Paragrafta Konu-Ana Düşünce Soruları
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceC) III
18.
Zararlı bir alışkanlık yazıp bozmak, bir satır bozuk
oldu mu hemen o yaprağı yırtmak, birkaç yaprak
yırtınca da o defteri kaldırıp almak... Defterde, ka-
lemde çocuk kadar küçük olan "yeni baştan” usulü,
yaş ilerledikçe hayatın her safhasına yayılmaktadır.
Buna biz, "maymun iştahlılık" da deriz. Maymun iş-
tahli, mesela bir atkı örmeye başlar, bitirmeden baş-
ka bir işe geçer; bir kitabı okumaya koyulur, sekiz on
sayfa bile okumadan onu atar, bir diğerine geçer.
Bir şeyi yok etmeden düzeltmeye alışmak da lazım.
Başlanan bir şeye devam etmek ve onu bitirmek,
insan iradesinin başarısıdır. Hayatın her safhasında
başarılı olmak için, insanlığın uzun tecrübeler so-
nunda elde ettiği ilke şudur:
Bu parçanın sonuna aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
BILIM ANAHTARI YAYINLARI
A) Zamanı iyi değerlendirmek ve boş işlerle zaman
harcamamak
VB) İradesiz insanlar, hayatları boyunca bahane
üretir
C) Aynı anda birden fazla alanda başarı gösterme-
ye çalışmak
Dlyi başlamak, iyiye başlamak ve iyi bir yoldan
devam edip onu bitirmek
E) Bir insan her şeyden bir miktar da olsa anlama-
lıdır
20.
dır.
E
varol
lukta
laşm
dön
da
gös
ker
ler
ec
ila
d
E
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce2. Marjinal fayda, bir mal veya hizmet için küçük bir birim tüketim
artışının sağladığı pozitif faydadır. Tüketim artarsa tüketicinin
faydası da artacaktır. Aksi de doğrudur, azalırsa eksilir. Bu neok-
lasik ekonomi kuramının baş varsayımlarından biridir. Bu kulla-
nılarak hangi objenin "ekonomik mal" olduğu tanımlanır: Eğer
marjinal faydası pozitif ise ekonomik bir maldır. İngilizce "mal",
"goods" sözcüğü ile ifade edilir ve (good-iyi) anlamı da verdiği
için marjinal faydanın pozitif olması "iyilik" ile özdeşleştirilir. Ba-
zi objeler için marjinal fayda negatiftir. "At sular" veya "çöp-
ler" gibi objelerin "ortaya çıkışı" tüketici faydasını azaltır. Bun-
lara bazen "bads =kötüler" adı da verilmiştir.
Bu parçadan marjinal fayda ile ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisine ulaşılabilir?
A) Alıcının ekonomik durumuna göre değiştiğine
B) Azaldığı zamanlarda ürün fiyatında artış olduğuna
Kullanıcı yararının kullanımdan sonra belirlenebildiğine
Bir nesnenin ekonomik olup olmadığını gösterdiğine
Ekonomik mal tanımlamalarında yeni kullanılmaya başlandı-
ğına
DOOOGOOCIO pirmi
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceTYT
30 ve 31. soruları aşağıdaki metne göre yanıtlayınız.
En genel hayatla kendi yaşam bütünlüğümüz arasına çekil-
miş tül perdeyi bakıyorsunuz biraz aralıyor, bakıyorsunuz
1
sonuna dek açıveriyor bir anda. Yazar bunu yaparken
sürüklenip yuvarlandığımız hayatla ilgili bilgilerimizi,
deneyimlerimizi harmanlayıp havalandırıyor aslında,
||
III
deyim yerindeyse yaşamımızı savuruyor kendi gözleri-
IV
mizde. Bizim, hem kendi yaşamımıza hem de akıp giden
o genel hayata karşı durmamızı sağlıyor, bizi kışkırtıyor,
çimdikliyor.
