Lise Türkçe Soruları

karekök & dakika - 18. Bilinci anlamak, bilimin ve felsefenin kutsal kâsesidir ve yalnızca kişisel deneyiminizin değil, her bir sosyal girişi- min temelini oluşturur. Biz, insanız ve bilinçliyiz fakat bi- linç nedir ve nasıl ortaya çıkar? Nörobilimci Dr. Anil Seth, beynimizin algıladığımız her şeyi "halüsinasyon" olarak gördüğünü ve bilincin de buradan geldiğini öne sürüyor. Bu fikir, hararetle tartışılan bir konudur ve bilinç anlayışı- mızın kompleksliğini daha da artırır niteliktedir. Ku- alia, deneyimlerimizin öznel olan yani algılayan özneye özgü olarak deneyimlenen özellikleridir. ---- Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Lezzetli bir pizzanın tadı kualiayı örnek olarak verilebilir B) Bilinç durumunun öznelliğini yansıtan örnekler, baş- kasının deneyimlerini açıklayamaz C) Algıladığımız şeyler, bir yerde, beynimizin yarattığı kontrollü halüsinasyonlardır D) Ayak parmağımızın acısının neye benzediğini, sade- ce kendi deneyimlerimizle bilebiliriz E) Bu konuda aşina olmamız gereken ilk kavram, "kualia"dır

8. 1. II. III. IV. V. I. Grup Durak Aliterasyon Mensur şiir Beyit Manzume A) I Yukarıda I. grupta verilen terimlerden hangisi, II. grupta verilenlerden biriyle ilişkilendirilemez? 2-E B) II II. Grup Hece ölçüsü Olay anlatımı Ünsüz harflerin tekrarı Divan şiiri geleneği 3-D C) NII 4-D D) IV E) V 6-E 11

7. Mahv eder kendini bülbül bile hürriyet içün Çekilir mi bu belâ âlem-i pür mihnet içün Din içün devlet içün can çekişen millet içün Azme hâ'il mi olurmuş bu çürük ten kafesi Biçim ve içerik özelliklerine göre bu dizeler özellikle aşa- ğıdaki şiir geleneklerinden hangisine özgü nitelikler taşı- maktadır? A) Divan Şiiri C) Fecriati Şiiri S E) Halk şiiri B) Tanzimat şiiri D) Servetifünun şiiri

5. + Yaunları Her şey, her şey şu tek müjdede Yoktur ölüm, Allah diyene Canım kurban, başı secdedec İki büklüm Allah diyene Akıl, kırık kanadı hiçin Derdi gücü nasıl ve niçin Bağlı perçin üstüne perçin Benim gönlüm Allah diyene G Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Tasavvufi ve dinî ögeler vardır. B) Farklı uyak düzenleri vardır. C) Zengin kafiye kullanılmıştır. D) İmgeden yararlanılmıştır. E Şiirsellik, anlama tercih edilmiştir. 17

s Bazen kurduğumuz cümlede kullandığımız Türkçe bir kelime, kastedilen anlamı yeterince yansıtmaz. Bu durumda köken ba- kımından yabancı olan bir kelimeyi kullanmak zorunda kalırız. Örnek olarak anmak fiilinden ad yapma eki "-" ile türetilmiş anı, yapıca doğru olduğu gibi anlamca da hatıra kelimesine karşılık olarak gösterilmiştir. "Hatıralarını yazmış." yerine "Anılarını yaz- mış." örneğinde olduğu gibi bu iki cümle anlamca örtüşürken "Bu kolye annemden bana bir anıdır." cümlesinde "anı"dan çok "hatıra" cümleye daha uygun düşmektedir. Edebî bir ifade elde etmek amacında olanlar bu durumda hatıra kelimesini tercih eder. Aslında burada olduğu gibi hatıra kelimesinde saklı olan bir de yadigâr anlamı var. Hatıra, edebî tür olarak aynı zamanda bir terimdir. Ancak günümüzde yazılı anlatımlarda, gündelik ya- zılarda, halk dilinde, basinda, televizyonda bu kelimenin kulla- nimina hiç dikkat edilmiyor; ağızlara sakız olması nedeniyle öne- mi ve anlamı kalmamış bir kavrama dönüşmüştür. Yerli yersiz kullanılarak bağlamından koparilmiştir. Bu parçada altı çizill sözle anıyla ilgili olarak anlatılmak iste- nen aşağıdakilerden hangisidir? A) Dilimizdeki yerini ve önemini koruyamadığı için eski popü- Terliğini yitirmiş bir terim olduğu B) Önemli bir edebî terim olmaktan çıkıp gündelik anlamlar ka- zanmış işlevsel bir sözcüğe dönüştüğü C) Zaman içinde farklı alanlarda da kullanıldığı için tanımlan- masının zorlaştığı D) Yaygın olarak kullanılması nedeniyle asıl anlamını yitirdiği ve içinin giderek boşaltıldığı E) Sosyal çevrelerdeki farklı kullanımları nedeniyle edebiyatta- ki tanımının da değiştiği 100

