Türk Dünyası Edebiyatında Roman Soruları

2. Cumhuriyetçilik; devlet yönetiminde millî egemenliği, millî iradeyi ve özgür seçimi esas kabul eden ilkenin adı- dır. Cumhuriyet rejiminde, bir görevin ilahî bir kuvvete da- yanması veya babadan oğula geçmesi gibi veraset usulü yoktur; egemenlik bütünüyle millete aittir. Bu tanımlamaya göre aşağıdakilerden hangisinin cumhuriyetçilikle ilişkili olduğu savunulamaz? ignari pobreliglid nolhov songs light A) Büyük Millet Meclisi'nin açılması Tub B) Saltanatın kaldırılması bebrigt Abisora C) Kadınlara muhtar olma hakkı verilmesi 90 ima D Halifeliğin kaldırılması öb Bibsy ebmenőb pibless õibless nipibiso E) Medeni Kanun'un uygulamaya konulması ests holmel 00 13

Nezaket gösteren kişiler, dikkatli kişilerdir. 34. 2003'te Çin'in güneyinde ansızın ortaya çıkan SARS (Ani Gelişen Ciddi Solunum Yetmezliği Hastalığı) önce Hong Kong'a oradan kısa sürede 32 ülkeye yayıldı. Toplamda sekiz bin insana bulaştı, bini aşkın insanı öldürdü. Gribe benzer şikâyetlerle kendini hissettiren hastalığın gripten farkı iyileşmemesi ve zatürreye dönüşmesi, bulaştığı konakların büyük bölümünde ölüme yol açmasıydı. SARS'ın neden olduğu hastalığı kontrol altına almak için karantina yöntemleri uygulandı, bunun yanı sıra çağın moleküler teknolojisi kullanılarak araştırma süreci tamamlandı ve hastalık kontrol altına alınabildi. Bu sayede hastalığın Çin'deki nal burunlu yarasaların SARS virüsünün asıl konakçısı olduğu ve Misk kedisinin aracı görevi görerek virüsü insanlara bulaştırdığı anlaşıldı. Bu parçaya göre SARS virüsü ile ilgili I. İnsanlara hayvanlar aracılığı ile bulaşmıştır. II. Dünyanın birçok bölgesinde insana bulaşmıştır. III. Bulaştığı insanlarda kesin ölüme yol açmıştır. X yargılarından hangilerine ulaşılabilir? B) Yalnız II A) Yalnız I D) I ve E) II ve III Yalnız III 36.

eri ud toibameed lave WHO BANCI 4. (1) Olumlu ya da olumsuz koşullarda önceliğimiz çocuklarımızın sağlığı ve mutluluğudur. (II) Bu amaçla beslenme, eğitim, hijyen, giyim kuşam, moral ve sosyal alanlarda koşullarımızın elverdiği en doğru seçimleri sunarak onları yarınlara hazırlamaya çalışırız. (III) İşte kitaplar, genel anlamda sözünü ettiğimiz tüm bu alanlarda birey için olumlu, etken bir güce sahiptir. (IV) Doğru kitaplar içsel donanımı sanat ve bilimle zenginleştirerek doğru ve yanlışı ayırt edebilme yetisi kazandırır. (V) Ayrıca evrensel değerleri algılama, kişisel eğilim ve yeteneklerin ayırdına varmada etken oldukları için büyük önem taşır. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, birden fazla tamlananın bir tamlayana bağlandığı isim tamlaması vardır. B) II. cümlede, işaret sıfatı ve işaret zamiri vardır. C) III. cümlede, belgisiz sıfatlar vardır. D) IV. cümlede, edat ve bağlaç kullanılmıştır. E) V. cümlede, "için" edati, "gerekçe" bildirmektedir. DEĞERLENDİRME TESTI

