Efsane Soruları
Lise Türkçe
Efsane9./Sanayi Devrimi ile şehirlerde fabrikaların açılması sonucunda
kırsal bölgelerden kente yoğun göçler yaşanmış, şehir nüfusu
hızla artarken kırsal bölgelerde topraklar terk edilmiştir.
Kadınlar ve çocuklar ucuz iş gücü olarak görülmüş ve zorlu
şartlarda çalışmak zorunda bırakılmıştır. Diğer yandan hızla
başlayan sanayileşme, tarım alanlarının ve ormanların hızla
yok olmasına ve hava kirliliğine neden olmuştur. Yaşanan
gelişmeler ve teknolojik yeniliklerden sonra Batı ülkeleriyle
diğer ülkeler arasındaki gelişmişlik farkı iyice açılmış; devrimin
gerçekleşmediği ülkeler, sömürge hâline gelmiştir.
Bu parçadan Sanayi Devrimi'yle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi çıkarılamaz?
A) Kentleşmenin hızlanmasını sağlamıştır.
B) Ülkeler arasında gelişmişlik farkına yol açmıştır.
Farklı sosyal sınıfların ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.
D) Doğal kaynakların tükenmesini hızlandırmıştır
E) Ayak uyduramayan ülkeler, ekonomik özgürlüklerini
kaybetme tehlikesiyle karşılaşmıştır.
Lise Türkçe
Efsane5
linalo helnin
9.
id ei legep
1. Anlatıcı tarafından gerçek kabul edilir.
2. Yakın geçmişte gerçekleşen ve günümüz dünya-
26 sından olan olayları anlatır.
isani sb
3. Temelde insan karakterine dayanır.
4. Kutsal kabul edilebilir veya edilmeyebilir.
The pilonionsni (V) bihe.Juded.
5. Anlatılan olay veya kişilerin olağanüstü özellikleri
O BitOu
vardır.
yeo nabola
alde Bu niteliklerin tümü aşağıdakilerden hangisiyle iliş-
kilidir?
interoper
(1) basiteins sa
A) Halk hikâyesi
D) Destan
B) Efsane
E) Menkibe
m
C) Masal
10. Sınıf-TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
Lise Türkçe
EfsaneAristoteles de tipki Platon gibi insanın belirli özelliklerle dünyaya geldiğini ve eğitimle değiştirilebileceğini düşünür. Fakat
varlıkların dünyada bulunma ereklerini veya bulunma biçimlerini Platon gibi bir yansıma olarak değil, içlerinde gerçekleştirmeleri
gereken bir durum olduğunu düşünerek ele alır.
Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Araştırmaların sonuçlanması bir hayli uzun sürdü.
B) Düşüncelerini okurlarına yansıtmaktan çok zevk alırdı.
C) İnsanoğlu edindiği amaç uğruna mutlaka emek vermelidir.
D) Rüyanın bilinçaltı ile doğrudan ilişkili olduğunu söyler Freud.
E) Öykünen bir yazın hayatından kalıcı eserler beklemek mantık dışıdır.
Lise Türkçe
Efsane4. Aşağıdakilerin hangisinde boş bırakılan yere ayraç içinde
sözcük getirilirse verilen bilgi yanlış olur?
A) ---- anlaşılması güç soyut kavramların somut olaylarla
aktarılması nedeniyle önemli bir eğitim aracıdır.
(Fabl)
B) ----, gerçeklerin sınırlarını zorlayan, genellikle içeriğinde
olağanüstü öge, kahraman ve olaylara yer veren, gerçek
dışı ve hayale dayalı bir türdür.
(Masal)
C) ----, toplumların bilinmeyen tarihlerinde yaşanan gerçek
varlık ve olayları konu edinen; bunları olağanüstü ögeler
katarak öyküleyen anlatı türüdür.
(Efsane)
D)
E)
ulusların tarihte yer almaya başladığı dönemlerin ilk
ürünü olması nedeniyle bu üründe oluştuğu dönemden
izler görülür.
(Destan)
herhangi bir tarihî olayın bir ozan tarafından destan
kurallarına uygun olarak yazılmasıyla oluşan destandır.
(Yapma destan)
179
Lise Türkçe
Efsane7.
1. Efsaneler; dilden dile anlatılagelmiş, çok eski anlatılar olup ortak (anonim) halk edebiyatı ürünleridir.
II. Efsanelerin konuları bir kişiye, bir olaya veya bir yere dayandırılır.
III. Efsanelerde anlatılanların, bir ölçüde de olsa, inandırıcılık özelliği vardır.
IV. Efsanelerde çoğu zaman,
olağanüstülük ağır basar; bu nedenle de dinleyeni, bilinmeyen giz dolu bir dü
götürerek saygı ve ilgi uyandırır.