6. Friedrich Nietzsche, "Bütün genellemeler yanlıştır." derken ba- şına "bu da dâhil" ifadesini eklemeyi de ihmal etmez. Çünkü onun da bir genelleme olduğunun ve dolayısıyla onun da yanlış olduğunun farkındadır. Nietzsche'nin bu sözle ---- istediği, hiç- bir genellemenin ---- düşüncesidir. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden han- gisi getirilmelidir? A) vurgulamak - doğru olmadığı 9) yaygınlaştırmak - yadsınmadığı C) aktarmak - gizlenemeyeceği D) anlatmak - aykırı düşmediği E) onaylamak - tutmayacağı

21. Danışanlar, sözsüz davranışların sağladığı ipuçlarına bakarak terapistin kendilerine karşı tavrını kestirmeye çalışırlar. Dikkatli bir tavır onları terapiste güven duymaya, açılmaya ve kendi problemli durumlarının önemli boyutlarını keşfetmeye teşvik eder. İsteksiz bir tavır ise güvensizlik doğurgostermelerine yol danışanların da kendilerini açmada isteksizlik g açabilir. -. Söz gelimi sessiz kalmak, terapiste göre, danışana düşünmek için zaman tanımak anlamına gelirken danışan bundan ötürü mahcubiyet duyabilir. Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? AY B) D) E) V C) D) E) Terapist danışanla iyi bir ilişki kuramadığında danışan yetersizlik hisseder Danışanlar terapistin sözsüz davranışlarını bazen yanlış yorumlar Etkili bir terapist, sessizlik ve konuşma dengesini kurmakta ustadır Terapistin sözsüz davranışları çoğu zaman söylediklerinden önemlidir Danışanlar terapistin tedirginliğini onun sözsüz davranışlarından anlar

.. (1) Evrimsel algoritmalar olarak da bilinen genetik algoritmalar, canlılar arasındaki gen değişimine benzer bir mekanizmayla ça- lışır. (II) Tıpkı canlılar arasındaki gen değiş tokuşu gibi olan bu ça- lışmada yarısını bir algoritmadan diğer yarısını başka bir algorit- madan alan yeni algoritmalar oluşur. (III) Bu işlem milyarlarca defa tekrarlandığında zayıf çözümlerin elendiği, güçlülerin kal- dığı bir tablo ortaya çıkar. (IV) Işlem, Istenilen başarı düzeyi ya- kalandığında ya da maksimum deneme sayısına ulaşıldığında sonlanık (V) Genetik algoritmada özellikle karmaşık problemle- rin çözümü çok zaman alabilir. (VI) Örneğin bir otomobil moto- ru üretmek çok karmaşık ve zaman alıcı bir iş olduğu için bu üre- timi genetik algoritmayla yapmaya çalışmak önerilmez. Bu parca iki paragrafa ayrılmak Istense Ikinci paragraf numa- ralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) 11 B) III C) IV D) V EXVI

1. ()Tanzimat Dönemi'nde sosyal romanlarda Doğu-Batı çatışması,kölelik, cariyelik gibi konular işlenmiştir. 2. () Tanzimat Dönemi'in ilk dönemde realizim ikinci dönemde romantizim görülür. 3. ( )Tanzimat dönemi'nin iki dönemde de teknik güçlüdür. 4. ( )Servet-i Fünun romanlarında aile yapısı bozulmaya yüz tutmuştur. 5. ( )Tanzimat Dönemi romanları Fransız romancılığından etkilenmiştir. 6) ()Edebiyatımızın ilk yerli romanı Taaşuk-ı Talat ve Fitnat'dır. 7) ()İlk edebi romanımız Samipaşazade Sezai'nin İntibah'tır.

8. Roman kişileri ile ilgili aşağıda verilen bilgiler- den hangisi yanlıştır? AT Romanda anlatılan olayları gerçekleştiren kah- ramanlar gerçek hayatta rastladığımız ya da rastlayabileceğimiz kişilerdir. B) Roman kahramanları ruhsal ve fiziksel özellik- leriyle yansıtılır. C) Metindeki rol dağılımına göre kişiler; başkahra- man, yardımcı kahramanlar, karşıt güç şeklin- de çeşitlenir. D) Başkahramanlar yiğitlik, cesurluk, kişisel üs- tünlük, asalet gibi vasıfları temsil eden ve olay- ların akışına yön veren kişilerdir. E) Roman kahramanının yaşamı, geniş bir za- man çerçevesi içinde baştan sona anlatılabilir.

