Anlatım Biçimleri Soruları

1. (1) Yazarın on yıllık çalışmasının ürünü olan Bin Yı- lin Çayı, meraklılarının ve çay tiryakilerinin karşısı- na çıkıyor. (II) Yazar, bu geniş kapsamlı çalışma- sında çay ve çevresinde gelişen kültüre derinlikli bir bakışla yaklaşıyor. (III) Çayı, Türk ve çay söz- cüklerinin bir arada kullanılmaya başladığı 8. yüz- yıldan bugüne kadar taşıyor yazar. (IV) Tarihî geri planına ek olarak ekonomik ve sosyal yönden de konuyu irdeliyor. (V) Çay yalnızca Türkiye bağla- minda da ele alınmıyor; Çin'den yeryüzüne dağılı- şından, elde edilmesindeki teknik işlemlere kadar birçok aşama gözler önüne seriliyor. Çayın anlatıldığı bir kitabı konu alan bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede, okur kitlesinin kimlerden oluşacağıy- la ilgili ipucu veriliyor. B) II. cümlede, yazarın konuyu ele alışıyla ilgili açıklama yapılıyor. C) III. cümlede, konunun hangi tarih aralığında ele alındığı dile getiriliyor. TEMPO D) IV. cümlede, hangi alanlar açısından incelendiği p anlatılıyor. E) V. cümlede, konunun işlenişindeki karmaşıklık- tan söz ediliyor. SER SI r

OXO MALON Türkçe 22. Millî bir gelenektir mahya. Sultan I. Ahmet devrinde ilk defa Sultanahmet Cami'nin minareleri arasında kurulmuştur. Avrupalı seyyahların bu ışık sanatına özel bir ilgi gösterdiklerini yazdıklarından biliyoruz. Mesela Fransız şair Théophile Gautier 1854 yılı ramazanında, bir gece Tepebaşı'ndan seyreder İstanbul'u. İstanbul'un bir imparator tacı gibi ışıldadığını, şerefeleri kandillerden bileziklerle bezeli minareler arasında ateşten harflerle yazılmış Kur'an ayetlerinin parıldadığını belirtir. Sarayburnu'ndan Eyüp sırtlarına kadar ışıklara boğulmuş camilerinin mahyalarla İslam'ın formüllerini yeryüzüne ilan ettiğini ve hilalin hemen yanındaki yıldızla imparatorluğun armasını gök bayrağına nakşetmiş gibi göründüğünü yazarak bu şehrin kimliğine işaret eder. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A Konuşma havası içinde yazılmıştır. B) Devrik cümlelere yer verilmiştir. v C) Benzetmelerden yararlanılmıştır.v D) Sözcükler arasında sessel yinelemeler kurulmuştur. E) Tekdüzelikten kaçınılmıştır. v ---- 23. Hem sadece çocuklar için kitaplar yayımlayan yayınevleri kuruluyor hem de bazı yayınevleri yayın programlarına

sy902 16ms) (A) medy 33 ( ulgothe tide (0 13) Kırk bin köyün en yoksullarının birinden geliyordu Başaran. Kendi yağıyla kavrulmuş insanların sabırlı sessizliği sürekli üzerindeydi. İçin için bakışları, yakalanması güç ama yakalanınca da da insanı birden isitan samimi bakışları vardı. Köylünün bahtı gibi kolay kolay açılmaz ama açıldı mı yaman açılır, birden sözün en acısı veya tatlısıyla boşanıverirdi. 1160BY Eurud Ebove sysgriex nutuV (0 Aşağıdakilerden hangisi bu parçada tanıtılan kişinin özelliklerinden biri değildir? A) Gerçekleri olduğu gibi B) Tezatlıkları bir arada barındıran C) Kolay kolay konuşmayan D) Hayatı pervasızca yaşayan E) Sıkıntılarını kendi içinde yaşayan lduğu gibi dile getiren imitahiselt imenő teyhurimuo obnizigner nebislixabisza (a evoilzét tevoz, JeevesV Å sigosos16) (A 103 svoil26T 15192 Ins2 inusnis Mulgonado) 16M (8 ulğolsbed uigono IsaysVięA (3 Isayev iz ulgolsbs goles mineubdA (0 ulgonoxulgoleb6011 (3

