gonca→→Kavuklu ile Pişekâr
n
Kenan →→ Arzu ile Kamber
Buna göre öğrencilerden hangisinin verdiği örnek
yanlıştır?
A) Engin
D) Gonca
B) Kenan
E) Nazım
C) Sevda

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı DüşüncelerAYDIN
21. Kitap; yalnızca bilgi kaynağı, belirli konularda veri toplamak
için araç değil. Kitap; aynı zamanda manevi ve estetik zevk
veren, kişisel gelişimde lokomotif rolünü üstlenerek öğrenme-
yi öğreten, dünyayı tanımamızı sağlayıp hayata bakış açısını
genişleten, beyinde bilgilerin filtrelenmesi mekanizmasını ge-
liştiren, gözden kaçan ayrıntılara dikkat çeken, parlak fikirler
doğuran, empati duygusunu güçlendiren, kendinde bilime, sa-
nata, insanlığa sevgiyi bulunduran besindir. Okuma alışkanlık
hâlini alıp yaşam tarzına dönüşmedikçe bu besinin de önemi
anlaşılamaz.
B/
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Sadece bilgi toplama aracı olmayan kitaplar, aynı zaman-
da estetik ve manevi tatmin sağlar.
B) Kitapların değerinin anlaşılabilmesi, kitap okuma alışkanlı-
ğının kazanılmasına bağlıdır.
C) Dünyayı tanıma ve yaşama bakış açısını genişletmede ki-
taplar, en önemli araçlardandır.
D) Detaylara odaklanmayı sağlayan kitaplar, gözden kaçan
noktalara dikkat çeker.
E) Kitapların, bireylerin kişisel gelişimine katkı sağlayarak öğ-
renme sürecini desteklediği bilinmelidir.

Lise Türkçe
Paragrafta Konu, Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler4.
Göksel Baktagir'i sıradan müzik müşterisi tanımaz,
tanıyanlar musikide "kalite"ye doğru yolculuğa çıkmış
olanlardır mutlaka. Istanbul Sazendeleri Topluluğu ile
daha şimdiden markalaşmış derecede kaliteli müzik
yapıyor ve işin en güzel tarafı, musikide geleneği en
güzel şekilde işleyerek tazeliyor. Eserlerini dinliyorsunuz;
hem geleneğe uygun hem de yeni, bambaşka bir şey
ve en önemlisi ucuz bir meta gibi durmuyor. Pırıl pırıl
eserler, gayet temiz bir yorum, geleneği asrın idrakine
havale edip tazelemenin en güzel örnekleri... Türk
musikisinin yarınlara kendi kimliği ile taşınması bir
gaye ise bu gaye ancak Baktagir gibi sanatçıların eliyle
başarılacaktır.
Bu parçadan söz konusu sanatçı ve müziğine dair,
Geleneği takip ederek onu yeniden yorumlaması
II. Sadece nitelikli dinleyicilerin ondan haberdar olması
III. Türk müziğini geleceğe aktarabilecek olması
özelliklerinden hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız t
D) I ve II
C) Yalnız
E) I, II ve III