Dil Bilgisi Soruları

TÜRKÇE SORU BANKASI. 150 III. 3. sözcükte hem yapım hem çekim eki vardır. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerle ilgili olarak yukarıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II 3 Osmanlı Devleti'nin son iki yüz yıllık döneminde devleti kurtarma çabaları içinde en dikkat çekici fikir akımı "Batıcılık olmuş tur. Özellikle cumhuriyetin laboratuvan olarak görülen Meşrutiyet Devri fikir tartışmaları ortamında yetişen Mustafa Kema Atatürk'te Batılılaşma fikri, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasından itibaren çağdaşlaşmanın, çağdaş bir devlet ve toplum olmanın temelini oluşturmuştur. Öncelikli hedef olan Anadolu'nun işgalden kurtarılması sonrasında ve Lozan'da bir bang antlaşmasının imzalanması ile birlikte süratle inkılaplara girişilmiş, yeni devletin Batılı anlamda modern, çağdaş bir devlet olması için imparatorluktan intikal eden bütün kurumlar terk edilerek yerlerine çağdaş kurumlar oluşturulmuştur. Bu amaçla gerçekleştirilen devrimlerin hepsi Türk toplumunu Batı toplumları gibi çağdaş ve modern bir toplum hâline getirmeyi amaç lamaktaydı. Bu devrim hareketleri içinde temel hareket noktası ise daima Batılılaşma fikri olmuştur. Ancak Mustafa Kemal pek çok reformcudan farklı olarak salt bir modenleşmeden ziyade, toplumun ve devletin yapısında temelden değişikliklerin zorunlu olduğuna inanmış, "kültür" ve "medeniyet" tartışmalarını bir yana bırakarak Batı medeniyetinin bir bütün olarak alın masından yana olmuştur. 1. Ayrılma hâli eki almış özel isim II. Birden fazla yapım eki almış özel isim III. Yapım eki alarak ünlü düşmesine uğramış tür ismi Bu parçada yukarıdakilerden hangileri yoktur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II E) I ve III D) II ve I E) I, II ve III

angisinin ğız? E) I de bir E) V mayan stir? 8 E) TRT'nin düze 11. (1) Ahmet Vefik Paşa, 3 Temmuz 1823'te İstanbul'da doğdu. (II) 1837'de Fransa'da liseyi bitirdi. (III) 1878'de sadrazam oldu. (IV) 1882'de 2'inci kez sadrazam oldu. (V) 1891'de öldü. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde ya- zım yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik fiillerin ya- zımıyla ilgili yanlışlık yapılmamıştır? elirtilen yerlere aşağıdakiler- A) Türlü entrikalarıyla altetti beni sonunda. B) Yillar sonra farketmiş yaptığı yanlışı. C) Terk edilen bir şehrin ıssız sokaklarında tanıdım seni. D) Varolma mücadelesiyle gördük Anadolu insanını yıl- larca. E) Bana verdiğin antika saat kayıp oldu. 11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı

6. Boğaziçi sahillerindeki yalıların sahiplerini burada herkes tanırdı. Aşağıdakilerden hangisi bu cümleyle ögeleri ve ögelerinin sıralanışı yönünden özdeştir? A) Projenin detaylarını bir kez daha gözden geçirmemiz gerekiyor. Yahipleri var. Yıkılmaya yüz tutmuş binaları, bu mahallede bina C) Haliç'in güzelliklerini ancak buradan bakarak göre- bilirsiniz. D) Boğaz vapuruyla bir gezi yapmadan buranın güzellik- lerini fark edemezsiniz. E) Bu şehrin güzelliklerinin tüketilmemesi için problem- lere çözüm üretmek zorundayız.

15. (1) Tüm dünya dillerinde yer edinen ütopya sözcü ğünün babası Thomas More'dur. (II)More, bu söz- cüğü Yunanca yok, olmayan anlamındaki olum- suzluk eki "ou" ile yer, toprak, ülke anlamındaki "to- pos" sözcüğünü birleştirerek oluşturdu. (III) Bu ye- ni sözcükle Yunanca iyi "eu" ve yok "ou" sözcükleri arasındaki benzerliği de kullanarak hem iyi hem de hiçbir yerde olmayan yer anlamını çağrıştırmak is- tedi. (IV) Bu isteği Yunanca sözcüklerin anlamı açı- sından tam olarak gerçekleşmedi ama ütopya söz- cüğü dünyadaki kullanımıyla olumlu ve olumsuz iki anlam birden taşıyor şimdi. (V) Sözcük, Türkçede de, gerçekleşmesi düşlenen düşünce ya da tasarı- lar anlamına geldiği gibi, düşsel, gerçekleşemeye- cek denli iyimser, saf düşünceleri nitelemek için de kullanılmaktadır. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) I. cümle iki ögeli bir isim cümlesidir. B) II. cümle sırasıyla özne - belirtili nesne - zarf tümleci ve yüklemden oluşmaktadır. III. cümlenin öznesi gerçek öznedir. DIV. cümlenin yüklemleri dönüşlü çatılıdır. E) V. cümlenin yüklemi edilgen çatılıdır. TEMPO SERIS 17. F A B D 18. Er yıl kil na Bu gio la A) B) C) D) E)