V
32. Ne
Ba
Sc
SYNAS (
gL
Y
m
k-
y
E
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce32. Cumhuriyet Dönemi toplumcu gerçekçi yazarların öncü-
lerinden olan Yaşar Kemal; tabiata, köye en yakın olan
isimlerdendir. Diğer yazarların anlattığı köylü genellikle
şehre göç eden gurbetçi, işçi köylüdür. Yaşar Kemal'se
uzun yıllar boyunca aralarında yoksullukla yaşadığı köy
insanını onların içinden biri olarak anlatmıştır. Yazar,
sanat hayatına şiirle başlamış yazdığı hikâye, röportaj ve
özellikle romanlarıyla unutulmaz isimler arasına girmiştir.
Eserlerinde özellikle Çukurova insanlarının yaşamı, Toros
köylüleri, köy insanlarının çektiği sıkıntılar, yoksullar,
irgatlar ve onların agalarla ilişkileri, eşkiyalar, kan dava-
si gibi konuları ele almıştır. Yaşar Kemal'in eserlerinde
kişiler genellikle eşkıyalar, ağalar, irgatlar üçgeninde
şekillenir. Ağıtlara, türkülere, tekerlemelere, atasözlerine,
halk söyleyişlerine çokça yer verdiği zengin sözcüklü,
kısa cümleli, canlı ve temiz bir dili olan yazarın şiirsel bir
üslubu vardır. Anadolu insanının bütün zenginliklerinden,
efsanelerinden, destanlarından, halk öykülerinden, ma-
sallarından çokça yararlanan Yaşar Kemal, romanlarını
genellikle üçlü diziler hâlinde kaleme almıştır.
Bu parçadan "Yaşar Kemal" ile ilgili aşağıdakilerden
hangisine ulaşılamaz?
A) Çukurova insanının yaşam şartlarını eserlerinde
işlemiştir.
B) Edebiyatın çeşitli dallarında eserler vermiştir.
Toros köylülerinin sorunlarına yapıtlarıyla çözüm
bulmuştur.
Romanlarını genellikle seri yazmayı tercih etmiştir.
E) Yapıtlarında Anadolu kültürünün destanlarından,
masallarından yararlanmıştır.
TVT Deneme 1 Rale, 30/01
$
ve gu
hisse
bizi h
düşü
yış g
(III)
dele
yer
his
lan
ye
926
y
35.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceNEME 6
Birçoğumuz, aradığımız adresi, önünde soruşturup dururuz.
Hani altın pencereli evi arayan çocuğun hikâyesinde olduğu
gibi. Çocuk, evinden çıkıp kırlara doğru gezmeye her gittiğin-
de uzakta, ufuk noktasında pencereleri altından bir ev görür.
Ancak hayallerinde görebileceği, ışıl ışıl parlayan bu altın pen-
cereli ev o kadar güzeldir ki çocuk oraya gidebilmek için uzun
zaman kıvranır durur. Nihayet karar verir, bir gün altın pence-
reli eve doğru yola çıkar. Dere tepe düz gider. Tepelerden aşar,
eve ulaşır. Bir de bakar ki ne görsün, altın pencereli ev kendi
evidir. Uzaktan güneşin ışınları vurdukça camları parlamakta,
pencereleri altınmış duygusu vermektedir. Farklı ve uzak bir
yoldan gitmiş ama sonuçta yine kendi evine ulaşmıştır.