3 6 10. Hasan Sabbah'ı daha çok Avrupalılar esrarengiz bir ha- vaya büründürmüşlerdir. Batıniler, Hasan Sabbah'tan önce de vardı. Selçuklular; İran, Orta Doğu ve Anadolu'ya yayıldıklarında çoklukla Selçuklu sahasında, 160 yıl en etkili faaliyetlerini gösteren Batıniler, İsmaililerin bir ko- luydu. Üstelik bu kol, çeşitli küçük değişikliklerle beraber günümüze kadar gelmiştir. Alamut Kalesi denilen yerde, fedailerine yüklediği inançla onları, davasına kendini adamış bir canlı bomba hâline getiren Hasan Sabbah, Batılı romancıların oryantalist yaklaşımlarıyla bir masal kahramanına dönüştürülmüştür. Oysa o bir tarihî şah- siyettir. Ama Batılıların bu yaklaşımları ilgi uyandırınca tarihsel romancılığı, insanların merakını sömürmek yo- luyla bir ticaret kapısı yapan yerli romancı ve yayıncılar da modaya uymuş ve Hasan Sabbah'ı da hareketini de fedailerini de bir masal tadında gizemli anlatıların konusu yapmış; böylelikle kurgusal yapı, tarihsel yapıyı unuttur- muştur. Bu parçada yazar, aşağıdakilerden hangisine karşı çıkmaktadır? A) Yerli bir konunun yerli sanatçılarca işlenmeyip ya- bancılara bırakılmasına B) Tarihsel kişilerin yaşamlarının gerçeğine sadık kalı- narak yansıtılmasına C) Tarihsel konuları bilmeyen sanatçıların tarihsel roman yazmalarına DYRoman tekniğiyle yazılması gereken konunun fan- tastik anlatımla verilmesine Yerli ve yabancı sanatçıların farklı amaçlarla tarihî gerçekliği saptırmalarına

33. Sol Ayağım, hayatın bütün zorluklarına rağmen hayatta nasıl tu- tunulması gerektiğini anlatan, fazla uzun olmayan bir eser aslin- da. En ilginç tarafı da kitabın bir yaşanmışlığı hikâyelendirmesi. Çok yalın ve sürükleyici bir dille yazılmış olan roman, özellik- le çocuklara ve gençlere çok şey katabilir. Onların; engellilerin, hastaların, kendileri gibi olmayanların mücadelesini anlamaları ve eş duyum kurabilmeleri için iyi bir başlangıç bu eser. 1. Bir başarı öyküsünün aktarıldığı II. Ön yargıyla yaklaşılmadan okunması gerektiği III. Okurlara empati duygusu kazandırdığı IV. Anlaşılır bir anlatıma sahip olduğu Bu parçada sözü edilen yapıtla ilgili olarak yukarıda verilen- lerden hangileri söylenemez? Yalnız I D) III ve IV B) Yalnız E) IL HIVe IV C) Yalnız III 35. unları

X Sanatçı, çocuk edebiyatına yaratıcı kurgularının yanı sıra ço ümleyici eleştiri ve değerlendirme yazılarıyla yoğun emek ve- rek yazarlar arasında başta gelen isimlerden. Onun çocuk ki- taplarına damgasını vuran başlıca özellik; akıcı, duru, bir melodi gibi çocuk ruhuna işleyen incecik dili ve benzersiz, ışıltılı üslu- budur bence. Bütün kitaplarında, ilginç, farklı ve ustalıklı kurgu- larının dokusu içine sinmiş olan, yaratıcılığını taçlandıran dil ve üslubu, bu alanda yazdığı birçok yapita unutulmazlık niteliği ka- zandırıyor. Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Yapıtlarının kalıcılık özelliği taşıdığı B) Özgün bir anlatımının olduğu Yazınsal yazıların yanında kuramsal yazılar da yazdığı DÇocuk edebiyatı alanında öncü olduğu E) Ahenkli bir söyleyişe sahip olduğu