Aşağıdaki bilgilerin hangi romanlar ilgili olduğunu belirleyerek romanları altına yazınız. ETKİNLİK a. Sinekli Bakkal b. Vurun Kahpeye c. Yaprak Dökümü d. Kiralık Konak e. Ateşten Gömlek f. Yaban g. Çalıkuşu I-Romanda, iyi bir eğitim görmüş ve bir aşk nedeniyle hüsran yaşamış İstanbullu genç öğretmen kadın Feride'nin tanıklığıyla Anadolu'nun Kurtuluş Savaşı'ndaki hali yansıtılır. Farklı yaşam biçimleri, farklı anlayışlar, farklı gelenek ve görenekler, toplumsal çatışmalar Feride'nin gündelik yaşamı ve duygu dünyasıyla iç içe verilir. hangi roman:........ *************

11. Roman kişilerinden bazıları doğal olarak çizilirken bazıları idealistleştirilir. İster kötü ister iyi olsun ya- zar tarafından idealistleştirilen kahramanlar abartı ögesi taşır. Örneğin Ömer Seyfettin'in "Pembe İncili Kaftan"ındaki Muhsin Çelebi, idealistleştiril- miş bir kişidir. Dindardır, aşırı derecede dürüsttür, vatanperverdir, fedakârdır, ilim sahibidir, gazidir, dobradır, zengindir... vs. Muhsin Çelebi o kadar cesaret sahibidir ki Şah İsmail'in karşısında Pem- be İncili Kaftan'ın üzerine ondan izin almadan otu- rur. Bağıra bağıra fermanı okur, arkasına bakma- dan saraydan çıkar. Yukarıda sözü edilen kişi hangi özelliktedir? A) Figüran B) Yardımcı kişi C) Tip D) Karakter E) Hakim kişi 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı - 3

Z eşlemesi ver 2 66 Galitie Edebiyatımızda Kurtuluş Savaşı'nın anlatıldığı ilk roman Olaylar İzmir'in işgalinde Yunanlıların, oğlunu ve eşini öldürmeleri üzerine önce İstanbul'a gelen ve sahip olduğu Türklük şuuru ve mücadele azmiyle İstanbul'un bilinçlenmesini sağlayan Ayşe'nin etrafında gelişir. hangi roman: 3.

a 6. Şu tuhaf şapkalı kadın bana mı bakıyor? Yok ca- nım Boğaz manzarası dururken bana bakıp ne yapsın? Ama yanımda da başka kimse yok ki... Şöyle biraz yana çekilsem bakışlarının açısı deği- şecek mi acaba? Onun bana baktığını düşünüyor- sam bende ona bakıyor sayılmam mı? Bakmamak elde mi? Şapkasındaki şu egzotik kuş kanadı, na- zar boncuğu gibi bütün bakışları üzerine çekiyor. Neyse, kimse fark etmeden bakışlarımı elimdeki bulmacaya indireyim. Bu parçada aşağıdaki anlatım tekniklerinden özellikle hangisi kullanılmıştır? A) Zamanda geriye dönüş B) İç monolog C) Diyalog D) İç çözümleme E) Pastiş 7

6. (1) Modernizmden önce kendine h bir tür olarak karşımıza çıkmayan tarih, hikâyelerde ve masallarda görülen ancak onlardan ayrı bir tür olarak var olma- yan bir kavramdı. (II) Modernizm ile birlikte varlığı anlaşılmış ve önemli bir disiplin hâline getirilmiştir. (III) Modernist anlayışın bakış açısıyla ilerlemeci ve pragmatik çerçevede ele alınan tarih, yüksek medeniyetlerin kuruluşuna hiz- met etmektedir. (IV) Fakat insanlığın yaşadığı iki büyük savaş sonrası moder- nizmin ilkeleri eleştirilmeye başlanmış ve postmodern bir anlayış tüm dünya- ya büyük bir ivmeyle yayılmıştır. (V) Bu süreç sonrasında ortaya çıkan yeni tari selcilik, postmodern tarih kuramı ile uyum içinde olmuştur. Bu parçada numaralandırılmış cüm- lelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I cümlenin yüklemi çatısı bakımın- dan incelenemez. B) II. cümlenin yüklemi edilgen geçişsiz bir fiildir. C) II. cümlenin yüklemi etken geçişsiz bir fiildir. IV. cümlede birden fazla dönüşlü fiil Kullanılmıştır. EV. cümlede etken geçişsiz fiil yüklem da göreviyle kullanılmıştır.

Türk Edebiyatında İlkler - Boşluk doldurma soruları 1......... Şinasi'nin kurduğu, daha sonra Namık Kemal'e devrettiği ikinci özel gazetedir. 2. Şinasi ve. gazetemiz Tercüman-ı Ahval'dır. 3. İlk şiir çevirimiz olan "Tercüme-i Manzume"si, ....... tarafından yazılmıştır. ..'nin birlikte çıkardığı ilk özel 4. İlk................ şiiri Halit Ziya yazmıştır. 5............, yarı resmi ilk Türk gazetesinin adıdır. 6. İlk tarihi romanımız olarak kabul edilen. ..'de II. Selim zamanında Türk-Iran seferine katılan, romana ismini veren kahramanın öyküsü anlatılmaktadır. Romanın bir başka kahramanı Adil Giray'dır. ***** ******* 7.......... ilk köy romanımızdır. 8. İlk divan şairimiz........'dir. 9. "Taaşşuk-1 Talat ve Fitnat" adlı ilk yerli Türk roman ...... tarafından yazılmıştır. 10........... Batılı anlamda yazılmış ilk hikayemiz olup Şemsettin Sami tarafından kaleme alınmıştır.