V. Efsaneler, belirli bir şekilleri olmayan ve konuşma diliyle söylenen, uzun halk anlatılarıdır.
Numaralanmış cümlelerden hangilerinde bilgi yanlışı vardır?
A) Yalnız 1
B) Yalnız IV
C) Yalnız V
D) II ve III
E) Illve V
Lise Türkçe
EfsaneAşağıdakilerden hangisi efsanelerin özelliklerinden değildir?
TRI
3 A) Anonimdirler.
B) Halkın ortak kültüründen doğmuşlardır.
C) Tarihî olaylarla iç içelik vardır.
D) Ders, nasihat verme amacından doğmuşlardır.
E) Destanlar gibi genellikle millî özellik gösterirler.
Lise Türkçe
EfsaneHayat Ağacı Efsanesi
İlk insan, nereden geldiğini düşünmüş ve bu konuda
gün geçtikçe kafasını yormaya başlamış. "Nasıl doğdum.
nasıl dünyaya geldim?" diye hep düşünür gezermiş. Artık
bir gün kendi kendine şöyle söylenmeye başlamış: "Eğer
gökten düşseydim o zaman kar ve buzla örtülü ve buzdan
bir insan olurdum. Güney, kuzey, doğu ve batı yönlerinden
birinden gelseydim o zaman bende ağaçların ve çayırların
izleri olur ve bunlar da rüzgârlarla uçuşurdu. Yok, yerin en
derinliklerinden gelseydim elbette ki o zaman çamur ve
toz içinde kalırdım!"
İlk insan işte böyle düşüne düşüne kalakalmış. En so-
nunda şu karara varmış: "Beni doğursa doğursa yine Büyük
Ana Kübey Hatun doğurmuş olmalıdır. Çünkü onun içinde
bulunduğu ağacın göğsünden sütler akar." Bu sebeple ilk
insan hayat ağacının karşısına gitmiş ve şöyle demiş: "Be-
ni doğuran ana sen olmalısın." Ağaç ilk insana, ilk insan da
ağaca bakmış ve sonunda adam bu ağacın kendi annesi
olduğunu anlamış ve şöyle demiş: "Ben yetim bir çocuk
iken sen beni büyüttün! Ben küçük bir çocuk iken sen beni
adam ettin!"
1. Yukarıdaki metinden yola çıkarak efsanenin tanımı-
ni yapınız.
2. Efsane ile destan arasındaki farklılıkları yazınız.
Lise Türkçe
EfsaneCOLUŞTURMA
3.
1. Onu bulduysanız her türlü dinlenmiş olursunuz.
II. Kimi hiçbir şeyle meşgul olmaz, yalnızca uyur.
III. Kimi de koşarak, gezerek, yürüyerek, resim ya-
parak, müzik dinleyerek dinlenir.
IV. Herkesin dinlenme şekli farklıdır.
V. Burada önemli olan kişinin kendisini gerçekten
dinlendirdiğine inandığı rahatlatıcıyı bulmasıdır.
Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangi-
si baştan üçüncü olur?
A) I
TEST
2
11
C) III D) IV E) V
Lise Türkçe
Efsaneer
Testokul
504
Efsanelerde kutsallık atfetme; halk hikâyelerinde
kahramanlık ve aşk öne çıkar.
Efsaneler, dinden beslenirken halk hikâyeleri, ya-
şanmış olaylardan beslenebilir.
III. Efsaneler, anonimdir; halk hikâyelerinin yazarı bel-
lidir.
IV. Efsaneler gerçekliğe dayanırken halk hikâyelerin-
de olağanüstülük sınırsızdır.
Numaralanmış cümlelerin hangilerinde efsane ile
halk hikâyesi karşılaştırılırken bir yanlışlık yapılma-
mıştır?
AT ve II
B) I ve III
D) II ve III
C)Ivet
E) Il ve IV
Lise Türkçe
EfsaneAşağıdaki atasözlerinin hangisinde mecazlı bir söyleyiş
vardır?
Sor
A) Bugünün işini yarına bırakma.
B) Çok bilen çok yanılır.
C) Ateş düştüğü yeri yakar.
D) Dost bin ise az, düşman bir ise çoktur.
E) Akıl akıldan üstündür.
içinden çıkamadığmız
Lise Türkçe
Efsaneansi-
ir.
üne
15)
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde efsanenin diğer türler-
le karşılaştırılmasında bir yanlışlık söz konusudur?
A) Efsane, anlatıcılar ve dinleyiciler tarafından çoğunluk-
la, gerçek olarak kabul edildiği hâlde; masal, başından
beri, hayal ürünü olarak kabul edilir.
B) Efsane; masal, destan ve halk hikâyesi gibi dilden dile
anlatılagelmiş olup anonim halk edebiyatı ürünüdür.
C) Destanların bir anlatıcısı vardır, bunların başında da âşık
denen saz ozanları gelir, efsaneleri herkes anlatabilir.