Bu paragrafın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) İnsanın, yakınındaki güzelliği görmesinin zaman aldığı
B) Ulaşılamaz gibi görünenlerin insanın yanı başında olduğu
C) İnsanın kimi zaman çevresinden çok fazla etkilendiği
D) Varlığın hakikatini arayan insanın mutsuzluk yaşadığı X
E) Mutluluk arayışının insanda huzur bırakmadığı
E
5
11.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşüncenın dışına
belirler ve
da Hobbit
arasında
u
götüren,
O
bulduğu
Kve
arına
in
manlar,
7
A A A
rla ilgili
ak
alıcılığı
Ima
çaları
metin
an
ere
Fazla
eliği
3) 91
12
lüm F
nefret
ik o'
39 ve 40. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
MADAME COCO
TİTANYUM SERİSİ
OP01-SS.34TYT01 / TÜRKÇE
Nefret; sosyal bir canlı olan insanı, toplum içinde
yaşarken "ben" ve "öteki" kavramları çerçevesine
hapseder. Diğer insanlarla iş birliği yapma ya da
onlardan korunma mekanizmasıyla insan, zamanla
"öteki"ne karşı iyice yabancılaşır. "Öteki”ne karşı giderek
yabancılaşırken önce söylem olarak sonra da eylem
olarak nefrete başvurabilir. Bu noktada insan, nefret
tarafından esir alınmıştır ve kolay kolay bu esaretten
kurtulamaz. Oysa önce kendine sonra da başkalarına
karşı hoşgörüyle, anlayışla ve huzur dolu bir bakışla
yaklaşan insanın eylemlerinde sınırsız bir özgürlük
vardır. Çünkü o insan, affetmenin sağladığı rahatlıkla
zincirlerinden kurtulmuştur. Kendine, "öteki"ne ve
yaşadıklarına yapıcı bir anlayışla bakar ve çözüm odaklı
hareket eder.
isimize
yerlesirse
UNION
HEROE
40. Bu parçaya göre, "nefretin esir aldığı insan"ı,
"affetmenin rahatına erişmiş insan"dan ayıran özellik
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sorunlara yapıcı çözümler sunamaması ve önleyici
eylemler gerçekleştirememesi
B) Içinde yaşadığı toplumdaki insanlara karşı ön yargılı
ve küçümseyen yaklaşımda olması
C) Hissettiği nefret duygusunun, davranışlarının
kontrolünü kaybetmesine yol açması
O
DKendine ve toplumdaki insanlara yabancılaşmasının
sonucunda içine kapanması
E) Kendini koruma güdüsüyle hareket ederken toplumsal
yaşam kurallarına uymaması
TÜRKCE TECTI
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceHepiniz roman yaza-
nedir biliyorsanız,
=, kendinize özgüyse
endiren sorunları hiç
sanız; sanat yapıtın-
in kaynaştırılmasını
inin en güzellerini,
ekmiş gibi okuyup
ci doğmuşsanız...
iniz."
enen yargı aşağı-
TEST
D
E) Ulusallığını
LY09EDESB22-001
3. "Bir şiirde, bir öyküde, bir romanda her şeyden önce
bir insan yüreğinin atışı duyulmalıdır. Sıcak bir el
dokunmalıdır insanın en duyarlı yanlarına."
Böyle diyen biri edebiyatın hangi yönünü ön plana
çıkarmış olabilir?
A) Evrenselliğini
C)Yalınlığını
B) Öznelliğini
D) Özgünlüğünü
4. (1) Batı ülkelerinde edebiyat, "Literatüre" sözcü-
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceSI
7.
Z
k
4. Şehir, uzaktan dik bir dağın eteğinde uçsuz, bucaksız bir
bahçe gibi görünüyor, dam tepeleri ağaçlar arasında güçlükle
seçiliyordu. İki haftadan beri komşu vilayetleri kasıp kavuran
dayanılmaz sıcaklar, burada sokak ortalarına kadar yürümüş
otları, yol kenarlarındaki sıra sıra yıkık duvarları kaplayan ye-
şilliği daha kurutamamıştı.
Bu parçanın anlatım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Açıklama
B) Betimleme
D) Öyküleme
Tartışma
E) Karşılaştırma
2
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce2.
Ben kendimle ilgilenmekten elimden geldiğince kaçtım,
böylece de yazarlığımı gölgelemiş oldum.
Bu sözleri söyleyen kişi için aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Yazarların özgün olması gerektiğine inanmaktadır.
B) Kendini eleştirebilecek duyarlılıkta bir yazardır.
C) Yazarların kendilerini kısıtlamaması gerektiğini
düşünmektedir.
D) Yazdıklarında kendini kısıtlamaktan kurtaramamıştır.