67 14. I. Türk edebiyatının en büyük öykücüsü dendiğinde akla gelen ilk isim, kuşkusuz Sait Faik'tir. II. Sadri Ertem, edebiyatın işlevinin, emekçi kitlelerin bilinçlendi- rilmesi olduğunu savunur. III. Mahmut Makal, 1967 de UNESCO'nun "Dünya Kültürüne Hizmet Ödülü"nü alır. IV. Yazar, "Matmazel Noraliya'nın Koltuğu"nda mistik dünya görüşünde karar kılan Doktor Ferit'in öyküsünü anlattı. V. İnsanın zavallılığını ve gücünü sarsılmaz bir üslupla, zaman zaman destansı biçimde yansıtmayı başarmıştır. Numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? AI. cümlede zincirleme isim tamlaması kullanılmıştır. B) M. cümlede hem üçüncü tekil kişi iyelik hem belirtme hâli eki almış birden çok sözcük vardır. I. cümlede durum eki almış üç sözcük vardır. D) V. cümlede niteleme sıfatı almış belirtisiz isim tamlaması kul- lanılmıştır. E) V. cümlede bir tamlayan, birden çok tamlanana bağlanmıştır. Diğer sayfaya geçiniz.

Son günlerde sık sık yaptığı mukayeseyi tekrarladı ve bu iki koku arasındaki farkı düşündü. Yolda yürürlerken herkes, Fahriye'den ziyade Neriman'a dikkat ediyordu. Fakat bu, Neriman'ın herkese ayrı ayrı dikkatinin karşılığından başka bir şey değildi. (Fatih Harbiye- Peyami Safa) 9. Yukarıdaki metinde altı çizili sözcüklerin türünü yazınız. (10p) Cevap:

air 9. "Ne hasta bekler sabahı Ne taze ölüyü mezar Ne de şeytan bir günahı Seni beklediğim kadar." Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylene mez? A) "Ne... ne..." bağlacı özne ve nesneleri bağla miştir. By Fiilimsi vardır. C) Edat ve bağlaç kullanılmıştır. (D) DP Sadece bir yüklem vardı. Ünlem türünde bir sözcük kullanding

B 14 Duygu ve düşüncelerimizi kısa cümlelerle anlatmaya çalış- malıyız. (II) Kısa cümleler; fikirleri daha açık, daha kolay an- latır. (III) Uzun cümlelerin anlaşılması zordur, uzun cümleler okuyanları yorar. (IV) Ögeler arasındaki uygunluk ve bağlantı gözden kaçar. (Y) Uzun cümle kurulmamalıdır, demek istemi- yoruz. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı- da verilenlerden hangisi yanlıştır? NA. cümle, girişik birleşik bir cümledir. (B) II. cümle, kurallı bir fiil cümlesidir. C) H. cümle, öznesi ortak sıralı cümledir. LIV. cümle, yüklemi deyimle kurulmuş basit bir cümledir. LEV. cümle, iç içe birleşik cümledir. 15. "Mecburen evden çıkmak zorunda kaldık." cümlesinde aynı an- lama gelen "mecburen" sözcüğüyle "zorunda kalmak" bir arada kullanılmış ve cümlenin söz konusu özelliği bozulmuştur. Oysa güzel ve etkili bir anlatımda gereksiz ek veya söz tekrarlarına

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "çok geniş, engin bir biçimde" anlamında bir söz kullanılmıştır? AT Yaz geldi mi bütün şehir yaylalara akın eder. B) Bu yiyecekler bize bütün bir kış yeter sanınm. C) Kardeşim böyle işlerden pek uzak biridir. -D Oldukça geniş bir meydanda toplanmıştı halk. E) Göz alabildiğine uzanan bir mavilikte çayımızı yudumluyoruz. 3.