D) Efsaneler, diğer halk anlatılarından en çok mit, masal ve
destan türleriyle yakınlık gösterir.
E) Olayların nesirle, duygu ve düşüncelerin nazımla anlatıl-
ması yönüyle efsane, halk hikâyelerine yaklaşır.
Lise Türkçe
EfsaneB
10.Sınıf/Türk Dili ve Edebiyatı
13. Ermeni bir kadın, köyden birine burada bir altın beşik
bulunduğunu ancak onu çıkarmak isterlerse şu yolu
takip etmeleri gerektiğini söyler: "Burayı eşeceksiniz,
karşınıza önce bir sal çıkacak. Onun altından kırmızı
toprak vardır, daha sonra ikinci sal çıkacak. Onun
altında ise beyaz toprak vardır. Beşik üçüncü salın
altındadır. Yalnız dikkat edin buranın bir bekçisi vardır."
Köylüler orayı kazmaya başlarlar. Önce birinci salı
bulurlar. Bu masa büyüklüğünde bir taştır. Altındaki
kırmızı toprak çıkarıldıktan sonra ikinci sal bulunur.
Altındaki beyaz toprak çok serttir. Onu eşerler karşıla-
rına bir ejderha çıkar. Ve onlara saldırır. Orayı beklediği
söylenen ejderha bölgeye kimseyi yaklaştırmaz.
Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Metnin türü efsanedir.
B) Bir masalın düğüm bölümünden alınmıştır.
C) Söyleyeni belli değildir yani anonimdin
D) Olağanüstü özellikler ile dinleyicilerin ilgisini çek-
mektedir.
E) Bir ölçüde de olsa da inandırıcılık özelliği vardır.
Çözülme zülfüne ey dil-rübâ dil bağlayanlardan
Kaçınma ates-i askınla bağrın
B
15. Çuku
Çıpla
Şuba
Cenn
Bu d
söyle
B) P
C) E-
D) Ta
Do
Lise Türkçe
Efsane2.
1. Manzum hikâyenin Türk edebiyatındaki iki güçlü
kaleminden biridir.
II. Beş Hececilerin sanat bildirisi durumundaki "Sanat"
şiirinin şairidir.
III. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nda rubainin en
güçlü temsilcilerinden biridir.
IV. Millî Edebiyat Dönemi sanat anlayışının kurucusudur.
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi numaralanmış
açıklamalardan herhangi biriyle eşleştirilemez?
A) Yahya Kemal Beyatlı
C) Ziya Gökalp
B) Mehmet Akif Ersoy
D) Faruk Nafiz Çamlıbel
E) Mehmet Emin Yurdakul
Lise Türkçe
Efsane2.
1. Grup
II. Grup
nesib/teşbib
YO (8
1. Şarkı
II. Mesnevi
III. Kaside
IV. Kit'a
V. Gazel
Yukarıda 1. grupta verilen terimlerden hangisi, II
grupta verilenlerden biriyle ilişkilendirilemez?
A) I
B) II
C) III
D) IV
Nedim
hamse
yek ahenk
E) V
Lise Türkçe
Efsaneirleriy
de bir
Inizca
tifli to
Bekta
an sa
olu'd
zlen
niy
ir.
Osr
niş
1.
----
Milli destan kahramanı - -, yiğitlik ile beraber şairlik gücünü
de yücelerden almıştır. ---- destanında kahramanımız yiğitlik,
öç alma, savaş, hasret, aşk, Allah'a yalvarma, Kırat'ına övgü,
yaşlılık hüznü gibi duygularını güçlü şiir diliyle söylemektedir.
Şüphesiz bu destanın oluşmasında birçok şairin katkısı vardır.
Acaba 16. yüzyılın son dönemlerinde adı geçen --- adlı şair
de o destana renk ve söz veren şairlerden biri midir? Yoksa yi-
ğit edalı bir şair, hayran olduğu bir destan kahramanının adını
kendine mahlas mi seçmiştir, bilinmez.
---
WORS
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Dadaloğlu
C) Danişment Gazi
B) Karacaoğlan
DKöroğlu
E) Battal Gazi
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisi Kaygusuz Abdal ile ilgili
yanlıştır?
A) Efsaneye göre Alanya Beyi'nin oğlu iken tasavvufu tercih
etmiştir.
B) Şirlerinde Yunus Emre etkisi sezilir.
C) Hece ölçüsüyle ve sade bir dille, ilahiler, nefesler ve şathi-
veler v
Lise Türkçe
Efsane3. Efsane türü;
I
I. anonim nitelik taşıma,
II. dinî unsurlar içerme,
III. olağanüstülükler barındırma,
IV. ahenk unsurları barındırma,
V. gerçekliklere dayanma
ifadelerinden hangileriyle ilişkilendirilemez?
A) I
B) II
D) IV
C) III
E) V