E) Kendini eserlerde saklamaması gerektiğini öğren-
miştir.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce23. Ulusal çaplı bir market zinciri, tüm mağazalarında yeni bir
uygulama başlattı. Marketlerdeki raf aralıkları genişletildi,
market arabaları çok daha büyükleri ile değiştirildi. Ayrica
müşterilerin en çok tercih ettiği yumurta, peynir, sıvı yağ gi
bi ürünler; marketin en sonuna yerleştirildi. Bunlara ek ola
rak raflar arasındaki boşluklar kaldırılarak müşterinin tüm
mağazayı baştan sona dolaşması zorunlu hale getirildi. Uy-
gulamanın ardından yapılan analizlerde daha önce satılma
yan pek çok ürünün satılmaya başlandığı, kimi ürünlerin sa
tışlarında önceki yıllara göre önemli artışlar yaşandığı göz
lendi.
Bu parçada sözü edilen uygulama ile
I. Yapılan alışverişin müşteri gözünde nicelik olarak az ol-
duğu izlenimi vermek
II. Temel tüketim mallarına erişimi zorlaştırarak müşterileri
hazır gıdalara yönlendirmek
III. Müşterilerin mağaza içerisinde daha fazla vakit geçirme-
sini sağlamak
durumlarından hangilerinin amaçlandığı söylenebilir?
A) Yalnız I
D) ve Il
B) Yalnız II
Yalnı
E) I ve III
CyYalnız III
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceGözlerinin önünde asılı duran bir ağırlığın ölçülü bi
hareketle gidip geldiğini Galileo'dan önce birçok insan
gördü. Fakat bu gerçeğin önemini ilk anlayan kişi Galileo
olmuştur. Sir Samuel Brown, yaşadığı Tweed Nehri
civarında ucuza bir köprü inşa etmek amacıyla araştırmalara
başladı. Bahçede dolaşırken gördüğü örümcek ağı, ona
demir ipler ve zincirlerle bir asma köprü kurma fikrini verdi.
Böylece Sir Brown, asma köprüyü icat etti.
2.
Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargıların hangisine
ulaşılabilir?
A Bilimde başarının sırrı, sabır ve özenle çalışmaktır.
B) Rastlantısal durumlar, pek çok icada ilham kaynağı
olmuştur.
C)
D)
Dikkatli bir gözlem, keşif ve buluşlara vesile olabilir.
Çağımızda bilim sayesinde yaşamı kolaylaştıran
birçok buluşa imza atılmıştır.
E Bir bilim dalında farklı araştırmacıların gözlemleri
birleştiğinde büyük icatlar ortaya çıkar.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce12. Memduh Şevket Esendal'ın öyküleri, gözlemle-
nen olaylar, durumlar ve olgular üzerinedir. Gün-
lük yaşamın akışı içinde fark edilmeyecek kadar
hiçten bir konuyu çok etkili bir biçimde, temiz bir
sevgiyle dile getirir. Onun anlattığı insanlık du-
rumlarına bakarak diyebiliriz ki hikâyelerinde an-
lattığı şeyler dünyanın her yerinde rastlanabilecek
şeylerdir ama o yerel unsurlardan da kopmuyor,
halkın inanışları, gelenekleri, görenekleri hikâye-
lerine mutlaka sızıyor. Anlattıklarını daima abartı-
Sız ve içten anlatıyor. Daha çok Çehov tarzını be-
nimseyen yazarın duyguları anlamada gösterdiği
başarıyı da burada işaretleyelim.
Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada sözü edi-
Jen öykücünün bir özelliği değildir?
A) Sıradan durumları çarpıcı kılma
B)
BY Anlatımda doğallığı benimseme
Folklorik unsurlara yer verme
D) Ders vermeyi amaçlama
Evrensel nitelikli bir içeriğe sahip olma
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana DüşünceSUPA
2. Dil; bir toplumun sadece iletişimini sağlayan araç olmaktan
ziyade, bir ulusun düşünme ve yorumlama zenginliğidir, ba-
ğımsızlığıdır. Kendi diline sahip çıkamayan ve onu yabancı
dillerin etkisinden koruyamayan bir milletin; kültürüne ve de-
ğerlerine yabancı, geçmişi ile bağları kopuk bir nesille karşı-
laşması, o toplumun korkulu rüyası, aynı zamanda da kaçınıl-
maz gerçeğidir. Çünkü toplumları ayakta tutan temel unsurun
teknolojik ve medeni gelişmelerin yanında manevi değerleri
olduğu ve bunun da dille gelecek kuşaklara aktarıldığı bilin-
mektedir. Milletimiz bu gerçeği bir an önce görmeli ve dilini,
yabancı kültürlerin sömürüsünden korumalıdır.
Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Toplumları ve milletleri birbirine bağladığı için toplumsal
ve uluslararası barış, dil ile sağlanır.
B) Toplumları ayakta tutan asıl güç, bilimsel ve teknolojik
gelişmelerdir.
C) Kültür ve değerlerin gelecek nesillere aktarıcısı olan dil,
yabancı dillerin etkisinden korunmalıdır.
4.
D) Dili yabancı dillerin tesirine giren milletlerin bağımsızlıkları
da tehlikeye girer.
E) Sömürgecilik çeşit çeşittir, en büyük sömürü de dile yapılan
sömürgeciliktir.
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce3. Yeşil pencerenden bir gül at bana
Işıklarla dolsun kalbimin içi
Geldim işte mevsim gibi kapına
Gözlerimde bulut, saçlarımda çiy
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi
yoktur?
A) Koruyucu ünsüz
C) Ünsüz değişimi
E) Ulama
B) Ünlü kalınlaşması
D) Yumuşamaya aykırılık
7
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce5. İnsanlık çok uzaklarda, çok yükseklerde görür gibi olduğu idealler ülkesine doğru yavaş yavaş ilerler. Bulunduğu yer ile ulaşacağı
yere bakar, ümitsizliğe düşer; o zamana kadar ele geçirdiği şeylerin bir değeri olmadığı düşüncesine kapılır. Sonunda bu beyhu-
delik ve boşluk duygusu onu çökertir. Bizi tembel yapan şey, belki de ideallerimizin çok yüksek, irademizin ise çok zayıf olmasıdır.
Bundan dolayı fazla uzağa, fazla yükseğe bakmak, olmaz şeyler hayal etmek, pek de iyi bir şey değildir.
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) İnsanların kişiliklerini, uğrunda savaştıkları ideallerden öğrenebiliriz
B) Bunun için de hedeflerimizi belirlerken ilgi alanlarımızı dikkate almalıyız
C) İdeallerimize çabuk ulaşmak için gideceğimiz yolda bize yardımcı olacak kişiler bulmalıyız
D) Ancak hedefini belirleyip ona odaklanan insan başarıya ulaşabilir, bu yüzden hedefin yüksek tutulması gerekir
E) Bulunduğumuz yerle ideallerimiz arasındaki mesafeyi ne kadar kısa tutarsak yolumuzu daha iyi görür ve yolumuzda emin adım-
larla ilerleriz
beyi
Lise Türkçe
Paragrafta Konu-Ana Düşünce2.
Roman; şiir ve tiyatrodan çok daha sonra gelişmiş bir tür-
dür. Batı'da şiirle tiyatro oyunları üstüne Platon ve Aristo-
teles'ten bu yana yüzlerce yıllık bir inceleme, araştırma ve
eleştiri birikimi vardır; bunlara dayanarak sağlam kavram-
Bu yüzden
lar, ayrıntılı görüşler ortaya konulmuştur.
de roman eleştirisi ve kuramı alanında şiir ve tiyatroda ol-
duğu kadar çok çalışma yoktur elimizde.
----.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına
göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Değişimlerin çok hızlı yaşandığı bu devirde, yaşa-
dığımızdan çok farklı roman örnekleri veriliyor
B) Tiyatro türüne ait ilk örnekler ise eski Yunan'da görül-
mektedir
C) Edebî eserler şiir ve nesir olmak üzere iki temel biçim
etrafında yaratılır
D) Oysa roman son birkaç yüzyılda şekillenmiştir
E) Şiir ve tiyatro arasında başlangıçtan beri var olan bir-
çok ortak yön vardır