Divan Şiiri Özellikleri Soruları

Di- irin- ve 4 (1) Süleyman Çelebi edebiyatımızdaki önemli mevlit yazarla- rindandy! (II) Hz. Muhammed'in diğer peygamberlerden üstün olduğunu dile getirmek için yazdığı mevlidin adı Vesileťt'ün Ne- cat'tir. (III) Yaklaşık 800 beyitten oluşan bu eser, dinî bir mes- nevidir. (IV) Bu eser altı bölümden oluşmaktadır. (V) Girizgah, methiye, tegazzül; bölümlerinden bazılarıdır Aships A ştır. r. PAST Yukarıda verilen numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı bulunmaktadır? AM XX₁1 Kandel an- ne (Ab B) II A IV E) V 1.

D) Hüdayi'yi gûş eyle Şevke gelip cûş eyle Bu kevserden nûş eyle Tevhide gel tevhide Kaygusuz Abdal yaradan Gel içegör şu cür'adan Kaldır perdeyi aradan Gezelim bilece Tanrı O 8. 1. -cur Ⓒ Beni redd itme kapundan ey yüzi mahum benüm Çün odur yüz sürecek âlemde dergahum benüm II. Ey fitnesi çok kavli yalan yandım elinden Bir nâz ile bin gönül alan yandım elinden Bu beyitlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? Ulti Serisi Branş Denemeleri A) İki beyitte de redif kullanılmıştır. B) İki beyitte de aşk teması işlenmiştir. C) İki beyit de matla beytinden alınmıştırk begi Birinci beyitte teşbin sanatına başvurulmuştuk iştuk E) İki beyitte de mübalağa sanatı vardır. 4

Duomulgo 18. Osmanlı Devleti'nin kuruluş devrine ait tarihî anidan, dil- lere destan kaplıcaları, özellikle de tabiat güzellikleriyle Anadolu'nun her zaman en önemli şehri olmuş ve bu özel- likleriyle yerli yabancı hemen tüm seyyahların yazılarında tasvir edilmiş Bursa'nın, konu olmaması düşünülemez. Bütün bunların yanında 16. yüzyıl sonuna kadar Osmanlı Devleti'nin birinci, bu tarihten sonra da İstanbul'un ardın- dan ikinci en çok şair yetiştiren şehir olması, Bursa'nın bu tür eserlere konu olmasını gerektiren bir başka özelliğidir. Teorik plandaki bu görünüm pratik olarak da gerçekleşmiş ve Lamii'den başka, İshak Çelebi, Âşık Çelebi, Halilî gibi şairler, Bursa ile ilgili bu türden eser yazmışlardır. ==== allBu parçada boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangi- si getirilmelidir? A) pendnamelere B) şehrengizlere C) surnamelere D) sefaretnamelere E) seyahatnamelere 2. OTURUM

Zim snevi 8. Aşağıdakilerin hangisinde nazım biçimiyle açıklama doğrudur? A) Kaside; aşk, şarap ve tabiat güzelliklerini dile getiren 5 ile 15 beyitten oluşan divan şiiri nazım şeklidir. Kafiye örgüsü "aa, ba, ca, da "biçimindedir. 11 B) Tuyuğ, 17. yüzyılın sonlarından itibaren Türk şairlerinin ortaya koyduğu divan edebiyatı nazım şeklidir. Bestelenerek söylenen bu nazım biçimi, halk edebiyatındaki türkü nazım şeklinin divan edebiyatına uyarlanmasıyla oluşmuştur. Destan, âşık edebiyatının en uzun şiir biçimidir. Dörtlük sayısı ele alınan konuya göre farklılık gösterir. Savaş, göç, kahramanlık başlıca işlenen konulardır. D) Şarkı, bentler ve kavuştakları farklı özelliklere sahip bir nazım biçimidir. Hecenin 7, 8, 11'li kalıpları kullanılarak usüllü ve usülsüz olmak üzere farklı şekilleri bulunmaktadır. Çoğunlukla söyleyeni belli değildir. E) Terciibent, ölüm veya eleştiri konularında yazılır. Bu nazım biçiminde bent sayısı 7 ile 12 arasında değişir. Her bent 7 ile 10 beyit arasında değişebilir. Bentlerin arasındaki vasıta beyitleri değişir. 57