2. 1. Boğazına yabancı bir cisim kaçtığı için soluk ala- mayan kişilerde, cismin hemen çıkarılarak tika- nan soluk borusunun açılması gerekir. Bunun için solunumu durmuş olan kişiyi öne doğ- ru eğerek başının olabildiğince aşağıya sarkma- sını sağlayın. III. Bir yandan da kürek kemiklerinin arasına yumru- ğunuzla hızlıca vurun. IV. Böylece soluk borusunu tıkayan cisim yukarıya doğru çıkarak bazen kendiliğinden dışarı atılabilir. Eğer gırtlaktaki cisim ağızdan bakıldığında görü- lebilecek bir yerdeyse ilk yardımı yapan kişi işaret parmağını sokarak cismi çekip alabilir. Yukarıdaki cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi sonuncu olur2 X A) I B) II www.pelikankitabevi.com.tr C) III D) IV E) V

14. Teksaslı av köpekleri Güney Afrika'nın kaçak avcılık karşıtı çalışmalarında devrim yaratıyor. Kimi tahminle- re göre son 10 yıl içinde Kruger Ulusal Parkı bölgesin- de öldürülen dar dudaklı gergedan sayısı 4 bin. Geri- ye kaç gergedan kaldığı ise tartırşmaya açık. İddialara göre 5 ila 9 bin arasında. Teksaslı çiftçi Braman'ın ye- tiştirdiği av köpekleri yetkililere göre Mayıs 2018'den beri parktaki kaçak gergedan avcılığında yüzde 24'lük bir düşüşe ve kaçak avcıların yakalanmasında da yüz- de 54'lük bir artışa katkı sağladı. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerin hangi si şöylenemez? A Sayısal verilerden yararlanılmıştır. B) Kesinliği olmayan yargılara yer verilmiştir Başkasından duyulma bildiren yargılar vardır. Karşılaştırmaya başvurulmuştur/ ur Birinci kişili anlatım kullanılmıştır. in to Yid VINC

2021 KPSS Genel Yetenek 15. (1) Yağıbasan Medresesi, Anadolu'nun ilk medre- sesi olma unvanına sahiptir. (II) Yağıbasan, düş- ram mana baskın yapan demektir. (III) Birinci Beylikler Dönemi'nden Danişmentlilere ait bir yapıdır. (IV) Medresenin Danişment Emiri Nizamettin Yağıbasan tarafından 1157 1158 yılları ara- sında yaptırıldığı bilinmektedir (V) Medresede o dönemlerde tip eğitimi verilmiştir. (VI) Yapının giriş kısmında medresenin tarihçesine yer veri- len bir kitabe bulunmaktadır. 16 Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV D) V E) VI 17. (1) Gü dir. (1 duva aşağ net e hem ARGI Y A Y az s bu öze zor şi a s yap diğ şir Bu pa si A

37. - 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Yapay zekâ alanındaki yeni gelişmeler, ünlü bilim kurgu yazarı Isaac Asimov'un eserlerinde geçen üç robot yasasını tekrar gündeme getirdi: "Bir robot, bir insana zarar veremez veya onun zarar görmesine seyirci kalamaz. Bir robot, birinci kuralla çelişmediği sürece bir insanın emirlerine uymak zorundadır. Bir robot, birinci ve ikinci kuralla çelişmediği sürece kendi varlığını korumakla mükelleftir." Ancak makinaların gelişerek başlarına buyruk hareket etmesi, kuralları ihlal edip insanlarla, bilim kurgu filmlerinde olduğu gibi, savaşa girmesi uzak bir ihtimal olarak durmuyor. Yapay zekâ üzerine araştırma yapan kişiler, robotların istenmeyen davranışlar sergilediğinde durdurulmasını sağlayan bir "kırmızı düğme" oluşturmaktan söz ediyor. Fakat robotların uzun vadede öğrendikleri sayesinde bu düğmenin kendi çıkarına olmadığını anlayıp bunu devre dışı bırakma olasılığını göz önüne almıyorlar. 37. Bu parçada söz edilen Asimov yasalarına göre bir robot; Birisinin hayatına son vermesi istenirse bu emri yerine getirir. II. Kendisinin yok olacağını fark ettiği durumda insanlara zarar verebilir. TD Başkaları tarafından kötü muamele gören kişilere yardım eder. işlemlerinden hangilerini yerine getirir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) I ve III