erji tü- görü- mesi- elerin dığını ünya Sava- dört nilan asiy- kleer rden işkisi öyle- elere gunu ligini gileri ne- cak Kar- -an- 10 35.-36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Gelenek ve inançlarımızda servi ağacı, insanın doğum- dan ölüme kadar var olma çabasının bir sembolü olarak görülmüştür. Mevsimlerin zorlu şartlarına rağmen yeşil- liğini hiç kaybetmemesi ve dayanıklı olması ile serviler, hayatı tasvir etmektedir. Gövdesi semaya dik bir şekilde uzandığı için de servinin doğruluğu temsil ettiğine inanil- maktadır. Onunla ilgili başka bir inanış da insana iyi şans getirdiği ve onu koruduğudur. Ayrıca serviler, eski Türk kültüründe bolluk ve bereketi simgeleyen "hayat ağacı" olarak da nitelendirilmiştir. Ağacın mevsim şartlarına rağ- men hep yeşil kalması ise ölümsüzlüğü simgeler. Aynı zamanda minareyi andıran servi, Osmanlı kültüründe de hayat ağacına benzetilmiş ve dallarına konmuş kuşların, hayatın içindeki canlıları temsil ettiği düşünülmüştür. 35. Bu parçaya göre servi ağacıyla ilgili inanışların ortaya çıkmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Diğer ağaçlara göre daha geniş bir alana yayılması B) Insan topluluklarının yaşamına fayda sağlaması C) Insanın fiziksel özellikleriyle benzerlik göstermesi D) Kimi özelliklerinden dolayı ona sembolik bir değer at- fedilmesi E) Ömrünün uzunluk bakımından insan ömrüne denk olması 36. Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir? A) Toplumun farklı katmanları tarafından benimsenen değerler kolayca yaygınlaşır. B) Hayatı anlamlandırırken doğadaki varlıklardan ve on-/ ların özelliklerinden faydalanılır. C) Hayatın zorluklarına karşı çıkabilmek için bazı kültü- rel ve toplumsal değerler üretilir. D) Doğa olaylarını doğru yorumlayabilen toplumlar, ya- şamı ölümü daha iyi anlayabilir. E) Doğadaki nesnelere anlam yüklenirken geçmişten gelen tecrübelerden yararlanılır. Diğer sayfaya geçiniz.

4. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) 47'liler adlı romanında 12 Mart Muhtirası'dan sonra yaşanan sıkıntıları anlatmıştır. (Füruzan) B) Postmodern romanların öncülerinden olan Puslu Kıtalar Atlası'nda tarihi fon olarak kullanarak düş- le gerçeği fantastik bir bakışla harmanlamıştır. (İh- san Oktay Anar) C) Aşkı Giyinen Adam adlı romanında büyülü gerçek- çilik anlayışını uygulamıştır. (Nazlı Eray) D) Sevgili Arsız Ölüm adlı romanında Anadolu'da ya- şayan bir ailenin yaşayışını konu edinmiştir. (İnci Aral) E) Şafak adlı romanında 1971 Muhtırası'nda yaşanan- ları anlatmıştır. (Sevgi Soysal)

10. Aşağıdakilerin hangisinde ikileme belgisiz zamirdir? A) Bir iki kitap kanştırdım ama böyle bir şeye rastlamadım. B) Ona buna inanıp, dostlarını sakın üzme. C) Ivır zıvır şeylerle uğraşma, işine kendini ver. D) Çocuk, annesinin kucağında tatlı tatlı uyuyordu. E) Tatsız tuzsuz bir yemek olduğunu bilseydim, yemezdim. 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük zamir- dir? A) Bu evde tek başına, kimsesiz yaşıyordu. B) Bu işlerin hepsini onsuz yapamam. C) Insanlar buralara kendiliğinden gelmediler. D) Sensiz bir hayat istemediğini her fırsatta söylüyor. E) Böyleleri işlerini yaptırır, sonra dönüp yüzüne bile bakma

sçuluk JM Pren- e Bir, Hafız Me- ya Su Örnek-1 Ne zamandır ertelediğim her acı, Çıt çıkarıyor artık, başlıyor yeni bir ezgi, -bu şiir - Sendelerken yaşamım ve bilinmez yönlerim, Dost kalmak zorunda bana ve sizlere! Çünkü saldırgan olandan kopmuştur o, uykusunu bölen derin arzudan. Büyüsünü bir içtenlikten alırsa Kendi saf şiddetini yaşar artık, -bu şiir - Kuramadığım güzelliklerin sessiz görünümü, ulaşılamayanın boyun eğen yansısı, Sevda ile seslenir sizlere! Bu dizeler biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında aşa- ğıdaki sanatçılardan hangisine ait olabilir? A) Nilgün Marmara B) Şükran Kurdakul C) Rifat Ilgaz D) Enver Gökçe E) Arif Damar