22: Ölçme. Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü A) I. B) II. C) III. 4. Yolina cânın viren cânbâz imiş Aşk eri maşûkına dem-sâz imiş Gizleyem dir idi âşık râzını Gözyaşı yüz sarusi gammâz imiş D) IV. E) V. (dem-sâz: dost, Sırdaş; râz: sır) Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi şöylenemez? A) Bir tuyuğdan alınmıştır. B) Kapalı istiare vardır. C) Cinaslı söyleyişe başvurulmuştur. Kafiye örgüsü aaxa şeklindedir. E) Âşığın bazı vasıflarına değinilmiştir.

mi aşağıdakilerden hangisidir? A) Müstezat B) Bubal D) Kit'a C) Tuyug E) Mesnevi 19. Divan edebiyatıyla ilgili aşağıda verilenlerden hangi- si yanlıştır? A) Kullanılan nazım biçimlerinin çoğu yabancı kaynaklı- dir. Başlangıçta yaygın olarak kullanılan beyit nazım bi- rimi, yerini zamanla bentlere bırakmıştır. Özellikle şiirlerde kişisel konular ön plana çıkmış, toplumsal konulara çok az yer verilmiştir. Beyitler arasında anlam bütünlüğü genellikle bulun- madığı için şiirlere başlık da konmamıştır. Sanat sanat içindir anlayışı şiirde olduğu gibi düzya- zı türündeki birçok eserde de kendini göstermiştir.

1. J ,ideal bir toplumun nasıl yönetileceği, ideal bir hükümdarın nasıl olması gerektiği ve çevresindekilerin ona nasıl hizmet edeceği, simgesel kahramanların konuşmaları biçiminde ve- rilmiştir. Eser; "hükümdar"ı simgeleyen Kün Togdi, "saadet"i simgeleyen vezir Ay Toldi; Ay Toldi'nin "aklı" simgeleyen ve sonradan vezir olan oğlu Ögdülmiş, "akibet"i simgeleyen Odgurmiş arasındaki konuşmalarla oluşturulmuştur. Eser, Türk yazınında siyaset alanında ortaya konan ilk ürün olması bakımından da önemlidir. ISLA Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Divan-ı Hikmet'te B) Atabetü'l-Hakayık'ta C) Mantıku't-Tayr'da D) Kutadgu Bilig'de E) Divanü Lügati't-Türk'te

ÇAP/AYT Aşağıdaki beyitlerin hangisi ayraç içinde verilen ifadeyi örneklemez? A) Âsude olam dersen eğer gelme cihâne Meydâne düşen kurtulamaz seng-i kazâdan (yaşama sevgisi) B) Cihân fânidir ey Yahyâ Hüvel- Hayyü Hüvel- Bâkî Değişmem atlas-ı çarha benim bir köhne şâlım var (elindekiyle yetinme) C) Bî-baht olanın bâğına bir katresi düşmez Bârân yerine dürr ü güher yağsa semâdan (talihsizlik) D) Rızkına kâni olan gerdûna minnet eylemez Âlemin sultânidir muhtâc-i sultân olmayan (kanaatkârlık) E) Mülk-i dünyâ kimseye kalmaz sonu berbâd olur Ey Muhibbî şöyle farzet kim Süleymân olmuşum (dünya malının geçiciliği) 10.

2. Avrupalılar, Haçlı Seferleri sırasında bir aydınlanma dönemi yaşayan İslam uygarlığından yararlanmışlardır. Avrupalılar; Müslümanların daha önce Arapçaya çevir- diği eski Yunan yapıtları ile Farabi ve İbn Sina gibi Türk İslam bilginlerinin eserlerinden çeviriler yapmışlar, bilim ve teknik alanındaki gelişmelerle ortaya çıkan pusula- yı, barutu ve kâğıdı Avrupa'ya götürmüşlerdir. Haçlılar; Müslümanlardan halı, ipek, pamuklu kumaş dokuma- cılığı öğrenmişlerdir. Müslümanlardan öğrendikleriyle ufukları genişleyen Avrupalılar, yeni arayışlara yönel- mişlerdir. Zeynep Öğretmen, sınıfta bu parçayı okuduktan sonra öğrencilerine, "Bu bilgiler, Avrupa'da hangi gelişmelerin- başlamasına ortam hazırlamıştır?" sorusunu sormuştur. Bu soruya aşağıdaki öğrencilerden hangisi yanlış cevap vermiştir? A) Mehtap: Coğrafi Keşiflerin B) Sercan: Rönesans Hareketlerinin C) Nurçe: Reform Hareketlerinin D) Fatih: Aydınlanma Çağı'nın E) Yudum: Kavimler Göçü'nün