26. 14 Ekim 1982 tarihinde Uluslararası Cino Del Duca ödül töreninde "İnsanın gücüne inanıyorum, sözün gücüne de bundan dolayı inanıyorum. Edebiyatımı bu gücün üstüne kurmaya çalıştım. Söz insanın kendisidir. İsterdim ki benim de yaptığım edebiyat bir sevinç, insanlığa bir aydınlık türküsü olsun. En acıda, işkencede bile ben insa- nın yaşama sonsuz bağlılığını, minnettarlığını gör- düm. Söz adamı olmamdan mutluluk duydum." diyen Türk edebiyatının çınarı Yaşar Kemal'i yitireli dört yıl oldu. O, yaşamı boyunca eserle- rinde Türkçeyi büyük ustalıkla kullandı, pek çok ödül aldı, Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösteril- di. Gerçi ödülü ona vermediler ama o, okurlarının gönlüne taht kurarak en büyük ödülünü aldı. Bu parçadan Yaşar Kemal'le ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Sanatındaki gücünü sözden almaktadır. B) insan doğasında, yaşama sımsıkı bağlılık olduğunu düşünür. Düzgün Türkçesinden dolayı ödüller aldı. D) Okurları tarafından oldukça beğenilmektedir. E) Ölümünün üzerinden uzun yıllar geçmemiştir. Paragrafın Şifresi - T

30.Aşık Veysel Şatıroğlu, şiirleriyle ve sesiyle mümkün olan başka bir dünyanın güzelliklerini incelikle yaşamına işledi. Her düşüncesiyle her dizesiyle ve sese dönüşen her saz nağmesiyle kendi karanlığını aydınlık etti. 7 yaşında geçirdiği çiçek hastalığı sonucu kaybettiği gözleri, babasının kendisine hediye ettiği bağlamayla birlikte yeniden görmeye başladı. Hem de ne görmek! Âşık Veysel'in bu aydınlığı elbette ki kendi içinde saklanıp kalmadı. Büyüdü, çoğaldı ve salkım saçak bir sevginin kapılanını araladı. Radyoya ilk çıkışıyla birlikte çoğalan bu sevgi, Mustafa Kemal Atatürk'ün de yüreğine ulaştı. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Ad aktarması B) Zıt anlamlı sözcük C) Somutlama D Kisileştirme E Duyu aktarması TVT TURKCE DENEMELER: C 82

(1) Oyuncaklar düş dünyalarını geliştirmek, oyalamak, mutlu etmek amacıyla alınır çocuk- lara. (II) Bazen de suçluluktan... (III) Yoğun iş temposunun ardından eve yorgun dönen anne baba, çocuğuyla zaman geçirip onu dinlemek, onun duygularını paylaşmak yerine onu oyuncağa boğuyor. (IV) Aslında çocuk- lar için, satın alınan oyuncaklar dışında baş- ka şeyler de bir oyuncak ve oyun malzemesi hâline gelebilir. (V) Ayrıca, doğru seçilmiş bir oyuncak da çocuğun yaratıcı düşünme bece- risini desteklemeye yardımcı olduğu gibi, mo- tor ve sosyal gelişimine de katkıda bulunur. minalsbasi 33. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi eleştirilmek- tedir? A) Oyuncak seçimlerinin doğru yapılmaması B) Çocuklara gereğinden fazla oyuncak alınması C) Vicdan azabıyla çocukların her isteğinin yerine độ getirilmesi D) Çocukların hiçbir şeyin değerini bilmez hâle geti- rilmesi E) Çocukların çevrelerine karşı duyarsızlaşması