7 20. Cumhuriyet Dönemi'ndeki Anadolu'ya yöneliş hareketleri- nin, halkçılık ilkesinden geçerek köy enstitülerini doğurdu- ğu, onun da köy edebiyatını beslediği söylenebilir. Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede belirtilen anla- yışla kaleme alınan eserlerden biri değildir? A) Tırpan B Sokakta Cemo D) Kanlı Derenin Kurtları E) Irazcanın Dirliği

erin aşağıdaki- ilir? C) Nutuk ye 11. I. Zemîni tâzeledi feyz-i hâme-î Gâlib Eğerçi köhnedir eş'âr-ı âbdâr-ı behår II. Minnet Hudâya devlet-i dünyâ fenâ bulur Bâkî kalur sahîfe-i 'âlemde adumuz III. Kâse-i deryûzeye tebdil olur câm-ı murâd Biz bu bezmin Nâbîyâ çok bâde-hârın görmüşüz Farklı divan şairleri tarafından yazılan bu beyitlerin kronolojik sıralaması aşağıdakilerden hangisi olma- lıdır? A) I-II-III B) I-III-II D) II-II-1 C) II-III E) III-X AYT/Türk Dili ve Edebi 13. Divan şiirinde çığır a olan şairlerdendir. O ci sayesinde yaşadığ sıtmıştır. Şiirlerinde tasvirler görülmekte, eğlence hayatı bulu dırılan bu dönemin ri, âdetleri, kıyafetle onun şiirlerinde yaş alalım dünyadan" m mektedir Bu parçada söz e hangisidir? A) Şeyh Galip B) Nefi C) Koca Ragip P Nedim Sa

ir? Örnek - 5 1980 kuşağı şairleri açık havaya çıkmamayı tercih ederler. Şehrin bireyi yok ettiği ve yığınlaştırdığı kamusal alanı terk ederek eve ve kendi içlerine çekilirler. Nitekim kuşak şairleri gibi kırılgan ve ince ruhlu yapısı ile sokağı sevse de şiir için eve kapanmak ge- rektiğini savunur. Şehrin korunaksızlığı diğer insanlar gibi onun da birçok nesne veya canlıya sığınma ihtiyacını doğurmuştur. Fakat tüm bu sığınaklar bir gün korunaklılığını yitirecektir ve in- san sonunda kendi gövdesine ve ruhuna kapanacaktır. İnsanın en korunaklı yeri kendisidir. Modern Türk şiirinin 1980 kuşağı imge şiiri anlayışının önde gelen şairlerinden biri olan sanatçı, dönem içindeki çabası, girdiği tartışmalar ve en önemlisi de ya- yımladığı Üzgün Kediler Gazeli, Zarf, 40 şiir ve bir, Hafız ile Se- mender, Keder Gibi Ödünç gibi nitelikli eserleriyle kuşak şiirinin yeni renkler kazanmasında, şiirin estetik düzeyinin yükselme- sinde önemli rol oynamıştır. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) Nilgün Marmara B) Haydar Ergülen C) Küçük İskender D) Hüseyin Atlansoy E) Murathan Mungan 1. C 1. II. 11 I

1. Aşağıdakilerin hangisinde romanlar kronolojik sıraya göre verilmiştir? A) Aşk-ı Memnu - İntibah - Yaprak Dökümü - Tutunamayanlar - Karabibik B) Karabibik - Aşk-ı Memnu - Yaprak Dökümü - İntibah - Tutunamayanlar C) Karabibik - Tutunamayanlar - Aşk-ı Memnu - Yaprak Dökümü - İntibah D) Aşk-ı Memnu - İntibah - Karabibik - Tutunamayanlar - Yaprak Dökümü E) İntibah - Karabibik - Aşk-ı Memnu - Yaprak Dökümü - Tutunamayanlar