8. Ne yıldızlar kaynaşır gökyüzünde Ne sevdayla dolar taşar gönüller Bir rüzgâr eser ki bıçak gibi El ayak şişer Sivas yollarında geceleri Ağır ağır kağnılar gider Bu dizeler için aşağıdaki saptamalardan hangisi yan- liştır? dizede, doğadan doğaya aktarma yapılmıştır. II. dizede, "sevdayla dolar taşar" ifadesi somutlamadır. C) 1. dizede, "gönüller" sözcüğünde ad aktarması vardır. DYIII. dizede, güzel benzetmeye (teşbihibeliğ) yer veril- miştir. VI. dizede, yan anlam kazanmış sözcüğe yer verilmiştir. FORT |||||||||

E Kutadgu Bilig'i okumamıştır. 13. Sırat, kıldan incedir Kılıçtan keskincedir Varip anın üstüne b Evler yapasım gelir G Bu dörtlüğün nazım türü aşağıdakilerden hangisidir? Johi Nutuk OS D) Güzelleme Bllahi E gathiye ON Naat

8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir durum gerçekte olduğundan farklı bir nedenle açıklanmıştır? A) Sen olasın deyü yer yer asılub âyîneler Gelene gidene eyler nazarı döne döne B) Sana bu izz ü câhı veren mülk-i nazmda Devrinde bir benim gibi sâhib-kıran verir Mısr-ı hünerde kendüyi satmak gerek kişi Yûsuf gibi dilerse ki vara aziz ola Kişi dünyada sa'y itmek gerekdür Yolun togrisina gitmek gerekdür E) Le'âl-i vasfuna gelmez benüm gibi nâzım Nite ki gerdîş ide sübha-i sinîn ü şühûr

Divan Şiiri (Nazım Biçimleri ve Türler hangisinin alındığı bölüm ayraç içinde yanlış Bir kasideden alınan aşağıdaki beyitlerden belirtilmiştir? A) Olalı mülk-i çemende şeh-i kişver sünbül Geydi bir küngüreli tâc-ı mücevher sünbül (Nesib) B) Kilk-i sebz ile ider çînî devâtm izhâr Yazmağa mahmidet-i hazret-i dâver sünbül (Girizgâh) C) Gâh olur kim geyinür telîü kebûdî hârâ Meclis-i devletüne olmağa çâker sünbül (Methiye) Dy Medhün ile n'ola göklerde yir itse sühanüm Konilur niteki mînâlara ekser sünbül (Fahriye) Tutilup dâ'im el üstinde ser-efrâz olasın Tâ ki gâh elde tura gâh ola ber-ser sünbül (Tegazzül)

KÇE TESTİ myrılan kısmına işaretleyiniz. 3. TARAMA 6 Divan edebiyatını, Arap, Fars (rar) ve Türk edebiyatian- na ait ürünler oluşturmaktaydı. Arap ve Fars dran) edebi- yatına ait nazım biçimleri ve türleri genelde beyit şeklinde verilirdi. Türklere ait nazım biçimleri ise dörtlükler halinde verilirdi. Bu dönemde Türklerin divan edebiyatına kazan- dırdığı nazım biçimleri ---- ve---- olmuştur. Bu parçada verilen bilgiden hareketle boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmeli- dir? A) kaside - gazel C) rubai - gazel B) mesnevi- kaside D) tuyuğ - şarkı E) mesnevi - müstezat

11. I. Şiirlerin nazım şekli ya da türüne göre adlandırılmas II. Somut konuların ele alınması III. Mahlas kullanma geleneği Yukarıdaki numaralanmış bilgilerden hangisi divan ve halk edebiyatının ortak özelliklerindendir? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız II C) I ve E) I, II ve III leignari hid noth 1.

12. 1. Hilye ib obnizigned heloimbo ixsbis Tubusy einsy lgld vid II. Hamse III. Siyer IV. Nazire V. Lugaz Yukarıdaki numaralanmış türlerden hangisi divan nesrinde bulunmaz? hi A) I ve III D) III ve V B) Ive V Hig OM (3 E) IV ve V C) II ve IV nög gisep inob eneheze nabibahis in