TYT / TÜRKÇE 37.- 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevapla- yınız. Değişik bir ölçme yöntemi kullanılarak gerçekleştirilen bir çalışmada bebeklerin doğar doğmaz ana dillerini ta- nıdıkları ve yabancı bir başka dili de öğrenmeye meyilli oldukları belirlendi. Araştırmada 7 saatlik ve 3 günlük, yeni doğmuş, ABD'li, Fransız, Alman ve İsveçli bebek- ler kullanılmış. Her bir bebeğe özel olarak tasarlanmış ve kabloyla bilgisayara bağlı emzikler verilmiş. Bebek emziği emmeye başladığı anda bilgisayar bazen İngilizce bazen de İsveççe sesli harf sesleri çıkaracak şekilde program- lanmış. Bebeklerin kulaklarına yerleştirilen kulaklık saye- sinde bebeklerin sesleri duyması sağlanmış. Sesli harf sesi bebek emziğini emmeyi bırakana kadar tekrarlan- mış. Tekrar emziğini emmeye başladığında ise bebeğe başka bir sesli harfin sesi dinletilmiş. Emme davranışı bebeğin sese gösterdiği tepkiyi belirlemek için bir ölçüt olarak kullanılmış. Uzmanlara göre bebeğin daha fazla emme refleksi göstermesi, o sese karşı daha ilgili olduğu anlamına geliyor. Tüm bebekler ana dillerinden farklı ses- ler duyduklarında emziklerini daha uzun süre emmiş. energre D) I ve II vanovun 39 y Öt uz te 38. Parçada sözü edilen araştırmada; 1. Bebeklere uygun araç ve gereçler kullanılması, II. Farklı milletlerden çocuklar üzerinde çalışması, III. Bebeklerin kendi dillerindeki ve yabancı dillerdeki seslere tepkilerinin ölçülmesi dillerdeki etkenlerinden hangileri araştırmanın genellenebilir sonuçlar, vermesine yardımcı olmuştur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalniz III E) II ve III ya b 39. b C

TYTT 32. Şiirin sınırlarını daima bilmek gerekir; fazlası, bizim o şiire eklediklerimizdir. Şiirin gerçek değeri ise bu ek yaşantıların dışındadır. Daima kendi anladığımızdan çok, şairin ne anlattığına bakmak daha yerinde olur. Böylece şairin şiirine verdiği anlam neyse ona daha bir yaklaşmış oluruz. Yoksa bizim kendimize göre çıkardığımız anlam ancak bize göredir. Bu da şairin kişiliğini unutmakla elde edilir. Aşağıdakilerden hangisi parçada bir şiir değerlendirilirken yapılması gerekenlerle ilgili öne sürülen düşüncelerden değildir? A) Şairin kişiliğinin eserden uzak tutulması gerekir. B) Bireyin kendine göre şiirden çıkardığı anlam, temel ölçüt değildir. C) Şiirin, bilinenin ve belirginleştirilenin dışında özellikleri vardır. D) Şiirin iletisi, temasına ve konusuna göre paralellik göstermez. E) Şairin anlatmak istediklerinin önemsenmesi lazımdır. 33. Bilgi çağında yaşıyoruz. Yarım yamalak bilgiler çağında. Kitap okumak veya derinlemesine sabırla araştırmak yerine, Internet'ten üstünkörü bir şeyler öğreniveriyoruz. Yetiyor. akşam ha bire tartışma üstüne lorde olmak ve 34. Her sö sözün martin sözcü arası geler olma uçtu. "Sok yokt sözc bağ iste Aşa şiir A)

15. Bir yazımda "ipsiz sapsız" deyimini kullandım. Doğrusu- nun "epsiz sapsız" olduğunu sanıyorum. Ep, Türkçede sebep demektir. Sap da bir söze verilen yanıtta sıra, dü- zen gözetme demektir, ipsiz sapsız yahut epsiz sapsız konuşmak bir neden aramadan, düzen gözetmeden abuk sabuk konuşmak anlamına gelir. Sebep demek olan ep, unutulmuş; sap da düzen, sıra anlamını yitirerek sadece o deyimde kalmış. Bu da gösteriyor ki bizim bugün "öldü, kalktı, unutuldu" dediğimiz Türkçe sözlerin birçoğu, kimi deyimlerde, ikilemelerde yaşamaktadır. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yalın bir dil kullanılmıştır. B) Düşünceler örneklere dayandırılmıştır. C) Koşul bildirén cümleler kullanılmıştır. D) Kurallı cümleler kullanılmıştır. E) Kesinlemeci bir tutumdan kaçınılmıştır.