3 yararlanarak okura sunulmuştur. 8. Kendim nasılsam başkalarını da ona göre değerlen- dirme hatasına düşmem. Hatta benim gibi düşünme- yen insanlar, daha çok ilgimi çeker. Onların fikirlerini dikkatle dinler, farklılıklarına saygı duyarım. Çoğun- lukla empati yapmak, diğer insanları anlamak için seçtiğim bir yöntemdir. Bir sofradaki yiyecekler çe- şitlendiğinde daha güzel görünür ya işte ben de çev- rem, hayatım farklı dünyalardan insanlarla çeşitlen- sin isterim. Bu eserlerime de yansır; özgür, duyarlı, korkusuz ve edebiyat çevrelerinde benzeri olmayan karakterlerle oluştururum romanlarımı. Bu metinde düşüncelerini paylaşan yazarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Eserlerinde özgün karakterlere yer vermeye özen gösterir. B) İnsanlar arasında ayrımcılık yapıldığında duruma müdahale eder. C) Kendisi gibi düşünmeyen insanlara hoşgörüyle yaklaşır. D) Çevresindeki insanları anlayabilmek için çaba sarf eder. C000-08.03CDS05

9. • Tarihî roman ● ● Otobiyografik roman Köy romani Postmodernist roman Aşağıdaki romanlardan hangisi yukarıda veri- len roman türlerinden biriyle eşleştirilemez? A) Kara Kitap - Orhan Pamuk B) Devlet Ana - Kemal Tahir C) Dokuzuncu Hariciye Koğuşu - Peyami Safa D) Karabibik - Nabizade Nazım E) Yaprak Dökümü - Reşat Nuri Güntekin

4. ÖĞRENİ YORUM Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ne" sözcüğü sifat olarak kullanılmıştır? A) Herkes sınıfa girdi, sen ne bekliyorsun? B) Ne tarz giyinmekten hoşlanır, bilmiyorum. CBu işe devam edecek ne isteğimiz ne de gücü- müz kaldı. DY Kapalı kapılar ardında ne konuşuldu? EX Dün gittiğimiz lokantada ne yemiştin?

Klasik Türk edebiyatının 15. yüzyıldaki önemli temsilcilerinden biri olan ----, Türk şiirinin bugünkü milli zemininin oluşmasına büyük ölçüde katkı sağlamış önemli şairlerden biridir. Edebiyat tarihi kaynaklarında ve şuara tezkirelerinde ailesi hakkında pek fazla bilgi bulunmamakla birlikte, şairin Edirneli olduğu bilgisi birçok tezkirede yer almaktadır. Atasözü, deyim ve halk söyleyişlerinin yoğunlukla yer aldığı; sıcak ve samimi bir havanın hissedildiği şiirleriyle, kendinden sonra gelen birçok önemli şaire öncü olmuştur. Şiirlerine birçok şair tarafından nazireler yazılmıştır. Bu nazirelerden en ünlüsü Fuzûlî'nin; Ne yanar kimse bana âteş-i dilden özge Ne açar kimse kapum bâd-ı sabâdan gayrı beytinin yer aldığı "gayrı" redifli gazelidir. Bu gazel onun Dime kim yârda yok cevr ü cefâdan gayrı Ne dilersen bulinur mihr ü vefâdan gayrı Beni ağlan beni kim üstüme gelmez ölicek Bir avuc toprağ atar bâd-ı sabâdan gayrı beyitlerinin yer aldığı "gayrı" redifli gazeline naziredir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Ahmedi D) Nâbî B) Şeyhi E) Nef'i C) Necati

l 7. 4. Seydi Ali Reis, Basra'da donanmayı Mısır'a götürürken Portekizlilerin saldırılarına uğrar, kötü hava şartlarından kıyılarına sürüklenir. Sıkıntılı bir yolculuktan sonra üç dolayı gemilerinin çoğunu kaybeder. Hindistan buçuk yılda İstanbul'a ulaşır. "Başına Seydi hâlleri gelmek" deyimi bu münasebetle söylenmiştir. Bu dönüş yolculuğu sırasında gördüğü yerleri, karşılaştığı kişileri, ilginç olayları secilerden uzak, sade bir dille - adlı bir eser yazar. Bu eser, edebiyatımızın anlattığı ilk gezi yazısı kabul edilir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Kitab-ı Bahriye C) Seyahatnâme B) Miratü'l-Memalik D) Sefaretnâme E) Cihannüma