Bu romanda yazar, İstanbul sokaklarının artık tarihe karışmış eski görünümlerini şiirli bir dille yeniden sunu- 11 yor. Kahramanlarına sıcacık bir sevgiyle onların insani yanlarını araştırarak yaklaşıyor, onları derinlemesine IV ||| kavramaya çalışıyor; aralarındaki farkı ortaya koyuyor; Daha doğrusu kişilerin iç dünyasındaki düğümleri çok V iyi yakalıyor. Bu parçadaki numaralanmış sözlerle ilgili olarak hangisi söylenemez? A) 1. fiilimsiyi belirten bir zarftır. B) II. tekrar zarfıdır. C) III. zarf görevli bir söz grubudur. D) IV. türemiş yapılı bir zarftır EV. sıfatı belirten bir zarftır.

12. Teşbih ile istiare karşılaştırılmasıyla ilgili aşağıdaki bil- gilerden hangisinde yanlışlık yapılmıştır? A) Teşbih ve istiare de şiirlerde imge oluşturma amacı taşır. B) Teşbihin çağrışım yaratma gücü istiareninkinden daha fazladır. C) Her iki sanatta güçsüz olan, güçlü olana benzetilir. D) İstiarede benzeyen veya benzetilenden birine, teşbihte ise ikisine de yer verilir. katılmasında her iki sanat da E) Şiirlere düşsel ögelerin kullanılır.

35. Güney Moğolistan'daki köylüler, "ger" adlı gelenek- sel çadırlarında yaşayıp keçi, koyun ve deve çoban- lığı yaparak göçebe bir hayat sürüyor. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si şöylenemez? G Farklı türde eylemsilere yer verilmiştir. B) Ünlü uyumuna uymayan ekler kullanılmıştır. C) Yüklemde zaman (anlam) kayması vardır. D) İlgi eki sifat yapma göreviyle kullanılmıştır. E) Edata yer verilmemiştir. TYT 3 15

hangisinde soru anlamı bir zamirle sağlanmamıştır? A) Dost yoluna adanmış canlar Gece çobanının sürüsü nerede B) Kime söylediysem ey yâr derdimi Sen gibi hâlden anlar mı sandın C) Neydi ey yürek sen ne beklerdin ki Hüzün kalır mıydı gitmişken sevgi D) Gün ardı karanlık güz ardı kardır Yalnızlık köşemize şimdi ne kalır E) Tanrım suç kimindi, nerede hata yaptık Keşke sevgiye hiç muhtaç olmasaydık

Bu parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi yapım eki almamistic? 6/1 C'm D) V 10. Ona göre, bugün musiki dünyamızda yaşanan 1 E boşluğun boşluğun en büyük sebebi, maharet sahibi sazendenin bolluğu fakat kendilerinden IV anlatacaklan bir hikayenin hiç olmayışı. V Bu cümledeki altı çizili sözcüklerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Ak I. sözcükte birinci çoğalkişi iyelik eki vardır. B) JL sözcük, isimden isim yapım eki-almıştır. U Cll. sözcükte iyelik eki kullanılmıştır. DIV. sözcükte tamlayan eki vardır. E) V. sözcükte fiilden isim yapım ekine ömek gösterilebilir. i Bu har A) 13. P

görevinde de Açıklama eklerinin sifatlara gelmesiyle ya- büyükçe ex eisice orik, keskince biçak, bü er şunlardır: -ca-cak, ok, cek masa, yuksook yer açack iskemle simsi meyve... Örnekler Açıklama emeler gerek isim gerek sifat in ini karpuzlar aldık. art görevinde kullanılabilir. Uzun uzun yollardan geçtik. inili ufak birçok oyuncağı vardı. SIRA SENDE Bir kenarda serili olduğu belli olmayan bir yatağın üzerine kü- çük kız yüzükoyun kapandı. Bir, çok üzüldüğü zaman bir de iyi veya kötü şeyler düşünmeye karar verdiği zaman, en küçük bir aydinliğa tahammül edemezdi. Kapkara bir yalnızlık içinde ken- di vücudundan bile habersiz düşünmeyi pek severdi. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Birden çok niteleme sıfatı almış zamir B) Hem niteleme hem de belirtme sıfatı almış isim C) Belgisiz sifat almış birden çok isim DY Pekiştirmeli niteleme sıfatı İsmi işaret yoluyla belirten sifat ÇÖZÜM SENDE LATIM FASIKÜLÜ

1. Teknolojik gelişmeye koşut bir değer oluşumu gerçekleş- mezse teknoloji kendi ölçüsüz, değersiz, yabanıl havasını insanın içsel ve zihinsel dünyasına empoze edecektir. Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı, aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? A) Özne - belirtili nesne - yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç) - yüklem B) Zarf tümleci - özne - belirtili nesne - yer tamlayıcısı (do- laylı tümleç) - yüklem C) Zarf tümleci - belirtili nesne - yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç) - yüklem elg D) Zarf tümleci - özne - yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç) - pembin yüklem E) Özne - belirtisiz nesne - yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç) - yüklem